Πανελλήνιες εξετάσεις ως μάθημα “ζωής”
Οι Πανελλήνιες εξετάσεις ολοκληρώθηκαν με επιτυχία κι εφέτος. Πλέον η μαθητιώσα νεολαία, που έλαβε μέρος σε αυτές, αφού τις αναθεμάτισε κατά τη διάρκεια του χρόνου (πολλές φορές με τα δίκια της, καθώς πρόκειται για έναν ψυχοφθόρο αγώνα με τους στόχους και τα όνειρα), αναμένει εναγωνίως τα αποτελέσματα για να δει, αν θα εισαχθεί τελικά στη σχολή πρώτης επιλογής ή σε κατώτερη των προσδοκιών ή και καθόλου. «Τά ἀγαθά κόποις κτῶνται» όμως φίλοι μου, δε γίνεται διαφορετικά.
Ο κάθε μαθητής σίγουρα γνωρίζει πως έγραψε, ωστόσο, αναμένει να δει το αποτέλεσμα των μόχθων τόσων χρόνων ιδίοις όμμασι. Οι καθηγητές επίσης γνωρίζουν εκ των προτέρων, που θα κινηθεί βαθμολογικά ο κάθε μαθητής, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, συμβαίνουν κι αυτά για να επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Οι Πανελλήνιες στην ελληνική κοινωνία, έχουν ταυτιστεί με το όνειρο και συνάμα με τον χειρότερο εφιάλτη του μαθητή. Άγχος, ένταση, υπερένταση, πίστη για το καλύτερο δυνατό κι αμφιβολίες για το αν όντως θα τα καταφέρουν στο τέλος, δομούν την κοσμοθεωρία του κάθε μαθητή και της οικογένειάς του. Μία σχέση αγάπης και μίσους γεννιέται και καλλιεργείται κατά τη διάρκεια των μαθητικών χρόνων.
Ο Γερμανός φιλόσοφος Έρμαν Έσσε είχε σημειώσει ότι το μίσος αποτελεί «έναν στρεβλό τρόπο αγάπης, αλλά οπωσδήποτε μία έκφραση αγάπης». Το μίσος και το μένος, λοιπόν, των εξεταζόμενων μαθητών και πολλών υπέρμαχων της κατάργησης των Πανελλαδικών εξετάσεων στη Γ Λυκείου, αποτελεί μία έκφραση στρεβλής αγάπης για το είδωλο στον καθρέπτη, που δεν επιθυμούν να αντικρύσουν, γιατί θα δουν κατάματα την πραγματικότητα, είτε της ανεπάρκειάς τους, είτε της μη ανεπάρκειάς τους ανάλογα κάθε φορά, γιατί η πραγματικότητα, που πολλές φορές δε θέλουμε να παραδεχτούμε, είναι σκληρή κι αδυσώπητη, όπως και η ίδια η ζωή, δεν παύει ωστόσο να υπάρχει.
Και αναρωτιέμαι, πώς θέλουμε άραγε να ζούμε, με αυταπάτες, με όμορφα λόγια, τα οποία μπορεί και να μη τα αξίζουμε, μόνο και μόνο για να τρέφεται υπερτροφικά το εγώ μας; Αγαπητός καθηγητής γίνεται τις περισσότερες των περιπτώσεων αυτός που χαϊδεύει αυτιά, αυτός που λέει όμορφα λόγια, δίχως να τα αξίζει κάποιος. Εντούτοις αυτός που λέει αλήθειες, είναι ο δυσάρεστος, πολλές φορές, ο κακός, αλλά η αλήθεια, η κατάκτηση του ιδανικού είναι δύσβατη υπόθεση, πολλές φορές μαρτυρική, αλλά στο τέλος πάντα ευεργετεί αυτόν που έχει κατακτήσει το «γνῶθι σαὐτόν» και αυτός ο καθηγητής που πριμοδοτεί την αλήθεια είναι ο αποτελεσματικός στο τέλος. Οι Πανελλήνιες ,λοιπόν, δεν είναι παρά ο καθρέπτης της προσπάθειας όλων των μαθητικών χρόνων κι επιβραβεύουν αυτούς που έχουν πραγματικά μοχθήσει.
Με όλα τα στρεβλά τους, τα συμπαρομαρτούντα από το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας, τους γονείς, τους μαθητές επιβιώνουν στην ελληνική κοινωνία, γιατί αποτελούν ίσως αν όχι το μόνο έγκυρο, αδιάβλητο κι αξιοκρατικό θεσμό της ελληνικής κοινωνίας, σίγουρα έναν από τους λίγους. Οι κόποι και οι μόχθοι των ορθά προετοιμασμένων μαθητών αποδίδουν καρπούς και τέρπουν αυτόν που μόχθησε πνευματικά κυρίως, δίνοντάς του τη δυνατότητα να εισαχθεί στη σχολή της επιλογής του.
Δε σηματοδοτούν ούτε την αρχή, ούτε το τέλος της ζωής, τουναντίον είναι κι αυτές κομμάτι αναπόσπαστο της ελληνικής εκπαιδευτικής πολιτικής και δίνουν ένα μάθημα ζωής ότι όποιος μοχθεί επιβραβεύεται, ενώ αντίθετα όποιος φυγοπονεί αποτυγχάνει. Ότι ακριβώς συμβαίνει και στη ζωή. Και η ζωή μπορεί να είναι μία σκληρή αρένα, πολλές φορές, χωρίς κανόνες, σε αντίθεση με αυτή των πανελλαδικών εξετάσεων, αλλά αυτό το οποίο πρέπει να έχει στο νου ο κάθε άνθρωπος και κυρίως οι μαθητές, είναι ότι η ζωή δε σταματά σε μία πιθανή επιτυχία ή αποτυχία… απαιτείται συνεχιζόμενη πάλη, πάλη για την ολοκλήρωση του κάθε ατόμου ξεχωριστά, πάλη για τις υψηλές προσδοκίες, πάλη για ένα καλύτερο μέλλον της ανθρωπότητας.
Ελπίζουμε στη νεολαία μας ότι θα τα καταφέρει και θεωρούμε ότι ο κάβος των Πανελληνίων, δεν είναι τίποτα λιγότερο και περισσότερο από μία πρώτη μάχη, μία από τις ατελείωτες μάχες, που θα κληθεί να δώσει στο διάβα της ζωής της. Καλά αποτελέσματα σε όλους τους μαθητές!
