Γραμματική: Ασκήσεις στη Γ´ κλίση ουσιαστικών

θέρος

Δοτική ενικού

χειμῶνα

Γενική πληθυντικού

ἔτη

Ονομαστική ενικού

ἅλωσιν

Γενική ενικού

μῆνας

Αιτιατική ενικού

ἄρχοντος

Δοτική πληθυντικού

ἦρι

Ονομαστική ενικού

ἄνδρες

Κλητική ενικού

δυνάμεως

Δοτική πληθυντικού

πόλιν

Κλητική πληθυντικού

ξύμβασιν

Αιτιατική πληθυντικού

νυκτί

Δοτική πληθυντικού

πλήθει

Ονομαστική πληθυντικού

τείχους

Δοτική ενικού

φῶς

Ονομαστική πληθυντικού

χεῖρας

Δοτική πληθυντικού

τάχος

Γενική ενικού

γυναικῶν

Κλητική ενικού

πέλεκυν

Γενική ενικού

αἴσθησις

Γενική πληθυντικού

οἴκημα

Γενική ενικού

οἱ Πλαταιῆς

Γενική πληθυντικού

ὕδωρ

Γενική ενικού

κήρυκα

Ονομαστική ενικού

παισὶν

Κλητική ενικού

βασιλέα

Αιτιατική πληθυντικού

μέγεθος

Δοτική ενικού

νεῶν

Δοτική ενικού

νεότης

Δοτική ενικού

πατέρες

Κλητική ενικού

τοῖς ὄμμασι

Δοτική ενικού

ἀκροπόλει

Ονομαστική ενικού

ἀναθήμασιν

Γενική ενικού

ἀγῶνας

Δοτική ενικού

ἄστεως

Ονομαστική ενικού

τὴν ξύλωσιν

Γενική ενικού

ἡ ἀνάστασις

Δοτική ενικού

ἐπίσχεσις

Αιτιατική ενικού

ἔριδι

Αιτιατική ενικού

στάσεως

κλητική ενικού

οἰκήτορας

Κλητική ενικού

ἀστέρων

Δοτική πληθυντικού

ἀηδόνος

Ονομαστική ενικού

ὄρνις

Κλητική ενικού

τῆς θυγατρὸς

Κλητική ενικού

ἱππέων

Δοτική πληθυντικού

τὴν χάριν

Αιτιατική πληθυντικού

Ἑλλήνων

Ονομαστική ενικού

ἐλπίδι

Δοτική πληθυντικού

τοκέας

Κλητική ενικού

φάρυγξ

Γενική ενικού

βηχὸς

Ονομαστική ενικού

λύγξ

Δοτική ενικού

φρέατα

Ονομαστική ενικού

οἱ κύνες

Κλητική ενικού

ἰσχύος

Αιτιατική πληθυντικού

τῆς πατρίδος

Αιτιατική πληθυντικού

χρῆσιν

Κλητική ενικού

τυραννίδα

Κλητική ενικού

τῷ Περικλεῖ

Κλητική ενικού

Γ΄ ΚΛΙΣΗ

Γενικές Παρατηρήσεις

1.     Τα δίχρονα (α, υ, ι) στη λήγουσα είναι βραχέα.

2.     Τα μονοσύλλαβα στη γενική-δοτική ενικού-πληθυντικού τονίζονται στη λήγουσα (Εξαίρεση: τὸ οὖς, ὁ παῖς, ὁ θώς, ὁ Τρώς, τὸ φῶς. Στη γενική πληθυντικού τονίζονται στην παραλήγουσα)

ΦΩΝΗΕΝΤΟΛΗΚΤΑ

Γενικές Παρατηρήσεις

1.     Στα μονόθεμα:

• Οι μονοσύλλαβοι τύποι και η αιτιατική πληθυντικού παίρνουν περισπωμένη.
• Η κλητική ενικού περισπάται, όταν τονίζεται.

2.     Στα διπλόθεμα:

• Η γενικού ενικού-πληθυντικού τονίζονται στην προπαραλήγουσα.
• Τα ἠχώ-αἰδώς έχουν όμοιο τονισμό σε ονομαστική-αιτιατική και δοτική-κλητική. Δεν έχουν πληθυντικό κανονικά. Όταν τον σχηματίζουν, κλίνονται κατά τη β΄ κλίση.

3.     Έχουν δίχρονο παραλήγουσας βραχύ (Εξαίρεση: δρᾶσις, θλῖψις, πρᾶξις, ῥῖψις, ῥῦσις κ.α.)

4.     Η κλητική ενικού είναι ακατάληκτη (Εξαίρεση: ἥρως, Τρώς, θώς)

ΣΥΜΦΩΝΟΛΗΚΤΑ

Ι. Αφωνόληκτα

Παρατηρήσεις

1.     Τα βαρύτονα σε –ις (-ιτος, -ιδος, -ιθος) και το ουσιαστικό ἡ Πάρνης-ηθος σχηματίζουν:

• αιτιατική ενικού σε –ν
• κλητική ενικού όμοια με το θέμα χωρίς το χαρακτήρα

2.     Σχηματίζουν την κλητική ενικού όμοια με το θέμα χωρίς το χαρακτήρα:

• Τα βαρύτονα σε –ας (-αντος)
• Τα βαρύτονα σε –ων (-οντος)
• ἡ τυραννίς
• ὁ, ἡ παῖς

3.     Τα αφωνόληκτα τριτόκλιτα ουσιαστικά έχουν τα δίχρονα (λήγουσα και παραλήγουσα) βραχέα. Εξαιρέσεις:

• Λήγουσα μακρά: ὁ βλάξ, ὁ γύψ, ἡ ἁψίς, ἡ βαλβίς, ἡ κηλίς, ἡ νησίς, ἡ σφραγίς, ἡ ψηφίς, ἡ κρηπίς, ἡ κνημίς
• Παραλήγουσα μακρά: Ἆγις, πῖδαξ, ἶρις, κλῖμαξ, ᾆσμα, δρᾶμα, θῦμα, κρᾶμα, κῦμα, μῖγμα, νᾶμα, πρᾶγμα, χρῖσμα, τρῖμμα κ.α.

ΙΙ. ΗΜΙΦΩΝΟΛΗΚΤΑ

Παρατηρήσεις

1.     Τα βαρύτονα διπλόθεμα σε –ων (-ονος) σχηματίζουν κλητική ενικού όμοια με το ασθενές θέμα (ο)

2.     Τα βαρύτονα διπλόθεμα σε –ωρ (-ορος) σχηματίζουν κλητική ενικού όμοια με το ασθενές θέμα (ο)

3.     Το ι και το α των ουσιαστικών σε –ις (- ινος) και –αν (-ανος) είναι μακρόχρονα.

4.     Σχηματίζουν την κλητική ενικού όμοια με την ονομαστική. Εξαίρεση:

• Τα βαρύτονα διπλόθεμα σε –ων (-ονος)
• Τα βαρύτονα διπλόθεμα σε –ωρ (-ορος)

5. Τα κύρια ονόματα Ἀγαμέμνων και Ἀριστογείτων ανεβάζουν τον τόνο στην κλητική ενικού: ὦ Ἀγάμεμνων, ὦ Ἀριστόγειτον.

6.  Τα μονόθεμα από τα διπλόθεμα τα διακρίνουμε από την ορθογραφία της νεοελληνικής γλώσσας.

7.     Τα σιγμόληκτα τριτόκλητα ουσιαστικά έχουν το δίχρονο της παραλήγουσας βραχύ(Εξαίρεση: κῦρος, μῖσος, ψῦχος κ.α.)