Η φυγή από την καθημερινή τύρβη γίνεται σκοπός, όταν τα αδιέξοδα φαντάζουν ανίκητα. Το σκοτεινό παρόν δε δύναται να ρίξει φως στα καταχωνιασμένα μαργαριτάρια. Τα πρώτα χελιδόνια φάνηκαν, αποζητώντας μανιωδώς την άνοιξη, αλλά οι χειμωνιάτικες ημέρες συνεχίζονται και σφυροκοπούν κάθε υφέρπουσα ύπαρξη. Τι θα απογίνουν τα δύσμοιρα χελιδόνια δίχως άνοιξη; Ποιος θα υμνήσει την ανθρωπιά και τη μεγαλοφροσύνη; Ποιος θα απεμπολήσει την κοινωνική αδικία; Ποιος θα αναζητήσει την ειρήνη, αν αυτό δε γίνει από τα χελιδόνια; Επεκτείνοντας τη φράση του Δροσίνη: «Και στης ζωής τους άγριους χειμώνες, αλκυονίδες μέρες καρτερώ…» καρτερώ και τα χελιδόνια που θα φέρουν μαζί τους την άνοιξη.
Ο οδοστρωτήρας της μικροπολιτικής και της σαθρής νοοτροπίας που επικαλείται η πρώτη, έχει καταβαραθρώσει κάθε δημιουργική πρωτοβουλία. Η αναλγησία, η διαφθορά και η ανευθυνότητα αναδείχτηκαν σε αξίες ζωής, ύψωσαν ένα τείχος σε οποιαδήποτε υγιή αντίδραση και υπονόησαν ότι το τέλμα αποτελεί στόχο της ζωής. Η οκνηρία αναχαίτισε κάθε προσπάθεια δημιουργίας νέων ιδανικών.
Μα ξάφνου μεταξύ των πολλών χελιδονιών που επαναπαύτηκαν στην ιδέα της καθυστέρησης ή ακόμα χειρότερα στην παντελή αδιαφορία τους για έλευση της ζωογόνας άνοιξης, ένα μικρό χελιδόνι, ασθενικό καθώς ήταν, μα με καθαρή ματιά πέταξε υψηλότερα από τα άλλα βγάζοντας μία εκκωφαντική κραυγή. Κραυγή απελπισίας θα ήταν σκέφτηκαν και δεν έδωσαν σημασία, μα ήταν μία προσευχή, ένα παραλήρημα για επιστροφή της άνοιξης, αυτής που λησμονήθηκε. Φορτισμένο με μια τεράστια εσωτερική δυναμική, έτοιμη να μετατραπεί σε αναγεννητική δράση για την ανάταση, αυτό το ασθενικό χελιδόνι αποβαίνει ο προφήτης της γενιάς του, ο γνήσιος εκφραστής της ιστορικής συνείδησης, αγωγός της εθνικής ευθύνης. Όμως η απογοήτευσή του είναι ηχηρή, καθώς τα αναγεννητικά του οράματα δε βρίσκουν έφορο έδαφος, δε συνεγείρουν τα πλήθη, αλλά ακουμπούν το επίστρωμα της αδιαφορίας, αυτό που συνεπάγεται υποταγή. Ο ψυχικός κόσμος του κλυδωνίζεται και ωθείται σε εσωτερίκευση της κρίσης, η οποία το αρρωσταίνει ακόμη περισσότερο. Η απόκριση των άλλων χελιδονιών στο θέαμα, αποκρουστική και σαρκαστική: «Κοίτα το ψωριάρικο θέλει να μας κάνει και μαθήματα ηθικής», μη δυνάμενοι να δουν το σκότος στο οποίο είχε περιπέσει η ψυχή τους. Η οξύτατη εναντίωση και η αποξένωση από τον κοινωνικό περίγυρο, η άρνησή του να δεχτεί τον λήθαργο και την απαθλίωση των προτύπων της ανθρωπιάς και της κοινωνικής απελευθέρωσης, το στοχοποιούν ακόμη περισσότερο. Το πραγματικό όνομα του χελιδονιού αυτού είναι «Ποιητής». Ο ποιητής έξοχος ενορχηστρωτής της ποιητικής τέχνης, καταφέρνει να συγκεράσει αντίθετες ροπές και να αναδειχθεί ως ο πνευματικός ταγός, που παράλληλα εκπροσωπεί τις οικουμενικές αξίες και τα υψηλά ιδανικά. Από τις νέες αξίες που προβάλλει ο ποιητής, κρίνονται αναντικατάστατες η λογική, η δικαιοσύνη, η ελευθερία, στην προσπάθεια για την εθνική ανάταση και την κοινωνική πρόοδο, αντιστρατευμένες στη φαυλότητα και τη διαφθορά, οι οποίες κρύβονται πίσω από τα σύννεφα του βαρύ χειμώνα, του οποίου η ώρα έχει έρθει προ πολλού να παρέλθει και τη θέση του να λάβει η δύσμοιρη άνοιξη, η πνευματική τροφός των χελιδονιών. Η άνοιξη είναι η Παιδεία, της οποίας η συμβολή θεωρείται καθοριστική για την πνευματική και κοινωνική ανόρθωση της πατρίδας. Αλλά δυστυχώς ένα χελιδόνι δε φέρνει την άνοιξη!
Του φιλολόγου
Δημητρίου Κομποχόλη
