Γιατί διαβάζω…
Του Νίκου Τσούλια
Για να τονίσω τη βαθιά αγάπη μου στο διάβασμα θα ξεκινήσω πρώτα με αναφορά στους λόγους για τους οποίους δεν γίνεται το διάβασμά μου – έτσι κι αλλιώς η αντίθεση των πραγμάτων δεν φωτίζει καλύτερα και πάντως ευκρινέστερα τη σαφήνεια των δύο πλευρών;
Όχι, δεν διαβάζω για να περνάει η ώρα. Θα ήταν το πιο ατιμωτικό στη σχέση μου τόσο με το διάβασμα, που είναι πρώτη των πρώτων προσωπική επιλογή μου, όσο και με το χρόνο, που είναι τόσο πολύτιμος αλλά και τόσο ανεξάρτητος από τις δικές μου διαθέσεις που το μόνο που μου απομένει να τον σέβομαι απόλυτα και να τον εκτιμώ αφάνταστα, αλλιώς η ζωή μου θα κυλήσει χωρίς να το καταλάβω και περιθώρια διόρθωσης δεν υπάρχουν.
Όχι, δεν διαβάζω γιατί δεν έχω τι άλλο να κάνω. Έχω το αντίθετο πρόβλημα – δεν μου αρκεί ο διατιθέμενος από τη φύση και από την κοινωνία χρόνος, γιατί έχω τόσα και τόσα να κάνω κάθε ημέρα και κάθε στιγμή που νιώθω ότι είμαι πάντα ενεργός και συνδεδεμένος με κάποια δραστηριότητα, ενώ συχνά πυκνά κάνοντας την «άλφα» δουλειά, σκέπτομαι και προοικονομώ τις δράσεις μου και για τη «βήτα» δουλειά. Και έτσι, για παράδειγμα, στην οδήγηση «γράφονται» προκαταβολικά αρκετά άρθρα μου.
Όχι, δεν διαβάζω για να φαίνομαι καλλιεργημένος ή για να «είμαι in» – αν και στους καιρούς μας και στους τόπους μας το διάβασμα δεν έχει πέραση και θεωρείται ως μια υπόθεση των μαθητών και της παιδικής ηλικίας ή της νεότητας που σπουδάζει και τίποτα πέραν τούτων.
Διαβάζω για να κάνω πιο όμορφη τη ζωή μου, γιατί τότε νιώθω ένα γοητευτικό ταξίδεμα σε άγνωστες όψεις του Κόσμου -που δεν μπορώ να τις ψηλαφίσω με κανέναν άλλο τρόπο -, σε αθέατες όψεις της πραγματικότητας – που ποτέ δεν θα υπάρξουν παρά μόνο στην άσκηση του διαβάσματος-, γιατί τότε συναντώ το στερέωμα της φαντασίας μου και της ονειροπλασίας μου βιώνοντάς το πιο έντονα και πιο αυθεντικά και γίνεται η φαντασία μου πιο πραγματική από την πραγματικότητα…
Διαβάζω για να βρίσκω άγνωστες πλευρές όψεις του εαυτού μου, γιατί ξεφυλλίζοντας το βιβλίο ξεφυλλίζω την ίδια στιγμή σελίδες της απόλυτα προσωπικής μου ιστορίας, σελίδες που αποκαλύπτονται μόνο με την περιδιάβαση στις γραμμές και στα νοήματα των αναγνωσμάτων.
Διαβάζω για να καλλιεργώ το πνεύμα μου, γιατί όσο περισσότερο ασκείται τόσο περισσότερο διαστέλλεται η προσωπικότητά μου μέσα από την αναμέτρησή μου με τους συγγραφείς και τους άλλους αναγνώστες αλλά κυρίως με τον ίδιο τον εαυτό μου, γιατί το διάβασμα είναι πάντα μια δοκιμασία περιπέτειας με τα τόσα και τόσα πνεύματα που έχουν στοιχειώσει μέσα στα βιβλία αλλά και μέσα στους άρρητους τόπους του υποσυνείδητου.
Διαβάζω για να προάγω τις ευαισθησίες των συναισθημάτων μου, να ξεχερσώνω λόγγους και λόγγους προκαταλήψεων και άγνοιας, ημιμάθειας και μεσαιωνισμού, να ανοίξω νέα ξέφωτα ευαισθησιών και ψυχανεμισμάτων, να τεχνοτροπώ επί μιας δικής μου αισθητικής εικόνας ομορφιάς του «προσώπου» μου με το ανοιχτό βιβλίο, που τη διαμορφώνω και την απολαμβάνω την ίδια στιγμή…
Διαβάζω για να γνωρίζω ανθρώπους σημαντικούς, που με κανένα άλλο τρόπο δεν μπορώ ούτε κατ’ υποψία να συναντήσω, και να τα λέμε μεταξύ μας ισότιμα – αν και είναι κορυφές της σκέψης του ανθρώπου – σα να είμαστε γνωστοί και να γεύομαι τα μεγάλα νοήματα της ιστορίας και τα απρόσιτα σημεία του στοχασμού και της έρευνας, των προβληματισμών και της υπαρξιακής αγωνίας των διανοητών που άνοιξαν δρόμους για να περάσει ολόκληρη η ανθρωπότητα.
Διαβάζω για να διαβάζω. Γιατί το διάβασμα δεν είναι μόνο όσο προαναφέρθηκαν ούτε μόνο όσα γεύεται κάθε άνθρωπος ξεχωριστά. Είναι αυταξία και αυτοσκοπός. Είναι κομμάτι όμορφο της ζωής και τόπος κατανόησης του κόσμου, δρόμος κατάκτησης της ελευθερίας και δυνατότητα διαρκούς δημιουργίας και επαναδημιουργίας του εαυτού μου.
Στο διάβασμα δεν είμαι παθητικός δέκτης – όποιος αναγνώστης νιώθει κάτι τέτοιο θα πρέπει να ανησυχήσει, γιατί κάτι δεν πάει καλά με τη στάση του. Είμαι συνδημιουργός της πραγματικότητας και των γεγονότων, των ερμηνειών και των αναζητήσεων μαζί με τον συγγραφέα, με τους ήρωές του και με τις σκέψεις του. Είμαι ταξιδευτής εν μέσω άλλοτε έντονων κυματισμών και απροσδόκητων αναταράξεων του πνεύματος και άλλοτε απίθανα γαληνεμάτων της ψυχής. Βρίσκομαι σε κατάσταση έκστασης και απανωτών σκιρτημάτων. Βιώνω μια αίσθηση αρμονίας, όπου το «υποκειμενικό» ζυγιάζεται εκπληκτικά με το «αντικειμενικό» συμφυρόμενα απόλυτα μεταξύ τους αίροντας τα πλασματικά τους σύνορα, χωρίς αντιφάσεις και παλινωδίες, όπου ο χρόνος μηδενίζεται και η ροή των πραγμάτων είναι απόλυτα δική μου υπόθεση.
Γι’ αυτό όταν διαβάζω, θέλω να είμαι μόνος. Γιατί αγγίζω μια κατάσταση ευζωίας και ευτυχίας, ακροβατώ σε λεπτές ισορροπίες και δεν θέλω να χάσω μια πολύτιμη γεύση της ζωής και του εαυτού μου. Γιατί όταν διαβάζω, νιώθω ότι βιώνω μια όμορφη εικόνα, που είμαι μέσα της αλλά και παρατηρητής της!
