Γράφει η Μίνα Στεργιοπούλου
Χιλιάδες παιδιά ρίχνονται στην μάχη των εξετάσεων, λένε οι ειδήσεις… Με διάθεση αυτοκριτικής, έχουμε άραγε αναλογιστεί όλοι εμείς οι εμπλεκόμενοι, με τον α’ή β’ τρόπο, σε ποια μάχη στέλνουμε τα παιδιά; Αλήθεια, γιατί γίνεται λόγος για μάχη; Πόλεμο έχουμε, καλέ; Η γνώση είναι χαρά, δεν είναι καταναγκαστικό έργο ούτε στέλνουμε τα παιδιά στο μέτωπο. Κακώς φορτώνουμε την ήδη βεβαρημένη ψυχολογία των παιδιών, λέγοντάς τους τι να τρώνε την περίοδο των εξετάσεων, πόσο νερό να καταναλώνουν και τι βιταμίνες να καταπιούν για τόνωση της μνήμης. Α! Και οπωσδήποτε πρέπει να τρώνε σοκολάτα. Μαύρη όχι ό,τι κι ό,τι. Διότι εδώ κρίνεται το μέλλον τους! Και για άλλη μια φορά κάνουμε μία τρύπα στο νερό. Δεν έχει νόημα να καθαρίζεις το πορτοκάλι στο παιδί σου, λένε οι ειδικοί, αν είσαι απορροφημένος νυχθημερόν με την δουλειά ή αποσπασμένος από τα μέσα δικτύωσης, αν ξεσπάς στο παιδί σου ή αν βγάζεις πάνω του τα απωθημένα ή τον μεγαλοϊδεατισμό σου, γιατί θέλεις να περάσει στην ιατρική ή την νομική- τίποτα λιγότερο- που εσύ δεν πέρασες, όχι γιατί δεν μπορούσες φυσικά (άλλωστε, δεν υπάρχει δεν μπορώ…), αλλά γιατί φρόντιζες τα μικρά αδέρφια σου ή γιατί σε έστειλαν για δουλειά. Μάχη με ποιον δίνουν οι μαθητές τελικά; Να το πάρει το ποτάμι; Ας το πάρει. Με τους δασκάλους, τους γονείς, τον κοινωνικό και συγγενικό περίγυρο -αφού ακόμη και η εξαφανισμένη θεία από το χωριό θα στείλει στο messenger “καλή επιτυχία”- τα στερεότυπα περί επιτυχίας και αποτυχίας, την δαιμονοποίηση του λάθους, που σε αφήνει εκτός νυμφώνος, την ισοπεδωτική και απρόσωπη βαθμολόγηση και αξιολόγηση. Μάχη με το άγχος, με την μνήμη, με τον χρόνο… Με το βουνό ή τον μπαμπούλα που λέγεται “εξετάσεις”… Ποιος τα ρώτησε αν θέλουν να δώσουν αυτή την μάχη σε μια χώρα όπου οι εξετάσεις λανσάρονται ως μονόδρομος; Μάχη με τον ίδιο τους τον εαυτό δίνουν τα παιδιά. Μάχη με τους δαιδάλους και το σύστημα μιας ολόκληρης κοινωνίας απέναντι στο οποίο ο μαθητής καλείται να αποδείξει (μάλιστα, να αποδείξει!) την αξία του. Αφού απαξιώνουμε τα παιδιά, σε ένα σχολείο που αντί να λειτουργεί ως προστατευτικό και θεραπευτικό περιβάλλον χαράς και δημιουργικότητας, λειτουργεί ως πεδίο αγγαρείας και καταπίεσης, μετά περιμένουμε να μας αποδείξουν την αξία τους! Πόση παράνοια; Μιλάμε στα παιδιά για το μέλλον τους, ενώ έχουμε φροντίσει να τους κόψουμε τα φτερά και να τους ακρωτηριάσουμε όποια εσωτερική υγιή αντίσταση. Και, χωρίς πρόθεση γενίκευσης, οι γονείς θεωρούν καλό δάσκαλο εκείνον που μάντεψε τα θέματα την προηγούμενη μέρα, διότι εκτελεί χρέη Πυθίας, αστρολόγου χαρτορίχτρας και μελλοντολόγου (ναι, μου συνέβη και αυτό και έπεσαν βροχή οι προτάσεις για ιδιαίτερα, πολύ σοβαρός λόγος για να προσλάβεις καθηγητή σήμερα!), και έτσι οι γονείς νιώθουν ότι είναι καλό το φροντιστήριο και ότι δεν πετούν τα λεφτά τους στον κάλαθο των αχρήστων, εκεί που έχουν πεταχτεί από νωρίς τα τσαλακωμένα όνειρα των παιδιών. Και παραβλέπουν τα χίλια και πλέον καμπανάκια που χτυπούν οι ειδικοί σχετικά με την απειλητική αύξηση της παιδικής ψυχασθένειας στην χώρα, μιας και τα τελευταία δέκα χρόνια έχει διαπιστωθεί με επίσημη έρευνα ότι το 77/100 των κακοποιημένων παιδιών στην Ελλάδα, έχει κακοποιηθεί μέσα στην ίδια την οικογένεια! Τι σημασία έχουν όλα αυτά, ψιλά γράμματα, το θέμα είναι να περάσει το παιδί στις εξετάσεις… Ρηχή αντιμετώπιση ενός ρηχού και κακοστημένου συστήματος παιδείας και παραπαιδείας όπου οι ρόλοι μπερδεύονται ειρωνικά. Και οι γονείς γίνονται δάσκαλοι, τα παιδιά γίνονται γονείς για να στηρίξουν ψυχολογικά τους γονείς τους κατά την περίοδο των εξετάσεων, ο δάσκαλος θεωρεί δική του επιτυχία την είσοδο του παιδιού στο πανεπιστήμιο και την καρπώνεται, λες κι έγραψε εκείνος εξετάσεις, ενώ ο μαθητής καταλογίζει την αποτυχία στον δάσκαλο, λες κι έγραψε εκείνος εξετάσεις! Και ο δάσκαλος είναι μία μηχανή παραγωγής γνώσης, ενώ ο μαθητής ένα ρομποτάκι με κουμπιά. Και όλο αυτό δεν έχει καμία σχέση με την γνώση, με την ουσία, με την αλήθεια των πραγμάτων. Καμία σχέση με την επιστήμη αλλά είναι ο τρόπος με τον οποίο θα περάσει ο μαθητής στο Παν-επιστήμιο. Θεέ και Κύριε! Και τώρα που έγινε αναφορά στην αλήθεια, το υπουργείο Παιδείας θεώρησε σκόπιμο να γράψουν οι μαθητές έκθεση με θέμα την δημοκρατία, μέσα σε περιβάλλον όπου οι δημοκρατικές αρχές είναι πλέον ζητούμενο και όχι δεδομένο… Όσο για τους δασκάλους, χωρίς πρόθεση γενίκευσης, αν δεν εκτελούν χρέη δημοσίου υπαλλήλου, λες και το σχολείο είναι δημόσια υπηρεσία, αν δεν γκρινιάζουν μόνο για την αύξηση της ύλης ή όταν πλήττονται τα συμφέροντά τους, αν δεν συμπεριφέρονται σαν αυθεντίες, αν τείνουν μια χείρα βοηθείας στον μαθητή, ο οποίος δεν είναι το ταπεινό χαμομηλάκι της υπόθεσης, αν δεν χωρίζουν τους μαθητές σε καλούς και κακούς, αν τους χαμογελούν πιο συχνά και ζωγραφίζουν στον πίνακα ανοιχτά παράθυρα, αν έχουν συνειδητοποιήσει ότι κάνουν την ομορφότερη δουλειά στον κόσμο, τότε θέλω, όταν μεγαλώσω, να τους μοιάσω!
