Λυσίας, Κατὰ Ἑρατοσθένους §§5-7
(έκδ. του Albini, U. Φλωρεντία: Sansoni, 1955)
Ο ρήτορας Λυσίας κατηγορεί τον Ερατοσθένη, έναν από τους Τριάκοντα Τυράννους, ότι προκάλεσε τον φόνο του αδελφού του, του Πολέμαρχου. Ο λόγος εκφωνήθηκε το 403 π.Χ. από τον ίδιο τον ρήτορα.
Ἑπειδὴ δ’ οἱ τριάκοντα πονηροὶ [μὲν] καὶ συκοφάνται ὄντες εἰς τὴν ἀρχὴν κατέστησαν, φάσκοντες χρῆναι τῶν ἀδίκων καθαρὰν ποιῆσαι τὴν πόλιν καὶ τοὺς λοιποὺς πολίτας ἐπ’ ἀρετὴν καὶ δικαιοσύνην τραπέσθαι, [καὶ] τοιαῦτα λέγοντες οὐ τοιαῦτα ποιεῖν ἐτόλμων, ὡς ἐγὼ περὶ τῶν ἐμαυτοῦ πρῶτον εἰπὼν καὶ περὶ τῶν ὑμετέρων ἀναμνῆσαι πειράσομαι. Θέογνις γὰρ καὶ Πείσων ἔλεγον ἐν τοῖς τριάκοντα περὶ τῶν μετοίκων, ὡς εἶέν τινες τῇ πολιτείᾳ ἀχθόμενοι· καλλίστην οὖν εἶναι πρόφασιν τιμωρεῖσθαι μὲν δοκεῖν, τῷ δ’ ἔργῳ χρηματίζεσθαι· πάντως δὲ τὴν μὲν πόλιν πένεσθαι τὴν ἀρχὴν <δὲ> δεῖσθαι χρημάτων. Καὶ τοὺς ἀκούοντας οὐ χαλεπῶς ἔπειθον· ἀποκτιννύναι μὲν γὰρ ἀνθρώπους περὶ οὐδενὸς ἡγοῦντο, λαμβάνειν δὲ χρήματα περὶ πολλοῦ ἐποιοῦντο. Ἔδοξεν οὖν αὐτοῖς δέκα συλλαβεῖν, τούτων δὲ δύο πένητας, ἵνα αὐτοῖς ᾖ πρὸς τοὺς ἄλλους ἀπολογία, ὡς οὐ χρημάτων ἕνεκα ταῦτα πέπρακται, ἀλλὰ συμφέροντα τῇ πολιτείᾳ γεγένηται, ὥσπερ τι τῶν ἄλλων εὐλόγως πεποιηκότες.
———-
εἰς τὴν ἀρχὴν κατέστησαν: κατέλαβαν την εξουσία
ἄχθομαί τινι: στενοχωριέμαι, δυσανασχετώ με κάποιον/κάτι
πάντως: τελείως, εντελώς
ἀποκτιννύναι <ἀποκτίννυμι: φονεύω
ὥσπερ (πεποιηκότες): λες και είχαν κάνει
πειρῶμαι: επιχειρὠ
φάσκω: υποστηρίζω
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Γ1. Να μεταφράσετε στη Νέα Ελληνική το απόσπασμα: «Ἑπειδὴ δ’ οἱ τριάκοντα… πειράσομαι.».
Μονάδες 20
Γ2. Ποια ήταν η πρόφαση για τις διώξεις εναντίον των μετοίκων και ποιοι ήταν οι πραγματικοί λόγοι που οδήγησαν τους Τριάκοντα σε αυτή την απόφαση;
Μονάδες 10
Γ3. α) Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για τις παρακάτω λέξεις που σας δίνονται:
τοὺς πολίτας: δοτική ενικού
τὴν ἀρχὴν: δοτική πληθυντικού
ἀρετὴν: γενική ενικού
τῇ πολιτείᾳ: τον ίδιο τύπο στον άλλο αριθμό
β) ἐτόλμων: να κλιθεί στον χρόνο που βρίσκεται
Μονάδες 10
Γ3. τοὺς λοιποὺς, τοιαῦτα, χρῆναι, ἀναμνῆσαι, τοὺς ἀκούοντας. Να προσδιορίσετε την κύρια συντακτική λειτουργία των υπογραμμισμένων λέξεων του κειμένου.
Μονάδες 10
