Αδίδακτο κείμενο: Λυσίας, Κατὰ Ἀγοράτου ἐνδείξεως §§8-10 

Λυσίας, Κατὰ Ἀγοράτου ἐνδείξεως §§8-10 (έκδ. του Albini, U. Φλωρεντία: Sansoni, 1955) Ο κατήγορος υποστηρίζει σε λόγο που εκφωνεί στην Ηλιαία ότι ο Αγόρατος, εξυπηρετώντας τα σχέδια των Τριάκοντα, προκάλεσε τη θανάτωση του εξαδέλφου του, του Διονυσόδωρου, και άλλων δημοκρατικών στρατηγών. Εδώ αναφέρεται στα γεγονότα πριν την τελική παράδοση της Αθήνας και τις διαπραγματεύσεις με τους Σπαρτιάτες.

Ὅτε γὰρ ἡ πρώτη ἐκκλησία περὶ τῆς εἰρήνης ἐγίγνετο καὶ οἱ παρὰ Λακεδαιμονίων ἥκοντες ἔλεγον, ἐφ’ οἷς ἕτοιμοι εἶεν τὴν εἰρήνην ποιεῖσθαι Λακεδαιμόνιοι, εἰ κατασκαφείη τῶν τειχῶν τῶν μακρῶν ἐπὶ δέκα στάδια ἑκατέρου, τότε ὑμεῖς τε, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, οὐκ ἠνέσχεσθε ἀκούσαντες περὶ τῶν τειχῶν τῆς κατασκαφῆς, Κλεοφῶν τε ὑπὲρ ὑμῶν πάντων ἀναστὰς ἀντεῖπεν ὡς οὐδενὶ τρόπῳ οἷόν τε εἴη ποιεῖν ταῦτα. Μετὰ δὲ ταῦτα Θηραμένης, ἐπιβουλεύων τῷ πλήθει τῷ ὑμετέρῳ, ἀναστὰς λέγει ὅτι, ἐὰν αὐτὸν ἕλησθε περὶ τῆς εἰρήνης πρεσβευτὴν αὐτοκράτορα, ποιήσειν ὥστε μήτε τῶν τειχῶν διελεῖν μήτε ἄλλο τὴν πόλιν ἐλαττῶσαι μηδέν· οἴοιτο δὲ καὶ ἄλλο τι ἀγαθὸν παρὰ Λακεδαιμονίων τῇ πόλει εὑρήσεσθαι. Πεισθέντες δὲ ὑμεῖς εἵλεσθε ἐκεῖνον πρεσβευτὴν αὐτοκράτορα, ὃν τῷ προτέρῳ ἔτει στρατηγὸν χειροτονηθέντα ἀπεδοκιμάσατε, οὐ νομίζοντες εὔνουν εἶναι τῷ πλήθει τῷ ὑμετέρῳ.

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

οἷόν τ’ ἐστι: είναι δυνατόν

τὸ πλῆθος τὸ ὑμετέρον: το δημοκρατικό σας πολίτευμα

διελεῖν <διαιρῶ: κατεδαφίζω

ἐκκλησία: συνέλευση

ἐφ’ οἷς: με ποιους όρους

οἱ ἥκοντες: οι απεσταλμένοι

κατασκάπτω: γκρεμίζω

ἀναστὰς<ἀνίστημι: παίρνω τον λόγο

ἐπιβουλεύω: συνωμοτώ εναντίον

ἕλησθε< αἱροῦμαι: εκλέγω

οἴομαι: νομίζω

χειροτούμαι: εκλέγομαι

εὔνους: φίλος

τό πλῆθος τὸ ὑμέτερον: η δημοκρατία σας 

ἑκάτερος: ο καθένας από τους δύο

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1. Να μεταφράσετε στη Νέα Ελληνική το απόσπασμα: «Μετὰ δὲ ταῦτα Θηραμένης … τῷ πλήθει τῷ ὑμετέρῳ».
2. Για ποιον λόγο οι Αθηναίοι αποφάσισαν τελικά να εκλέξουν τον Θηραμένη πρεσβευτή αυτοκράτορα, παρόλο που τον είχαν καταψηφίσει ως στρατηγό την προηγούμενη χρονιά;

 

3. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους

εἴη: Τις υπόλοιπες εγκλίσεις του ρήματος στον ίδιο χρόνο και στο ίδιο πρόσωπο.

ἐγίγνετο: Τον ίδιο τύπο στον ενεστώτα

ἐκκλησία: Γενική ενικού και δοτική πληθυντικού

τρόπῳ: ονομαστική ενικού και αιτιατική πληθυντικού

τῆς κατασκαφῆς: γενική πληθυντικού και κλητική πληθυντικού.

(Μονάδες 10)

 

4. α. Να προσδιορίσετε την κύρια συντακτική λειτουργία των υπογραμμισμένων λέξεων/φράσεων του κειμένου: πάντων, ἕτοιμοι, τῶν μακρῶν, ὦ ἄνδρες, ταῦτα, Κλεοφῶν, ὑμεῖς, τῷ ὑμετέρῳ, δέκα, αὐτὸν .

(Μονάδες 10)

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

 

1. Ενδεικτικές νεοελληνικές αποδόσεις

Όταν δηλαδή συγκλήθηκε η πρώτη συνέλευση της εκκλησίας του δήμου για να συζητήσετε για την (επικείμενη) ειρήνη και οι πρέσβεις των Λακεδαιμονίων έλεγαν με ποιους όρους οι Λακεδαιμόνιοι ήταν έτοιμοι να συνάψουν την ειρήνη, αν πρώτα από τα μακρά τείχη γκρεμίσετε δέκα στάδια απ’ το καθένα από τα δύο, τότε και εσείς δε συμφωνήσατε μόλις ακούσατε για το γκρέμισμα των τειχών και ο Κλεοφώνας, αφού σηκώθηκε στο βήμα για λογαριασμό όλων σας, αντέδρασε λέγοντας ότι με κανένα τρόπο δεν θα ήταν δυνατόν να κάνετε αυτά. Μετά από αυτά ο Θηραμένης, υπονομευτής του δημοκρατικού πολιτεύματος, πήρε το λόγο και είπε ότι, αν τον εκλέξετε πρεσβευτή με απεριόριστες αρμοδιότητες για την ειρήνη, θα συντελέσει ώστε να μη γκρεμίσετε κανένα τμήμα των τειχών και η πόλη να μην υποστεί καμιά άλλη ταπείνωση· πίστευε μάλιστα ότι θα πετύχαινε και κάποιο άλλο αγαθό για την πόλη από τους Λακεδαιμόνιους. Κι αφού εσείς πέσατε στην παγίδα, τον εκλέξατε στρατηγό με απεριόριστες αρμοδιότητες, αυτόν που μόλις την προηγούμενη χρονιά, καθώς είχε κληρωθεί στρατηγός, τον αποδοκιμάσατε (εμποδίσατε να αναλάβει τη στρατηγεία), γιατί ξέρατε ότι δεν είναι φίλος του δημοκρατικού πολιτεύματος. Μτφρ. Γ.Α. Ράπτης. 2003.

 

 

Όταν έγινε η πρώτη Συνέλευση για το ζήτημα της ειρήνης και οι απεσταλμένοι των Λακεδαιμονίων δήλωσαν τους όρους με τους οποίους οι Λακεδαιμόνιοι ήταν προετοιμασμένοι να συνάψουν ειρήνη – υπό τον όρο δηλαδή ότι τα Μακρά Τείχη θα κατεδαφίζονταν σε έκταση δέκα σταδίων το καθένα, αρνηθήκατε τότε, άνδρες Αθηναίοι, να δώσετε τη συγκατάθεσή σας σε ό,τι ακούσατε σχετικά με την κατεδάφιση των τειχών και τότε ο Κλεοφών σηκώθηκε και διαμαρτυρήθηκε εξ ονόματος όλων σας ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορούσε να γίνει αυτό το πράγμα. Μετά από αυτά σηκώθηκε και ο Θηραμένης, ο οποίος συνωμοτούσε εναντίον της δημοκρατίας σας και είπε ότι, αν τον διορίζατε πρεσβευτή για την ειρήνη με απόλυτη εξουσία, θα κανονίσει να μην γίνει ούτε κατεδάφιση των τειχών ούτε άλλη υποβάθμιση της πόλης· και ότι πίστευε πως θα επινοούσε κάτι για να πάρει από τους Λακεδαιμόνιους κάτι καλύτερο για την πόλη. Αφού σας έπεισε, τον διορίσατε πρεσβευτή με απόλυτη εξουσία, τον άνθρωπο που τον προηγούμενο χρόνο μετά την εκλογή του σε στρατηγό, τον είχατε απορρίψει μετά από εξονυχιστικό έλεγχο, επειδή τον κρίνατε ως δυσμενή στη δημοκρατία σας. Μτφρ. W.R.M. Lamb. 1930. Διασκευή από τα αγγλικά στα νέα ελληνικά.

 

 

2. Οι Αθηναίοι αποφάσισαν να εκλέξουν τον Θηραμένη πρεσβευτή αυτοκράτορα, παρόλο που τον είχαν αποδοκιμάσει ως στρατηγό την προηγούμενη χρονιά, επειδή πείστηκαν από τις υποσχέσεις που τους έδωσε ότι, αν τον επέλεγαν, θα πετύχαινε ειρήνη χωρίς να γκρεμιστούν τα Μακρά Τείχη («μήτε τῶν τειχῶν διελεῖν») και χωρίς να υποστεί η πόλη καμία μείωση («μήτε ἄλλο τὴν πόλιν ἐλαττῶσαι μηδέν»), ενώ πίστευε πως θα εξασφάλιζε και κάποιο επιπλέον όφελος από τους Λακεδαιμονίους («ἄλλο τι ἀγαθὸν… εὑρήσεσθαι»).

 

3. εἴη: ἐστί, ᾖ, ἔστω

ἐγίγνετο: γίγνεται

ἐκκλησία: ἐκκλησίας, ἐκκλησιῶν

τρόπῳ: τρόπος, τρόπους

τῆς κατασκαφῆς: τῶν κατασκαφῶν, (ὦ) κατασκαφαί

4. πάντων: κατηγορηματικός προσδιορισμός στο ὑμῶν

ἕτοιμοι: κατηγορούμενο στο οὗτοι

τῶν μακρῶν: επιθετικός προσδιορισμός στο τῶν τειχῶν

ὦ ἄνδρες: κλητική προσφώνηση

ταῦτα: αντικείμενο στο ποιεῖν

Κλεοφῶν: υποκείμενο στο ἀντεῖπεν και στη μετοχή ἀναστὰς

ὑμεῖς: υποκείμενο στο εἵλεσθε και στη μετοχή Πεισθέντες

τῷ ὑμετέρῳ: επιθετικός προσδιορισμός στο πλήθει

δέκα: επιθετικός προσδιορισμός στο στάδια

αὐτὸν: αντικείμενο στο ἕλησθε

 

 

 

«Το/τα θέμα/τα προέρχεται και αντλήθηκε/αν από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida)».

Ακολουθείστε μας και στο Tik Tok