Του Νίκου Τσούλια
Άγονο, όπως άλλωστε αναμενόταν απ’ όλες τις συμμετέχουσες παρατάξεις και απ’ όλους τους συνέδρους, τελείωσε το 36ο Συνέδριο της ΑΔΕΔΥ. Και η εκ των προτέρων εκτίμηση γι’ αυτή την αρνητική εξέλιξη δεν είναι κάποιου είδους βαθυστόχαστη ανάλυση, αλλά είναι ένα πρόσθετο σύμπτωμα της κρίσης που χαρακτηρίζει τους συνδικαλιστικούς θεσμούς μας.
Και είναι σημείο κρίσης, γιατί εκ των προτέρων έχουν διαμορφωθεί όλα τα «παραταξιακά τείχη» αφενός μεν για την περιχαράκωση των επιμέρους χώρων και αφετέρου δε για την καλύτερη κριτική (με ανύπαρκτο κάθε ίχνος αυτοκριτικής) και τη γενική επίθεση «όλοι εναντίον όλων». Πρόκειται για σχηματική παραταξιακή αντιπαράθεση με σκοπό την αύξηση της συνδικαλιστικής / παραταξιακής επιβεβαίωσης και επιρροής και όχι για κάποιο είδος δημιουργικής αντιπαράθεσης ιδεών και προτάσεων με σκοπό την σύνθεση απόψεων και τη δημιουργία ισχυρών και αποτελεσματικών πλειοψηφιών, χωρίς τις οποίες δεν μπορεί να υπάρξει ούτε η καταστατική ύπαρξη αλλά ούτε και η θεωρητική / ιδεολογική σύλληψη του συνδικαλισμού.
Μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η εν λόγω στάση αυτού του ιδιότυπου «παραταξιακού εγωισμού και αυτισμού» είναι κραταιά καθ’ όλη την περίοδο της μεταπολίτευσης, αλλά πώς μπορεί να αιτιολογηθεί σε ακραία μάλιστα εκδοχή στη σημερινή συγκυρία της μεγάλης κρίσης της χώρας και της σκληρής δοκιμασίας των εργαζομένων; Πώς μπορεί να εξηγηθεί ότι καθ’ όλη την προηγούμενη τριετή θητεία της απελθούσας Εκτελεστικής Γραμματείας της ΑΔΕΔΥ δεν έγινε συγκρότηση του προεδρείου;
Υπήρξε μάλιστα και προέκταση αυτής της παρακμιακής αντίληψης και κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου. Συγκεκριμένα, οι αριστερές παρατάξεις ισχυρίστηκαν ότι ήταν καλύτερη η λειτουργία της ασυγκρότητης ΑΔΕΔΥ! Εδώ ανακύπτει ένα μείζον ζήτημα. Η συγκρότηση των σωματείων σε προεδρεία υπήρξε μια ιστορική, απόλυτα αυθεντική και ισχυρή ιδεολογική κατάκτηση των κοινωνικών κινημάτων και επομένως δεν μπορεί να ανατρέπεται κάτω από την επίκληση ανορθολογικών επιχειρημάτων, που στηρίζονται στην παραταξιακή καθαρότητα μιας όλο και πιο αριστερής και δήθεν προοδευτικής αντίληψης της μορφής ότι «η μόνο δική μας παράταξη εκφράζει αυθεντικά τους εργαζόμενους».
Το άκρως ανησυχητικό φαινόμενο είναι ότι ο απολογισμός της ΑΔΕΔΥ καταψηφίστηκε με τον πιο «θριαμβευτικό τρόπο» από όλες τις παρατάξεις πλην από εκείνη της «Δημοκρατικής Συνδικαλιστικής Πρωτοπορίας» / Δη.Συ.Π. – πρόσκειται ιδεολογικά στον χώρο της κεντροαριστεράς – και εδώ προκύπτουν αρκετά θεμελιώδη ερωτήματα. α) Πώς οι αριστερές παρατάξεις από τη μια πλευρά υπερακόντιζαν την άποψη υπέρ μιας ακέφαλης ηγετικής ομάδας της ΑΔΕΔΥ με το φοβερό επιχείρημα ότι ήταν καλύτερη που παρέμεινε ασυγκρότητη όλη την προηγούμενη τριετή θητεία και συνάμα καταψήφιζαν με τον πιο απόλυτο τρόπο την όλη λειτουργία της;
β) Είχε η Δη.Συ.Π. μόνη της ως παράταξη την ευθύνη της λειτουργίας της ΑΔΕΔΥ – αν και δεν είχε πλειοψηφική αναφορά – και όλες οι άλλες παρατάξεις της αριστεράς και της δεξιάς είχαν μόνο την ευθύνη και το δικαίωμα της κριτικής και της απόρριψης; γ) Τι θα σήμαινε αν καταψήφιζε τον απολογισμό και η Δη.Συ.Π., θα είχαμε το σύνολο των παρατάξεων και των συνέδρων να καταψηφίζουν το συλλογικό τους όργανο μέσα στο οποίο δρουν και για το οποίο – υποτίθεται ότι κόπτονται; Μια τέτοια εξέλιξη δεν θα σήμαινε ότι δεν έχει νόημα που υπάρχει η ΑΔΕΔΥ; γ) Είναι τελικά η ΑΔΕΔΥ ένα «μεταφυσικός θεσμός» στον οποίο οι συμμετέχοντες δικαιώνουν τη δική τους και μόνο πραγματικότητα;
Υπάρχει και άλλο λιγότερο σημαντικό αλλά εξίσου θλιβερό στοιχείο. Καταψηφίστηκε και ο οικονομικός απολογισμός! Δηλαδή όλες αυτές οι παρατάξεις και τα μέλη του Γενικού Συμβουλίου που άσκησαν τη συνδικαλιστική τους δράση με τους οικονομικούς πόρους της ΑΔΕΔΥ, τι ακριβώς καταψήφισαν, τη δική τους λειτουργία; Αυτή είναι η αισθητική και η ηθική που προάγει η συλλογική μας δράση; Υπήρχε ένα «εθιμικό» και ισχυρό συνδικαλιστικό «δίκαιο» καθ’ όλη τη διάρκεια της μεταπολίτευσης, κατά το οποίο όλες οι παρατάξεις – ανεξάρτητα από το τι έκαναν στο γενικό απολογισμό των σωματείων – υπερψήφιζαν πάντα τον οικονομικό απολογισμό – εκτός αν υπήρχε έστω και η παραμικρή σκιά κακοδιαχείρισης. Φαίνεται όμως ότι μέσα στη γκρίζα ζώνη της παρακμής χάθηκε κάθε ίχνος ορθολογισμού και ο «σαπρόφυτος» ανορθολογισμός θεωρείται επαναστατική δράση!
Η ΔΑΚΕ εμφανίστηκε δυστυχώς με προτάσεις αλλά και με «ύφος» παλιών δεκαετιών και με μια περισσή αλαζονεία, επειδή για πρώτη φορά ήλθε πρώτη δύναμη στην ΑΔΕΔΥ παραβλέποντας την απλή εικόνα που τη γνώριζαν όλοι οι σύνεδροι, ότι η πρωτιά αυτή είναι συγκυριακή – λόγω της παλιότερης διάσπασης της Δη.Συ.Π. – και δεν έχει κανένα βάθος χρόνου. Οι αριστερές παρατάξεις ΔΑΣ (ΠΑΜΕ), ΜΕΤΑ (ΛΑΕ), «Παρεμβάσεις Δημοσίου», «Ενωτική Αγωνιστική Συνεργασία», «Αγώνας Αντίσταση Ανατροπή» κλπ επιδόθηκαν σε έναν άκρατο βερμπαλισμό επαναστατικότητας και αυτοαναφορικής επιβεβαίωσης και σε μια ρητορική απόλυτης και γενικής βουλησιαρχίας κατά του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού συναγωνιζόμενες μεταξύ τους στο ποια είναι πιο αριστερή και πιο αντικαπιταλιστική. Όσο για την «Αγωνιστική Ριζοσπαστική Συνεργασία» (ΣΥΡΙΖΑ) έμοιαζε να λειτουργεί με μια σχιζοφρενική νοοτροπία. Προσπαθούσε εις μάτην να συνταιριάξει τον πάλαι ποτέ φαντασιακό ρηξικέλευθο λόγο της με την μαύρη πραγματικότητα του αριστερού μνημονίου του κόμματός της.
Ας κάνουμε μια υπόθεση. Αν δεν υπήρχε η Δη.Συ.Π. – η οποία ήταν και θα είναι το “βασικό πεδίο” επί του οποίου γίνονταν και θα γίνονται οι συνθέσεις και θα διαμορφώνονται πλειοψηφίες – πώς θα λειτουργούσε στοιχειωδώς η ΑΔΕΔΥ; Υπάρχει ποτέ περίπτωση να συνθέτουν πλειοψηφική αναφορά το ΠΑΜΕ ή η παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ ή οι άλλες αριστερές παρατάξεις μεταξύ τους με οποιονδήποτε συνδυασμό, αφού ακόμα και στα σημεία όπου «αναγκαστικά» συμφωνούν φροντίζουν επιμελώς να διαφωνούν; Υπάρχει άλλωστε και ένα σχετικό ζωντανό παράδειγμα, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΟΛΜΕ, στο οποίο η πλειοψηφία αυτών των ίδιων παρατάξεων ομού με τη ΔΑΚΕ έχουν νεκρώσει τη δράση και τη λειτουργία της ΟΛΜΕ, αφού εδώ και 2 χρόνια το Δ.Σ. δεν έχει πάρει ούτε μία ουσιαστική απόφαση όχι μόνο για μια στοιχειώδη δράση αλλά ούτε και για τη θεωρητική διαμόρφωση ενός πλαισίου αιτημάτων του εκπαιδευτικού κλάδου.
Η επόμενη ημέρα της ΑΔΕΔΥ έχει ήδη αρχίσει. Και αν δεν συγκροτήσει και αυτή τη φορά προεδρείο, εκτιμώ ότι οι εξελίξεις θα είναι ανατρεπτικές για εκείνες τις παρατάξεις που αυτοχρίζονται ως μοναδικές κάτοχοι της «αλήθειας» – δηλαδή της συλλογικής τους ψευδαίσθησης- , αλλά θα είναι εξελίξεις δυστυχώς σε βάρος των εργαζομένων και του συνδικαλισμού, της συλλογικής δράσης και αυταξίας και της προοπτικής των κοινωνικών κινημάτων.