epta epi thivasΌπως διαπιστώνει ο αριστοφανικός Αισχύλος, οι Επτά είναι «δράμα γεμάτο Άρη» (δρᾶμα Ἄρεως μεστόν), δηλαδή έργο που πλημμυρίζει από το πνεύμα του πολέμου. Ο «Αισχύλος» περηφανεύεται ότι με τον τρόπο αυτό ενέπνευσε στους Αθηναίους θεατές πολεμική αρετή και θάρρος, για να εισπράξει όμως από τον στρεψόδικο «Ευριπίδη» την απάντηση: «Το αντίθετο ισχύει· τους Θηβαίους, δηλαδή τους εχθρούς της Αθήνας έκανες ανδρειότερους στον πόλεμο. Τύψεις πρέπει να νιώθεις»! Ο Ευριπίδης στρέφει τα λόγια του Αισχύλου εναντίον του, όπως ακριβώς ο αισχύλειος Ετεοκλής στους Επτά στρέφει ενάντια στους Αργείους εισβολείς τον συμβολισμό των ασπίδων τους!

Η παρατήρηση βεβαίως, αν και χιουμοριστική, είναι ορθή: όντως οι Επτά είναι τραγωδία στην οποία κυριαρχεί ο πόλεμος. Όλο το έργο απ᾽ αρχής μέχρι τέλους, αφηγείται την τελική επίθεση των εισβολέων ενάντια στη Θήβα.

Έξω απ᾽ τα τείχη της Θήβας τάσσονται οι Αργείοι του Πολυνείκη: άγριοι, κτηνώδεις, «βαρβαρόφωνοι» (θα το σχολιάσουμε παρακάτω αυτό), υπέρκομποι, υβριστές, θεομάχοι, ταυτισμένοι δυσοίωνα με τις χθόνιες δυνάμεις που κατανίκησαν οι Ολύμπιοι θεοί. Τα θηβαϊκά τείχη τα υπερασπίζονται τα παιδιά της θηβαϊκής γης με επικεφαλής τον Ετεοκλή. Σε αντίθεση με τους αντιπάλους τους οι Θηβαίοι πολεμούν με αυταπάρνηση για τη Μάνα Γη και ξεπληρώνουν με το αίμα τους το χρέος προς την πατρίδα που τους ανέθρεψε.

Κι όμως τα παιδιά αυτά είναι ό,τι απέμεινε από τους παλιούς Σπαρτούς, που αλληλοεξοντώθηκαν όλοι εκτός από πέντε, οι οποίοι κατέστησαν γενάρχες των Καδμείων: η αδελφοκτόνος σφαγή ενέχεται στα έγκατα της Θήβας. 

Πάνω από όλα, οι ευγενείς αυτοί και ευσεβείς νέοι γίνονται εργαλείο στα χέρια του Ετεοκλή, που οικειοποιείται και καταχράται τον πατριωτισμό τους και τους εμπλέκει σε έναν πόλεμο που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί. Παρομοίως οι Αργείοι γίνονται όργανο του αλλόφρονος Πολυνείκη, που ακυρώνει το όποιο δίκαιο της υπόθεσής του προβαίνοντας στο πλέον αδιανόητο και απονενοημένο διάβημα: παραβιάζει το «σώμα» της ίδιας του της Μάνας, της θηβαϊκής γης, όπως ο πατέρας του, αυτός όμως χωρίς να το γνωρίζει, είχε παραβιάσει το σώμα της δικής του μάνας, της Ιοκάστης.

Ολόκληρο το άρθρο στη σελίδα antonispetrides.wordpress.com

Προηγούμενο άρθρο2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φιλοσοφίας Μεταπτυχιακών Φοιτητών και Υποψηφίων Διδακτόρων
Επόμενο άρθροΓιατί στοχοποιούνται οι νέοι;
Αντώνης Πετρίδης
Ο Αντώνης Κ. Πετρίδης (γεν. 1975) είναι αριστούχος απόφοιτος κλασικής φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Cambridge (Trinity College). Υπηρετεί ως Επίκουρος Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πρόγραμμα “Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό” του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα κινούνται κυρίως γύρω από το αρχαίο ελληνικό θέατρο και την ελληνιστική λογοτεχνία. Από το 2009 ανήκει στην ομάδα που συνέγραψε και εποπτεύει την εφαρμογή του Νέου Αναλυτικού Προγράμματος για τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών στη Μέση Εκπαίδευση. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας έχει αναλάβει την πτυχή της Αρχαίας Γραμματείας από Μετάφραση στις τρεις τάξεις του Γυμνασίου.

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.