Νέα Ελληνικά Γ´ ΕΠΑΛ: Ιδιότητα του Ενεργού Πολίτη(Κριτήριο αξιολόγησης)

Κείμενο 1

Ιδιότητα του Ενεργού Πολίτη

Το απόσπασμα προέρχεται από Έκθεση της DΟCUMENTA με τίτλο ΚΛΙΜΑΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΓΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΉ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΖΩΗ στα πλαίσια του συγχρηματοδοτούμενου από την Ευρωπαική Επιτροπή (από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ενσωμάτωσης)  έργου  “Cultural and Educational Interventions for the Exercise of the Active Citizenship of Migrant Women” (Ιούλιος 2018).

 

Η Ιδιότητα του Ενεργού Πολίτη είναι μια έννοια που εφαρμόζεται σε όλους εκείνους τους ανθρώπους που αποτελούν μια κοινότητα και που εμφανίζουν μια συμπεριφορά που δεσμεύεται σε όλα όσα συμβαίνουν σε αυτήν. Δηλαδή, ο ενεργός πολίτης είναι απολύτως εμπλεκόμενος σε όλα τα θέματα που αφορούν την κοινότητα στην οποία ζει και συμμετέχει.

                        Ένας πολύ γενικός ορισμός είναι αυτός που συμπεριλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων συμμετοχής που περιλαμβάνουν την πολιτική δράση, τη δημοκρατική συμμετοχή και τη συμμετοχή των πολιτών καθώς και την υποστήριξη της κοινότητας.

                        Σύμφωνα με το Συμβούλιο της Ευρώπης, η Ιδιότητα του Ενεργού Πολίτη αποτελεί επίσης μια μορφή γνώσης: Αντιμετωπίζοντας το τι συμβαίνει στη δημόσια ζωή, αναπτύσσοντας τη γνώση, την κατανόηση, την κριτική σκέψη και την ανεξάρτητη κρίση σε τοπικό, εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Επίσης σημαίνει δράση και ενδυνάμωση, δηλαδή απόκτηση γνώσεων, δεξιοτήτων και συμπεριφορών, ικανότητα και προθυμία να τις χρησιμοποιήσει το άτομο, να λάβει αποφάσεις, να αναλάβει δράση ατομικά και συλλογικά.

                        Σε αυτό μπορούμε να προσθέσουμε ότι η ιδιότητα του ενεργού πολίτη αναφέρεται επίσης στην προσωπική αίσθηση ότι ανήκει σε μια κοινότητα την οποία μπορεί να διαμορφώσει και να επηρεάσει άμεσα.

                  Μας βοηθάει να εμβαθύνουμε σε αυτή την έννοια το να διακρίνουμε τις τέσσερις διαστάσεις που μπορούν να δοθούν στη σχέση ατόμου / κοινωνίας (Ruud Veldhuis, 2003) και είναι απαραίτητες για την ύπαρξή της[1] :

 Η πολιτική διάσταση, που αναφέρεται στα πολιτικά δικαιώματα και τα καθήκοντα και σημαίνει τη γνώση των πολιτικών συστημάτων και την προώθηση των δημοκρατικών στάσεων και των συμμετοχικών δεξιοτήτων.

 Η κοινωνική διάσταση της ιδιότητας του πολίτη που έχει να κάνει με τη συμπεριφορά των ατόμων μεταξύ τους και σε στενή σχέση με την ανάπτυξη κοινωνικών και διαπροσωπικών δεξιοτήτων.

 Η πολιτιστική διάσταση αναφέρεται στη γνώση μιας κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς. Η γνώση της πολιτιστικής κληρονομιάς, η ανάπτυξη δεξιοτήτων που βοηθούν να εκτιμήσουν και να απολαύσουν έργα τέχνης σε έναν ευρύ ορισμό του πολιτισμού και η ικανότητα να εκφράζονται δημιουργικά είναι τα κλειδιά για την εκπλήρωση αυτής της διάστασης.

 Τέλος, η οικονομική διάσταση της ιδιότητας του πολίτη συνεπάγεται το δικαίωμα στην εργασία και την επίτευξη ενός ελάχιστου επιπέδου διαβίωσης. Η εκπαίδευση / επαγγελματική κατάρτιση και οι οικονομικές δεξιότητες αποτελούν μέρος της οικονομικής διάστασης.

                        Η Ιδιότητα του Ενεργού Πολίτη επιτυγχάνεται μέσω της ισορροπίας και της ισότιμης άσκησης κάθε μιας από αυτές τις διαστάσεις, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί μέσω της διαδικασίας κοινωνικοποίησης και  ανάπτυξης των βασικών δεξιοτήτων.

 

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

1η δραστηριότητα

Α1. Να επαληθεύσετε ή να διαψεύσετε, με βάση το Κείμενο 1, τις παρακάτω περιόδους λόγου, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε περίοδο, τη λέξη Σωστό ή Λάθος (χωρίς αναφορά σε χωρία του κειμένου):

 

1. Ο ενεργός πολίτης συμμετέχει ενεργά σε όλα τα ζητήματα που αφορούν την κοινότητά του.
2. Η Ιδιότητα του Ενεργού Πολίτη αφορά μόνο την πολιτική συμμετοχή και όχι κοινωνικές ή οικονομικές διαστάσεις.
3. Σύμφωνα με το Συμβούλιο της Ευρώπης, η Ιδιότητα του Ενεργού Πολίτη περιλαμβάνει ανάπτυξη γνώσης, κατανόησης και κριτικής σκέψης.
4. Η πολιτιστική διάσταση της ιδιότητας του πολίτη σχετίζεται με την κατανόηση και εκτίμηση της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς.
5. Η οικονομική διάσταση της ιδιότητας του πολίτη περιλαμβάνει το δικαίωμα στην εργασία και την επαγγελματική κατάρτιση.

Μονάδες 15

 

2η δραστηριότητα

Α2. α) Δηλαδή, επίσης. Ποιος είναι ο ρόλος της κάθε διαρθρωτικής λέξης/φράσης στη συνοχή του κειμένου; Να τις αντικαταστήσετε με συνώνυμες.(μονάδες 4)

 

β) Στην τρίτη παράγραφο του κειμένου να εντοπίσετε έναν τρόπο ανάπτυξης της παραγράφου τεκμηριώνοντας την απάντησή σας με μία αναφορές στο κείμενο. (μονάδες 6)

 

γ) συμμετοχή, ανεξάρτητη, ενεργού, απαραίτητες, ελάχιστου. Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου. (μονάδες 5)

Μονάδες 15

 

3η δραστηριότητα

Α3. Αξιοποιώντας τις τέσσερις διαστάσεις της έννοιας του Ενεργού Πολίτη που παρουσιάζονται στο Κείμενο 1, αποφασίζεις να εκφωνήσεις μια ομιλία (200-250 λέξεων) σε ημερίδα που διοργανώνει το σχολείο σου με θέμα “Οι νέοι ενεργοί πολίτες”. Ως τελειόφοιτος μαθητής να προσπαθήσεις να πείσεις τους συμμαθητές σου να γίνουν οι αυριανοί Ενεργοί Πολίτες.

Μονάδες 20

 

Κείμενο 2

Αρνιέμαι

Ακολουθεί το τραγούδι «Αρνιέμαι» , σε στίχους Ιάκωβου Καμπανέλλη και μουσική Μίκη Θεοδωράκη, από το album «Ο εχθρός λαός» σε  ερμηνεία Βασίλη Παπακωνσταντίνου.

 

               Αρνιέμαι αρνιέμαι αρνιέμαι
Οι άλλοι να βαστάνε τα σκοινιά
Αρνιέμαι να με κάνουν ότι θένε
Αρνιέμαι να πνιγώ στην καταχνιά
Αρνιέμαι να με κάνουν ότι θένε
Αρνιέμαι να πνιγώ στην καταχνιά

              Αρνιέμαι αρνιέμαι αρνιέμαι
Να είσαι συ και να μην είμαι εγώ
Που τη δική μου μοίρα διαφεντεύεις
Με τη δική μου γη και το νερό
Που τη δική μου μοίρα διαφεντεύεις
Με τη δική μου γη και το νερό

              Αρνιέμαι αρνιέμαι αρνιέμαι
Να βλέπω πια το δρόμο μου κλειστό
Αρνιέμαι να ‘χω σκέψη που σωπαίνει
Να περιμένει μάταια τον καιρό
Αρνιέμαι να ‘χω σκέψη που σωπαίνει
Να περιμένει μάταια τον καιρό

                          Αρνιέμαι αρνιέμαι αρνιέμαι
Οι άλλοι να βαστάνε τα σκοινιά
Αρνιέμαι να με κάνουν ότι θένε
Αρνιέμαι να πνιγώ στην καταχνιά
Αρνιέμαι να με κάνουν ότι θένε
Αρνιέμαι να πνιγώ στην καταχνιά

 

 

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

1η δραστηριότητα

 

Β1. Ποια συναισθήματα εκφράζει το ποιητικό υποκείμενο μέσα από την επαναλαμβανόμενη άρνησή του και πώς αυτά σχετίζονται με την αίσθηση καταπίεσης που βιώνει; Να αναπτύξετε την απάντησή σας σε μια παράγραφο 50-60 λέξεων.

Μονάδες 15

 

2η δραστηριότητα

 

Β2. α) Να εντοπίσεις στο ποίημα τους στίχους όπου χρησιμοποιείται το α΄ ενικό και το β’ ενικό πρόσωπο δίνοντας από ένα παράδειγμα (μονάδες 3) και να ερμηνεύσεις τη λειτουργία τους στο συγκεκριμένο κάθε φορά σημείο. (μονάδες 6)

β) Να αναγνωρίσετε τα ακόλουθα σχήματα λόγου και να παρουσιάσετε τη λειτουργία τους στο κείμενο.

• «Να βλέπω πια το δρόμο μου κλειστό»
• «Αρνιέμαι να ‘χω σκέψη που σωπαίνει»

Μονάδες 15

 

 

 

 

 

Β3. Η φωνή του τραγουδιού επίμονα επαναλαμβάνει το ρήμα αρνιέμαι. Τι είναι αυτό που αρνείται και γιατί κατά τη γνώμη σου επιμένει σε αυτή την άρνηση; Να καταγράψεις την απάντησή  σου σε ένα κείμενο 100-150 λέξεων.

Μονάδες 20

[1]     Από την ιστοσελίδα : https://www.coe.int/en/web/compass/citizenship-and-participation

«Το/τα θέμα/τα προέρχεται και αντλήθηκε/αν από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida)».

Ακολουθείστε μας και στο Tik Tok