Του Νίκου Τσούλια
Ένα μεγάλο πολιτικό γεγονός αποκτά πάντα ιστορική διάσταση και η επιρροή του είναι διαχρονική με πολλούς ιδεολογικούς και κοσμοθεωρητικούς συμβολισμούς. Έχει μια ιδιαίτερη αξία εκείνη η φάση που το μείζον πολιτικό γεγονός μετασχηματίζεται σε ιστορικό. Αυτό σημαίνει εκτός των άλλων ότι έχει απομειωθεί η δυναμική του και η επιρροή του στην τρέχουσα κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα. Οφείλουμε να δεχτούμε – κατά τη γνώμη μου – ότι αυτή η μετεξέλιξη είναι απολύτως φυσιολογική και συνδέεται με τη ροή και τη γραφή της ίδιας της ζωής και της ιστορίας.
Μια τέτοια μετεξέλιξη εκτιμώ ότι γίνεται στη σημερινή περίοδο στο γεγονός της εξέγερσης του Πολυτεχνείου της 17ης Νοεμβρίου 1973. Η εξέγερση αυτή είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά συμβάντα της μεταπολιτευτικής περιόδου και διαμόρφωσε και διαμορφώνει συνειδήσεις και πολιτικές συμπεριφορές για όλες τις γενιές αυτής της ιστορικής περιόδου της χώρας μας. Αποτέλεσε την κιβωτό της προοδευτικής και αγωνιστικής πολιτικής πρότασης για πολλά κόμματα και οργανώσεις και κυρίως για τα κοινωνικά κινήματα. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι καθ’ όλη αυτή την περίοδο υπήρξαν πάντα έντονες διαμάχες ως προς το ποιος εκφράζει αυθεντικά το μήνυμα του Πολυτεχνείου.
Η πορεία της 17ης Νοεμβρίου 2016 εμπεριείχε – κατά τη γνώμη μου – το μετασχηματισμό της πολιτικής διάστασης του εξεταζόμενου γεγονότος σε ιστορική διάσταση. Και να γιατί. α) Είχαμε μια εμφανή κάμψη της μαζικότητας και ο παλμός ήταν συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια αρκετά πιο χαλαρός. β) Οι διαδηλωτές δεν είχαν τα κοινωνικά χαρακτηριστικά των προηγούμενων πορειών. Δεν έβλεπες οικογένειες και μικρά παιδιά. Δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου συνδικαλιστικές οργανώσεις.
γ) Ήταν χαρακτηριστική η απουσία των μεγάλων μπλοκ κομμάτων και οργανώσεων. Με μοναδική εξαίρεση το μπλοκ του Κ.Κ.Ε., που είχε μαζικά και μαχητικά στοιχεία, η εικόνα των διαδηλωτών ήταν η εξής. Μικρές, πολύ μικρές ομάδες με τα ιδιαίτερά τους πανό και συνθήματα ήταν η μοναδική επαναλαμβανόμενη εικόνα που έβλεπες. Ήταν ομάδες περιχαράκωσης γύρω από ένα άκρως ριζοσπαστικό σύνθημα, όπου μάλιστα αποκόμιζες την εντύπωση ότι γινόταν ένας άτυπος συναγωνισμός του ποια οργάνωση θα φανεί πιο εικονοκλαστική και πιο αριστερή.
Πρόκειται για τη γνωστή διαμάχη, που πάντα συνέβαινε στα φοιτητικά αμφιθέατρα και στις πορείες όλης της μεταπολιτευτικής περιόδου, γύρω από το ποια οργάνωση είναι πιο επαναστατική κατηγορώντας δε κάθε άλλη ως ρεφορμιστική ή και ως αντεπαναστατική! Όλοι θυμούνται τις ατέλειωτες αντιπαραθέσεις μεταξύ των αριστερίστικων ομάδων για χίλιες μύριες ιδεολογικές …λεπτομέρειες, στο αν η Αλβανία του Χότζα ήταν πιο αριστερή από την Κίνα του Μάο, αν η Πολιτιστική επανάσταση στην Κίνα «έφαγε» αρκετούς αντεπαναστάτες ή ήταν ήπια, αν ο Στάλιν ή ο Τρότσκι ήταν μεγαλύτερος …επαναστάτης κλπ κλπ
Η πορεία της 17ης Νοεμβρίου 2016 είχε και ένα άλλο σημαντικό στοιχείο, την απουσία μαζικότητας των δυνάμεων του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Επρόκειτο για ένα πολύ μικρό μπλοκ μάλλον συμβολικής συμμετοχής, αφού το μόνο που έβλεπες ήταν ένα πανό με ακολουθούντες άφωνους διαδηλωτές. Υπήρξαν και κάποια απαράδεκτα μικροεπεισόδια πολιτικού κανιβαλισμού εις βάρος τους από αριστερίστικες ομάδες, μερικές εκ των οποίων οι οποίες όμως είχαν συμβάλλει στην εκλογική νίκη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. θεωρώντας ότι το κόμμα αυτό θα έκανε αντιμνημονιακή πολιτική, ότι θα άλλαζε την Ευρώπη και τον Κόσμο και ότι θα ασκούσε αντισυστημική κυβερνητική πολιτική! Δηλαδή η αφέλεια σ’ όλο της το μεγαλείο…
Είχαμε την «κυριαρχία» μικρών ομάδων σε μια μη μαζική διαδήλωση, ομάδων που γεννιούνται διαρκώς η μία από την άλλη κυνηγώντας την πιο ιδεολογική και επαναστατική καθαρότητα και που παρουσιάζουν αντιπαραθετική μεταξύ τους δράση! Προφανώς και ένας προβληματισμός με συνακόλουθα ερωτήματα γεννιούνται από μόνα τους αξιολογώντας την εικόνα της πορείας. Είναι δυνατόν αυτές οι μικροομάδες – που δίνουν την εικόνα παρεών – να σχετίζονται με πολιτική δυναμική; Μπορούν να θεωρητικολογούν ότι αποτελούν επαναστατικές ομάδες, όταν δεν μπορούν να καθίσουν ούτε σε ένα κοινό τραπέζι γενικής συζήτησης; Το πιο κρίσιμο σημείο είναι το εξής: Ποια μπορεί να είναι η συμβολή τους στη γενικότερη δράση της αριστεράς και των κοινωνικών κινημάτων, όταν αυτοπροσδιορίζονται και περιχαρακώνονται ως οι μόνες αυθεντικές εκφραστές του ριζοσπαστισμού και της επανάστασης; Και το πιο αφελές και ειρωνικό ερώτημα είναι το εξής: Απειλείται ο ιμπεριαλισμός και ο καπιταλισμός από τη δράση αυτών των ομάδων;
Η 17η Νοεμβρίου 1973, όπως και κάθε μείζον πολιτικό γεγονός, μετασχηματίζεται από την ίδια την πορεία της ιστορίας. Σε κάθε περίπτωση, η ακτινοβολία της θα είναι πάντα φωτεινός σηματωρός για τα κοινωνικά κινήματα και για τον προσδιορισμό της προοδευτικής πορείας του τόπου μας.
Υ.Γ.
Φέτος πήγαμε ακόμα πιο πίσω! Μια μικρή ομάδα «επαναστατημένων» αυτοαναγορεύτηκε ως η μόνη αυθεντική έκφραση του «Πολυτεχνείου» και έκανε κατάληψη του ιερού χώρου του!
