Λατινικά Γ´ Λυκείου:  Κείμενα 16, 23, 30, 31 (Κριτήριο αξιολόγησης)

Λατινικά Γ´ Λυκείου:  Κείμενα 16, 23, 30, 31 (Κριτήριο αξιολόγησης)

XXIII. Deinde, cum lacrimae suae, diu cohibitae, vincerent prorumperentque, egrediebatur; tum se dolori dabat et paulopost siccis oculis redibat. Scribonianus arma in Illyrico contra Claudium moverat; fuerat Paetus in partibus eius et, occisoScriboniano, Romam trahebatur. Erat ascensurus navem; Arria milites orabat, ut simul imponeretur.

XVI. Fundani nostri filia minor mortua est. Ea puella nihil umquam festivius, nihil amabilius nec longiore vita dignius vidi. Nondum annos XIII impleverat, et iam illi anilis prudentia, matronalis gravitas erat et tamen suavitas puellaris. Ut illa patris cervicibus inhaerebat!

XXX. Quam ob rem accusatores non Asiae nomen Murenae obiecerunt, ex qua laus familiae, memoria generi, honos et gloria nomini constituta est, sed aliquod flagitium ac dedecus aut in Asia susceptum aut ex Asia deportatum. Meruisse vero stipendia in eo bello virtutis fuit; patre imperatore libentissime meruisse pietatis fuit; finem stipendiorum patris victoriam ac triumphum fuisse felicitatis fuit.

XXXI. Tum adulescens, viribus suis confisus et cupiditate pugnandi permotus, iniussu consulis in certamen ruit; et fortior hoste, hasta eum transfixit et armis spoliavit. Statim hostes fuga salutem petiverunt. Sed consul, cum in castra revertisset, adulescentem, cuius opera hostes fugati erant, morte multavit.

 

Α1. Να γράψετε τη μετάφραση των αποσπασμάτων :

«Deinde,… Claudium moverat»

«Fundani… suavitas puellaris.»

«Quam ob rem…virtutis fuit»

«Tum adulescens…petiverunt»

Μονάδες 20

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Β1. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις με βάση το περιεχόμενό τους ως Σωστές (Σ) ή Λανθασμένες (Λ).

1. Η κλασική εποχή περιλαμβάνει και την Αυγούστεια περίοδο.
2. Η σχέση του Ρωμαίου λογοτέχνη με τα ελληνικά πρότυπα βασίζεται στην πρόσληψη («imitatio») και στην επιλεκτική αφομοίωση («aemulatio»).
3. Η ρωμαϊκή κωμωδία επηρεάζεται κυρίως από την αττική κωμωδία του 5^ου-4^ου αι. π.Χ. και τον Αριστοφάνη.
4. Τα έργα της κλασικής εποχήςως προς τη μορφή παρουσιάζουν αισθητική τελειότητα και ως προς το περιεχόμενο τα διακρίνει ιδεολογική ωριμότητα.
5. Οι Ωδές (Carmina) είναι έργο του Οράτιου, του πιο σημαντικού λυρικού ποιητή.

Μονάδες 10

Β2. Να εντοπίσετε στα παραπάνω κείμενα από μία ετυμολογικά συγγενή λέξη της λατινικής για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις της νεοελληνικής γλώσσας:

ναύτης, φινάλε, ιμπεριαλισμός, θρίαμβος, άρματα

Μονάδες 10

Γ1. Να δώσετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις ακόλουθες λέξεις ή συνεκφορές. 

lacrimae suae: την ίδια πτώση του άλλου αριθμού

diu: τους άλλους δύο βαθμούς του επιρρήματος

se: τον ίδιο τύπο στο α’ πρόσωπο πληθυντικού αριθμού

siccis oculis: την ίδια πτώση του άλλου αριθμού

nostri: την ονομαστική ενικού και στα τρία γένη

minor: την αφαιρετική ενικού

nihil: τη γενική ενικού και πληθυντικού στο θηλυκό γένος

generi: την ονομαστική ενικού και πληθυντικού

nomini: την αιτιατική του πληθυντικού

aliquod: τη γενική ενικού και την αιτιατική πληθυντικού στο αρσενικό γένος

libentissime: τους άλλους δύο βαθμούς του επιρρήματος

finem: τη γενική πληθυντικού

adulescens: την αιτιατική πληθυντικού

viribus suis: την ονομαστική ενικού και γενική πληθυντικού

fortiori: την αιτιατική ενικού και πληθυντικού στο ουδέτερο γένος και στους τρεις βαθμούς και το αντίστοιχο επίρρημα στους τρεις βαθμούς

Μονάδες 15

 

Γ2.α. Να εντοπίσετε και να γράψετε τρία ρήματα που βρίσκονται σε υποτακτική έγκλιση (μονάδες 2). Στη συνέχεια, να γράψετε τα απαρέμφατα ενεστώτα των ρημάτων αυτών στην ίδια φωνή (μονάδες 3).

Μονάδες 5

Γ2.β. Να γραφεί ό,τι ζητείται (στους περιφραστικούς τύπους να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο):

 

egrediebatur: β’ ενικό οριστική ενεστώτα και β’ ενικό οριστική μέλλοντα

redibat: γ’ πληθυντικό οριστική ενεστώτα και προστακτική μέλλοντα

moverat: β’ πληθυντικό προστακτική ενεστώτα και μέλλοντα, στην ίδια φωνή

trahebatur: α’ ενικό οριστική μέλλοντα και γ’ πληθυντικό συντελεσμενου μέλλοντα στην ίδια φωνή

mortua est: γ’ ενικό υποτακτική μέλλοντα και μετοχή ενεστώτα σε ονομαστική ενικού στο ίδιο γένος

erat: γ’ πληθυντικό προστακτική μέλλοντα και απαρέμφατο μέλλοντα

constituta est: ο ίδιος τύπος στην άλλη φωνή

meruisse: α΄πληθυντικό υποτακτική παρακειμένου σε ενεργητική και παθητική φωνή

transfixit: το γερούνδιο στη γενική

ruit: το απαρέμφατο μέλλοντα στην ίδια φωνή

petiverunt: β’ πληθυντικό υποτακτική υπερσυντελίκου

multavit: μετοχή ενεστώτα και παρακειμένου στη γενική ενικού στο αρσενικό γένος

revertisset: τον ίδιο τύπο στην υποτακτική ενεστώτα

Μονάδες 10

Γ1. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι υπογραμμισμένες λέξεις.

Μονάδες 8

Γ2. α. «ut simul imponeretur»: να αναγνωρίσετε το είδος της δευτερεύουσας, να δηλώσετε τη συντακτική της λειτουργία και να αιτιολογήσετε τον τρόπο εκφοράς της (έγκλιση και χρόνος). β. «cum lacrimae suae, diu cohibitae, vincerent»: να κάνετε τις απαραίτητες μετατροπές, ώστε να δηλώνεται το προτερόχρονο και το υστερόχρονο στο παρελθόν.

Μονάδες 8

Γ3. «cum lacrimae suae, diu cohibitae, vincerent», «cum in castra revertisset»: Να συμπτύξετε τις δευτερεύουσες προτάσεις στις αντίστοιχες μετοχές.

Μονάδες 6

Γ4. Ea puella: να δηλωθεί εναλλακτικά ο β’ όρος σύγκρισης.

Μονάδες 2

Γ5. Quam ob rem accusatōres non Asiae nomen Murēnae obiecērunt:

α) Να ξαναγραφεί η παραπάνω πρόταση με τη χρήση παθητικής σύνταξης. (μονάδες 3)

b) Να τραπεί η σύνταξη σε απαρεμφατική σε εξάρτηση από το ρήμα dicor. (μονάδες 3)

Μονάδες 6