Ο σπόρος ήταν η ανάρτηση για ένα «υπερφροντιστή» στο Παλαιό Φάληρο.
Οι εξαίρετοι συνάδελφοι Βάγια Τσώλη και Μιχάλης Ριτσάτος τίμησαν με τα σχόλια τους το άρθρο σε τέτοιο βαθμό ώστε τα σχόλια να υπερέχουν μακράν σε ενδιαφέρον σε σχέση με το άρθρο και να αποτελούν τα καλύτερα «γεννήματα» αναφορικά με τη θέση «έναυσης» από τη μεριά του εκπαιδευτικού.
Παραθέτουμε τα σχόλια όπως διατυπώθηκαν.
-Βάγια Τσιώλη
Αγαπητέ κ. Παπαγιαννούλη, μ’ όλο το σέβας, η περίπτωση που αφηγείστε είναι σπανιότατη ειδικά στις μέρες μας. Τα φροντιστήρια είναι για να εισάγουν τους μαθητές στα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας, εντατικοποιώντας το διάβασμα και μετατρέποντας την εξεταστέα ύλη σε “χυλό” έτοιμο προς κατάποση, ούτε καν προς μάσηση. Ως εκ τούτου οι περιπτώσεις καθηγητών που διδάσκουν στα φροντιστήρια και είναι ευρυμαθείς, αγαπούν τη διεπιστημονικότητα και την ολιστική μάθηση κι αυτούς τους στόχους επιδιώκουν να πραγματώσουν στην τάξη κρίνονται ανεπιθύμητοι από τους μαθητές, τους γονείς και εντέλει από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες των φροντιστηρίων (αλήθεια, όταν η ύλη πρέπει οπωσδήποτε να “βγει” τέλη Φλεβάρη-αρχές Μάρτη, για ποιες παρεκβάσεις στην ύλη, όσο διδακτικές κι αν είναι, μπορούμε να μιλούμε;) . Διότι ο μαθητής δεν ενδιαφέρεται για την απόκτηση και εμπέδωση των ιδεωδών της παιδείας, αλλά για την εισαγωγή του σε μια σχολή του μηχανογραφικού, ακόμη και χωρίς κόπο – ει δυνατόν. Η ιδιοκτησία, λοιπόν, από τη στιγμή που διευθύνει επιχείρηση που υπόκειται στους νόμους της αγοράς, αναγκάζεται να υποκύψει.
-Μιχάλης Ριτσάτος
Σαν οικονομολόγος οφείλω να συμφωνήσω απόλυτα με την άποψή σας. Σαν γονέας πλέον σήμερα, αντιδρώ σε αυτή την εμπορευματοποίηση της γνώσης. Μόνη διέξοδος η αύξηση των ωρών διδασκαλίας, ημερησίως είτε εβδομαδιαίως, ώστε να συγκεραστούν οι στόχοι.
-Βάγια Τσιώλη
Ομιλείτε για το δημόσιο σχολείο ή για τα φροντιστήρια, όταν λέτε “αύξηση ωρών;” μια διευκρίνιση, παρακαλώ. Η εμπορευματοποίηση της γνώσης συμβαίνει αναγκαστικά στα φροντιστήρια και σε μεγάλο μέρος των ιδιωτικών σχολείων, αν θέλετε τη γνώμη μου. Ο λόγος είναι ο ίδιος που ανέφερα πιο πάνω: επιχειρήσεις
-Μιχάλης Ριτσάτος
Οπουδήποτε ισχυρίζονται ότι προσφέρουν παιδεία και γνώση. Δεν εννοώ να παραβιαστούν οι νόμοι της αγοράς και της εργασίας, κλπ.. Φυσικά θα αυξηθεί το κόστος, αλλά αυτό είναι αναλυτικό θέμα. Προς το παρόν την λύση μόνο καταδεικνύω
-Βάγια Τσιώλη
Γράφετε “αύξηση ωρών διδασκαλίας”. Και μάλλον ομιλείτε για τα φροντιστήρια. Θα συμφωνήσω εγώ, δε νομίζω όμως πως οι λογιστές έχουν την ίδια γνώμη, ώστε να συμβουλεύσουν κάτι τέτοιο τους ιδιοκτήτες. Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση ορθώνεται εμπρός το ίδιο εμπόδιο, που προανέφερα. Επιπλέον, λίγοι είναι εκείνοι οι μαθητές που θα εκτιμήσουν έναν τέτοιον διδάσκοντα κι ένα τέτοιο, υψηλού επιπέδου, μάθημα (με διεπιστημονικό και ολιστικό τρόπο προσέγγισης της γνώσης δλδ).
-Konstantinos Papagiannoulis
Σε κάθε περίπτωση, μας δίνεται η δυνατότητα να εμφυσήσουμε σπόρους και σπίθες κινητήριας γνώσης οι οποίες θα ενθαρρύνουν το μαθητή στην αναζήτηση. Ως σπορείς δεν περιμένουμε βεβαίως οι σπόροι να ευδοκιμήσουν σε κάθε έδαφος, όμως σίγουρα θα είναι καλύτερο από τη μη σπορά. Η διαδικασία αυτή μπορεί να διαρκέσει μερικά δευτερόλεπτα μόνο υπό μορφή εμβόλιμων ένθετων βροχοπτώσεων. Είναι η ώρα που ορισμένοι καθηγητές μιλούν για ποδόσφαιρο ή για τη νέα τσάντα που αγοράσανε !
-Μιχάλης Ριτσάτος
Όταν έχεις μπόλικο “σπόρο” ,(και χωράφια) τότε το μόνο που χρειάζεται για να αυξήσεις την σοδειά είναι ο “χρόνος σποράς”.
Βάγια Τσιώλη
Εξ αφορμής και του σχολίου του κ. Ριτσάτου να προσθέσω ότι ως εκπαιδευτικός (και ως γονιός), αφενός τάσσομαι κατά της εμπορευματοποίησης της γνώσης, αφετέρου είμαι ένθερμη οπαδός των ιδεωδών της παιδείας. Όπως και πολλοί άλλοι συνάδελφοί μου άλλωστε, που είτε υπηρετούν σε κάποιο δημόσιο σχολείο, είτε διδάσκουν σε φροντιστήρια ή κατ’ οίκον.
Όμως, εμείς που διδάσκουμε επί χρόνια στα φροντιστήρια/παραδίδουμε ιδιαίτερα γνωρίζουμε καλά ότι ένεκα των νόμων της αγοράς αναγκαζόμαστε να κάνουμε στην ουσία το πρώτο (εμπορευματοποίηση της γνώσης). Είμαστε ένα είδος “σχιζοφρενών” δλδ, ανθρώπων με “διχασμένη προσωπικότητα” τροποντινά, όπως συνηθίζω να λέω για μας. Κι αυτό, ακριβώς διότι αγαπούμε με πάθος την επιστήμη μας και την ιδιότητά μας, τις νεανικές ψυχές και επιθυμούμε να ασκούμε τα εκπαιδευτικά μας καθήκοντα παρόλο που οι συνθήκες (και σε πείσμα αυτών των συνθηκών) υπό τις οποίες αυτά εκτελούνται δε συνάδουν με την πεμπτουσία της παιδαγωγικής επιστήμης και πρακτικής, αλλά δρομολογούνται κι εξελίσσονται από καθαρά οικονομικά και τεχνοκρατικά μοντέλα (=η αγορά). Κι αυτός που γνωρίζει περί παιδαγωγικής, καταλαβαίνει πολύ καλά τι λέω.
Έτσι, κάθε φορά που ο καθηγητής στην τάξη του φροντιστηρίου ή στο σπίτι του μαθητή του, ακόμα και ο ιδιοκτήτης -φροντιστής, θα προσφέρει αυτά τα ολίγα δευτερόλεπτα “παιδευτικής σπίθας”, βάζει λίγο-πολύ σε ρίσκο το επαγγελματικό και βιοποριστικό του μέλλον. Ευτυχώς, πάντα θα υπάρχουν εκείνοι οι δυο-τρεις μαθητές που θα παίρνουν φωτιά απ’ τη σπίθα αυτή και θα ευγνωμονούν και θα θυμούνται με αγάπη μελλοντικά τον συγκεκριμένο δάσκαλο (ηθική η επιβράβευση κυρίως). Αν και, ξαναλέω, πρόκειται για μια αρετή που δεν εκτιμάται από τους νόμους της αγοράς, ωστόσο αυτοί οι ελάχιστοι “πιστοί” μάς δίνουν κουράγιο και φτερά να συνεχίσουμε να προσπαθούμε
-Μιχάλης Ριτσάτος
Εύχομαι να μην έχω παρεξηγηθεί! Συμφωνώ απόλυτα με την εμπορευματοποίηση της γνώσης, μην φανταστείτε το αντίθετο. Ανέκαθεν, από την αρχαιότητα, η παιδεία δεν ήταν δωρεάν από τους διδάσκαλους. Μην παραπλανιούνται μερικοί από το “Δωρεάν Παιδεία ” . Άλλο το επιχορηγούμενη άλλο το δωρεάν! όπως κάθε αγαθό δεν είναι δωρεάν, έτσι και η παιδεία. Απόλυτα πρέπει να ενσωματωθεί στην αγορά υπηρεσιών όπως όλες τις άλλες υπηρεσίες. Το θέμα της ηθικής πλευράς που προβληματίζει πολλούς, είναι ένα λάθος. Το καλό κοστίζει. Και στην παιδεία όπως και στα πάντα Παρεξηγήθηκε το “αντιδρώ με την εμπορευματοποίηση” του πρώτου σχολίου μου και εκλήφθηκε ωσάν “διαφωνώ…”Αντιδρώ όμως (εννοούσα) στον τρόπο της συμπίεσης του κόστους., που ενώ σε άλλες μετρήσιμες υπηρεσίες μπορεί να γίνει με “άλλα κόλπα” ! στην παιδεία δεν συμφωνώ να γίνεται με περικοπή ωρών διδασκαλίας, είτε με χρήση νέων , άπειρων διδασκόντων , είτε χαμηλών προσόντων, χάριν του ανταγωνισμού των ιδιωτικών φροντιστηρίων
-Βάγια Τσιώλη
Εγώ συμφωνώ κατ’ ανάγκη με την εμπορευματοποίησή της. Μάλλον εγώ δεν έγινα κατανοητή. Είναι βλέπετε αυτός ο “διχασμός” που γράφω πιο πάνω. :)
Η εκπαίδευση βάσει συντάγματος είναι δημόσια και δωρεάν. Ακόμη και στα πιο φιλελεύθερα έτσι είναι, κ. Ριτσάτο. Κρατικά σχολεία και παν/μια υπάρχουν και στη Γαλλία, τη Βρετανία, τη Γερμανία (από κοινού με τα ιδιωτικά βέβαια, όπως κι εδώ), δεν αποτελούμε εμείς καμιά παγκόσμια πρωτοτυπία. Και μια και αναφερθήκατε στην αρχαιότητα, επιτρέψτε μου να σας διορθώσω λόγω ιδιότητας (φιλόλογος γαρ): στην αρχαία Αθήνα η βασική και η μέση εκπαίδευση ήταν υπό την εποπτεία της πολιτείας, απλώς οι γονείς πλήρωναν απευθείας τον δάσκαλο. Μήπως όμως και σήμερα δε γίνεται κάτι ανάλογο, εμμέσως; δεν πληρώνουμε οι γονείς τους δασκάλους διά των φόρων;
Και κάτι ακόμη, για τον Αριστοτέλη. Αυτός ο γόνος αριστοκράτη υποστήριξε την ανάγκη ύπαρξης ενός συστήματος δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης για όλα τα παιδιά -πλούσια ή φτωχά – ώστε να μην κάνει ο κάθε ένας γονιός ή δάσκαλος του κεφαλιού του και δε δίνει την ορθή εγκύκλιο παιδεία, εκείνη δλδ που διαπλάθει, σμιλεύει και αναπτύσσει ηθικούς, ορθά σκεπτόμενους και ώριμους πολιτικά αυριανούς πολίτες. Ο στόχος επομένως είναι ποιοτικός και στοχεύει στο καλό του συνόλου της πόλεως – κράτους κι όχι χρησιμοθηρικός. Ο τελευταίος γεννά ανισότητες στην εκπαίδευση και στη μόρφωση, ευνοεί την επικράτηση πολλών και εντελώς διαφορετικών μεταξύ τους στόχων, που περισσότερο ζημιώνουν την πολιτεία παρά καλό της κάνουν. Χρέος της τελευταίας είναι να μεριμνήσει ώστε ΟΛΟΙ ανεξαιρέτως να γίνουν χρήσιμοι για τη χώρα τους πολίτες κι αυτό μόνο διαμέσου της δημόσιας δωρεάν παιδείας μπορεί να επιτευχθεί
-Μιχάλης Ριτσάτος
Σωστή η θεωρία του στόχου της παιδείας, και τέλεια την αναπτύξατε. Το πρόβλημα λοιπόν ανάγεται στο υπουργείο παιδείας, σαν μόνο αρμόδιο φορέα εξουσίας για την άριστη επίτευξη του στόχου.Εκεί λοιπόν υπάρχει η εποπτεία και η ευθύνη,και άρα από εκεί πηγάζουν τα προβλήματα του συνόλου (δημόσιου και ιδιωτικού τομέα ) της παιδείας. Τό θέμα κόστους δυστυχώς τους προβληματίζει περισσότερο από την ποιότητα τα τελευταία χρόνια . Για να μην το αναπτύξω και σε άλλες “διαπλεκόμενες” καταστάσεις
