Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ´ Λυκείου: Τα μυστικά του ψηφιακού μετασχηματισμού(Κριτήριο αξιολόγησης)
Κείμενο 1
Τα μυστικά του ψηφιακού μετασχηματισμού
O Xάρης Λαδάς είναι Ανώτερο στέλεχος για θέματα Τεχνολογίας-Πληροφορικής, σε εταιρεία που δραστηριοποιείται στον τομέα παροχής επιχειρηματικών υπηρεσιών. Οι απόψεις του δημοσιεύτηκαν σε ημερήσια εφημερίδα την 17/7/2022 (Διασκευή)
Η χρήση της τεχνολογίας στη ζωή μας έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια και παρατηρείται μια συνεχής διεύρυνση των προσφερόμενων υπηρεσιών και εφαρμογών. Ολοένα και περισσότεροι οργανισμοί και επιχειρήσεις έχουν ήδη προχωρήσει σε σχεδιασμό και στρατηγικές, ώστε να εξερευνήσουν τις προοπτικές που ανοίγονται μέσω των νέων αυτών καναλιών.
Έτσι, οι παραδοσιακές μεθοδολογίες σχεδιασμού προϊόντων και υπηρεσιών, προώθησης καθώς και υλοποίησής τους έχουν αλλάξει αισθητά και πρόκειται να αλλάξουν περισσότερο στο άμεσο μέλλον, καθώς η εξέλιξη είναι διαρκής και απαιτεί συνεχείς προσαρμογές. Στις αλλαγές και προσαρμογές αυτές θα πρέπει να προστεθεί και ο παράγοντας της ταχύτητας με την οποία πραγματοποιούνται τα παραπάνω. Οι αυξανόμενες απαιτήσεις των χρηστών, καθώς βέβαια και η ταχύτητα με την οποία νέες ψηφιακές υπηρεσίες και προϊόντα υλοποιούνται, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη ως μέρος της στρατηγικής και του σχεδιασμού σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.
Η αξιοποίηση σχεδιασμού, υλοποίησης και τεχνολογιών που χρησιμοποιούσαμε τα προηγούμενα χρόνια ενδέχεται να είναι αποτελεσματικές, αλλά σίγουρα όχι ανταποκρινόμενες στον ρυθμό και στο κόστος που θα καθιστούσε το ψηφιακό προϊόν ανταγωνιστικό. Για τον λόγο αυτό έχουν υιοθετηθεί, πέραν των νεότερων τεχνολογιών, νέες μεθοδολογίες προσέγγισης και εργασίας, αλλά και σύγχρονες ψηφιακές αρχιτεκτονικές που τοποθετούν στο επίκεντρο τον άνθρωπο και ανταποκρίνονται στην ανάγκη για συχνότερες αλλαγές.
Το ψηφιακό νέφος ή cloud είναι ο θεμέλιος λίθος στον οποίο βασίζεται η πλειονότητα σύγχρονων ψηφιακών υπηρεσιών και προϊόντων. Οι λόγοι για τους οποίους οργανισμοί και υπηρεσίες κατευθύνονται σε αυτό είναι, κυρίως, η ευελιξία επιλογής έτοιμων υποδομών, διασφαλίζοντας την αδιάλειπτη λειτουργία, αντίγραφα ασφαλείας κλπ. από τον ίδιο τον πάροχο (cloudprovider).
Ο σχεδιασμός νέων ψηφιακών υπηρεσιών προϋποθέτει αλλαγή στην προσέγγιση, κάνοντας έξυπνες επιλογές. Ο χρόνος δεν είναι ποτέ αρκετός για να σχεδιαστεί, να υλοποιηθεί και να υποστηριχθεί πλέον μια υπηρεσία, όπως γινόταν στο παρελθόν, λόγω χρόνου και κόστους. Μεθοδολογίες που ανήκουν στη σφαίρα του «agile»[1] υποστηρίζουν τη σταδιακή ανάπτυξη και παράδοση υπηρεσιών σε κύκλους των δύο ή τριών εβδομάδων, προτεραιοποιώντας κάθε φορά τα πιο επωφελή χαρακτηριστικά. Υπηρεσίες που αναπτύσσονται με τέτοιες μεθοδολογίες έχουν ως αποτέλεσμα την προοδευτική τους ωρίμανση και βελτίωση προς συνεχώς επαναξιολογούμενη κατεύθυνση.
Κείμενο 2
O τομέας της τεχνολογίας αναζητεί στελέχη… με το φανάρι
Πρόκειται για ρεπορτάζ της Βιργινίας Βιρβιδάκη, το οποίο δημοσιεύτηκε στον ημερήσιο τύπο, ΤΟ ΒΗΜΑ 31/7/2022(Διασκευή).
Δεν πρόκειται αποκλειστικά για ελληνικό φαινόμενο, αλλά λόγω του ραγδαίου ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας γίνεται πιο έντονο: επτά στους δέκα Έλληνες εργοδότες δυσκολεύονται να καλύψουν θέσεις εργασίας στον τομέα της τεχνολογίας λόγω έλλειψης εξειδικευμένων «ταλέντων», σύμφωνα με Έρευνα Προοπτικών Απασχόλησης […] για το 4ο τρίμηνο του 2021.
«Η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού στον κλάδο μας είναι μια πραγματικότητα» επισημαίνει η πρόεδρος του ΔΣ του ΣΕΠΕ (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδας). «Αποτελέσαμε τον πρώτο κλάδο σε «brain drain»[2] τη δύσκολη δεκαετία της κρίσης και αυτό το ανθρώπινο δυναμικό σήμερα, περισσότερο από ποτέ, μας λείπει. Άλλωστε, η υλοποίηση του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας απαιτεί την αξιοποίηση του υψηλού επιπέδου δυναμικού που διαθέτουμε, για να πραγματοποιηθεί το ταχύτερο και με τον βέλτιστο τρόπο». Όπως δείχνουν τα στοιχεία, τέτοιο προσωπικό υπάρχει. Σύμφωνα με το Competitiveness Report World Economic Forum, η διαθεσιμότητα «εξειδικευμένων» επιστημόνων του κλάδου κατατάσσει την Ελλάδα 10η στον κόσμο με τη Γερμανία 11η και την Αγγλία 17η. «Αυτούς τους επιστήμονες είναι στόχος μας να τους κρατήσουμε στον τόπο μας, επαναπατρίζοντας όλους όσοι έφυγαν και την περίοδο της κρίσης, επαναφέροντας τη χώρα μας στην 4η θέση διεθνώς, όπου βρισκόταν το 2007» τονίζει η πρόεδρος του ΣΕΠΕ. […]
Για να ομαλοποιηθεί η κατάσταση, είναι λοιπόν κρίσιμο το «brain drain» να αντιστραφεί σε «brain gain»[3]. Πώς θα μπορούσε αυτό να επιτευχθεί; «Εξαιρετική σημαντική παράμετρος είναι η εξασφάλιση παρόμοιων, ανταγωνιστικών συνθηκών αμοιβών, αλλά και ένα πιο ελκυστικό οικονομικό και φορολογικό περιβάλλον (κόστος ζωής, φορολογικά και ασφαλιστικά κίνητρα, ανταγωνιστικές παροχές κλπ. με αυτά που ισχύουν σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη και όχι μόνο» επισημαίνει η πρόεδρος του ΔΣ του ΣΕΠΕ. […]
Επιπρόσθετα, η σωστή κοστολόγηση των υπηρεσιών και ο υπολογισμός της αμοιβής του ανθρωπομήνα στην υλοποίηση των έργων του δημόσιου τομέα είναι κρίσιμος παράγοντας για την αξιοποίηση ανθρώπινου δυναμικού υψηλού επιπέδου. Ενώ καίριος είναι και ο ρόλος των σύγχρονων, αναβαθμισμένων υποδομών σε όλα τα επίπεδα (Υγεία, δίκτυα, συγκοινωνίες κλπ.). Ταυτόχρονα, όμως, θα πρέπει να δημιουργηθούν και οι κατάλληλες προϋποθέσεις με κίνητρα για νέες, αλλά και υφιστάμενες επιχειρήσεις, οι οποίες παράγουν καινοτομία και επενδύουν σε έρευνα και ανάπτυξη, ώστε να αναπτυχθούν και να καινοτομήσουν με έδρα στη χώρα μας, προσελκύοντας αυτό το «ανθρώπινο δυναμικό» […] δημιουργώντας κέντρα καινοτομίας, data centers[4] κλπ.» καταλήγει.
Κείμενο 3
Μαθαίνοντας να ζεις με τους ηλεκτρονικούς εγκεφάλους
Το ποίημα ανήκει στον Ανδρέα Χριστιφίδη (Λευκωσία, 1937-1998). Εργάστηκε ως Φιλόλογος στη Μέση Εκπαίδευση και στο Ρ.Ι.Κ.[5], ενώ διετέλεσε και υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού (1985-1988). Από τα Κείμενα Κυπριακής Λογοτεχνίας, Τόμος Β’, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, Π.Ι. Κύπρου, Υπηρεσία Ανάπτυξης Προγραμμάτων, σ. 315, Α΄ Έκδοση 2012 (Προκαταρτική). Δίνεται απόσπασμα για τις ανάγκες της εξέτασης.
Φωνή Α
Πρέπει να μάθεις πρώτα να τους αγαπάς
να ξεχωρίζεις τις γενιές
να σέβεσαι τους προγραμματιστές
καλώδια κυκλώματα ηλεκτροδοτικές συνάψεις
δεν είναι όσο φαίνεται περίπλοκο
στο τέλος-τέλος είναι ωσάν ν’ απλώνεις το χέρι για ν’ ανάψεις
ένα διακόπτη
τώρα πια μπήκαν στη ζωή μας όπως ο ήλιος η βροχή τα νέφη
θα πρέπει μόνο να τους αγαπάς καθώς τα βρέφη […]
ΘΕΜΑΤΑ
ΘΕΜΑ 1 (μονάδες 20)
Σε 70 περίπου λέξεις να παραθέσεις με συντομία τις διαφορές που παρατηρούνται αναφορικά με τη χρήση της Τεχνολογίας σε παλαιότερους χρόνους και σήμερα, σύμφωνα με το Κείμενο 1.
Μονάδες 20
ΘΕΜΑ 2 (μονάδες 35)
Ερώτημα 1ο (μονάδες 15)
Να σχολιάσεις τη συνάφεια του τίτλου του Κειμένου 2 με το περιεχόμενό του (μονάδες 5) και να εκφράσεις τη συμφωνία ή τη διαφωνία σου για όσα αναφέρει η πρόεδρος του ΔΣ του ΣΕΠΕ στη δημοσιογραφική αυτή έρευνα (μονάδες 10).
Μονάδες 15
Ερώτημα 2ο (μονάδες 10)
Στο Κείμενο 2 διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν πολλές ξένες λέξεις και πολλά εισαγωγικά. Να εντοπίσεις μέσα στο κείμενο, για καθέναν από τους δείκτες αυτούς, από δύο τέτοια χαρακτηριστικά παραδείγματα (μονάδες 4) και να εξηγήσεις με συντομία τη λειτουργία τους (μονάδες 6).
Μονάδες 10
Ερώτημα 3ο (μονάδες 10)
α. Στην τελευταία παράγραφο του Κειμένου 1 να αντικαταστήσεις τις υπογραμμισμένες λέξεις με άλλες λέξεις ή φράσεις, προκειμένου το ύφος του λόγου να γίνει πιο απλό. (μονάδες 6)
β. Στο Κείμενο 1 πρόθεση του συγγραφέα είναι να πληροφορήσει τον/την αναγνώστη/-τρια για την εξέλιξη που έχει σημειωθεί στον τομέα των ψηφιακών υπηρεσιών. Να βρεις δύο γλωσσικές επιλογές με τις οποίες ικανοποιεί την πρόθεσή του αυτή (μονάδες 4)
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ 3 (μονάδες 15)
Να περιγράψεις και να ερμηνεύσεις τη συναισθηματική κατάσταση του ποιητικού υποκειμένου από την αλληλεπίδραση του σύγχρονου ανθρώπου με τους υπολογιστές, παραθέτοντας τρία εκφραστικά μέσα που την αποτυπώνουν. Σε ποιον βαθμό οι δικές σου εμπειρίες από τη χρήση της τεχνολογίας ταυτίζονται ή διαφοροποιούνται με την αντίστοιχη εμπειρία του ποιητικού υποκειμένου; Να οργανώσεις την απάντησή σου σε 150-200 λέξεις.
Μονάδες 15
ΘΕΜΑ 4 (μονάδες 30)
Σε άρθρο που πρόκειται να αναρτήσεις στον ιστότοπο του σχολείου σου και με αφόρμηση τα κείμενα αναφοράς, να εκθέσεις τη γνώμη σου σχετικά με τη σημασία που έχει ο ψηφιακός μετασχηματισμός των παρεχόμενων υπηρεσιών και δημόσιων υπηρεσιών για την κοινωνία μας. Η έκταση του άρθρου σου να είναι περίπου στις 300-350 λέξεις.
Μονάδες 30
[1] agile=μια μορφή/στυλ διαχείρισης έργου που είναι επαναληπτική και σταδιακή.
[2] απώλεια εγκεφάλων
[3] brain gain=κέρδος εγκεφάλων
[4] κέντρα δεδομένων
[5] Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου
