ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
…πῶς νὰ μὴν προσέξω.
Μια σπουδή στον «πολιτικό» Κ.Π.Καβάφη
Δευτέρα 4 Απριλίου 2016, ώρα 21:00
Θεατρικός Σταθμός Ηρακλείου
Πολιτιστικοί αγώνες 2016- Δήμος Ηρακλείου
“Όταν ο Καβάφης μάς μεταφέρει στην απόμακρη αρχαιότητα, δημιουργεί ένα αίσθημα ασφαλούς απόστασης από το φαινόμενο το οποίο εξετάζει· γρήγορα όμως κατανοούμε πως η καυστική του παρατήρηση τελικά στόχο έχει σύγχρονους τρόπους συμπεριφοράς”.
Άγγελος Χανιώτης, Ιστορικός
Συμμετέχουν:
Σοφία Αποστολάκη
Γιώργος Βουζαξάκης
Μαρία Δρακάκη
Χάρης Ζαχαριουδάκης
Λίτσα Καλογερίδη
Κατερίνα Καφούση
Γιάννης Κοσόγλου
Λευτέρης Κουφάκης
Κωστής Μανιάς
Αργύρης Νιπυράκης
Γιώργος Πανσεληνάς
Νίκος Παπαδημητρίου
Γιώργος Παυλίδης
Εύη Πουλή
Κατερίνα Σαββουλίδη
Αγγελική Σπυριδάκη
Μάρω Σωμαράκη
Γεωργία Φραγκιουδάκη
Σοφία Χουλάκη
Επιλογή/Δραματο-ποίηση: Ελένη Γιαμαλάκη
Μουσική/Διδασκαλία τραγουδιού: Ορέστης Κουσαθανάς
Ενδυματολογική επιμέλεια: Ντεσισλάβα Τοπάλοβα
Μακιγιάζ: Μαρία Γραικού
Φωτισμοί: Δημήτρης Χατζάκης
Αφίσα/Πρόγραμμα: Χρυσόστομος Σπετσίδης
Φωτογραφία: Ζαχαρίας Κατσακός
Πώς και γιατί πολιτικός Καβάφης.
Ο Στρ. Τσίρκας στο βιβλίο του «Ο Καβάφης και η εποχή του» προτείνει τρία ερμηνευτικά κλειδιά για να προσεγγίσουμε τα ιστοριογενή του ποιήματα. Το πρώτο κλειδί είναι το ιστορικό γεγονός, το δεύτερο είναι το σύγχρονο γεγονός και το τρίτο τα βιώματα του ποιητή, το ψυχικό γεγονός. «H αρμονική αντιστοιχία των τριών κλειδιών δίνει στο καβαφικό ποίημα το βάθος. Τα δύο πρώτα λειτουργούν σαν δυο καθρέφτες στημένοι αντικριστά· γεννούν την αίσθηση μιας απύθμενης προοπτικής. Ανάμεσα στους δυο καθρέφτες ο ποιητής υψώνει τη λάμπα του, το ψυχικό εγώ του. H παραμικρή κίνησή της φανερώνει νέους κόσμους, ακόμη πιο βαθιούς».
Η ΘΟΚΝΗ, στη φετινή της δουλειά, αυτή τη μέθοδο επιχειρεί να εφαρμόσει, δια των ποιημάτων του Καβάφη. Με άλλα λόγια προσπαθήσαμε να τοποθετηθούμε στα γεγονότα του καιρού μας (δεύτερο κλειδί) μέσα από τα πολύ ισχυρότερα σε ένταση ποιήματα του Καβάφη (πρώτο κλειδί) και ανάμεσα σ’αυτά να υψώσουμε τη «δική μας λάμπα» με την ελπίδα να φωτίσουμε λίγο το ψυχικό μας γεγονός(τρίτο κλειδί). Ζητούμενο; Να δούμε στους «καθρέπτες» αυτό που μας συμβαίνει και αναλόγως να σταθούμε απέναντι του.
Έτσι προχωρήσαμε στη μελέτη των ποιημάτων εκείνων που εκφράζουν μια πολιτική τοποθέτηση απέναντι σε καταστάσεις ανάλογες της εποχής μας. Αυτά κυρίως είναι τα ιστορικά ή ιστορικοφανή ποιήματα. Από το πλήθος των ποιημάτων αυτών, διαλέξαμε εκείνα που δημουργούν, κατά τη δική μας ανάγνωση, ένα – κατά το δυνατόν – ολοκληρωμένο σχόλιο στη σύγχρονη πραγματικότητα, τόσο του δημόσιου πολιτικού βίου, όσο και της ταυτότητας του πολίτη που μετατρέπεται «ανεπαισθήτως» σε ιδιώτη και παρακολουθεί «ενεός» τα δρώμενα, άλλοτε θρηνώντας που «αφέθηκε να ενδίδει» κι άλλοτε προσπαθώντας να επιπλεύσει στις φουρτούνες που σαρώνουν τα κεκτημένα του. Το τελικό κείμενο της παράστασης συντίθεται από 19 ποιήματα όσα και τα μέλη της ομάδας που δρουν επί σκηνής.
Η δομή της παράστασης αρθρώνεται σε δυο μέρη.
Το πρώτο επικεντρώνεται στη δημόσια σφαίρα. Ξεκινάει διθυραμβικά και αυτάρεσκα και παρακολουθεί τη σταδιακή πτώση ως την τελική κατάρρευση. Το δεύτερο μέρος καταπιάνεται με τη στάση επιμέρους κοινωνικών ομάδων και ατόμων (των ανθρώπων της τέχνης, της εξουσίας, των τυχάρπαστων που επιπλέουν πάντα), μπροστά στο πολιτικό γίγνεσθαι και τις αλλαγές που το σαρώνουν. Το σύνολο της παράστασης το διατρέχει η στάση ζωής που προτείνει ο ποιητής.
Στο δύσκολο -κι επισφαλές θεατρικά- εγχείρημά μας, μας συνόδευσε με τα μουσικά του σχόλια, τις συνθέσεις και τη διδασκαλία του ο εξαιρετικός πιανίστας Ορέστης Κουσαθανάς, χωρίς τη συμβολή του οποίου θα ήταν αδύνατη η ολοκλήρωση της δουλειάς μας. Τον ευχαριστούμε θερμά.
Ευχαριστούμε επίσης τη Ντεσισλάβα Τοπάλοβα για τις ενδυματολογικές της προτάσεις, τη Μαρία Γραικού για την επιμέλεια του μακιγιάζ και τον Δημήτρη Χατζάκη για τους φωτισμούς του. Και οι τρεις τους, πιστοί συνοδοιπόροι της ομάδας μας, συνέβαλαν τα μέγιστα στη διαμόρφωση του κλίματος της παράστασης. Ευχαριστούμε τον πρόεδρο και το Δ.Σ. της ΕΛΜΕ Ηρακλείου για την υλική και ηθική συμπαράσταση. Τέλος ευχαριστούμε τον δήμο Ηρακλείου για την παραχώρηση του Θεατρικού Σταθμού.
Ελένη Γιαμαλάκη
