Η μάνα στην άλλη άκρη της γραμμής -τηλεφωνικής, όχι σιδηροδρομικής ούτε αναμονής μπροστά σε τραπεζικό γκισέ- μου ανακοινώνει ότι θέλει να μου εμπιστευτεί το γιο της, μαθητή α΄ Λυκείου. Αυτό είναι καλό. Πολύ καλό για μένα. Το να θέλει κάποιος να μου εμπιστευθεί την προετοιμασία του παιδιού του, είναι μεγάλη τιμή. Φαντάζομαι όχι μόνο για μένα. Ο γιατρός που του εμπιστεύονται την υγεία ή τη ζωή τους, πιστεύω ότι νιώθει την τιμή που του γίνεται. Ο δικηγόρος που του εμπιστεύονται τις υποθέσεις τους, πιθανολογώ ότι νιώθει το ίδιο. Ο μανάβης που του εμπιστεύονται τη διατροφή τους, ο ιδιοκτήτης εμπορικού που του εμπιστεύονται την εμφάνισή τους, την επικοινωνία τους, ο dj που του εμπιστεύονται τη διασκέδασή τους… θεωρώ ότι αισθάνονται κάπως έτσι. Άρα για μένα η εμπιστοσύνη είναι μεγάλο πράγμα.
Τώρα, εσείς θα νομίζετε ότι κάθισα να γράψω ένα κείμενο περί εμπιστοσύνης και δίκιο θα έχετε, μετά τον πρόλογο που έκανα. Θα διαψευστείτε γρήγορα, γιατί εγώ θα επανέλθω στο αρχικό τηλεφώνημα της μάνας. Η συγκεκριμένη, λοιπόν, συνέχισε λέγοντάς μου ό,τι πιο φαιδρό, βδελυρό και επικίνδυνο μπορεί να εκστομίσει μια μάνα: «Εμείς στρατό θέλουμε»! Μάλιστα. «Αυτοί» στρατό θέλουν και το δηλώνουν. Μα κυρία μου, ποιος δε θέλει στρατό; Εγώ δε θέλω; Θέλω και παραθέλω, γιατί ποιος θα φυλάει τα σύνορα ενός εθνικού κράτους στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, σε περίπτωση εισβολής εξωτερικών εχθρών; Εγώ θα τα φυλάξω που δεν ξέρω να λύσω, να δέσω και να οπλίσω ούτε ένα απλό τυφέκιο G3, το οποίο είναι ένα τυφέκιο μάχης διαμετρήματος 7.62mm; Αμ δε, που θα τα φυλάξω εγώ που δεν έριξα ούτε μια χειροβομβίδα, όσο υπηρετούσα, επειδή δεν άντεχα τη φασαρία! Με τι να τα φυλάξω; Με τη σφεντόνα που έριχνα μικρός; Και πού στο καλό να την έχει η μάνα μου τη σφεντόνα τώρα πια; Όχι. Να τα φυλάξει ο γιος σου, να ξέρουμε τι μας γίνεται.
Αλλά, τώρα που το σκέφτομαι, το γιο της τον ρώτησε; Ρωτάω, επειδή έχω μια αμυδρή υποψία ότι δεν τον ρώτησε. Σε αυτή την περίπτωση τα πράγματα μπερδεύονται. Γιατί, άντε και μου τον φέρνει τον μοσχαναθρεμμένο της και μου τον εμπιστεύεται. Εγώ με τι έχω να αντιπαλέψω; Για ποιο πράγμα να αγωνιστώ; Να αγωνιστώ για την εκπλήρωση του ονείρου της μάνας ή για το όνειρο του γιου (αν του έχει αφήσει ακόμα ίχνη πρωτοβουλίας και εκφράσει προσωπική άποψη); Εγώ το παιδάκι το λυπάμαι από τώρα κι ας μην το έχω γνωρίσει προσωπικά. Όλα αυτά τα παιδάκια τα λυπάμαι. Τα παιδάκια που οι γονείς τους θέλουν να τα κάνουν γιατρούς, φαρμακοποιούς, δικηγόρους, αστυνομικούς, στρατιωτικούς, μηχανικούς, εκπαιδευτικούς και ό,τι άλλο και το έχουν αποφασίσει πριν τα παιδάκια να γεννηθούν.
Τα καημένα τα ζωντόβολα! Αν ήξεραν τι τα περιμένει, θα αρνούνταν να γεννηθούν. Ως σπερματοζωάριο θα έκαναν τα πάντα για να μη φτάσουν στο ωάριο, αφήνοντας άλλο να έχει την «τύχη» να γεννηθεί από τέτοιους γονείς. Το φαντάζεστε; Να γίνεται ο χαμός και το ευφυές σπερματοζωάριο να καθυστερεί, παρατηρώντας το χώρο της μήτρας ή πιάνοντας κουβέντα με άλλα. Να δίνει και συμβουλές στα υπόλοιπα, για να αποφύγει την κακοτυχία: «Από εκεί πηγαίνετε. Θα φτάσετε πιο γρήγορα». Ή «Εσείς για αγόρι ή για κορίτσι προορίζεστε»; Ή να προσπαθεί να σώσει την κατάσταση: «Εσύ -σπερματοζωάριο- μού φαίνεσαι παντελώς ηλίθιο. Δεν αφήνεις κανένα πιο έξυπνο να φτάσει πρώτο»;
Τέλος πάντων, εγώ τα καταλαβαίνω αυτά τα παιδάκια πολύ καλά. Είχα άλλωστε νονό στρατηγό! Και σε εποχές που οι στρατηγοί είχαν μεγάλη πέραση και ζούσαν μέσα στο μεγαλείο και τη χλιδή, όχι σαν τώρα που ο μισθός τους εξαφανίζεται πιο γρήγορα κι από τους πάγους στους Πόλους! Τον έβλεπα με την ατσαλάκωτη στολή του, με τα αστέρια του που έλαμπαν, με τα μετάλλια στο στήθος και σκεφτόμουν… πώς μπορεί όλο αυτό το στήσιμο; Οι γονείς μου, βέβαια, όλο και τσύγκλιζαν προς αυτήν την κατεύθυνση: «Να διαβάζεις και όταν μεγαλώσεις να γίνεις κι εσύ στρατηγός»! Κι εγώ φυσικά, απλώς δε διάβαζα. Να διαβάζω για ποιο λόγο; Για να μεγαλώσω, να γίνω στρατηγός και να μην μπορώ να κουνηθώ μέσα στη στολή; Να ιδροκοπάω σαν ζώο μέσα στο χακί με τις αρβύλες χειμώνα – καλοκαίρι; Ή μήπως για να ξύνομαι μέχρι να γίνει πόλεμος και να πάω να φυλάξω τα σύνορα; Α πα πα! Τέτοια πράγματα δεν τα ήθελα, οπότε απόφευγα τη μελέτη και κάθε προσπάθεια.
Καταλαβαίνετε τώρα γιατί τα καταλαβαίνω αυτά τα παιδάκια. Τα καταλαβαίνω κι εύχομαι να έχουν τη δική μου τύχη. Ναι, μέσα σε όλα αυτά φάνηκα τυχερός. Κάποια στιγμή, λοιπόν, ο πατέρας μου, για καλή μου τύχη, παρέκκλινε της πορείας που είχε ήδη χαραχτεί για μένα και έριξε στο τραπέζι την πρόταση να γίνω γιατρός. Ευτυχώς η μάνα μου φοβόταν τα αίματα και τις αρρώστιες -Σε αυτήν έμοιασα. Προτιμώ ένα καλό ξεμάτιασμα από τον καλύτερο γιατρό- και επήλθε διάσταση απόψεων και πλήρης διαφωνία. Και ξέρετε, τέτοιες συγκρούσεις φέρνουν ταραχή, ανακατωσούρα και τελικά σύγχυση. Μεγάλη σύγχυση! Κι ο λύκος στην αντάρα χαίρεται. Μέσα στον πανικό που δημιουργήθηκε, βρήκα την ευκαιρία να χαράξω τη δική μου πορεία. Χαμός, τρέλα, φωνές, λιποθυμίες, απειλές περί επικείμενων εγκεφαλικών, καρδιακών επεισοδίων και τραγικών θανάτων. Πανικός από εκείνους που κάθε έφηβος που σέβεται τον εαυτό του, επιδιώκει με τους γονείς του και τους ευχαριστιέται τρελά.
Περιμένω με αγωνία την προσωπική επαφή μου με το παιδάκι της μάνας που τηλεφώνησε. Αν βέβαια, η συγκεκριμένη μάνα, διαβάσει το κείμενο, μάλλον θα περιμένω πολύ. Εγώ πάντως θα περιμένω και θα κάνω τα πάντα, ώστε το παιδί να βρει το δικό του δρόμο. Θα συγκρουστώ με τους γονείς του, ώστε να το βοηθήσω να συγκρουστεί κι αυτό, να επιδιώξει τη ρήξη, να αμφισβητήσει και να καταλήξει στις δικές του επιλογές. Αυτό προσπαθώ στις περισσότερες περιπτώσεις. Κάνω αυτό που κάνω εδώ και χρόνια και το κάνω για να βοηθήσω τέτοια παιδιά να ξεφύγουν από γονείς που τα καταδυναστεύουν, που τα ευνουχίζουν, που προσπαθούν να τους αφαιρέσουν όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που αποτελούν συστατικά επιτυχίας, δηλαδή, να πολτοποιήσουν κάθε ίχνος ιδιαιτερότητας, πρωτοβουλίας, δυναμισμού, ελευθερίας και άρα κάθε ίχνος διάθεσης για προσπάθεια. Και το κάνω, γιατί έχω συνειδητοποιήσει ένα πράγμα: Κάποιος αγωνίζεται πάντα και μόνο για τα δικά του όνειρα. Ποτέ για τα όνειρα των άλλων…
Πάντα ευχαριστιέμαι μια ωραία σύγκρουση
με το κατεστημένο και μάλιστα συχνά την τροφοδοτώ
