Η παθολογία της γλώσσας
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Στην παρούσα μελέτη μας η οποία έχει θέμα την ανάπτυξη και την παθολογία της γλώσσας σε παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, θα μελετήσουμε την ενίσχυση της μορφολογικής και φωνολογικής επίγνωσης στις γλωσσικές διαταραχές που παρουσιάζει ένα παιδί κατά την πρόοδό του στο σχολείο. Θα εξετάσουμε τους όρους της παθολογίας της γλώσσας και πόσο σημαντική είναι αυτή στα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες όπως επίσης θα αναλύσουμε και τη σκοπιμότητα της γλωσσολογικής συμπεριφοράς, τη φυσιολογική και παθολογική συμπεριφορά των παιδιών που έχουν μια ιδιαίτερη ευαισθησία και παρουσιάζουν δυσκολίες στις εκπαιδευτικές τους δραστηριότητες.
Οι διαταραχές στην ανάπτυξη του προφορικού και στην απόκτηση του γραπτού λόγου αποτελούν έναν σπουδαίο γνώμονα σχολικής δυσκολίας ή αποτυχίας, η αντιμετώπιση του οποίου οφείλει να ξεπερνά τα στενά πλαίσια του σχολείου και επιβάλλει μια συνεργασία εκπαιδευτικών και ειδικών (λογοθεραπευτών, ειδικών παιδαγωγών και σε γενικές γραμμές ειδικοί από τον χώρο της ψυχικής υγείας των παιδιών και των εφήβων).
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να μελετήσουμε τον ρόλο της παθολογίας της γλώσσας σε παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και τη σημασία της φωνολογικής και μορφολογικής επίγνωσης του παιδιού στις γλωσσικές διαταραχές που ενδέχεται να παρουσιάζει. Μαθητές με ιδιαιτερότητες θα πρέπει να έχουν την αρμόζουσα προσοχή και το κατάλληλο ενδιαφέρον και από τους γονείς αλλά και από τους δασκάλους και τη σχολική κοινότητα ώστε να καμφθούν οι όποιες δυσκολίες στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας για τον λόγο ότι η πρόληψη ίσως να μην άρει αλλά μπορεί να βελτιώσει κάποιες δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίσει το παιδί στην άρθρωση του λόγου, στην ανάγνωση και τη γραφή από την προσχολική κιόλας ηλικία.
1. Η ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
α. Ορισμοί και χρησιμότητα
Η παθολογία της γλώσσας είναι ένα σύνθετο φαινόμενο το οποίο χρήζει πολύπλευρης προσέγγισης και για την αντιμετώπιση των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών κρίνεται ως απαραίτητη η στενή συνεργασία των εκπαιδευτικών και των ειδικών ψυχικής υγείας, δηλαδή μεταξύ του σχολείου και της ιατροπαιδαγωγικής ομάδας. Οι ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ενός μαθητή ή μιας μαθήτριας μπορεί να αφορούν την ψυχοκινητική εξέλιξη, τη γνωστική ανάπτυξη, τη νοητική ανάπτυξη ή την ψυχοκοινωνική. Για την κάθε διαταραχή του παιδιού, είναι πολύ σημαντική η γνώση της παθολογίας. Εφόσον στην παρούσα μελέτη μας θα αναφερθούμε σε παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, αυτά τα παιδιά μπορεί να είναι με δυσλεξία, υπερκινητικά παιδιά, ελλειμματική προσοχή, αυτισμός και άλλα.
Η παθολογία της γλώσσας αλλά και η ανάπτυξη της γλώσσας και το στάδιο στο οποίο βρίσκεται είναι πολύ σημαντικά και καθορίζουν το επίπεδο του προβλήματος στο παιδί. Θα δούμε κάποιες έννοιες όπως είναι η φωνολογική και μορφολογική επίγνωση, οι γλωσσικές διαταραχές, ο γραμματισμός , οι ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και θα δούμε πώς συνδέονται αυτοί οι όροι μεταξύ τους και τι αντίκτυπο έχουν στην ιστορική και κοινωνική εξέλιξη του παιδιού. Εκείνο όμως το οποίο πρέπει να τονίσουμε είναι όχι απλά την αδιάλειπτη μέριμνα του οικογενειακού και σχολικού περιβάλλοντος, αλλά και την έγκαιρη πρόληψη και διάγνωση που αφήνουν περιθώρια να βοηθηθεί το παιδί και να βελτιωθεί ο λόγος του, η ομιλία του, η ανάγνωση και η γραφή. Οι γλωσσικές διαταραχές οι οποίες χαρακτηρίζουν ένα παιδί, έχουν αντίκτυπο και στην ανάπτυξη των κοινωνικών του δεξιοτήτων .
β. Σύνδεση παθολογίας και διαταραχών
Είθισται παιδιά με γλωσσικές διαταραχές αλλά και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες εν γένει, να τίθενται στο περιθώριο και να βιώνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό και την κοινωνική απομόνωση καθώς υπάρχει και ψυχολογικό υπόβαθρο στις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που κατά κάποιο τρόπο προσδιορίζουν την ψυχοσύνθεση του παιδιού, για αυτό και η ψυχολογική στήριξη αλλά και η μέριμνα από την οικογένεια, το σχολείο αλλά και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον είναι επιτακτική ανάγκη και αδήριτη. Η παθολογία και το επίπεδο ανάπτυξης της γλώσσας είναι το πρώτιστο όλων που πρέπει να παρατηρήσει και να εξετάσει κάποιος ο οποίος διακρίνει κάποιες γλωσσικές διαταραχές στο παιδί.
Διαβάστε τη συνέχεια στο παρακάτω αρχείο:
- Αρθρογραφία: Τα παιδαγωγικά μας
- Ακολουθήστε τη σελίδα μας στο facebook Φιλολογικός Ιστότοπος για να ενημερώνεστε για όλα τα εκπαιδευτικά θέματα.