Υποβολή δικαιολογητικών για προφορική ή γραπτή εξέταση υποψηφίων
με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, βάσει του Ν.3699/2008, στις πανελλαδικές εξετάσεις ΕΠΑΛ έτους 2020, για εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση
ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ – ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Με τις διατάξεις του Ν.3699/2008 (ΦΕΚ 199 Α ́), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 28 του Ν.4186/2013 (ΦΕΚ 193 Α ́) και με το άρθρο 51 του Ν.4547/2018 (ΦΕΚ 102 Α ́), ρυθμίζονται τα θέματα Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης των υποψηφίων με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή ειδικές μαθησιακές δυσκολίες.
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 51 του Ν.4547/2018, όπου στις διατάξεις του Ν.3699/2008 αναφέρονται τα ΚΕΔΔΥ, από την παύση της λειτουργίας τους και την έναρξη της λειτουργίας των ΚΕΣΥ, νοούνται τα ΚΕΣΥ.
Σύμφωνα με τις αριθ. Φ.253/155439/Β6/16-12-2009 (ΦΕΚ 2544 Β ́), αριθ. 11586/Γ6/28-1-2011(ΦΕΚ 262 Β ́) αριθ. Φ.253/30978/Α5/23-2-2018 (ΦΕΚ 752 Β ́) και αριθ. Φ.153/ 79899/Α5/21-5-2019 (ΦΕΚ 1904 Β ́) Υπουργικές Αποφάσεις, καθορίζεται ο τρόπος εξέτασης των υποψηφίων με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή ειδικές μαθησιακές δυσκολίες.
Σε εφαρμογή αυτών, με την παρούσα εγκύκλιο, σας ενημερώνουμε για τον τρόπο εξέτασης των πανελλαδικά εξεταζόμενων μαθημάτων, καθώς και τη διαδικασία χορήγησης των γνωματεύσεων που αφορούν στους/στις υποψηφίους/ες (μαθητές/τριες τελευταίας τάξης και αποφοίτους), οι οποίοι/ες θα υποβάλουν αίτηση-δήλωση για να συμμετάσχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις των ΕΠΑΛ για εισαγωγή στις Σχολές ή τα Τμήματα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
Α. ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Α1. ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ
Οι υποψήφιοι/ες με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, όπως δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαριθμησία, δυσαναγνωσία, δυσορθογραφία, εξετάζονται προφορικά κατόπιν αίτησής τους.
Οι παραπάνω ειδικές μαθησιακές δυσκολίες των υποψηφίων διερευνώνται και διαπιστώνονται από τα Κέντρα Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥ), τα Κοινοτικά Κέντρα Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων, από τα Ιατροπαιδαγωγικά κέντρα (ΙΠΔ) άλλων Υπουργείων ή έχουν ήδη πιστοποιηθεί από τα ΚΕΔΔΥ.
Επίσης προφορικά εξετάζονται οι μαθητές/τριες με σύνθετες γνωστικές, συναισθηματικές και κοινωνικές δυσκολίες, παραβατική συμπεριφορά λόγω κακοποίησης, γονεϊκής παραμέλησης και εγκατάλειψης ή λόγω ενδοοικογενειακής βίας, εφόσον υποβάλουν γνωμάτευση ότι έχουν ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και αδυνατούν να υποστούν γραπτή εξέταση. Στην περίπτωση αυτή, η γνωμάτευση χορηγείται από το οικείο Κέντρο Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥ) ή τα Κοινοτικά Κέντρα Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων ή τα Ιατροπαιδαγωγικά κέντρα (ΙΠΔ) άλλων Υπουργείων, ύστερα από προσκόμιση είτε ιατρικής βεβαίωσης Δημόσιου Νοσοκομείου, που κοινοποιήθηκε σε δικαστικές αρχές, σε περίπτωση κακοποίησης του μαθητή λόγω γονεϊκής παραμέλησης και εγκατάλειψης ή ενδοοικογενειακής βίας, είτε βεβαίωσης από δικαστική αρχή ή εισαγγελέα ανηλίκων, σε περίπτωση παραβατικής συμπεριφοράς. Τυχόν γνωματεύσεις που έχουν εκδοθεί από τα Κέντρα Διαφοροδιάγνωσης, Διάγνωσης και Υποστήριξης Ειδικών Εκπαιδευτικών Αναγκών (ΚΕΔΔΥ) ή τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα χωρίς την παραπάνω διαδικασία και ισχύουν, πρέπει να επαναξιολογηθούν κατά τα ανωτέρω.
Α2. ΑΥΤΙΣΜΟΣ
Οι υποψήφιοι/ες με φάσμα αυτισμού εξετάζονται γραπτά ή προφορικά. Για τις περιπτώσεις αυτές απαιτείται γνωμάτευση από τα Κέντρα Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥ) ή τα ΚΕΔΔΥ ή τα Κοινοτικά Κέντρα Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων ή τα Ιατροπαιδαγωγικά κέντρα (ΙΠΔ) άλλων Υπουργείων τα οποία γνωματεύουν και εισηγούνται τον τρόπο εξέτασης υποψηφίων με φάσμα αυτισμού, ο οποίος μπορεί να είναι προφορικός ή γραπτός.
Εφόσον εισηγηθούν τον προφορικό τρόπο εξέτασης οι υποψήφιοι/ες εξετάζονται μόνο προφορικά.
Για τις ανωτέρω περιπτώσεις Α1, Α2 και όπου απαιτείται στην περίπτωση Β (βλ. παρακάτω) σχετικά με τις γνωματεύσεις των Κέντρων Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥ) επισημαίνεται ότι:
Τα ΚΕΣΥ, ανάλογα με το είδος και το βαθμό των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών και των μαθησιακών δυσκολιών, προσδιορίζουν το χρόνο επαναξιολόγησης, ο οποίος αναγράφεται στην έκθεση αξιολόγησης- γνωμάτευση. Αν δεν αναγράφεται χρόνος επαναξιολόγησης, οι εκθέσεις των ΚΕΣΥ έχουν μόνιμη ισχύ, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν.3699/2008 (ΦΕΚ 199 Α ́) όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 51 του Ν.4547/2018 (ΦΕΚ 102 Α ́).
Επίσης, από τις διατάξεις της παρ. 20 του άρθρου 20 του Ν.4547/2018 (ΦΕΚ 102 Α ́) προκύπτει ότι οι διατάξεις του νόμου αυτού δεν θίγουν την ισχύ των γνωματεύσεων των ΚΕΔΔΥ που έχουν ήδη εκδοθεί.
Επιπλέον, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν.3699/2008 (ΦΕΚ 199 Α ́) όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 51 του Ν.4547/2018 (ΦΕΚ 102 Α ́), όταν υπάρχει διάσταση απόψεων μεταξύ των εκθέσεων αξιολόγησης-γνωματεύσεων των ΚΕΣΥ και των Κοινοτικών Κέντρων Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων για τον/την ίδιο/α μαθητή/τρια ή όταν οι γονείς και κηδεμόνες διαφωνούν με το αποτέλεσμα της έκθεσης αξιολόγησης-γνωμάτευσης του ΚΕΣΥ, οι γονείς ή κηδεμόνες έχουν δικαίωμα προσφυγής σε πενταμελή Δευτεροβάθμια Επιτροπή Διεπιστημονικής Αξιολόγησης (ΔΕΔΑ), που συγκροτείται με απόφαση του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης. Η απόφαση της ΔΕΔΑ είναι οριστική. Αν υπάρχει διάσταση απόψεων μεταξύ των εκθέσεων αξιολόγησης-γνωματεύσεων των ΚΕΣΥ και των Κοινοτικών Κέντρων Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων για τον/την ίδιο/α μαθητή/τρια και οι γονείς ή κηδεμόνες δεν προσφύγουν στην πενταμελή ΔΕΔΑ υπερισχύει η έκθεση αξιολόγησης-γνωμάτευσης των ΚΕΣΥ.
Ο σχετικός πίνακας με τα στοιχεία των ΚΕΣΥ ανά περιφέρεια και ο κατάλογος Ιατροπαιδαγωγικών Κέντρων αναγνωρισμένων από το ΥΠΑΙΘ, βρίσκεται αναρτημένος στην επίσημη ιστοσελίδα του ΥΠΑΙΘhttp://www.minedu.gov.gr στο σύνδεσμο “Ειδική Αγωγή \ ΚΕΣΥ ΕΔΕΑΥ”.
Α3. ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΜΟΝΙΜΕΣ ή ΠΡΟΣΩΡΙΝΕΣ
Οι υποψήφιοι/ες με τις παρακάτω αναπηρίες εξετάζονται προφορικά. Οι αναφερόμενες αναπηρίες πιστοποιούνται σύμφωνα με το ισχύον κάθε φορά σύστημα πιστοποίησης αναπηρίας Υγειονομικής Επιτροπής.
Συγκεκριμένα εξετάζονται προφορικά οι υποψήφιοι/ες οι οποίοι/ες αδυνατούν να υποστούν γραπτή εξέταση επειδή:
i) είναι τυφλοί, σύμφωνα με το Ν. 958/1979 (ΦΕΚ 191 Α ́) ή έχουν ποσοστό αναπηρίας στην όρασή τους τουλάχιστον 67% ή είναι αμβλύωπες με ποσοστό αναπηρίας στην όρασή τους τουλάχιστον 67% .
ii) έχουν κινητική αναπηρία τουλάχιστον 67% μόνιμη ή προσωρινή, που συνδέεται με τα άνω άκρα,
iii) πάσχουν από σπαστικότητα των άνω άκρων,
iν) πάσχουν από κάταγμα ή άλλη προσωρινή βλάβη των άνω άκρων που καθιστά αδύνατη τη χρήση τους για γραφή.
Για τις ανωτέρω αναπηρίες των περιπτώσεων (i), (ii) και (iii) απαιτείται γνωμάτευση Υγειονομικής Επιτροπής του ΚΕΠΑ (Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας) του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ΕΦΚΑ (πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) (βλ. και παρ. Δ1)
Για την περίπτωση (iν), οι υποψήφιοι θα πρέπει να προσκομίσουν στο Λύκειό τους πρόσφατη σχετική ιατρική γνωμάτευση από Δημόσιο Νοσοκομείο, η οποία φέρει σφραγίδα από: i) Συντονιστή/στρια Διευθυντή/ντρια Κλινικής του Εθνικού Συστήματος Υγείας ή ii) νόμιμα εκτελούντα/σα χρέη Συντονιστή/στριας Διευθυντή/ντριας Κλινικής του Εθνικού Συστήματος Υγείας ή iii) Διευθυντή/ντρια Πανεπιστημιακής Κλινικής ή από Δημόσιο Κέντρο Υγείας στην περιοχή του/της υποψηφίου/ας, η οποία φέρει σφραγίδα του/της Διευθυντή/ντριας του Κέντρου, από την οποία προκύπτει η αδυναμία του/της υποψηφίου/ας να συμμετάσχει σε γραπτή εξέταση. Στη γνωμάτευση, εκτός από το κάταγμα ή την προσωρινή βλάβη, πρέπει να πιστοποιείται ρητώς η αδυναμία χρήσης του άνω άκρου για γραφή και να αναγράφεται το χρονικό διάστημα ισχύος της γνωμάτευσης, το οποίο πρέπει να συμπίπτει με την περίοδο των εξετάσεων. Οι υποψήφιοι αυτοί αμέσως μόλις τους προκύψει το κάταγμα ή άλλη προσωρινή βλάβη των άνω άκρων που καθιστά αδύνατη τη χρήση τους για γραφή, θα πρέπει να προσκομίσουν στο Λύκειό τους τη σχετική γνωμάτευση του Νοσοκομείου ή του Δημόσιου Κέντρου Υγείας μαζί με σχετική αίτηση.
Β. ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ
Οι υποψήφιοι/ες που παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα ακοής (κωφοί, βαρήκοοι) σε ποσοστό 67% και πάνω και όσοι παρουσιάζουν προβλήματα λόγου και ομιλίας (δυσαρθρία, τραυλισμό) καθώς και προβλήματα επιληψίας, εξετάζονται γραπτά.
Για τα προβλήματα ακοής (κωφοί, βαρήκοοι) σε ποσοστό 67% και πάνω καθώς και για τα προβλήματα επιληψίας απαιτείται γνωμάτευση από τις Υγειονομικές Επιτροπές του ΚΕΠΑ (Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας) του ΕΦΚΑ (βλ. και παρ. Δ1) και για τα προβλήματα λόγου και ομιλίας (δυσαρθρία, τραυλισμός) απαιτείται γνωμάτευση από τα ΚΕΣΥ.
Επίσης γραπτά εξετάζονται οι υποψήφιοι/ες με φάσμα αυτισμού για τους οποίους τα ΚΕΣΥ, τα ΚΕΔΔΥ, τα Κοινοτικά Κέντρα Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων και τα Ιατροπαιδαγωγικά κέντρα άλλων Υπουργείων έχουν γνωματεύσει και εισηγηθεί τον γραπτό τρόπο εξέτασης (βλ. και παρ. Α2).
Γ. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΘΕΣΜΙΕΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΤΩΝ ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΕΩΝ
Οι υποψήφιοι/ες (μαθητές/ριες και απόφοιτοι) με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή ειδικές μαθησιακές δυσκολίες που εξετάζονται προφορικά ή γραπτά κατά περίπτωση πρέπει να υποβάλουν- αποστείλουν με e-mail τα σχετικά δικαιολογητικά στο ΕΠΑΛ τους μέχρι τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της Αίτησης – Δήλωσης, δηλαδή ως 9 Απριλίου 2020. Τα δικαιολογητικά τα αποστέλλουν με e-mail, μαζί με την Αίτηση-Δήλωση, αφού τα έχουν σκανάρει ή φωτογραφίσει με κινητό τηλέφωνο και συμπληρώνουν ΝΑΙ στο τελευταίο κουτάκι της Α-Δ.
Ειδικά οι γνωματεύσεις που θα ισχύσουν μετά την απόφαση της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής Διεπιστημονικής Αξιολόγησης (ΔΕΔΑ), μπορούν να υποβάλλονται με τον ίδιο τρόπο στα οικεία ΕΠΑΛ μέχρι τέλος Απριλίου 2020.
Οι γνωματεύσεις που έχουν χορηγηθεί κατά περίπτωση από τις Υγειονομικές Επιτροπές των ΚΕΠΑ, από τα ΚΕΣΥ, τα ΚΕΔΔΥ, τα Κοινοτικά Κέντρα Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων και από τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα άλλων Υπουργείων θα υποβληθούν από τους υποψηφίους στο ΕΠΑΛ κατάθεσης της Αίτησης – Δήλωσης συμμετοχής τους στις πανελλαδικές εξετάσεις με νεότερες οδηγίες προκειμένου να γίνει ο σχετικός έλεγχος από τους Διευθυντές των ΕΠΑΛ.
Τα προαναφερόμενα δικαιολογητικά ισχύουν και για τα τυχόν ειδικά μαθήματα στα οποία θα εξετασθούν οι υποψήφιοι/ες των πανελλαδικών εξετάσεων των ΕΠΑΛ, δηλαδή η υποβολή των σχετικών δικαιολογητικών αφορά υποχρεωτικά και τις πανελλαδικές εξετάσεις των ειδικών μαθημάτων.
Δ. ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ
1. Επισημαίνεται ότι οι αποφάσεις χορήγησης ποσοστών αναπηρίας για τις οποίες απαιτείται πιστοποίηση από ΚΕΠΑ και έχουν εκδοθεί πριν την 1-9-2011 από τις Α/θμιες Υγειονομικές Επιτροπές των νομαρχιών, της περιφέρειας ή των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, μπορούν να χρησιμοποιούνται για κάθε νόμιμη χρήση, εφόσον εξακολουθούν να είναι σε ισχύ (επ ́ αόριστον αν πρόκειται για επ ́ αόριστον κρίση ή άλλως μέχρι την ημερομηνία που λήγει η ισχύς τους, εν προκειμένω οποτεδήποτε μέσα στο 2020, έτος υποβολής του μηχανογραφικού δελτίου) χωρίς να απαιτείται οι υποψήφιοι /ες να εξετάζονται εκ νέου από τις Υγειονομικές Επιτροπές του ΚΕΠΑ. Αν για τις ανωτέρω αναπηρίες υπάρχει πιστοποιητικό αναπηρίας από τα ΚΕΠΑ, το οποίο είναι σε ισχύ κατά το έτος υποβολής του μηχανογραφικού δελτίου (εν προκειμένω οποτεδήποτε μέσα στο έτος 2020), δεν απαιτείται οι ενδιαφερόμενοι/ες να εξετάζονται εκ νέου από τις Υγειονομικές Επιτροπές των ΚΕΠΑ.
Στην περίπτωση που δεν υπάρχει πιστοποιητικό σε ισχύ, τότε οι υποψήφιοι/ες οφείλουν να υποβάλουν αίτηση σε οποιοδήποτε σημείο ΚΕΠΑ τους εξυπηρετεί. Για τη διαδικασία πιστοποίησης από τις Υγειονομικές Επιτροπές των ΚΕΠΑ οι υποψήφιοι/ες μπορούν να ενημερώνονται από την ιστοσελίδα του ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr). Προκειμένου να δοθεί προτεραιότητα, οι υποψήφιοι/ες πρέπει να τονίζουν στη γραμματεία του ΚΕΠΑ, ότι η αίτησή τους πρέπει να καταχωρηθεί ηλεκτρονικά με θέμα εγγράφου κωδικός 013 «αίτημα για πανελλαδικές εξετάσεις».
2. Τονίζεται ότι δεν θα γίνονται δεκτές από τα ΕΠΑΛ οι γνωματεύσεις των ΚΕΣΥ, των ΚΕΔΔΥ, των Κοινοτικών Κέντρων Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων και των Ιατροπαιδαγωγικών Κέντρων άλλων Υπουργείων ή των Υγειονομικών Επιτροπών, οι οποίες αναφέρονται σε αναπηρίες ή σε ειδικές μαθησιακές δυσκολίες των υποψηφίων διαφορετικές από εκείνες που αναγράφονται στις Υπουργικές Αποφάσεις που αναφέρονται στο Κεφάλαιο Α της παρούσας εγκυκλίου.
3. Αιτήσεις και δικαιολογητικά που θα υποβληθούν μετά τις παραπάνω κατά περίπτωση προθεσμίες δεν θα γίνονται δεκτά, εκτός από απρόβλεπτες και έκτακτες περιπτώσεις.
4. Όσοι υποψήφιοι/ες με αναπηρία ή με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες θα εξετασθούν στις πανελλαδικές εξετάσεις προφορικά, η εξέτασή τους θα γίνει μόνο στα Βαθμολογικά Κέντρα ή στα Ειδικά Εξεταστικά Κέντρα.
Επίσης, όσοι υποψήφιοι/ες έχουν σοβαρά προβλήματα ακοής (κωφοί, βαρήκοοι) σε ποσοστό 67% και πάνω, προβλήματα λόγου και ομιλίας (δυσαρθρία, τραυλισμός) ή προβλήματα επιληψίας εξετάζονται στις πανελλαδικές εξετάσεις γραπτά στα εξεταστικά κέντρα που εξετάζονται και οι υπόλοιποι μαθητές του Λυκείου. Με τον ίδιο τρόπο θα εξετασθούν και οι υποψήφιοι/ες με φάσμα αυτισμού για τους οποίους τα ΚΕΣΥ, τα ΚΕΔΔΥ, τα Κοινοτικά Κέντρα Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων και τα Ιατροπαιδαγωγικά κέντρα
άλλων Υπουργείων έχουν εισηγηθεί τον γραπτό τρόπο εξέτασης. Η εξέταση των υποψηφίων αυτών γίνεται σε ξεχωριστή αίθουσα και ο χρόνος εξέτασής τους μπορεί να παραταθεί με απόφαση της Επιτροπής του Εξεταστικού Κέντρου.
5. Οι Διευθυντές των Διευθύνσεων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, οι Διευθυντές των ΕΠΑΛ, των ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ. καθώς και κάθε άλλος φορέας στον οποίο κοινοποιείται η εγκύκλιος αυτή, πρέπει να μεριμνήσουν για την ανάρτησή της στις αντίστοιχες ιστοσελίδες τους για την ενημέρωση κάθε ενδιαφερόμενου. Ειδικότερα οι Διευθυντές των ΕΠΑΛ πρέπει να αποστείλουν την εγκύκλιο αυτή με e-mail σε όλους τους μαθητές/τριες της τελευταίας τάξης για να λάβουν γνώση.
6. Τέλος με νέα εγκύκλιο που θα σας αποσταλεί θα σας ενημερώσουμε για την διαδικασία αποστολής των γνωματεύσεων των υποψηφίων οι οποίοι θα εξεταστούν πανελλαδικά στα Βαθμολογικά και τα Ειδικά Εξεταστικά Κέντρα.