Οι ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ παρουσιάζουν τον κύκλο μαθημάτων: ΠΛΑΤΩΝΟΣ “ΣΥΜΠΟΣΙΟΝ”,
με την διδάκτορα κ. ΑΝΝΑ Χ. ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ.
Τίτλος 39ου μαθήματος: “Η ευδαιμονία της ψυχής, ανάμνησις του αγαθού”,
[Α΄ Μέρος του λόγου της Διοτίμας (συνέχεια) – Β΄ Μέρος του λόγου της Διοτίμας (αρχή) : “Συμπόσιον”, στ. 204b6-206a].
Το μάθημα παραδόθηκε στην Αθήνα, στην αίθουσα ΕΛΛΗΝ.Α.Ι.Σ., στις 27 Φεβρουαρίου 2018.
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 39ΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Α΄ Μέρος του λόγου της Διοτίμας (συνέχεια) – Β΄ Μέρος του λόγου της Διοτίμας (αρχή) : “Συμπόσιον”, στ. 204b6-206a.
Η Διοτίμα, ως εικόνα της ψυχής του σύμπαντος, έχει μικτή φύση: Είναι απούσα ως νοητή υπόστασις, ενώ ταυτοχρόνως, καθίσταται παρούσα, μέσω του δαιμονίου λόγου του Σωκράτους και, με αυτήν την έννοια, λειτουργεί κατ’ αναλογίαν της ψυχής του σύμπαντος η οποία, και αυτή, σύμφωνα με τον “Τίμαιο” του Πλάτωνος, ως νοητή ουσία είναι αμέριστος, ενώ ταυτοχρόνως, ως σωματοειδής ουσία, είναι μεριστή.
Η Διοτίμα είναι ξένη, δηλαδή άτοπος, με άλλα λόγια, ευρίσκεται υπεράνω οποιουδήποτε τόπου, εφόσον είναι μεταξύ νοητού και αισθητού τόπου και, ως εκ τούτου, έχει την δύναμη να χωρίζει, αλλά και να συνδέει, με διαλεκτικό τρόπο, αυτούς τους δύο τόπους.
Επίσης, η Διοτίμα είναι μαντική, έχει δηλαδή την δύναμη να συλλαμβάνει ταυτοχρόνως, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον και, ως εκ τούτου, συλλαμβάνει το άχρονο, ενώ ταυτοχρόνως η ίδια υπερβαίνει τον μεριστό χρόνο. Εδώ, για πρώτη φορά, ο Σωκράτης αποκαλεί την Διοτίμα “ξένη”, εφόσον αυτή για πρώτη φορά θα αναπτύξει το θέμα του “τόκου εν τω καλώ”, δηλαδή της αναγεννήσεως της ψυχής μέσα στο νοητόν κάλλος.
Στην συνέχεια, η Διοτίμα αναδεικνύει το θέμα της ευδαιμονίας και λέγει ότι αυτός που ερωτεύεται και έχει κατακτήσει το αγαθόν, είναι ευδαίμων. Τι είναι, όμως, η ευδαιμονία; Είναι η γνώσις του “ευ”, δηλαδή του θείου μέτρου, μέσω του οποίου ο νους ενεργεί “κατ’αρετήν τελείαν”, δηλαδή με τέλεια αρετή, προκειμένου να κατακτήσει την “κατά νουν ζωή”, δηλαδή την νοητική ζωή. Με αυτήν την έννοια, η ευδαιμονία δεν έχει σχέση με τον υλικό πλούτο, αλλά έχει σχέση με εκείνη την ενέργεια του νου, η οποία πάντοτε πραγματοποιείται μέσω των νοητικών αρετών, προκειμένου η ψυχή να μπορέσει να ζήσει βυθισμένη μέσα στο νοητόν κάλλος.
Έτσι, ο έρως ορίζεται ως έρως του οικείου αγαθού, δηλαδή ο έρως είναι “οικείωσις” προς την Ιδέα του αγαθού, την ύπαρξη της οποίας, όμως, η ψυχή ήδη αναγνωρίζει μέσα της. Με αυτήν την έννοια, η ευδαιμονία, δηλαδή ο έρως και η απόκτησις του “οικείου αγαθού” είναι ανάμνησις, εφόσον η ψυχή ερωτεύεται και αναγνωρίζει ως αγαθό, αυτό που ήδη υπάρχει και λειτουργεί μέσα της ως αγαθόν. Έτσι, η ευδαιμονία της ψυχής είναι η “οικείωσις”, δηλαδή η ταύτισις με το κάλλος που βλέπει, και το οποίο συνιστά προβολή του εαυτού της.
Προτείνεται η ανάγνωση δύο άρθρων της διδάκτορος κας Άννας Χ. Μαρκοπούλου, δημοσιευμένων στον «Παιδαγωγικό Λόγο», με αναφορά στους επτά αναβαθμούς του λόγου της Διοτίμας:
α΄) Οι διαβαθμίσεις της ιδέας του Κάλλους στο πλατωνικό Συμπόσιον και η λειτουργία των θεωρητικών αρετών : https://drive.google.com/file/d/0B5n9…
β΄) Η ψυχή θεωρός και δημιουργός του νοητού Κάλλους στο πλατωνικό Συμπόσιον και η λειτουργία των αρετών της νοερώς ενεργούσης ψυχής: https://drive.google.com/file/d/0B5n9…
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΜΙΛΗΤΡΙΑΣ
Η Άννα Μαρκοπούλου σπούδασε στο Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και στο Τμήμα Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Paris V της Σορβόννης, όπου το 1994 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ.
Κατά την διάρκεια της εκπόνησης της διδακτορικής της διατριβής, εργάστηκε στον τομέα της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης ως μέλος της Ερευνητικής Ομάδας στο εργαστήριο του Γαλλικού Εθνικού Ιδρύματος Επιστημονικών Ερευνών (C.N.R.S.).
Δίδαξε Φιλοσοφία της Παιδείας και Παιδαγωγική Θεωρία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στην Ανώτατη Παιδαγωγική Σχολή Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.) στην Αθήνα.
Από το 2008 ασχολείται με την αρχαία ελληνική φιλοσοφία με έμφαση στην πλατωνική και νεοπλατωνική φιλοσοφία.
Έχει δημοσιεύσει άρθρα σε επίσημα περιοδικά αναγνωρισμένου κύρους με κριτές.
Από το 2015 είναι τακτικό μέλος της Ελληνικής Φιλοσοφικής Εταιρείας (Ε.Φ.Ε.).
Οι ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ ευχαριστούν θερμά το ΕΛΛΗΝ.Α.Ι.Σ. για την πρόσκληση τηλεοπτικής καταγραφής.
Δείτε το video στον παρακάτω σύνδεσμο
Πλάτωνος Συμπόσιον – Μάθημα 39ον : Η ευδαιμονία της ψυχής, ανάμνησις του αγαθού
