Αρχαία Ελληνικά Γ´ Λυκείου-Διδακτική ενότητα 8 Η αλληγορία του σπηλαίου: οι δεσμώτες (Κριτήριο αξιολόγησης)

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Πλάτων, Πολιτεία, 514a-515c

            Μετὰ ταῦτα δή, εἶπον, ἀπείκασον τοιούτῳ πάθει τὴν ἡμετέραν φύσιν παιδείας τε πέρι καὶ ἀπαιδευσίας. Ἰδὲ γὰρ ἀνθρώπους οἷον ἐν καταγείῳ οἰκήσει σπηλαιώδει, ἀναπεπταμένην πρὸς τὸ φῶς τὴν εἴσοδον ἐχούσῃ μακρὰν παρὰ πᾶν τὸ σπήλαιον, ἐν ταύτῃ ἐκ παίδων ὄντας ἐν δεσμοῖς καὶ τὰ σκέλη καὶ τοὺς αὐχένας, ὥστε μένειν τε αὐτοὺς εἴς τε τὸ πρόσθεν μόνον ὁρᾶν, κύκλῳ δὲ τὰς κεφαλὰς ὑπὸ τοῦ δεσμοῦ ἀδυνάτους περιάγειν, φῶς δὲ αὐτοῖς πυρὸς ἄνωθεν καὶ πόρρωθεν καόμενον ὄπισθεν αὐτῶν, μεταξὺ δὲ τοῦ πυρὸς καὶ τῶν δεσμωτῶν ἐπάνω ὁδόν, παρ’ἣν ἰδὲ τειχίον παρῳκοδομημένον, ὥσπερ τοῖς θαυματοποιοῖς πρὸ τῶν ἀνθρώπων πρόκειται τὰ παραφράγματα, ὑπὲρ ὧν τὰ θαύματα δεικνύασιν.

            Ὁρῶ, ἔφη.

            Ὅρα τοίνυν παρὰ τοῦτο τὸ τειχίον φέροντας ἀνθρώπους σκεύη τε παντοδαπὰ ὑπερέχοντα τοῦ τειχίου καὶ ἀνδριάντας καὶ ἄλλα ζῷα λίθινά τε καὶ ξύλινα καὶ παντοῖα εἰργασμένα, οἷον εἰκὸς τοὺς μὲν φθεγγομένους, τοὺς δὲ σιγῶντας τῶν παραφερόντων.

            Ἄτοπον, ἔφη, λέγεις εἰκόνα καὶ δεσμώτας ἀτόπους.

            Ὁμοίους ἡμῖν, ἦν δ’ ἐγώ· τοὺς γὰρ τοιούτους πρῶτον μὲν ἑαυτῶν τε καὶ ἀλλήλων οἴει ἄν τι ἑωρακέναι ἄλλο πλὴν τὰς σκιὰς τὰς ὑπὸ τοῦ πυρὸς εἰς τὸ καταντικρὺ αὐτῶν τοῦ σπηλαίου προσπιπτούσας;

            Πῶς γάρ, ἔφη, εἰ ἀκινήτους γε τὰς κεφαλὰς ἔχειν ἠναγκασμένοι εἶεν διὰ βίου;

            Τί δὲ τῶν παραφερομένων; οὐ ταὐτὸν τοῦτο;

            Τί μήν;

            Εἰ οὖν διαλέγεσθαι οἷοί τ’ εἶεν πρὸς ἀλλήλους, οὐ ταῦτα ἡγῇ ἂν τὰ ὄντα αὐτοὺς νομίζειν ἅπερ ὁρῷεν;

            Ἀνάγκη.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Α1. α. Να γράψετε τον αριθμό που αντιστοιχεί σε καθεμιά από τις παρακάτω περιόδους λόγου και δίπλα σε αυτόν τη λέξη «Σωστό», αν είναι σωστή, ή τη λέξη «Λάθος», αν είναι λανθασμένη, με βάση το αρχαίο κείμενο (μονάδες 3) και να τεκμηριώσετε κάθε απάντησή σας γράφοντας τις λέξεις/φράσεις του αρχαίου κειμένου που την επιβεβαιώνουν (μονάδες 3):

1. Οι δεσμώτες παραμένουν συνεχώς καθηλωμένοι στη θέση τους από την παιδική τους ηλικία.
2. Έξω από τη σπηλιά, μπροστά στην είσοδό της, καίει μια φωτιά.
3. Οι δεσμώτες συζητούν μεταξύ τους και ανταλλάσσουν απόψεις για ό,τι αντικρύζουν.

β. Ποιες πηγές φωτός αναφέρονται από τον Σωκράτη στο παραπάνω κείμενο; Να τις καταγράψετε. (μονάδες 4)

Μονάδες 10

Β1. Να εξηγήσετε την απάντηση που δίνει ο Σωκράτης χρησιμοποιώντας α΄ πληθυντικό πρόσωπο, όταν ο Γλαύκων αμφισβητεί την ύπαρξη των δεσμωτών: Ὁμοίους ἡμῖν, ἦν δ’ ἐγώ.

Μονάδες 10

Β2. ΠΑΡΑΛΛΗΛΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, μ 39-55

Στην Ὀδύσσεια η Κίρκη δίνει οδηγίες στον Οδυσσέα για τη διαδρομή που πρέπει να ακολουθήσει φεύγοντας από το νησί της, ώστε να προφυλαχτεί και να προφυλάξει τους   συντρόφους του από τους κινδύνους της θάλασσας. Ένα από τα εμπόδια είναι οι Σειρήνες.

 

Θα φτάσεις πρώτα στις Σειρήνες, αυτές που καταθέλγουν                             

όλους τους θνητούς, όποιος βρεθεί στα μέρη τους.                                                      40

Αν κάποιος πλησιάσει ανύποπτος κι ακούσει των Σειρήνων

τη φωνή, δεν γίνεται να τον χαρούν ξανά στον γυρισμό του

γυναίκες και μικρά παιδιά. τον θέλγουν οι Σειρήνες

με το οξύφωνο τραγούδι τους,

σ’ ένα λιβάδι καθισμένες, γύρω σωρός τα κόκαλα,                                                     45

σάρκες ανθρώπων σαπισμένες, φαγωμένα δέρματα.

Σε συμβουλεύω να τις προσπεράσεις. όσο για τους συντρόφους σου,

γλυκό κερί σαν μέλι μάλαξε και βούλωσε μ’ αυτό τ’ αφτιά τους,

ώστε κανείς από τους άλλους να μην το ακούσει το τραγούδι τους.

Μόνος εσύ μπορείς να τις ακούσεις, αν το θελήσεις.                                       50

θα πρέπει ωστόσο, εκεί στο πλοίο που θα φεύγει γρήγορα,

χέρια και πόδια να σε δέσουν, όρθιο πάνω στο κατάρτι,

με τα σχοινιά πλεγμένα γύρω του. κι έτσι να ακούσεις, να απολαύσεις των Σειρήνων τη φωνή.

Κι αν τους συντρόφους σου παρακαλείς, αν τους φωνάζεις να σε λύσουν,

Εκείνοι ακόμη πιο σφιχτά, με περισσότερα σχοινιά θα πρέπει να σε δέσουν. 55

Μτφρ. Δ. Ν. Μαρωνίτης

 

Να συγκρίνετε τους «δεσμώτες» του πλατωνικού σπηλαίου όπως αυτοί περιγράφονται στο αρχαίο διδαγμένο κείμενο, με τους συντρόφους του Οδυσσέα αλλά και τον ίδιο τον Οδυσσέα στο παραπάνω παράλληλο κείμενο από την Οδύσσεια του Ομήρου.

Μονάδες 10

Β3. Να αντιστοιχίσετε καθεμία από τις φράσεις της στήλης Α του παρακάτω πίνακα με μία φράση από τη στήλη Β που συμπληρώνει ορθά το νόημά της.

Α	Β
1.     Η κατηγορία που είχε μεγαλύτερη σχέση με την πραγματική αιτία δίωξης του Σωκράτη ήταν	α. η διαφθορά των νέων.
	β. η αθεΐα.
	γ. οι δημοκρατικές του αντιλήψεις.
2.     Ο Πλάτων στο πρώτο του ταξίδι στη Σικελία	α. δίδαξε φιλοσοφία στον Δίωνα.
	β. γνώρισε τον φιλόσοφο Ευκλείδη.
	γ. ήρθε σε επαφή με τον Πυθαγορισμό.
3.     Οι φιλόσοφοι-βασιλείς αναλαμβάνουν την εξουσία	α. λόγω της αριστοκρατικής/ευγενικής καταγωγής τους.
	β. από αίσθηση καθήκοντος.
	γ. από ηγετική φιλοδοξία.
4.     Οι πρώιμοι διάλογοι του Πλάτωνα γράφτηκαν	α. μετά το τελευταίο ταξίδι στη Σικελία.
	β. κατά την πρώτη δεκαετία μετά τον θάνατο του Σωκράτη.
	γ. πριν τον θάνατο του Σωκράτη.
5.     Η θέση ότι η δικαιοσύνη είναι να αποδίδεις τα ίσα, καλό στον φίλο, κακό στον εχθρό, υποστηρίχθηκε από	α. τον Θρασύμαχο.
	β. τον Κέφαλο.
	γ. τον Πολέμαρχο.

Μονάδες 10

Β4. Να βρείτε στο αρχαίο διδαγμένο κείμενο που σας δίνεται μία ετυμολογικά συγγενή λέξη για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις της Νέας Ελληνικής: υπόδημα, μόνιμος, αγωγή, έγκαυμα, δίφθογγος.

Μονάδες 10

 

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Αἰσχύνης, Κατὰ Κτησιφῶντος, §§169-170

(έκδ.Παρίσι: LesBellesLettres, 1928, ανατ. 1962)

Στο παρακάτω απόσπασμα ο ρήτορας καταγράφει τα χαρακτηριστικά ενός δημοκρατικού πολίτη.

 

Οἶμαι τοίνυν ἅπαντας ἂν ὑμᾶς ὁμολογῆσαι τάδε δεῖν ὑπάρξαι τῷ δημοτικῷ, πρῶτον μὲν ἐλεύθερον εἶναι καὶ πρὸς πατρὸς καὶ πρὸς μητρός, ἵνα μὴ διὰ τὴν περὶ τὸ γένος ἀτυχίαν δυσμενὴςᾖ τοῖς νόμοις, οἳ σῴζουσι τὴν δημοκρατίαν, δεύτερον δ’ ἀπὸ τῶν προγόνων εὐεργεσίαν τινὰ αὐτῷ πρὸς τὸν δῆμον ὑπάρχειν, ἢ τό γ’ ἀναγκαιότατον μηδεμίαν ἔχθραν, ἵνα μὴ βοηθῶν τοῖς τῶν προγόνων ἀτυχήμασι κακῶς ἐπιχειρῇποιεῖν τὴν πόλιν. Τρίτον σώφρονα καὶ μέτριον χρὴ πεφυκέναι αὐτὸν πρὸς τὴν καθ’ ἡμέραν δίαιταν, ὅπως μὴ διὰ τὴν ἀσέλγειαν τῆς δαπάνης δωροδοκῇ κατὰ τοῦ δήμου. Τέταρτον εὐγνώμονα καὶ δυνατὸν εἰπεῖν· καλὸν γὰρ τὴν μὲν διάνοιαν προαιρεῖσθαι τὰ βέλτιστα, τὴν δὲ παιδείαν τὴν τοῦ ῥήτορος καὶ τὸν λόγον πείθειν τοὺς ἀκούοντας· εἰ δὲ μή, τήν γ’ εὐγνωμοσύνην ἀεὶ προτακτέον τοῦ λόγου. Πέμπτον ἀνδρεῖον εἶναι τὴν ψυχήν, ἵνα μὴ παρὰ τὰ δεινὰ καὶ τοὺς κινδύνους ἐγκαταλίπῃ τὸν δῆμον. τὸν δ’ ὀλιγαρχικὸν πάντα δεῖ τἀναντία τούτων ἔχειν.

———-

ὁ δημοτικός: ο δημοκρατικός άνθρωπος

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Γ1.Να μεταφράσετε στη Νέα Ελληνική το απόσπασμα: «Τρίτον σώφρονα καὶ μέτριον… τἀναντία τούτων ἔχειν».

Μονάδες 20

Γ2. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του δημοκρατικού ανθρώπου που σχετίζονται με τους γονείς και τους προγόνους του γενικότερα, σύμφωνα με τον Αισχίνη;

Μονάδες 10

Γ3.

α. Θεωρήστε ότι ο συγγραφέας μιλά για τους δημοκρατικούς πολίτες σε πληθυντικό αριθμό. Δηλαδή ισχύει ότι «τάδε δεῖν ὑπάρξαι τοῖς δημοτικοῖς» και όχι «τῷ δημοτικῷ» (πρώτη σειρά του κειμένου). Ποιες αλλαγές προκύπτουν στο ακόλουθο  χωρίο: «πρῶτον μὲν…ἐπιχειρῇ ποιεῖν τὴν πόλιν». (μονάδες 6)

β. Να εντάξετε τον ρηματικό τύπο ἔχειν στον παρακάτω πίνακα και να συμπληρώσετε τους τύπους στους άλλους χρόνους, όπου υπάρχουν. (μονάδες 4)

Ενεστώτας
Παρατατικός
Μέλλοντας
Αόριστος
Παρακείμενος
Υπερσυντέλικος

Μονάδες 10

Γ4.

α. καλὸν γὰρ τὴν μὲν διάνοιαν προαιρεῖσθαι τὰ βέλτιστα, τὴν δὲ παιδείαν τὴν τοῦ ῥήτορος καὶ τὸν λόγον πείθειν τοὺς ἀκούοντας: Στην παραπάνω πρόταση  αφού εντοπίσετε τα απαρέμφατα, να γράψετε το υποκείμενό τους. (μονάδες 6 )

β. Οἶμαι τοίνυν ἅπαντας ἂν ὑμᾶς ὁμολογῆσαι: Να εντοπίσετε τον πλάγιο λόγο στην πρόταση και να τον τρέψετε σε ευθύ. (μονάδες 4)

Μονάδες 10

 

 

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ Πλάτων, Πολιτεία, 514a-515c

Α1. α.

1-Σ: ἐν ταύτῃ ἐκ παίδων ὄντας ἐν δεσμοῖς καὶ τὰ σκέλη καὶ τοὺς αὐχένας, ὥστε μένειντε αὐτοὺς εἴς τε τὸ πρόσθεν μόνον ὁρᾶν

2-Λ: ἀναπεπταμένην πρὸς τὸ φῶς τὴν εἴσοδον (…) φῶς δὲ αὐτοῖς πυρὸς ἄνωθεν καὶ πόρρωθεν καόμενον ὄπισθεν αὐτῶν

3-Σ: Εἰ οὖν διαλέγεσθαι οἷοί τ’ εἶεν πρὸς ἀλλήλους, οὐ ταῦτα ἡγῇ ἂν τὰ ὄντα αὐτοὺς νομίζειν ἅπερ ὁρῷεν;

β.

Η πρώτη πηγή φωτός στην αλληγορία του σπηλαίου είναι εξωτερική (ο ήλιος), η οποία όμως δεν γίνεται αντιληπτή από τους δεσμώτες στο εσωτερικό του σπηλαίου, γιατί αυτό είναι βαθύ, το στόμιό του βρίσκεται ψηλά και σε μεγάλη απόσταση από εκεί που βρίσκονται οι δεσμώτες. Η δεύτερη πηγή φωτός προέρχεται από τη φωτιά που καίει στο εσωτερικό του σπηλαίου, πίσω από τους δεσμώτες, ώστε να μην μπορούν να τη δουν, μακριά τους και σε πιο ψηλό σημείο προς το στόμιο, ώστε να αποκλείει την είσοδο του ηλιακού φωτός.

 

Β1.

Η πλατωνική αφήγηση διακόπτεται με ένα διπλό σχόλιο:

α) το αξιολογικό σχόλιο του Γλαύκωνα: «Ἄτοπον εἰκόνα … καὶ δεσμώτας ἀτόπους» με το οποίο εκφράζει την έκπληξή του και συγκρατημένη επιφύλαξη για όσα διατυπώνει ο Σωκράτης (με την επανάληψη της λέξης «ἄτοπον»). Έτσι, ο αναγνώστης προετοιμάζεται για τον επερχόμενο αιφνιδιασμό της απόφανσης του Σωκράτη: οι αλλόκοτοι δεσμώτες είναι όμοιοι με εμάς. Με τον τρόπο αυτό ο Πλάτων επιδιώκει να προωθήσει τον φιλοσοφικό του στοχασμό.

β) το επεξηγηματικό σχόλιο του Σωκράτη με το οποίο αποκαλύπτει τον συμβολισμό των δεσμωτών, διευκολύνει τους συνομιλητές του να τον καταλάβουν, ανανεώνει το ενδιαφέρον τους για τη συνέχεια και αποφεύγει τη μονοτονία. Ο Σωκράτης με το σχόλιο «Ὁμοίους ἡμῖν» παραλληλίζει τους δεσμώτες με τη σύγχρονη αθηναϊκή πολιτική κοινωνία (αλλά και κάθε ανθρώπινη κοινωνία).

Πιο συγκεκριμένα, στην αθηναϊκή πολιτική κοινωνία κυριαρχούν η αδικία και η αναξιοκρατία, ενώ οι δημαγωγοί ασκούν την εξουσία. Οι άνθρωποι ζουν μέσα στο σκοτάδι της αμάθειας, δέσμιοι των παθών τους, των προκαταλήψεων και των ψευδαισθήσεών τους μακριά από την αλήθεια. Έτσι, έμμεσα εισάγεται το θέμα που θα αναπτυχθεί στην μεθεπόμενη ενότητα: το χρέος του απελευθερωμένου δεσμώτη, δηλαδή του φύλακα/φιλοσόφου, που κατάφερε να θεαθεί την Ιδέα του Αγαθού, να ξανακατέβει στο σπήλαιο και να οδηγήσει προς την έξοδο και τους υπόλοιπους δεσμώτες. Ακόμα και η απελευθερωτική προσπάθεια του φιλοσόφου, η οποία θα αναφερθεί παρακάτω, είναι εξαιρετικά επικίνδυνη, δεν μπορεί παρά να συσχετιστεί με την άδικη καταδίκη του Σωκράτη. Ερμηνεύοντας με όρους πολιτικούς – ιστορικούς κατανοούμε ότι η εικόνα του σπηλαίου, η κοινωνία των δεσμωτών δεν είναι μια ανύπαρκτη κοινωνία, αλλά θα μπορούσε να είναι η σύγχρονη του Σωκράτη αθηναϊκή κοινωνία (ή και κάθε ανθρώπινη κοινωνία) που έχει τα εξής χαρακτηριστικά:

α) Οι πολίτες στην συντριπτική τους πλειοψηφία κυριαρχούνται από τα ένστικτα και τα πάθη τους, και δεν αξιοποιούν την ορθή κρίση και τη λογική τους.

β) Οι πολιτικοί ηγέτες κινούνται με βάση την ιδιοτέλεια, τον εγωισμό και την ικανοποίηση της πλεονεξίας τους, όπως για παράδειγμα οι δημαγωγοί στην Αθήνα της εποχής του Πελ/κού πολέμου.

γ) Κυριαρχούν το ψέμα, η διαφθορά και η αδικία. [337 λέξεις]

 

Β2. ΠΑΡΑΛΛΗΛΟ ΚΕΙΜΕΝΟ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, μ 39-55

Οι δεσμώτες του πλατωνικού σπηλαίου μπορούν να βλέπουν και να ακούν, χωρίς όμως να έχουν σαφή αντίληψη της πραγματικότητας, αφού είναι παγιδευμένοι σε ό,τι αντιλαμβάνονται με αυτές τις δύο κύριες αισθήσεις. Μπορούν να βλέπουν μόνο μπροστά και να αντικρύζουν οτιδήποτε απεικονίζεται στον τοίχο του σπηλαίου, χωρίς την παραμικρή υποψία για ό,τι συμβαίνει γύρω τους. Ακούν τις δικές τους ομιλίες και τις ομιλίες αυτών οι οποίοι κρύβονται πίσω από το τοιχίομεταφέροντας αντικείμενα, και τις αποδίδουν στις σκιές που βλέπουν με τα μάτια τους. Γι’ αυτόν τον λόγο βρίσκονται σε πλήρη άγνοια και πλάνη. (τοὺς γὰρ τοιούτους πρῶτον ….σπηλαίου προσπιπτούσας;)

Όσον αφορά τους συντρόφους του Οδυσσέα, επιλέγεται η προσωρινή διακοπή της ακοής, ως μέτρο προστασίας από την παραπλανητική φωνή των Σειρήνων. Και εδώ η ακοή μπορεί να τους παρασύρει σε έναν επικίνδυνο δρόμο, χωρίς επιστροφή. Αλλά και ο ίδιος ο Οδυσσέας προστατεύεται από τα δεσμά της ακοής, έστω και με διαφορετικό τρόπο.(όσο για τους συντρόφους σου,…κι έτσι να ακούσεις, να απολαύσεις των Σειρήνων τη φωνή.) Όπως, λοιπόν, οι δεσμώτες του πλατωνικού σπηλαίου έχουν στρεβλή αντίληψη της πραγματικότητας (σκιές-ήχοι μέσα στο σπήλαιο), έτσι και οι σύντροφοι του Οδυσσέα, αν δεν κλείσουν τα αυτιά τους, θα παρασυρθούν από μια διαστρεβλωμένη πραγματικότητα λόγω των αισθήσεων (ακοή). Από την άλλη ο Οδυσσέας, είναι δεμένος ως αποτέλεσμα της δικής του ελεύθερης βούλησης σε αρμονία με τον επιδιωκόμενο σκοπό. Επιπλέον, ο Οδυσσέας έχει την ελευθερία να βλέπει και να ακούει, αλλά επιλέγει τον αυτοπεριορισμό και την αυτοδέσμευση, ως αναγνώριση της παραπλάνησης που οι αισθήσεις προκαλούν. Στην περίπτωση αυτή τα δεσμά προστατεύουν τον Οδυσσέα και καταφέρνει με αυτό τον τρόπο να αντισταθεί στην ψευδαίσθηση της ακοής του, ενώ στην αλληγορία του Πλάτωνα τα δεσμά αποτελούν το μέσο υποδούλωσης και υποταγής στον αληθοφανή κόσμο των αισθήσεων. Και στην εικόνα του σπηλαίου και στην εικόνα του Οδυσσέα και των συντρόφων του τελικά οι αισθήσεις δημιουργούν δεσμά και παγιδεύουν το μυαλό και την ψυχή των ανθρώπων. [314 λέξεις]

Β3.1-α, 2-γ, 3-β, 4-β, 5-γ

Β4. δεσμοῖς-δεσμοῦ-δεσμωτῶν- δεσμώτας, μένειν, περιάγειν, καόμενον, φθεγγομένους.

 

Τρίτον, ως προς τον καθημερινό τρόπον της ζωής του, πρέπει εξ ιδιοσυγκρασίας να είναι σώφρων και ολιγοδάπανος, για να μην αναγκάζεται, για την ικανοποίηση των ακολάστων δαπανών του, να χρηματίζεται προς βλάβη του δήμου. Τέταρτον να είναι δυνατός και στοχαστικός εις το λέγειν. Διότι είναι καλόν, δια μεν της σκέψεώς του να προτείνει τα βέλτιστα στην Πολιτεία, διά δε της μορφώσεώς του να είναι ικανός εις το λέγειν και να πείθει τους ακροατές του. Εάν δεν υπάρχουν και τα δύο τότε προτιμοτέρα της δυνάμεως του λόγου είναι η χρηστότης. Πέμπτον ο φίλος του δήμου πρέπει να είναι γενναιόψυχος για να μην εγκαταλείπει τον λαό, εν καιρώ κινδύνων και πολέμων. Όσον αφορά τον ολιγαρχικό, αυτός πρέπει να έχει όλες τις αντίθετες ιδιότητες του δημοκρατικού ανθρώπου.

Μτφρ. Γ. Κορδάτος & Η. Ηλιού 1939. Διασκευή. 

 

 

Γ2. Ο δημοκρατικός άνθρωπος, σύμφωνα με τον Αισχίνη, πρέπει να έχει τα εξής χαρακτηριστικά αναφορικά με τους προγόνους του. Αρχικά, είναι αναγκαίο να έχει γεννηθεί από ελεύθερους γονείς, ώστε να μην είναι αντίθετος στους νόμους που διασφαλίζουν το δημοκρατικό πολίτευμα, εξαιτίας της ατυχίας του να μη γεννηθεί από ελεύθερους γονείς. Ακόμη ο ρήτορας θεωρεί απαραίτητο να μην υπάρχει κάποια έχθρα των προγόνων του προς τη δημοκρατία, ώστε ο ίδιος να θέλει να εκδικηθεί για τις δυστυχίες τους το δημοκρατικό πολίτευμα. Επιπλέον καλό θα ήταν να υπάρχει κάποια ευεργεσία από τους προγόνους προς τον δήμο.

Γ3 α. ἐλευθέρους, δυσμενεῖς, ὦσιν, αὐτοῖς, βοηθοῦντες, ἐπιχειρῶσιν

β.

Ενεστώτας: ἔχειν

Παρατατικός: –

Μέλλοντας: ἕξειν και σχήσειν

Αόριστος: σχεῖν

Παρακείμενος: ἐσχηκέναι

Υπερσυντέλικος: –

 

Γ4.

α.

προαιρεῖσθαι: Υποκείμενο τὴν μὲν διάνοιαν

πείθειν: Υποκείμενο τὴν παιδείαν καὶ τὸν λόγον

β. Ο πλάγιος λόγος βρίσκεται στο ειδικό-δυνητικό απαρέμφατο ἂν ὁμολογῆσαι το οποίο σε ευθύ λόγο τρέπεται ως ακολούθως: Ἅπαντες ἂν ὑμεῖς ὁμολογήσαιτε.

 

Αρχαία Ελληνικά Γ´ Λυκείου, Φάκελος υλικού

 

«Το/τα θέμα/τα προέρχεται και αντλήθηκε/αν από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida)». 

 

 

Ακολουθείστε μας και στο Tik Tok