Νεοελληνική Γλώσσα Γ´ Γενικού Λυκείου: Επαναληπτικές ασκήσεις από θέματα Πανελληνίων (2006-2007)
- Να βρείτε τη δομή της παραγράφου:
Η επιτυχία αυτή δεν έχει ηθικές προϋποθέσεις. Το αντίκρισμά της είναι μονάχα κοινωνικό. Τόσο, που δίκαια θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει ότι επιτυχία δεν μπορεί να υπάρξει για τον άνθρωπο, αν δεν υπάρχει κοινωνία, αν ο άνθρωπος δεν εισπράξει το χειροκρότημα της κοινωνίας. Δεν ενδιαφέρει αν η επιτυχία αυτή κατακτήθηκε με μέσα επαίσχυντα, με τρόπους πονηρούς, με κινήσεις ανήθικες. Για την κοινωνία αυτού του είδους η επιτυχία δημιουργεί δίκαιο. Ο επιτυχημένος δικαιώνεται, έστω κι αν πέρασε πάνω από πτώματα, επειδή η κοινωνία δείχνει να μην ερευνά τις αφορμές, τα κίνητρα, τα μέσα. Την ενδιαφέρουν τα αποτελέσματα. Η επιτυχία στη ζωή είναι ένα αποτέλεσμα.
Κ. Τσιρόπουλος, Δοκίμια Ευθύνης, εκδ. «ΑΣΤΗΡ», Αθήνα 1978 (ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ 2006)
- Να γράψετε μια συνώνυμη για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: πηγάζει, απωθεί, εφήμερη, αναμφισβήτητα, δικαιώνεται.
(ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ 2006)
- Να τρέψετε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική στις παρακάτω περιόδους:
α) Αυτή η απτή, η φαινομενική πραγματικότητα θεωρείται από τους ανθρώπους της εποχής μας «επιτυχία».
β) Εντελώς διαφορετικά τοποθετείται το θέμα από την ηθική συνείδηση.
(ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ 2006)
- Ποιος είναι ο τρόπος ανάπτυξης της παρακάτω παραγράφου; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.
Πολιτισμός, ως γνωστόν, είναι ένα κοινό σύστημα αναφορών σε αξίες από όλους παραδεκτές. Οι αξίες αυτές συνιστούν τα μέτρα με τα οποία κρίνονται τα επιτεύγματα των ανθρώπων και εγκρίνονται ή απορρίπτονται. Ο πολιτισμός διαμορφώνει ένα πλαίσιο ζωής και δράσης, όπου εκεί ζουν και αναδεικνύονται οι πολιτισμένοι, εκεί αναγνωρίζονται και επικοινωνούν, εκεί επιζητούν ως μονάδες τη δικαίωσή τους στην ανθρώπινη κοινωνία και στον κόσμο.
Χρ. Μαλεβίτσης, Ο Έγκοπος Λόγος, «Οι εκδόσεις των φίλων» (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ 2006)
- Από το δεύτερο συνθετικό της καθεμιάς από τις παρακάτω λέξεις να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις:
ικανοποίηση
δημοσιογραφία
τηλεθεατής
επικοινωνούν
κενολογία.
(ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ 2006)
- Να ξαναγράψετε τις παρακάτω περιόδους μετατρέποντας την ενεργητική σύνταξη σε παθητική.
- «Αυτές τις λειτουργίες του πολιτιστικού πλαισίου σήμερα ποιος τις επιτελεί;».
- «Εκεί θα ικανοποιήσει όλες τις περιέργειές του και όλα τα πάθη του».
(ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ 2006)
- Με ποιον τρόπο και με ποια μέσα πειθούς ο συγγραφέας τεκμηριώνει τις απόψεις του στην πρώτη παράγραφο του κειμένου;
Αν θέλουμε σήμερα να οδηγήσουμε σωστά τους νέους, πρέπει να τους μάθουμε πώς θα είναι υποχρεωμένοι να ζήσουν μέσα σ’ ένα εξαιρετικά κινητό σύμπαν. Οι παλιότεροι μπορεί να αισθανθούν την επιτάχυνση του ιστορικού γίγνεσθαι, συγκρίνοντας τα νιάτα τους με την ωριμότητά τους. Οι νέοι αυτή την επιτάχυνση την
αισθάνονται σαν αθεράπευτη και ασταμάτητη ανησυχία. Δεν έχουν καμιά εγγύηση για το μέλλον, που το προβλέπουν γεμάτο κινδύνους. Και γι’ αυτό επιθυμούν ν’ αποκτήσουν χωρίς αργοπορία όσα πράγματα θεωρούν αξιόλογα. […] Εκείνο που ήταν βέβαιο άλλοτε δεν είναι πια βέβαιο τώρα. Κι ενώ άλλοτε μπορούσαμε να στηρίξουμε την παιδεία μας στην παράδοση, τώρα η παράδοση αποδείχνεται ολοένα και περισσότερο ανίκανη να καλύψει την έκταση των παιδευτικών αναγκών. Χρειάζεται λοιπόν κάποιος μετασχηματισμός. Κι ανάμεσα στ’ άλλα ο μετασχηματισμός αυτός πρέπει να βασισθεί στην περιοδική και συχνή μετεκπαίδευση. Όποιος σπουδάζει μια επιστήμη είναι ανάγκη να νιώσει, πως, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, θα είναι αναγκασμένος να τη σπουδάζει παντοτεινά, ν’ ανανεώνει τις γνώσεις του, να συμπληρώνει τα κενά που έχει αφήσει η πρώτη του μαθητεία ή τα κενά που σχηματίζονται στο αναμεταξύ από την άρση δεδομένων, που έπαυσαν πια να ισχύουν. Έτσι θα δημιουργηθεί ένας καινούριος τύπος ανθρώπου.
Διασκευή από το δοκίμιο «Ο ρυθμός της Ιστορίας» του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου, Ο σύγχρονος άνθρωπος, Οι Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 2004, σελ. 165-167
(ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΟΜΟΓΕΝΩΝ 2006)
- αθεράπευτη, αξιόλογα, πρωταρχική, ικανότητα, μεταμορφώνεται. Να γράψετε από ένα συνώνυμο για κάθε μία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.
(ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΟΜΟΓΕΝΩΝ 2006)
- Τι πετυχαίνει ο συγγραφέας με τη χρήση της ερώτησης και της παρένθεσης στην παρακάτω παράγραφο;
Αλλά με ποιες αρετές πρέπει να είναι προικισμένος αυτός ο άνθρωπος; […] Η πρώτη αρετή του καινούριου ανθρώπου θα είναι η γ α λ ή ν η. […] Μέσα στον ταραγμένο και γεμάτο κινδύνους σύγχρονο κόσμο πρέπει να οπλίσουμε τα παιδιά μας με την αυτοκυριαρχία, που τα κάνει ικανά να υπερνικήσουν τις δυσκολίες, να περάσουν τα εμπόδια και να μην υποδουλωθούν στην επιτάχυνση: και τούτο θα γίνει με τη συνάσκηση σώματος και ψυχής (γυμναστική και φιλοσοφία).
Διασκευή από το δοκίμιο «Ο ρυθμός της Ιστορίας» του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου, Ο σύγχρονος άνθρωπος, Οι Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 2004, σελ. 165-167 (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΟΜΟΓΕΝΩΝ 2006)
- α. Ποιον τρόπο πειθούς επιστρατεύει ο συγγραφέας;
β. Ποια μέσα πειθούς χρησιμοποιεί; Να αναφέρετε ένα παράδειγμα για κάθε περίπτωση.
Η μεγάλη αντοχή του πνευματικού δημιουργού γεννιέται και συντηρείται, κατά κύριο λόγο, από την ψυχή του. Η φλογερή αγάπη προς το έργο του και η πίστη η αδιάσειστη στον προορισμό αυτού του έργου είναι οι μεγάλες πηγές της δύναμής του. Αυτές δεν τον αφήνουν (και στην περίπτωση ακόμη της κλονισμένης υγείας) να λυγίσει. Ο άνθρωπος που αγαπάει και πιστεύει αυτό που κάνει, ζει όρθιος με την ψυχή του. Αυτή τον διατηρεί ακμαίο, νέο, δροσερό. Και επειδή την αγάπη και την πίστη τη βρίσκει μόνο εκείνος που με ορισμένη πνευματική τοποθέτηση δίνει περιεχόμενο, πρόγραμμα, νόημα στη ζωή του, και δικαίωση του μόχθου του θεωρεί την εκτέλεση αυτού του προγράμματος (την «πλήρωση του νοήματος» της ζωής), η πνευματική τοποθέτηση είναι, σε τελευταίαν ανάλυση, το στοιχείο που τροφοδοτεί την αντοχή του δημιουργού (απέναντι στη φθορά που φέρνει ο κάματος, αλλά και απέναντι στους κλυδωνισμούς της ζωής, στο φυσικό και στον ηθικό «πόνο»). Ο κοινός άνθρωπος που δεν είναι κατά τον ίδιο τρόπο τοποθετημένος, εύκολα εξαντλείται και καταρρέει όταν χτυπηθεί από ένα ανεπάντεχο δεινό ή όταν η υπέρμετρη δουλειά αρχίσει να φθείρει την υγεία του. Ο πνευματικά τοποθετημένος δημιουργός δεν γκρεμίζεται εύκολα ούτε από τη νόσο, ούτε από τα γερατειά, ούτε από τις απογοητεύσεις και τα πένθη, τα ατυχήματα της ζωής, και όπως ο πολυάσχολος και προκομμένος άνθρωπος δεν «ευκαιρεί», καθώς λέμε, ν’ αρρωστήσει, έτσι κι αυτός, με την προσήλωσή του στο νόημα που έχει δώσει στη ζωή του, δεν «ευκαιρεί» ούτε τον κόπο να αισθανθεί ούτε τη φθορά — και φτάνει στο τέρμα του βίου σαν τον αθλητή που πέφτει επιτέλους για να αναπαυθεί στη χαρά της νίκης.
Ε. Π. Παπανούτσος, Πρακτική Φιλοσοφία, Β΄ έκδοση, Αθήνα 1980, σελ. 320, 321-322, 323 (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2006)
- Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις πιο κάτω λέξεις του κειμένου: ακαταπόνητους, ανεπάντεχο, υπέρμετρη, προσήλωση, δαμάζει.
(ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2006)
- Με ποια συλλογιστική πορεία (παραγωγική–επαγωγική) αναπτύσσεται το συγκεκριμένο απόσπασμα του κειμένου; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
Ἡ συνηθισμένη, ὡστόσο, μορφὴ τοῦ φανατισμοῦ εἶναι ἀληθινὰ ἀποκρουστική. Ὁ φανατικός, σ’ ὅλες τὶς ἐποχές, εἶναι στενοκέφαλος καὶ στενόκαρδος. Τὸ ὀπτικό του πεδίο εἶναι περιορισμένο καὶ τὸ πείσμα του ἀκατανίκητο. Ἀγνοεῖ τοὺς συμβιβασμούς, ἀλλ’ ἀγνοεῖ καὶ τὶς καλόπιστες κ’ εὐγενικὲς παραχωρήσεις. Φρουρὸς συχνὰ ἑνὸς δόγματος ποὺ ὑποστηρίζει τὶς ἐξοχότερες ἀρετές, ὅσο προχωρεῖ τὶς χάνει ὁ ἴδιος. Γίνεται ἀπάνθρωπος, ὠμός, σκαιός, ἀποθηριώνεται, γιὰ νὰ ἐξανθρωπίσει τοὺς ἀνθρώπους. Ὁ φανατισμὸς δημιουργεῖ καταστάσεις βρασμοῦ. Ἀλλὰ βρασμοῦ ἀπὸ ἐμπάθεια, μίσος, ἀκόμη κ’ ἐγκληματικὴ διάθεση. Ἂς θυμηθοῦμε τὰ ὁλοκαυτώματα κατὰ τὸ Μεσαίωνα καὶ τὴν Ἀναγέννηση. Θηρία καὶ ὄχι ἄνθρωποι τὰ ἐπραγματοποίησαν.
Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, Οι σκληροί καιροί. Η τραγωδία του εικοστού αιώνα, ένατη έκδοση, Οι Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 1993, σσ. 89-92.)
(ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2006)
- Να σχηματίσετε πρόταση με καθεμιά από τις επόμενες λέξεις, στο γραμματικό τύπο που αυτές βρίσκονται μέσα στο κείμενο: καταλυτική, ἐξανθρωπίσει, μηχανορράφων, ἀνεξίτηλα, εὐθυκρισίας.
(ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2006)
- στενόκαρδος, ἀποθηριώνεται, καιροσκόπων, ἑτερόφωτα, ἑλλανοδίκης: Να σχηματίσετε μια νέα σύνθετη λέξη, που να έχει ως α΄ συνθετικό της το β΄ συνθετικό των πιο πάνω λέξεων.
(ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2006)
- Να δώσετε ένα πλαγιότιτλο για τις παρακάτω παραγράφους
- Όλοι αναζητούμε τον «πλησίον», αλλά με τη μικρότερη δυνατή δαπάνη. Άλλοτε ο «πλησίον» μπορούσε να χτυπήσει την πόρτα μας την κάθε στιγμή και να βρει και την πόρτα και την καρδιά ανοιχτή. Τώρα θα πρέπει να προειδοποιήσει για τον ερχομό του, να του πούμε ποια ώρα, ποια μέρα και για πόσο διάστημα χρόνου μπορούμε να βρεθούμε μαζί του. Ακόμη και αν ο «πλησίον» είναι το πρόσωπο το δικό μας, του πιο στενού οικογενειακού μας κύκλου. Η ανάγκη της ζωής επιβάλλει απάνθρωπες συμπεριφορές. Χτίζουμε σπίτια για πολλούς ανθρώπους, για ολόκληρες πολιτείες. Η μικρή πολιτεία, όπου υπάρχει ακόμη, έχει το δικό της ύφος. Τα σπίτια είναι σπαρμένα εδώ κι εκεί, αλλ’ οι άνθρωποι δε βρίσκονται μακριά. Αλληλογνωρίζονται, έχουν τον τρόπο να πουν μια ζεστή «καλημέρα», μια «καληνύχτα». Τα μεγάλα σπίτια είναι συνοικισμοί αγνώστων, μικρές ειρκτές συγκεντρωμένες στον ίδιο τόπο, όπου καθένας, εξόν αν είναι παράλυτος, προσπαθεί να παραμείνει ολίγιστο χρόνο, όσος αρκεί για ν’ ανασυνταχθεί και να φύγει. Η σύγχρονη οικιστική έχει ήδη επισημάνει τον κίνδυνο, αυτή την α π α ν θ ρ ω π ο π ο ί η σ η τ ο υ α ν θ ρ ώ π ο υ , την οριστική του απομάκρυνση από το ανοιχτό ύπαιθρο, που το αναζητεί απελπισμένος, κατά τα σύντομα διαστήματα της απαλλαγής του από το καθημερινό έργο του.
- I. M. Παναγιωτόπουλου, Ο σύγχρονος άνθρωπος, Αθήνα 1996: Οι Εκδόσεις των Φίλων, σσ. 69–73
- Εμνημόνευσα και την εμπορική προπαγάνδα, δηλαδή τη διαφήμιση. Είναι δύσκολο να συλλάβει κανείς την έκτασή της και την επίδρασή της στη διαμόρφωση του συγχρόνου ανθρώπου. Η εμπορική διαφήμιση, με τα μέσα που έχει τώρα στη διάθεσή της, βρίσκεται την κάθε στιγμή μπροστά στα μάτια μας, σιμά στ’ αυτιά μας, μια λέξη, μια φράση. Έτσι ο άνθρωπος του καιρού μας έχει αλλάξει το αυτοκίνητό του ή το ψυγείο του ή το ραδιόφωνό του, αλλ’ έχει συνάμα μεγαλώσει και την εσωτερική μοναξιά του. Η μέριμνα για τη συνεχή απόκτηση υλικών αγαθών, κεντριζόμενη από την εμπορική διαφήμιση, κατακαλύπτει το χώρο του εσωτερικού βίου. Γενική διαπίστωση: η εξωστρέφεια. Ο σύγχρονος άνθρωπος διαθέτει ελάχιστο χρόνο για να συνομιλήσει με τον εαυτό του, γ ι α ν α κ ο ι τ ά ξ ε ι ο ί δ ι ο ς τ ο ν ε α υ τ ό τ ο υ, δηλαδή για να φιλοσοφήσει, καθώς είπε ο Γιάσπερς. [ … ]
- I. M. Παναγιωτόπουλου, Ο σύγχρονος άνθρωπος, Αθήνα 1996: Οι Εκδόσεις των Φίλων, σσ. 69–73 (ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ 2007)
- Να γράψετε μία πρόταση για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου σε οποιονδήποτε τύπο τους:απάνθρωπες, ανασυνταχθεί, τυποποιεί, επίδραση, μέριμνα.
(ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ 2007)
- Να ξαναγράψετε τις παρακάτω περιόδους μετατρέποντας την ενεργητική σύνταξη σε παθητική.
− «Η ανάγκη της ζωής επιβάλλει απάνθρωπες συμπεριφορές».
− «Η μέριμνα για τη συνεχή απόκτηση υλικών αγαθών κατακαλύπτει το χώρο του εσωτερικού βίου».
(ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ 2007)
- Να εντοπίσετε τα δομικά στοιχεία της παραγράφου.
Όσοι έχουν να κάνουν με σημερινούς Νέους, όλων των ηλικιών, νομίζω ότι είναι υποχρεωμένοι να μάθουν τη «γλώσσα» τους και να τους μιλούν στη «γλώσσα» τους. Διαφορετικά θα είναι αδύνατη η συνεννόηση μαζί τους. Γιατί έχουν το δικό τους τρόπο οι Νέοι σήμερα ν’ αντιλαμβάνονται και να εξηγούν τα πράγματα, τα δικά τους μέτρα να εκτιμούν τις καταστάσεις. […] Επαφή μαζί τους θα έχουμε μόνο αν μυηθούμε κι εμείς στις σημασιολογήσεις και στις εκτιμήσεις τους. Τούτο δεν σημαίνει ότι θα τις παραδεχτούμε κιόλας· σημαίνει μόνο ότι θα είμαστε σε θέση να τις καταλαβαίνουμε. Και έως εκεί θα φτάσουμε εάν έχουμε πυκνές σχέσεις μαζί τους και εάν τους ακούμε πάντοτε με υπομονή και συμπάθεια. Αντιτείνουν μερικοί: […]
Ε. Π. Παπανούτσου, Η Παιδεία. Το Μεγάλο μας Πρόβλημα, Αθήνα 1976, σσ. 35-39 (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ 2007)
- Να δώσετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: αποδυναμωθεί, ενεργητική, δυσφορία, αμφιβολία, επικρίνουν.
(ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ 2007)
- Να ξαναγράψετε τις παρακάτω περιόδους μετατρέποντας την ενεργητική σύνταξη σε παθητική.
- «Και δείχνουν τη δυσφορία τους με την περιφρόνηση στο γονιό ή στο δάσκαλο».
- «Αργά ή γρήγορα αναθεωρούν τις εκτιμήσεις τους».
(ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ 2007)
- Να δώσετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: ασήμαντες, θεωρητικά, βαθιές, να υψώσουν, βλάπτουν.
(ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΟΜΟΓΕΝΩΝ 2007)
- Να αναλύσετε τους τρόπους με τους οποίους αναπτύσσεται η παρακάτω παράγραφος του κειμένου.
Όλες οι βραδείες μεταβολές που προκαλούνται από την εξέλιξη των ειδών ή από μια προοδευτική μεταβολή του κλίματος, δεν μπορούν να εκθέσουν σε κίνδυνο την ισορροπία ενός ζωτικού χώρου. Αντίθετα, οι αιφνίδιες παρεμβάσεις, όσο ασήμαντες κι αν είναι φαινομενικά, μπορούν να έχουν συνέπειες απρόοπτες, ακόμα και καταστρεπτικές. Η εισαγωγή ενός ζωικού είδους, εντελώς ακίνδυνου φαινομενικά, μπορεί να ερημώσει κυριολεκτικά τεράστιες περιοχές. Κάτι τέτοιο συνέβηκε στην Αυστραλία με τους λαγούς. Η επίθεση αυτή, εναντίον της ισορροπίας ενός βιοτόπου, προκλήθηκε από τον άνθρωπο. Θεωρητικά, παρόμοιες αντιδράσεις είναι πιθανές, ακόμα και χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση, αλλά τέτοιες περιπτώσεις είναι σπάνιες.
«Η ερήμωση του περιβάλλοντος» του Κόνραντ Λόρεντς από «Τα 8 θανάσιμα αμαρτήματα του πολιτισμού μας», εκδόσεις ΘΥΜΑΡΙ, Αθήνα 1979, σσ. 46-50. (Διασκευή).
- Οι ακόλουθες λέξεις και φράσεις χαρακτηρίζουν ένα επίσημο ύφος λόγου. Να αποδώσετε με ύφος πιο ανεπίσημο και οικείο τις υπογραμμισμένες λέξεις: να καταστεί ανθρώπινος ο άνθρωπος, ατόπημα, να υπερβεί την κρίση, να αποποιηθεί τον ατομικισμό, επιταγή των καιρών.
(ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2007)
- Να σχηματίσετε μια πρόταση με καθεμιά από τις ακόλουθες λέξεις του κειμένου, σε οποιοδήποτε γραμματικό τύπο τους: μυστηριώδης, άγονη, ασυδοσία, εναρμονίζει, απαρτίζουν.
(ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2007)
- σύζευξη, ανακύπτουν, υπεύθυνος, διαλογίζεται, συμφέροντα: Από το δεύτερο συνθετικό των πιο πάνω λέξεων να σχηματίσετε μια νέα σύνθετη λέξη.
(ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2007)
- α. Τη συλλογιστική πορεία που ακολουθεί ο συγγραφέας.
β. Έναν τρόπο ανάπτυξης της παραγράφου.
Η Ελευθερία είναι ακόμα σ υ γ κ ε κ ρ ι μ έ ν η. Αφορά εσένα, αφορά εμένα, αφορά τους πλαϊνούς μας, αυτούς που συναντάμε κάθε μέρα. Όταν μας μιλούν για μιαν Ελευθερία αφηρημένη, τότε πρέπει να υποψιαζόμαστε πως ζητούν να την απονευρώσουν, να της αφαιρέσουν το σαφές κι ολόζεστο ανθρώπινο περιεχόμενό της και να τη θανατώσουν, να τη διαστρέψουν. […] Η Ελευθερία όμως είναι μια υπόθεση του ανθρώπου άμεση κι επείγουσα. Γιατί χωρίς αυτήν, ο άνθρωπος διαστρέφεται και απαθλιώνεται. Γίνεται δηλαδή υπάνθρωπος. […] Η αρτίωση του ανθρώπου είναι αποτέλεσμα ελευθερίας γιατί ένας δούλος ποτέ δεν μπορεί να είναι άρτιος άνθρωπος.
Κώστας Ε. Τσιρόπουλος, Η Μαρτυρία του Ανθρώπου. ∆οκίμια, Αθήνα: Οι Εκδόσεις των Φίλων, 1988, σελ. 312-314.