Ιλιάδα Β´ Γυμνασίου: Στίχοι 54-101(Κριτήριο αξιολόγησης)
Τα θεία βέλη στον στρατόν πετούσαν εννιά μέρες,
και την δεκάτην τον λαόν συγκάλεσε ο Πηλείδης, 55
ως η θεά τον διδάξεν η Ήρα η λευκοχέρα,
που εθλίβονταν τους Δαναούς να βλέπει πως πεθαίναν.
Και αφού συνάχθηκε ο λαός εις ένα μέρος όλος,
Ο γοργοπόδης Αχιλλεύς σηκώθη και τους είπε·
«Ατρείδη, να γυρίσουμε, θαρρώ, θ’ αναγκασθούμε 60
στα γονικά μας άπρακτοι, αν δεν πεθάνουμ’ όλοι,
αφού μας φθέρνει λοιμική και πόλεμος αντάμα.
Λοιπόν ας ερωτήσομεν ή μάντιν ή ιερέα
ή ονειροκρίτην—έρχεται και τ’ όνειρο απ’ τον Δία —
να ειπεί γιατί εχόλωσε τόσο σ’ εμάς ο Φοίβος· 65
μη κάποιο τάμα του έλειψε, μη του ‘λειψ’ εκατόμβη·
ίσως, αν του καούν αρνιά και ερίφια διαλεμένα,
θελήσει το θανατικό να διώξει από κοντά μας».
Αυτά είπε κι εκάθισε· και τότε ο Θεστορίδης
ο Κάλχας εσηκώθηκεν, ορνεοσκόπος πρώτος 70
που εγνώριζ’ όλα μέλλοντα, παρόντα, περασμένα
και οδήγησε στην Ίλιον των Αχαιών τα πλοία
μ’ αυτό το πνεύμα μαντικό που του ‘χε δώσει ο Φοίβος.
Σ’ αυτούς καλοπροαίρετα τότε ομιλούσ’ εκείνος:
«Με προσκαλείς, διίφιλε Πηλείδη, να εξηγήσω, 75
πώς εγεννήθηκε ο θυμός του μακροβόλου Φοίβου·
θέλει το ειπώ· μόνον εσύ στοχάσου και όμοσέ μου
να με βοηθήσεις πρόθυμα με λόγον και με χέρι,
ότι θ’ ανάψω την χολήν ανδρός που των Αργειών
δεσπόζει και ολ’ οι Αχαιοί του είναι υποταγμένοι· 80
όταν θυμώσει στον μικρόν, νικά ο βασιλέας·
ότι αν χωνεύσει την χολήν σ’ εκείνην την ημέραν,
όμως το πάθος άσπονδο στα στήθη μέσα τρέφει
να ξεθυμάνει στο εξής· και σκέψου αν θα με σώσεις».
Και ο γοργοπόδης προς αυτόν Πηλείδης αποκρίθη: 85
«Άφοβα λέγε τον χρησμόν όποιον ηξεύρει ο νους σου·
ότι, μα τον Απόλλωνα, που τες ευχές ακούει,
Κάλχα, και συ των Δαναών προσφέρεις τους χρησμούς του,
όσο εγώ ζω κι εδώ στην γην βλέπω το φως του ηλίου,
βαρύ κανείς επάνω σου το χέρι δεν θα βάλει 90
των Δαναών όλων κανείς, και μήτε ο Αγαμέμνων
που σήμερα των Αχαιών καυχάται ότ’ είναι ο πρώτος».
Και ο μάντις ο ακατάκριτος επήρε θάρρος κι είπε:
«Τάμα ποσώς δεν του ‘λειψε, μήτ’ εκατόμβη, αλλ’ είναι
ο ιερέας αφορμή, που αψήφησ’ ο Ατρείδης· 95
την κόρη δεν απόλυσε, τα λύτρα δεν εδέχθη,
ιδού γιατί μας έθλιψε και θα μας θλίψει ο Φοίβος.
Ουδ’ απ’ τους Δαναούς ποτέ την λοιμική θα διώξει
πριν δοθεί οπίσω του πατρός η λαμπρομάτα κόρη
άλυτρη, ανεξαγόραστη και αγίαν εκατόμβην 100
στον Χρύσην αποστείλομεν· τότ’ ίσως ίλεως γίνει».
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
- Να χωρίσεις το παραπάνω απόσπασμα σε ενότητες και να βάλεις πλαγιότιτλους.
- Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της στήλης Α με τα αντίστοιχα της στήλης Β.
Α |
Β |
1.μη κάποιο τάμα του έλειψε, μη του ‘λειψ’ εκατόμβη· ίσως, αν του καούν αρνιά και ερίφια διαλεμένα, |
α. Επική ειρωνεία |
2.και τότε ο Θεστορίδης ο Κάλχας εσηκώθηκεν, ορνεοσκόπος πρώτος που εγνώριζ’ όλα μέλλοντα, παρόντα, περασμένα και οδήγησε στην Ίλιον των Αχαιών τα πλοία μ’ αυτό το πνεύμα μαντικό που του ‘χε δώσει ο Φοίβος. |
β. Τυπικό επίθετο |
3.Λοιπόν ας ερωτήσομεν ή μάντιν ή ιερέα ή ονειροκρίτην—έρχεται και τ’ όνειρο απ’ τον Δία — να ειπεί γιατί εχόλωσε τόσο σ’ εμάς ο Φοίβος· μη κάποιο τάμα του έλειψε, μη του ‘λειψ’ εκατόμβη· ίσως, αν του καούν αρνιά και ερίφια διαλεμένα, θελήσει το θανατικό να διώξει από κοντά μας». |
γ. Γνωμικό |
4.Ο γοργοπόδης Αχιλλεύς |
δ. Επιβράδυνση |
5.εννιά μέρες |
ε. Ανθρωπομορφισμός |
6.όταν θυμώσει στον μικρόν, νικά ο βασιλέας· |
στ. Άστοχα ερωτήματα |
7.ως η θεά τον διδάξεν η Ήρα η λευκοχέρα, που εθλίβονταν τους Δαναούς να βλέπει πως πεθαίναν. |
ζ. Τυπικός αριθμός |
- Η αποκάλυψη της αιτίας του λοιμού καθυστερεί σκόπιμα να γίνει με σαφήνεια. Με ποια μέσα πετυχαίνει ο ποιητής την καθυστέρηση και τι επιδιώκει με την τεχνική της επιβράδυνσης;
- Γιατί ο Κάλχας διστάζει να μιλήσει και ζητάει τη στήριξη του Αχιλλέα για να το κάνει;
- Να χαρακτηρίσετε τον Αχιλλέα και τον Κάλχα με βάση το παραπάνω απόσπασμα.
Ακολουθείστε μας και στο Tik Tok