Α. Δολοπλόκος και μηχανορράφος, δυο ελληνικές λέξεις με αρχαϊκή καταγωγή, δόκιμες μέχρι και σήμερα. Θεωρούνται συνώνυμες με την ραδιουργία, τη σκευωρία και την ίντριγκα.Η δολοπλοκία χρησιμοποιείται κυρίως σε πιο λόγιες εκφράσεις και νοηματικά παραπέμπει σε ύπουλες και δόλιες ενέργειες που αποβλέπουν στην ηθική ή υλική βλάβη του ανταγωνιστή ή αντιζήλου, ως συνώνυμη της πλεκτάνης, της μηχανορραφίας και της ραδιουργίας.
Εξίσου λόγια και όχι μόνο χρησιμοποιείται η μηχανορραφία ως μια μυστική και δόλια ενέργεια ή σχέδιο εναντίον κάποιου ή κάποιων, η οποία χαρακτηρίζεται από μυστικότητα και δολιότητα.
Η ραδιουργία παραπέμπει νοηματικά στη χρήση-μεθόδευση μυστικά αθέμιτων μέσων για την επίτευξη ενός επίβουλου σκοπού.
Η σκευωρία παραπέμπει οργανωτικά στη συνωμοσία, η οποία και αυτή έχει αρχαϊκή καταγωγή [συν=+ωμότης – όμνυμι], ως λέξη και ως αρνητική έννοια και παραπέμπει νοηματικά σε μια στοχευμένη και οργανωμένη πράξη ή σειρά πράξεων προς βλάβη σε βάρος προσώπου ή συνόλου ή ακόμα και θεσμού μέσω αναληθών ισχυρισμών και συκοφαντιών.
Β. Ωστόσο, πέραν των αναγνωρισμένων γλωσσολογικών, ερμηνευτικών και έτερων επιστημονικών αναλύσεων, ελκύει το ενδιαφέρον να προσεγγίσουμε από μια διαφορετική, συνδυαστική νοηματικά, ανθρωπολογική – κοινωνιολογική άποψη, κάποια από τα βασικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς του δολοπλόκου – σκευωρού από τη μια και του μηχανορράφου – ραδιούργου από την άλλη, αντιπαραβάλλοντας, ουσιαστικά, τα δυο «προφίλ».
1ο στοιχείο
Ο δολοπλόκος – σκευωρός:
γνωρίζει επακριβώς τι επιδιώκει, συνήθως έχει μακροπρόθεσμα σχέδια και έχει μελετήσει κάθε λεπτομέρεια, εισερχόμενος ακόμα στην κουραστική διαδικασία υπολογισμού των ενδεχόμενων αμυντικών κινήσεων του αντιπάλου, δηλ. του «θύματος». Δεν τίθεται θέμα υποχώρησης και αναδίπλωσης στον οργανωτικό του σχεδιασμό, με βάση το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.
Αντίστοιχα:
Ο μηχανορράφος – ραδιούργος:
λαμβάνει υπόψη του τις περισσότερες παραμέτρους, αλλά δε θεωρεί σκόπιμο, χωρίς να έχει τις πρώτες ενδείξεις, να ετοιμάσει εκ των προτέρων εναλλακτικές κινήσεις με βάση την ενδεχόμενη αντίδραση του στόχου του. Νιώθει εν μέρει αυτοπεποίθηση, όσον αφορά την τεχνική αναδίπλωσής του ως αμυντική στάση.
2ο στοιχείο
Ο δολοπλόκος – σκευωρός:
δεν αρχίζει τη δράση του, εάν δεν έχει τη πιο γερή στήριξη βάσεως – θέσεως, δηλαδή την υποστήριξη τρίτων, με βάση το πλαίσιο στο οποίο κινείται, ενώ η θέση του εκτός δικτύου είναι κατά την αντίληψή του ότι χειρότερο θα μπορούσε να προκύψει αδυνατώντας να διαχειριστεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Είναι ο χειρότερος εφιάλτης του… Γι’ αυτό, ακριβώς, πασχίζει με κάθε τρόπο να ανεβαίνει στην ιεραρχία και να υπολογίζει το ενδεχόμενο και του απειροελάχιστου λάθους στη δράση του, ώστε, εκ των προτέρων, να έχει τη δυνατότητα αποφυγής.
Αντίστοιχα:
Ο μηχανορράφος – ραδιούργος:
επιδιώκει τη στήριξη, αλλά, λόγω συνήθως της μικρότερης [- σε σχέση με τον δολοπλόκο – σκευωρό -] φιλοδοξίας κοινωνικής ανόδου, η οποία τον χαρακτηρίζει, φοβάται λιγότερο από τον δολοπλόκο στο ενδεχόμενο να χάσει τη βάση στήριξης και ενίσχυσης της δράσης του και προσπαθεί να αποβάλει αρνητικές σκέψεις μέχρι να αναδυθούν τα σχετικά και κατά την προσωπική του αντίληψη λιγότερο πιθανά δεδομένα αποτυχίας σε ότι επιδιώκει…
3ο στοιχείο
Ο δολοπλόκος – σκευωρός:
ακόμα και εάν έχει όλα τα ως άνω στοιχεία, πάντα απευθύνεται στη βάση στήριξής του ή αλλιώς στο δίκτυό του για συνεχή επαλήθευση της αμοιβαιότητας της μεταξύ τους αλληλοστήριξης και γενικότερης αλληλεγγύης.
Αντίστοιχα:
Ο μηχανορράφος – ραδιούργος:
έχοντας εξασφαλίσει είτε τη μεγαλύτερη, είτε τη στοιχειώδη στήριξη, είτε έχοντας κάποιο πολύτιμο κατά την κρίση του στοιχείο (κοινώς «κρυφό χαρτί») δεν θεωρηθεί απαραίτητο να απευθύνεται με τόση «αφοσίωση» στη βάση στήριξης ως μέθοδο αποφυγής κινδύνων και εξασφάλισης μελλοντικών ωφελειών… Άλλωστε πιστεύει στην ικανότητα ελιγμού του…
4ο στοιχείο
Ο δολοπλόκος – σκευωρός:
φοβάται ακόμα και όποιον τον στηρίζει και για αυτό αφοσιώνεται πλήρως σε αυτόν στα πλαίσια της βάσης στήριξης, ενώ μισεί θανάσιμα τον στόχο του κυρίως λόγω ψυχοπαθογενών στοιχείων μειονεξίας που τον χαρακτηρίζουν… Θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι ζηλεύει τον ανύποπτο στόχο, κυρίως, όταν εντοπίζει στη συμπεριφορά αυτού στοιχεία που ο ίδιος στερείται ως προσωπικότητα, όπως η καθαρή σκέψη, η εσωτερική καλλιέργεια, το θάρρος, η ειλικρίνεια, η αξιοπρέπεια και άλλα συναφή.
Αντίστοιχα:
Ο μηχανορράφος – ραδιούργος:
φοβάται λιγότερο και ρισκάρει περισσότερο… Σέβεται τη βάση στήριξης, αλλά δεν την εμπιστεύεται απόλυτα, ενώ δεν τρέμει στην ιδέα να συνεχίσει τη δράση του εκτός αυτής ή με λιγότερη ενίσχυση απ’ αυτήν. Ωστόσο και ο ίδιος διακατέχεται από αρνητικά αισθήματα έναντι του εαυτού του και των ατόμων του κοινωνικού περιβάλλοντος στο οποίο έχει ενταχθεί.
5ο στοιχείο
Ο δολοπλόκος – σκευωρός:
στη θέση του ρίσκου αντιπαραθέτει την υπηρεσία της ευφυϊας του προς το σχεδιασμό των πιο καταστρεπτικών μεθόδων – σχεδίων, ώστε να διαλύσει κάθε στόχο και να ανέβει στη βάση στήριξης, αποκομίζοντας πρόσθετα οικονομικά, επαγγελματικά και συναφή οφέλη.
Αντίστοιχα:
Ο μηχανορράφος – ραδιούργος:
θεωρεί την εμπειρία πονηρών ελιγμών ως στοιχείο που του εξασφαλίζει την επιτυχία των στόχων του, οι οποίοι δεν αποβλέπουν μόνο σε οικονομικές απολαβές.
6ο στοιχείο
Ο δολοπλόκος – σκευωρός:
αφοσιώνεται τυφλά στη βάση στήριξής του για να ελαχιστοποιήσει κάθε κίνδυνο αποδόμησής του, λόγω της έμφυτης δειλίας και του μίσους που θρέφει για κάθε τι υγιές και φυσιολογικό που χαρακτηρίζει την ανθρώπινη οντότητα.
Αντίστοιχα:
Ο μηχανορράφος – ραδιούργος:
ζηλεύει εύκολα, κάθε τι το διαφορετικό και αξιοπρεπές, αλλά δεν επιδιώκει πάντα να εκμηδενίσει το στόχο του. Θεωρεί πιο εύκολο και πιο ασφαλές και σε κάθε περίπτωση πιο επικερδές να δρομολογήσει επιτυχώς τη διαδικασία καταστροφής του στόχου.
7ο στοιχείο
Ο δολοπλόκος – σκευωρός:
δε νιώθει ασφάλεια, εάν δεν εγκριθεί το κατόρθωμά του από τη βάση στήριξης, ενώ ο ίδιος υποφέρει ακόμα και όταν έχει προβεί σε «αφαίμαξη» του θύματος ή των θυμάτων του.
Αντίστοιχα:
Ο μηχανορράφος – ραδιούργος:
για μικρό χρονικό διάστημα, άλλοτε αισθάνεται μια μικρή ικανοποίηση και άλλοτε προσπαθεί να πιστέψει ότι ο τρόπος δράσης του, του παρέχει κάποια εσωτερική απόλαυση…, ενώ δεν επιδιώκει την άνευ ετέρου έγκριση των πράξεων του από τη βάση στήριξης, θεωρώντας ότι πρέπει να είναι έτοιμος για όλα, διατηρώντας, δηλαδή, χαλαρούς δεσμούς, για κάθε ενδεχόμενο να βρεθεί εκτός αυτής.
8ο στοιχείο
Ο δολοπλόκος – σκευωρός:
Υιοθετεί, ως λυτρωτική της δυστυχίας του, τακτική το να προβαίνει σε συνεχείς και οργανωμένους ρυθμούς αναβάθμισης του σχεδιασμού της δράσης του, ενώ, για να αποτινάξει κάθε ίχνος συνειδησιακού ελέγχου, προσπαθεί να πείσει τον εαυτό του ότι απλώς είναι φιλόδοξος και ότι με κάποιο τρόπο – τακτική ή δίκτυο αποδεκτής, δήθεν, δράσεως από την εκάστοτε κοινωνική αντίληψη, θα πρέπει να επιδιώξει την πραγμάτωση των «υγειών», δήθεν, φιλοδοξιών του. Αυτό, άλλωστε, προβάλλεται και ως αρχικό κίνητρο αναζήτησης βάσης στήριξης για την αήθη δράση του.
Αντίστοιχα:
Ο μηχανορράφος – ραδιούργος:
αναζητά περισσότερο τη διασκέδαση αντικρίζοντας το πλήγμα των άλλων, το οποίο ο ίδιος μεθόδευσε, θεωρώντας ότι με αυτόν τον τρόπο ο ίδιος καθίσταται λιγότερο δυστυχής ως άνθρωπος.
9ο στοιχείο
Ο δολοπλόκος – σκευωρός:
πάντοτε χαμογελά ακόμα και εάν το θύμα ή τα θύματά του γνωρίζουν τι πράττει, υιοθετώντας ορισμένα στοιχεία στοιχειώδους ευγένειας στη γενικότερη δράση του, θεωρώντας, σε κάθε περίπτωση, ότι η ένταξη στην εκάστοτε βάση στήριξης τον καθιστά αήττητο, ενώ είναι πρόθυμος να πράξει ότι του ζητηθεί, ώστε ν’ αυξήσει περισσότερο την ενίσχυση που λαμβάνει στα πλαίσια της ένταξής του στη βάση στήριξης, διότι δεν μπορεί να διανοηθεί ότι έχει τη δυνατότητα να επιβιώσει εκτός αυτής!
Αντίστοιχα:
Ο μηχανορράφος – ραδιούργος:
δεν χαμογελά όταν αποκαλύπτεται η αήθης δράση του, αλλά προσπαθεί να καλοπιάσει ή ενδεχομένως να διασκεδάσει τις εντυπώσεις… έχοντας κατά νου, ωστόσο, ότι μπορεί να υποστεί κάποιες αρνητικές συνέπειες στις διαπροσωπικές του σχέσεις, χωρίς, όμως, να καταβάλλεται από φόβο λόγω του αρχικού ρίσκου το οποίο είχε πάρει, όπως προαναφέρθηκε.
10ο στοιχείο
Ο δολοπλόκος – σκευωρός:
θεωρεί ότι δε θα χάσει ποτέ, δεν επιτρέπει στον εαυτό του να σταματήσει, εάν δεν βεβαιωθεί ότι το θύμα του εξαλείφθηκε τελείως, ενώ για ελάχιστο χρόνο αισθάνεται στιγμές εσωτερικής απόλαυσης, την οποία απόλαυση βιώνει μόνο, όταν με στυγνότητα ποδοπατά το θύμα που «ψυχορραγεί»…
Αντίστοιχα:
Ο μηχανορράφος – ραδιούργος:
απολαμβάνει τις μικρές στιγμές «χαράς» που θεωρεί ότι επέρχονται σε όλη την πορεία της δράσης του, ασχέτως του στόχου ή των στόχων ή της πλήρους επίτευξης αυτών, ενώ έχει αποδεχθεί το ενδεχόμενο της αποδόμησής του, δηλαδή της πλήρους αποκάλυψής του, θεωρώντας ότι έχει τη δυνατότητα να περιορίσει ή να αποτρέψει, έστω και την τελευταία στιγμή, το αρνητικό αποτέλεσμα…
Γ. Βέβαια, πέραν των προαναφερομένων, πρέπει να επισημανθεί, ότι υφίστανται και έτερα κοινά, αλλά και διαφοροποιημένα στοιχεία της ως άνω κατηγοριοποίησης ή και άλλων συνδυαστικών κατηγοριοποιήσεων ανάλυσης και αντίστοιχης θεώρησης «αρνητικών» ειδών «προφίλ συμπεριφοράς», με βάση είτε τη στενή, είτε την ευρύτερη νοηματική διάκριση, όπως αναφέρθηκε στην αρχή του παρόντος κειμένου.
Ο οποιοσδήποτε θα μπορούσε, βέβαια, να αναρωτηθεί κατά πόσο, όταν κάποιος μας προσφέρει το λαμπερό του χαμόγελο, ή μας απευθύνει φιλοφρονήσεις, έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα καλόκαρδο, ευγενικό και ειλικρινή άνθρωπο ή ένα δυστυχισμένο, φιλόδοξο και κακεντρεχή δολοπλόκο ή ραδιούργο, αντίστοιχα…
Ίσως πάλι να αναρωτηθεί κανείς τ’ ακόλουθα:
– ποιος είναι ο πιο επικίνδυνος τύπος ανθρώπου, ο δολοπλόκος σκευωρός ή ο μηχανορράφος – ραδιούργος;
– ποιος είναι ο πιο «έξυπνος» και ποιος ο πιο ανόητος, αντίστοιχα, σε σχέση με τους στόχους που θέτει και τις μεθόδους που ακολουθεί;
Σίγουρα υπάρχουν πολλές απαντήσεις, αλλά και πολλά περαιτέρω ερωτήματα που εγείρονται…
Ευτυχώς, όμως, για όσους δεν εντάσσονται στις ως άνω κατηγορίες είναι κοινή η πεποίθηση, αλλά και η γνώση λόγω εμπειρίας ότι, τόσο ο δολοπλόκος – σκευωρός, όσο και ο μηχανορράφος – ραδιούργος ΧΑΝΟΥΝ ΠΑΝΤΑ «το παιχνίδι» και αποτυγχάνουν επώδυνα και καταλυτικά, με τη διαφορά, όμως, ότι η ήττα τους αυτή επέρχεται, όταν οι ίδιοι δεν το αναμένουν, αλλά, από την άλλη, δυστυχώς, η σίγουρη ΗΤΤΑ τους δεν επέρχεται, όταν το ευελπιστούν προς λύτρωσή τους τα ατυχή θύματά τους…, δηλαδή, όταν βιώνουν τον αήθη αυτόν διωγμό, αλλά μεταγενέστερα!
ΝΑΤΑΣΑ ΚΟΝΤΟΛΕΤΑ
