Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. διαλύει το Λύκειο – μετασχηματίζει την επαγγελματική εκπαίδευση σε κατάρτιση!
Του Νίκου Τσούλια
Η όλη υπόθεση θυμίζει φαινομενικά την απόπειρα δημιουργίας του Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου (Ε.Π.Λ.) της δεκαετίας του 1980 αλλά είναι μια απόπειρα ψευδεπίγραφη, μια εικόνα καρικατούρα. Πρόκειται για μια υβριδική μορφή λυκείου, για μια αντιεκπαιδευτική σύμμειξη του Γενικού Λυκείου και του ΕΠΑ.Λ., η οποία οδηγεί σε ένα μετέωρο βήμα. Και να γιατί.
α) Το όλο σχήμα συνδέεται με την παλιότερη πρόταση του «Συνασπισμού» για «Ενιαίο Λύκειο» γενικής παιδείας και κατάργηση της Επαγγελματικής εκπαίδευσης μετασχηματιζόμενη σε Κατάρτιση. Και όλο αυτό το μοναδικό για την ευρωπαϊκή κλίμακα μόρφωμα είναι απόρροια του σοβιετικής έμπνευσης «δωδεκάχρονου σχολείου»! Στο σημερινό σχήμα επιχειρούν μια λείανση της παλιότερης πρότασης του Ε.Π.Λ. και ισχυρίζονται ότι η επαγγελματική εκπαίδευση θα γίνει τμήμα του ενός τύπου λυκείου – προφανώς για να καθησυχάσουν το επαγγελματικό μέλλον δεκάδων χιλιάδων εκπαιδευτικών. Αλλά η πραγματικότητα ήδη αποκαλύπτεται…
β) Η επιχειρούμενη σύμμειξη Γενικού Λυκείου και ΕΠΑ.Λ. δεν μπορεί να συμπεριλάβει αντικειμενικά το σύνολο των γνωστικών αντικειμένων και των μαθημάτων της σημερινής διπλής δομής της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Θα υπάρξει ακρωτηριασμός μεγάλης έκτασης, πολύ μεγαλύτερης από αυτήν που εμφανίζουν οι σχεδιαστές της εκπαιδευτικής πολιτικής. Μιλάνε για το ωρολόγιο πρόγραμμα και την ίδια στιγμή αφήνουν ανοιχτό το όλο θέμα θέτοντας την εξής συνθήκη «ανάλογα με το αν προχωρήσει η ενιαιοποίηση με τα ΕΠΑ.Λ.»! Μιλάνε για «διερεύνηση της επέκτασης της πολυκλαδικότητας Β’ και Γ’ Λυκείου: προσφορά επιλογών μαθημάτων ή ενοτήτων μαθημάτων όλων των γνωστικών, επιστημονικών και τεχνολογικών πεδίων». Είναι φοβερά εκπληκτικό. Καταθέτουν ένα νομοσχέδιο στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής και δεν έχουν αποσαφηνίσει στο τι ακριβώς θα γίνει, αν θα έχουμε έναν τύπο ή δύο τύπους λυκείου; Προφανώς οι πολιτικά υπεύθυνοι δεν μπορούν να παίρνουν αποφάσεις, όπως συνέβη και με την περίφημη «κατάργηση των Πανελλαδικών Εξετάσεων» σε βάθος χρόνου, αλλά σε κάθε περίπτωση εμπαίζουν την εκπαιδευτική κοινότητα και την ελληνική κοινωνία χωρίς καμιά συστολή…
γ) Ουσιαστικά καταργείται η Επαγγελματική εκπαίδευση και τίθεται απλώς η δυνατότητα μικρής ανάπτυξής της – με βάση το σημερινό συνολικό σχήμα της – στην προτεινόμενη μορφή του λυκείου. Η πρόταση σύνθεσης των δύο σημερινών μορφών λυκείου είναι ετεροβαρής και κλίνει υπέρμετρα προς την πλευρά της Γενικής Εκπαίδευσης. Η επαγγελματική εκπαίδευση είναι προφανές ότι μετασχηματίζεται σε Κατάρτιση, τίθεται εκτός θεσμικής εκπαίδευσης μετατιθέμενη προς ανάπτυξη είτε μετά το τέλος του «ενιαίου λυκείου» είτε μετά το τέλος του Γυμνασίου είτε μετά το τέλος της Α΄ λυκείου!
δ) Διαμορφώνεται μια τάξη η Α΄ λυκείου, η οποία είναι εντός και εκτός του λυκείου! Μετά την απαράδεκτη πρόταση / μορφή του δίχρονου λυκείου, το Υπουργείο Παιδείας προκειμένου να σώσει την τιμή του και την …αξιοπιστία του διαμόρφωσε μια μαγική εικόνα. Η Α΄ τάξη θα ανήκει στο λύκειο (που δεν είναι θεσμός υποχρεωτικής εκπαίδευσης), αλλά ταυτόχρονα θα είναι και στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Πώς γίνεται αυτό, μόνο οι ευφάνταστοι σχεδιαστές του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. μπορούν να το κατανοήσουν. Αλλά τελικά τι θα γίνεται – το τέλος της υποχρεωτικής εκπαίδευσης δεν θα συνοδεύεται με την απόκτηση ενός τίτλου; Τι σημαίνει η υποχρεωτικότητα αυτής της τάξης και για ποιο λόγο θα κάθεται ο μαθητής έναν χρόνο παραπάνω, αν ο τελικός τίτλος του θα είναι αυτός που θα έχει ήδη πάρει στη Γ΄ Γυμνασίου;
ε) Διαμορφώνονται πεδία πολλών επιλογών για τους μαθητές με ποικίλους συνδυασμούς, οι οποίοι τελικά απαιτούν ένα λύκειο με μεγάλο αριθμό μαθητών. Και επειδή αυτό δεν μπορεί να συμβεί λόγω της ιδιαιτερότητας της κατανομής του μαθητικού πληθυσμού, είναι προφανές ότι το προτεινόμενο λύκειο θα είναι ενός θεωρητικού σχήματος. Δεν θα μπορεί να αναπτυχθεί στην πλήρη του δομή, παρά μόνο σε μεγάλα αστικά κέντρα. Και τότε τι θα γίνει; Οι περισσότεροι μαθητές δεν θα έχουν αντικειμενικά τη δυνατότητα να επιλέξουν το όποιο μάθημα θελήσουν, γιατί πολύ απλά δεν θα υπάρχει η διδασκαλία του στο σχολείο τους.
στ) Είναι αυτονόητο ότι όλη αυτή η «επιδρομή» θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στο επαγγελματικό μέλλον χιλιάδων εκπαιδευτικών. Πρόκειται για σημείο – καμπή στην εξέλιξη εκπαιδευτικών και στη (μη) προοπτική των αντίστοιχων κλάδων τους στην αυριανή πορεία της θεσμικής εκπαίδευσης. Και αν ακόμα αναπτυχθεί μια λογική προσωποκεντρικής κάλυψης / προσωποπαγών θέσεων (με την ανάθεση συγγενών προς την επιστήμη τους μαθημάτων), αυτή ουδόλως θα αφορά το μέλλον των επιμέρους κλάδων των εκπαιδευτικών.
ζ) Η Ελλάδα θα έχει ένα μοναδικό εκπαιδευτικό σύστημα, όσον αφορά το χάρτη της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στο πεδίο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρώπης. Όλες οι άλλες χώρες θα έχουν διπλό σύστημα εκπαίδευσης, γενικής και επαγγελματικής μορφής, και η χώρα μας υπερήφανη θα βαδίζει στο δρόμο της πρωτοπορίας…
Έχει ιδιαίτερη σημασία να αντλήσουμε στοιχεία από την ιστορία της εκπαίδευσης. Να δούμε γιατί δεν ευδοκίμησε η απόπειρα του Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου στη δεκαετία του 1980, που σημειωτέον ήταν και ισχυρή πρόταση του εκπαιδευτικού κινήματος. Δύο ήταν οι βασικοί λόγοι. 1) Δεν μπορούσε να αναπτυχθεί σε εθνική κλίμακα λόγω των πολλαπλών επιλογών που έδινε – αλλιώς δεν θα είχε και το χαρακτήρα του Πολυκλαδικού – σε συνδυασμό με την κατανομή του μαθητικού δυναμικού στις νησιώτικες και στις αγροτικές περιοχές της χώρας. 2) Το οικονομικό κόστος ήταν ιδιαίτερα μεγάλο λόγω της ανάπτυξης όλων των δομών (πολλαπλά εργαστήρια, βιβλιοθήκες, αναγνωστήρια, αίθουσες θεματικών διδασκαλιών, αίθουσες εκδηλώσεων κλπ). Και αν στη δεκαετία της πολλαπλούς ανάπτυξης της χώρας μας το κόστος θεωρήθηκε υψηλό, τι μπορούμε να πούμε για τους καιρούς των απανωτών μνημονίων και της παρατεταμένης κρίσης της χώρας μας;
Εκτός αν όλη αυτή η υπόθεση είναι αντίγραφο της γενικότερης πολιτικής της συγκυβέρνησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α. – ΑΝ.ΕΛ., να καμώνεται δηλαδή ότι διαμορφώνει «προοδευτική πολιτική» στο φαντασιακό / συλλογικό / κομματικό πεδίο, όπως με την περίφημη κατάργηση των προηγούμενων μνημονίων μέσω της ψήφισης του τρίτου (και βάλε) μνημονίου, αλλά εμείς όλοι οι υπόλοιποι να βιώνουμε τη γκρίζα πραγματικότητα. Να έχουμε δηλαδή κατακτήσει τη μορφή των «παράλληλων συμπάντων» πριν το κατορθώσει η επιστήμη. Μπορούμε όμως να δείξουμε κατανόηση για την …αριστερών προθέσεων κυβέρνηση και να ερμηνεύσουμε την κίβδηλη εικόνα της πολιτικής πρότασης του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. με μια απλή διαπίστωση: Για ποια ιδεολογία μιλάνε; Όλα για την εξουσία γίνονται!
Υ.Γ.
Αναρωτιέμαι, μέχρι πότε το Δ.Σ. της ΟΛΜΕ θα είναι μακρινός παρατηρητής των αρνητικών εξελίξεων στη δημόσια εκπαίδευση…
Γραμματέας της Προοδευτικής Ενότητας Καθηγητών (ΠΕΚ)
