Νεοελληνική Λογοτεχνία: 50 ασκήσεις στα σχήματα λόγου πολλαπλής επιλογής

  1. Κυκλώστε τη σωστή απάντηση στα παρακάτω παραδείγματα:

 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ

 

1.     «Τ’ οὐρανοῦ, γαλάζιος ὅλος,

ἐκεῖ πάνου στὰ βουνὰ

γλυκογέρνοντας ὁ θόλος

ἀναπαύεται τερπνά.»

 Γ. Μαρκοράς, Η άνοιξη και το παλληκάρι της Ηπείρου

α) Προσωποποίηση

β) Μεταφορά

γ) Υπερβολή

 

2.     «αν σ’ αγγίξω με την άκρη του δαχτύλου μου

σ’ αγγίζουν εκατομμύρια άνθρωποι,

αν σου μιλήσει μια λέξη μου

σου μιλάνε εκατομμύρια άνθρωποι –

Τίτος Πατρίκιος «Τέλος του καλοκαιριού»

α) Προσωποποίηση

β) Μεταφορά

γ) Υπερβολή

 

3.     «Μοναχή τον δρόμο επήρες, εξανάλθες μοναχή

Ύμνος εις την Ελευθερίαν, Δ.Σολωμός

α) Υπερβατό

β) Σχήμα κύκλου

γ) Χιαστό

 

4.     «Κλαίνε τα δέντρα, κλαίνε, κλαίνε τα βουνά»

 

α) Μεταφορά

β) Προσωποποίηση

γ) Παρομοίωση

 

5.     «Όταν σε βλέπω χαίρομαι, λυπούμαι όταν σε χάσω»

α) Υπερβατό

β) Πρωθύστερο

γ) Χιαστό

 

6.     «μήνες οργισμένοι»

Του νεκρού αδερφού

α) Προσωποποίηση

β) Μεταφορά

γ) Παρομοίωση

 

7.     «δοκίμασα διαδοχικά δυο τρεις»

Ορισμοί της ευτυχίας, Τίτος Πατρίκιος

α) Υπερβατό

β) Παρήχηση

γ) Οξύμωρο

 

8.     «Οι κλέφτες επροσκύνησαν και γίνηκαν ραγιάδες

κι άλλοι φυλάγουν πρόβατα κι άλλοι φυλάγουν γίδια»

 

α) Πολυσύνδετο

β) Ασύνδετο

γ) Άρση-θέση

 

9.     «που λες και λέει μες στης καρδιάς τα φύλλα │ γλυκιά η ζωή κι ο θάνατος μαυρίλα»

Δ.Σολωμός, Ο Λάμπρος. H Ημέρα της Λαμπρής

α) Οξύμωρο

β) Παρήχηση

γ) Ομοιοκατάληκτο

 

10.  «το πλοίο που τώρα χάνεται στου απείρου την καρδιά»

Κώστας Καρυωτάκης

[Τι νέοι που φτάσαμεν εδώ]

α) Προσωποποίηση

β) Μεταφορά

γ) Παρομοίωση

 

11.  «νιώθουμε το άρρωστο κορμί που εβάρυνε σαν ξένο»

Κώστας Καρυωτάκης, [Τι νέοι που φτάσαμεν εδώ]

 

α) Προσωποποίηση

β) Μεταφορά

γ) Παρομοίωση

 

12.  «Όλοι αυτοί οι πολεοδόμοι, φιλόσοφοι, οικονομολόγοι, καθηγητές κτλ. που γράφουν»

Πρόκληση, Μ. Αναγνωστάκης

α) Πολυσύνδετο

β) Ασύνδετο

γ) Άρση-θέση

 

13.  «Το πάθος ν’ απαντάς σα στρείδι;

Το πάθος να παλεύεις με τα πάθη σου»

Τίτος Πατρίκιος, ΠΑΘΗ

α) Αντίθεση

β) Πολυσύνδετο

γ) Επανάληψη

 

14.  «Ένιωθε ίδιος όσο την κρατούσε,

στη στάση του λεωφορείου

ασφαλισμένος, έγκυρος,

όπως ο γέροντας

που κάρφωνε στα δόντια του το σπίρτο

βγαίνοντας Κυριακή στο καφενείο του χωριού

να δείξει ένα γεύμα πλούσιο

που καν δεν το ’χε ονειρευτεί.»

Π. Μπουκάλας, Το λάθος

α) Προσωποποίηση

β) Μεταφορά

γ) Παρομοίωση

 

15.  «Του μέλλοντος η μέρες στέκοντ’ εμπροστά μας

σα μια σειρά κεράκια αναμένα —

Κωνσταντίνος Καβάφης, Κεριά

α) Προσωποποίηση

β) Μεταφορά

γ) Παρομοίωση

 

16.  «όμως το μάτι σας γιατί έτσι μεγάλωσε

τεράστιο

τεράστιο και πορφυρό»

Μίλτος Σαχτούρης, Τα χελιδόνια μου

α) Πλεονασμός

β) Υπερβατό

γ) Επανάληψη

 

17.  «άλλοτε μου έφταιγε η δογματική τους ακαμψία

άλλοτε έβρισκα να φταίω εγώ ο ίδιος.»

Ορισμοί της ευτυχίας, Τίτος Πατρίκιος

α) Πλεονασμός

β) Υπερβατό

γ) Επαναφορά

 

18.  «ο ήλιος, το φεγγάρι, τα σύννεφα / για να μετρούν, να χωρίζουν / να δίνουν ρυθμό»

Μυρσίνη Γκανά [Στην αρχή υπήρχε]

α) Ασύνδετο

β) Πολυσύνδετο

γ) Επανάληψη

 

19.  «Κουβαλάω ένα

στη θέση της καρδιάς

ακούω διαρκώς τους χτύπους του

που λένε

τώρα, τώρα, τώρα.»

Μυρσίνη Γκανά [Στην αρχή υπήρχε]

α) Πλεονασμός

β) Υπερβατό

γ) Επανάληψη

 

20.  «Έλα να πάμε στα καμένα,

δε μας χωράει πια το σπίτι,

έρχονται δύσκολες ημέρες

μουτζουρωμένες σαν Δευτέρες,»

Μιχάλης Γκανάς, Στα καμένα

α) Προσωποποίηση

β) Μεταφορά

γ) Παρομοίωση

 

21.  «Όλοι αυτοί οι πολεοδόμοι, φιλόσοφοι, οικονομολόγοι, καθηγητές κτλ. που γράφουν, συζητούν, αγορεύουν σε συνέδρια και σε σεμινάρια για τη βαρβαρότητα των πόλεων»

Μ. Αναγνωστάκης, Πρόκληση

α) Πολυσύνδετο

β) Ασύνδετο

γ) Υπερβατό

 

22.  «Ο αγώνας μας πέρασε τις χειροπέδες, και πώς να ξεκολλήσουμε;»

Στρ. Τσίρκας, Αριάγνη

α) Προσωποποίηση

β) Μεταφορά

γ) Παρομοίωση

 

23.  «Να σε χορέψω από πάνω μου σα δερβίσης»

Στρ. Τσίρκας, Αριάγνη

α) Προσωποποίηση

β) Μεταφορά

γ) Παρομοίωση

 

24.  «μοναχή το δρόμο επήρες,

 εξανάλθες μοναχή.»

Δ. Σολωμός, Ύμνος εις την Ελευθερίαν

α) Υπερβατό

β) Πρωθύστερο

γ) Χιαστό

 

25.  «Κάποια χρυσή, λεπτότατη

στους δρόμους ευωδιά»

Κ.Γ.Καρυωτάκης, Σαν δέσμη από τριαντάφυλλα

α) Υπερβατό

β) Πρωθύστερο

γ) Χιαστό

 

26.  «το άσπρο περιστέρι μ’ άγρια δόντια/σα σκύλος ούρλιαξε μέσα στη νύχτα»

Μ.Σαχτούρης, Το Περιστέρι

α) Μεταφορά

β) Παρομοίωση

γ) Προσωποποίηση

 

27.  «ωστόσο δεν τον λέω ανέμελα εδώ κι εκεί

όχι επειδή τα θέλω όλα δικά μου

αλλά για να μην παρασύρω κάποιον

πάει να τον εφαρμόσει, πέσει στο κενό

και ύστερα τα βάλει αποκλειστικά μαζί μου.»

Τίτος Πατρίκιος, Οι ορισμοί της ευτυχίας

α) Άρση θέση

β) Υπερβατό

γ) Χιαστό

 

28.  «κοντή μνήμη και ψηλά ποδάρια»

Χρήστος Οικονόμου, Μια φοβερή παρηγοριά

α) Μεταφορά

β) Παρομοίωση

γ) Προσωποποίηση

 

29.  «με σούταραν από τη δουλειά»

Χρήστος Οικονόμου, Μια φοβερή παρηγοριά

α) Μεταφορά

β) Παρομοίωση

γ) Προσωποποίηση

 

30.  «οι σταγόνες έσκαγαν με δύναμη στο παρμπρίζ σαν αλεξιπτωτιστές»

Χρήστος Οικονόμου, Μια φοβερή παρηγοριά

α) Μεταφορά

β) Παρομοίωση

γ) Προσωποποίηση

 

31.  «έχω χαλάσει ένα κάρο λεφτά»

Χρήστος Οικονόμου, Μια φοβερή παρηγοριά

α) Μεταφορά

β) Παρομοίωση

γ) Προσωποποίηση

 

32.  «Οι αληθινοί άντρες σκέφτονται πρακτικά, αντιδρούν πρακτικά, πονάνε πρακτικά.»

Χρήστος Οικονόμου, Μια φοβερή παρηγοριά

α) Πολυσύνδετο

β) Ασύνδετο

γ) Υπερβατό

 

33.  «Αυτή, τους λέει, παιδιά μου είναι η γη,

του σύμπαντος αρρώστια και πληγή:»

Νίκος Γκάτσος, Στον Σείριο

α) Μεταφορά

β) Παρομοίωση

γ) Προσωποποίηση

34.  «Τα σπίτια μαυρολογούσαν ολοσκότεινα, κάπου ένα σκυλί γάβγιζε, κάποιο βόδι αναστέναζε.»

 Ν. Καζαντζάκης, Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά

α) Ασύνδετο

β) Πολυσύνδετο

γ) Άρση-θέση

35.  «έν’ άστρο σα φτερό θαλασσινό»

Νίκος Γκάτσος, Στον Σείριο

α) Μεταφορά

β) Παρομοίωση

γ) Προσωποποίηση

36.  «ποτέ δε βάλαν έγνοια στην καρδιά

δεν είδανε πολέμους και θανάτους

[…]

και βάλαν από εκείνη τη βραδιά

μιαν έγνοια στη μικρούλα τους καρδιά.»

Νίκος Γκάτσος, Στον Σείριο

α) Υπερβατό

β) Υπερβολή

γ) Αντίθεση

37.  «για πράγματα που σάπισαν με το πέρασμα του καιρού/ ή που ήσαν σάπια απ’ την αρχή και δεν το έβλεπες»

Τίτος Πατρίκιος

α) Υπερβατό

β) Υπερβολή

γ) Αντίθεση

38.  «Εκεί πού αναρωτιέσαι για πράγματα που πρώτη φορά

αντικρίζεις για πράγματα χιλιοειπωμένα»

Τίτος Πατρίκιος, Σε βρίσκει η ποίηση

α) Υπερβατό

β) Υπερβολή

γ) Αντίθεση

39.  «Όταν ανοίξει

ένα παράθυρο θά ‘ναι παρηγορία.—

Μα τα παράθυρα δεν βρίσκονται, ή δεν μπορώ

να τά ‘βρω. Και καλλίτερα ίσως να μην τα βρω.»

Κ.Π.Καβάφης, Τα παράθυρα

α) Υπερβατό

β) Υπερβολή

γ) Αντίθεση

40.  «Τα σύννεφα γιγάντικα φαντάζουν κι ασημένια

στο μολυβένιον ουρανό

σαν τα χτυπά του ήλιου το φως· σαν τα χτυπά ο αγέρας

φεύγουνε πίσω απ’ το βουνό.»

Κ.Καρυωτάκης, Θάλασσα

α) Επαναφορά

β) Σχήμα κύκλου

γ) Άρση-θέση

41.  «Το βράδυ βρήκα την περικοπή:

“τον έδεσαν χειροπόδαρα” μας λέει

“τον έριξαν χάμω και τον έγδαραν

τον έσυραν παράμερα τον καταξέσκισαν

απάνω στους αγκαθερούς ασπάλαθους

και πήγαν και τον πέταξαν στον Τάρταρο κουρέλι”.»

Γ. Σεφέρη, Επί Ασπαλάθων

α) Κλιμακωτό

β) Σχήμα κύκλου

γ) Άρση-θέση

42.  «Τον είδες με τα μάτια σου, γιαγιά, το βασιλέα;

Γ. Βιζυηνός, Ο τελευταίος Παλαιολόγος

α) Συνεκδοχή

β) Μεταφορά

γ) Πλεονασμός

43.  «Αν έζησαν οι Πόε δυστυχισμένοι,

και αν οι Μπωντλαίρ εζήσανε νεκροί,

η Αθανασία τούς είναι χαρισμένη.»

Κ.Καρυωτάκης, Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων

α) Οξύμωρο

β) Παρομοίωση

γ) Υπερβολή

44.  «και τη ζωή τους εξακολουθούνε,

νεκροί που η καθιέρωσις του λείπει.»

Κ.Καρυωτάκης, Στο άγαλμα της Ελευθερίας που φωτίζει τον κόσμο

α) Οξύμωρο

β) Παρομοίωση

γ) Υπερβολή

45.  «οι χίμαιρες τώρα θα ειπούν το λόγο τους

και οι άνθρωποι θ’ ακούνε»

Κ.Καρυωτάκης, Νύχτα

α) Υπερβατό

β) Υπερβολή

γ) Αντίθεση

46.  «Η χαλασμένη βρύση που στάζει αδιάκοπα στον νεροχύτη μας

Δεν είναι διόλου χαλασμένη

Είναι ο ποταμός ο καταρράχτης κι ο κατακλυσμός»

Αργ. Χιόνης, Η φωνή της σιωπής

α) Κλιμακωτό

β) Σχήμα κύκλου

γ) Άρση-θέση

47.  «εγώ λιγότερο γι’ αυτό δε θα σας αγαπήσω,

όταν θα μ’ έχετε κι εσείς ακόμη προσπεράσει.»

Κ.Καρυωτάκης, [Δέντρα μου…]

α) Μεταφορά

β) Υπερβολή

γ) Λιτότητα

48.  «Δεν τραγουδώ παρά γιατί μ’ αγάπησες

στα περασμένα χρόνια.

Και σε ήλιο, σε καλοκαιριού προμάντεμα

και σε βροχή, σε χιόνια,

δεν τραγουδώ παρά γιατί μ’ αγάπησες.»

Μ.Πολυδούρη, Γιατί μ᾽ αγάπησες

α) Επαναφορά

β) Σχήμα κύκλου

γ) Άρση-θέση

49.  «Η λαχτάρα στην καρδιά μου

και στα μάτια μου το δάκρι.»

Μ.Πολυδούρη, Όνειρο

α) Άρση θέση

β) Υπερβατό

γ) Χιαστό

50.  «Μαζί στον κόσμο μα μονάχοι τώρα,

μια μοναξιά σαν τάφου σιωπή.»

Μ.Πολυδούρη, Κ’ ήρθε μοιραία

α) Υπερβατό

β) Υπερβολή

γ) Αντίθεση

           

 

Λογοτεχνία: Ασκήσεις στα σχήματα λόγου

Λογοτεχνία: Άσκηση στα σχήματα λόγου αυτό-βαθμολογούμενη online

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.