Ο Σοφοκλής και ο Οίκος των Λαβδακιδών

Είναι γνωστό ότι ο Οιδίποδας επί Κολωνώ δεν είναι το πρώτο έργο στο οποίο ο Σοφοκλής καταπιάνεται με την τραγική ιστορία του Οίκου του Λαβδάκου, πατέρα του Λαΐου, πατέρα του Οιδίποδα, πατέρα του Ετεοκλή και του Πολυνείκη.

Τρία από τα σωζόμενα έργα του Σοφοκλή έχουν ως θέμα τον Οίκο των Λαβδακιδών. Τα έργα αυτά συχνά εκλαμβάνονται σαν τριλογία, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το πρώτο το χωρίζουν από το τρίτο πάνω από τρεις δεκαετίες:

  • Η Αντιγόνη (441 π.Χ.)
  • Ο Οιδίπους Τύραννος (διδασκαλία περί το 425 π.Χ.)
  • Και τέλος ο Οιδίπους επί Κολωνώ (για τη χρονολόγηση βλ. πιο κάτω)

Τα τρία κρισιμότερα στάδια του μύθου αυτής της βασιλικής γενιάς, η μοίρα της οποίας σημαδεύεται από συντριπτικά πάθη, φοβερούς χρησμούς (τους οποίους οι γόνοι της πιστεύουν ότι μπορούν να αψηφήσουν ή να αποφύγουν), φρικτά εγκλήματα (πατροκτονία, αδελφοκτονία,αιμομιξία), που συμβολίζει την τυφλότητα του ανθρωπίνου όντος, το αδιάγνωστο αλλά και το άφευκτο της θείας βουλής, τα συνέχει βεβαίως ο ΟΙΔΙΠΟΔΑΣ.

Ο Οιδίπους είναι:
  • το αντικείμενο του σκληρού χρησμού που λαμβάνει ο Λάιος (“μην κάνεις παιδιά, γιατί ο γιος σου θα σε σκοτώσει”)·
  • το υποκείμενο της ὕβρεως (της ψευδαίσθησης ότι μπορεί να αποφύγει τους χρησμούς: στην ίδια πλάνη είχε υποπέσει και ο Λάιος, όταν, αφού τεκνοποίησε αγνοώντας τη θεϊκή προειδοποίηση, εξέθεσε τον Οιδίποδα, για να πεθάνει)·
  • το θύμα της διάνοιας και της υπερηφάνειάς του
  • και ο θύτης των δύο του παιδιών, που μες τη δική τους αρχομανία και άμετρη φιλοδοξία συντρίβονται από την πατρική ἀράν.
Μέσα στον ορυμαγδό των ανδρών ξεχωρίζουν όμως και δύο γυναίκες:
  • Η ΙΟΚΑΣΤΗ, άβουλη αυτόχειρας κάποτε, απελπισμένος διαμεσολαβητής ανάμεσα στα παιδιά της αλλού·
  • και βεβαίως η ΑΝΤΙΓΟΝΗ, το πιστό numen του Οίκου, που παραμένει προσκολλημένη στον γέροντα, τυφλό εξόριστο πατέρα της ή/και στην υποχρέωση να θάψει τον σκοτωμένο αδελφό της, τον Πολυνείκη, τον οποίο ο φονιάς και αδελφός τους, ο Ετεοκλής, θέλει να τον παραδώσει στα σκυλιά.

Διαβάστε τη συνέχεια στο antonispetrides.wordpress.com


 

Προηγούμενο άρθροΑναμνήσεις μέσα από το συνέδριο του ΙΑΚΑ
Επόμενο άρθροΗ θεωρία του αφηγηματικού λόγου του Gérard Genette
Αντώνης Πετρίδης
Ο Αντώνης Κ. Πετρίδης (γεν. 1975) είναι αριστούχος απόφοιτος κλασικής φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Cambridge (Trinity College). Υπηρετεί ως Επίκουρος Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πρόγραμμα “Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό” του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα κινούνται κυρίως γύρω από το αρχαίο ελληνικό θέατρο και την ελληνιστική λογοτεχνία. Από το 2009 ανήκει στην ομάδα που συνέγραψε και εποπτεύει την εφαρμογή του Νέου Αναλυτικού Προγράμματος για τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών στη Μέση Εκπαίδευση. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας έχει αναλάβει την πτυχή της Αρχαίας Γραμματείας από Μετάφραση στις τρεις τάξεις του Γυμνασίου.

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.