Λατινικά: Αντικείμενο – συνδετικά ρήματα
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
1) Ρήματα που συντάσσονται με γενική:
α) Όσα σημαίνουν μνήμη ή λήθη: e.g. memini, obliviscor, reminiscor, recordor κ.τ.ο.
Όσα ρήματα σημαίνουν υπόμνηση/ανάμνηση, συντάσσονται με αιτιατική ως άμεσο αντικείμενο και γενική ως έμμεσο: e.g. commonefacio, admoneo, commoneo κ.τ.ο.
β) Όσα σημαίνουν αφθονία/πλησμονή ή έλλειψη/στέρηση: e.g. egeo, indigeo, satago κ.τ.ο. Ωστόσο, τα ρήματα αυτά συντάσσονται τις περισσότερες φορές με αφαιρετική.
γ) Τα τριτοπρόσωπα ρήματα interest και refert.
δ) Το ρήμα potior στη φράση potior rerum (=είμαι κύριος των πραγμάτων).
2) Ρήματα που συντάσσονται με δοτική:
α) Όσα δηλώνουν φιλική ή εχθρική διάθεση: e.g. faveo, auxilior, opitulor, placeo, gratulor, patrocinor, convicior, insidior, ignosco, minor, irascor, adversor, consentio, invideo, displiceo κ.τ.ο.
β) Όσα σημαίνουν πίστη, ευπείθεια, υπακοή, υποταγή, υποχώρηση και τα αντίθετα αυτών: e.g. obtempero, credo, obedio, ausculto, servio, gratificor, diffido κ.τ.ο.
γ) Όσα σημαίνουν υποχρέωση, «πρέπει» ή «αρμόζει»: e.g. debeo κ.τ.ο.
δ) Όσα σημαίνουν ωφέλεια ή βλάβη: e.g. noceo, prosum, obsum, benefacio, maledico, malefacio, satisfacio, supplico, immolo, devoveo, benedico, studeo, medeor, blandior κ.τ.ο.
ε) Ορισμένα σύνθετα ρήματα με τις προθέσεις: ad, ante, cum, in, ob, post, prae, pro, sub, super.
3) Ρήματα που συντάσσονται με αιτιατική:
Η αιτιατική είναι κατά κανόνα η πτώση του αντικειμένου. Τα περισσότερα ενεργητικά μεταβατικά ρήματα συντάσσονται με αιτιατική. Παραθέτουμε ενδεικτικά ορισμένες κατηγορίες ρημάτων:
α) Όσα δηλώνουν ψυχική διάθεση: e.g. lugeo, redeo, doleo, fleo, horreo, despero, maereo, lamentor, gemo, miror, miseror, fastidio κ.τ.ο.
β) Ορισμένα αμετάβατα ρήματα κινήσεως σημαντικά, τα οποία μετατρέπονται σε μεταβατικά όταν συντίθενται με τις προθέσεις: circum, per, praeter, trans, ad, cum, in, ob, prae, sub, super, ante, ex, inter: e.g. transeo.
4) Ρήματα που συντάσσονται με δύο αιτιατικές (αντικείμενο και κατηγορούμενο του αντικειμένου):
α) κλητικά: e.g. nomino, voco, dico, appello κ.τ.ο.
β) Όσα σημαίνουν εκλογή (προχειριστικά): e.g. creo, eligo, deligo, designo, declaro κ.τ.ο.
γ) δοξαστικά: e.g. puto, existimo, duco (=θεωρώ), judico, habeo (=θεωρώ) κ.τ.ο.
δ) Όσα σημαίνουν «καθιστώ»: e.g. facio, efficio, redo κ.τ.ο.
ε) Όσα σημαίνουν «έχω», «δίνω», «παίρνω», «διδάσκω», «γνωρίζω»: e.g. habeo, do, sumo, doceo, cognosco κ.τ.ο.
5) Ρήματα που συντάσσονται με αφαιρετική:
α) Τα αποθετικά ρήματα: fruor, fungor, utor, pascor (όταν σημαίνει τέρπομαι, ευχαριστιέμαι), potior, vescor.
β) Ρήματα που δηλώνουν απομάκρυνση, χωρισμό, προέλευση, αφαίρεση, απαγόρευση, ανακούφιση, λύση, απαλλαγή, απώθηση, απελευθέρωση, ανάγκη, αποχή, εμπόδιο: e.g. abeo, prohibeo, discedo, abduco, abstineo, eripio, libero, absolvo, levo κ.τ.ο.
γ) Όσα σημαίνουν πλησμονή/αφθονία ή στέρηση/έλλειψη: e.g. compleo, impleo, satago, egeo, indigeo κ.τ.ο. Τα ρήματα αυτά ενίοτε συντάσσονται και με γενική.
δ) Τα σύνθετα ρήματα με τις προθέσεις a, ab, abs, de, ex, που δηλώνουν στάση ή μετακίνηση, κυριολεκτικά ή μεταφορικά, και τα οποία ως απλά είναι αμετάβατα: e.g. ab-eo, de-sisto κ.τ.ο.
ε) Οι φράσεις usus est και opus est.
ΣΥΝΔΕΤΙΚΑ ΡΗΜΑΤΑ
1) Το ρήμα sum και όσα έχουν συγγενική με αυτό σημασία: e.g. fio (γίνομαι), nascor (γεννιέμαι), appareo (φαίνομαι), evado (αποβαίνω), exsisto (υπάρχω) κ.τ.ο.
2) Τα δοξαστικά παθητικά ρήματα: e.g. habeor (θεωρούμαι), putor (θεωρούμαι), judicor (κρίνομαι), ducor (θεωρούμαι), videor (φαίνομαι, θεωρούμαι) κ.τ.ο.
3) Τα κλητικά παθητικά ρήματα: vocor (καλούμαι), dicor (λέγομαι), appellor (ονομάζομαι) κ.τ.ο.
4) Τα προχειριστικά παθητικά ρήματα: e.g. creor (εκλέγομαι), eligor (εκλέγομαι), designor (εκλέγομαι, χειροτονούμαι), reddor («καθίσταμαι», γίνομαι), declarοr (ανακηρύσσομαι), salutor (αναγορεύομαι), fio (όταν σημαίνει «εκλέγομαι»).
Κατεβάστε το αρχείο: Θεωρία για το αντικείμενο και τα συνδετικά ρήματα
Λατινικά Β’ Λυκείου, Α´ Τεύχος | Σχολικό βοήθημα
Λατινικά Β’ Λυκείου, B´ Τεύχος | Σχολικό βοήθημα
