Πλάτωνας Πολιτεία: Ερωτήσεις από θέματα Πανελλαδικών (2000-2018)
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ |
- Ποιες είναι οι τέσσερις θεμελιώδεις αρετές, κατά τον Πλάτωνα, και πώς ενσαρκώνονται στην ιδεώδη πολιτεία του; (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2000)
- Ποια είναι η αγωγή των φυλάκων κατά τον Πλάτωνα; (ΟΜΟΓΕΝΕΙΣ 2005)
- Ποιες οι θεμελιώδεις αρετές της ιδεώδους πολιτείας κατά τον Πλάτωνα και πώς συσχετίζονται με τη διάρθρωση των κοινωνικών τάξεων της πολιτείας του; (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2007)
- Πώς εξηγεί ο Πλάτωνας τη μετάβαση από τη ∆ημοκρατία στην Τυραννίδα και ποια είναι, σύμφωνα με τον φιλόσοφο, τα χαρακτηριστικά των δύο αυτών πολιτευμάτων; (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2011)
- Ποιες είναι, κατά τον Πλάτωνα, οι ενασχολήσεις των φυλάκων-αρχόντων (βασιλέων) μετά την ολοκλήρωση της αγωγής τους και ποια τα χαρακτηριστικά τους ως φιλοσόφων-βασιλέων; (ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2012)
- Στην πλατωνική πολιτεία ποια είναι η διαίρεση σε τάξεις και ο ρόλος της καθεμιάς; (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2013-ΟΜΟΓΕΝΕΙΣ)
- Να γράψετε στο τετράδιό σας, δίπλα στον αριθμό καθεμιάς από τις προτάσεις της στήλης Α, τη σωστή λέξη ή πρόταση της στήλης Β:
Στήλη Α Στήλη Β
1. Δικαιοσύνη είναι η εντιμότητα στις συναλλαγές σύμφωνα με τον |
Γλαύκωνα. |
Θρασύμαχο. |
|
Κέφαλο. |
2. Ο δεύτερος κύκλος εκπαίδευσης των φυλάκων δεν περιλαμβάνει |
τη στερεομετρία. |
την αρμονική. |
|
τον χορό. |
3. Το πρώτο ταξίδι του Πλάτωνα στις Συρακούσες είχε δραματικές εξελίξεις, γιατί |
γνώρισε τον Πυθαγορισμό. |
εκδιώχθηκε κακήν κακώς από το νησί. |
|
ενεπλάκη στην εμφύλια διαμάχη Δίωνα-Διονυσίου. |
4. Οι φύλακες επίκουροι |
είναι υποχρεωμένοι να συντηρούν τις δύο άλλες τάξεις. |
επωμίζονται στρατιωτικά και διοικητικά καθήκοντα. |
|
μεριμνούν για την ευδαιμονία ολόκληρης της πολιτείας. |
5. Όταν ο κακούργος κηφήνας αναλάβει με τη βοήθεια του Δήμου την εξουσία, εγκαθιστά |
τη Δημοκρατία. |
την Ολιγαρχία. |
|
την Τυραννίδα. |
(ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)
- Να αντιστοιχίσετε στο τετράδιό σας καθεμία αρχαία ελληνική λέξη της στήλης Α με την ετυμολογικά συγγενή της νεοελληνική λέξη της στήλης Β. (Στη στήλη Β περισσεύει μία λέξη.)
Στήλη Α Στήλη Β
ἀφικέσθαι |
ανικανοποίητος |
εἶπον |
αφαιρετικός |
ἰδεῖν |
ιδέα |
μεταδιδόναι |
παράδοση |
ρήμα |
(ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)
- Για καθεμία από τις τρεις παρακάτω λέξεις να γράψετε μία περίοδο λόγου στα νέα ελληνικά, όπου η ίδια λέξη, σε οποιαδήποτε μορφή της (πτώση, αριθμό, γένος, βαθμό, μέρος του λόγου), θα χρησιμοποιείται με διαφορετική σημασία από αυτήν που έχει στο αρχαίο κείμενο: «ἀγαθόν», «πόνων», «φαυλότεραι».
(ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ-ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ |
- Να σχολιάσετε ερμηνευτικά τη φράση «ἰδεῖν τε τὸ ἀγαθὸν καὶ ἀναβῆναι ἐκείνην τὴν ἀνάβασιν».(ΕΝΟΤΗΤΑ 12-ΟΜΟΓΕΝΕΙΣ 2005)
- Ποια είναι η ηθική υποχρέωση των φιλοσόφων κατά τον Πλάτωνα, όπως διαφαίνεται από το κείμενο;(ΕΝΟΤΗΤΑ 12-ΟΜΟΓΕΝΕΙΣ 2005)
- Να προσδιορίσετε το περιεχόμενο των όρων – φράσεων του κειμένου: ἐν παιδείᾳ (μονάδες 6), ἀναβῆναι ἐκείνην τὴν ἀνάβασιν (μονάδες 9). (ΕΝΟΤΗΤΑ 12-ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2011)
- Με βάση το κείμενο που σας δίνεται να προσδιορίσετε ποιοι δεν είναι κατάλληλοι να αναλάβουν πολιτικές εξουσίες και γιατί. (ΕΝΟΤΗΤΑ 12-ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2011)
- Να ερμηνεύσετε, με βάση το κείμενο που σας δίνεται, τους συμβολισμούς: πρὸς τὸ φῶς, ἐν δεσμοῖς, ἀνδριάντας. (ΕΝΟΤΗΤΑ 11-ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2012)
- Με ποιους εκφραστικούς τρόπους αισθητοποιείται η εικόνα του σπηλαίου και των δεσμωτών (μονάδες 8) και ποιος ο ρόλος του καθενός; (μονάδες 7) (ΕΝΟΤΗΤΑ 11-ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2012)
- Ποιος είναι ο σκοπός του «νόμου» και με ποια μέσα επιδιώκεται η πραγματοποίησή του σύμφωνα με το κείμενο που σας δίνεται; (Ενότητα 13/ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2013-ΟΜΟΓΕΝΕΙΣ)
- «βελτίστας φύσεις», «τὸ ἀγαθὸν», «ἀναβῆναι…τὴν ἀνάβασιν»: ποιο είναι το περιεχόμενο των παραπάνω όρων και πώς συνδέονται μεταξύ τους σύμφωνα με το κείμενο που σας δίνεται; (Ενότητες 12 & 13/ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2013-ΟΜΟΓΕΝΕΙΣ)
ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ |
- Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: διατρίβειν, μετέχειν, μηχανᾶται, ἐπελάθου, διαφερόντως. (ΕΝΟΤΗΤΑ 12-ΟΜΟΓΕΝΕΙΣ 2005)
- Να βρείτε στο παραπάνω διδαγμένο κείμενο μία ετυμολογικά συγγενή λέξη για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις της νέας ελληνικής: απόρρητος, ντροπαλός, αντιβιοτικό, αποχή, δυσπραγία, μονοκατοικία, προφήτης, είδωλο, βάθρο, ανυπόμονος. (ΕΝΟΤΗΤΑ 12-ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2011)
- Να βρείτε στο διδαγμένο κείμενο μία ετυμολογικά συγγενή λέξη, απλή ή σύνθετη, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις της νέας ελληνικής: γεωμετρία, σχήμα, ευφυής, υπόδημα, διένεξη, οπτασία, άξονας, διεργασία, πυρετός, δίφθογγος. (ΕΝΟΤΗΤΑ 11- ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2012)
- άφιξη, προσαρμογή, πολιτισμός, τρόπος, επιμελητής: για καθεμιά από τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής να γράψετε μια ετυμολογικά συγγενή λέξη από το κείμενο. (Ενότητες 12 & 13/ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2013-ΟΜΟΓΕΝΕΙΣ)
- Ο Πλάτων, για να παρουσιάσει το αγαθό και την πορεία προς την κατάκτησή του, χρησιμοποιεί, μεταξύ άλλων, τις παρακάτω φράσεις: α) «ἀφικέσθαι πρὸς τὸ μάθημα ὃ ἐν τῷ πρόσθεν ἔφαμεν εἶναι μέγιστον», β) «ἰδεῖν τε τὸ ἀγαθὸν» και γ) «ἀναβῆναι ἐκείνην τὴν ἀνάβασιν». Να αναλύσετε το νόημα αυτών των φράσεων στο κείμενο του Πλάτωνα. (Ενότητες 12 & 13/ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)
- Αφού διαβάσετε το χωρίο «Ἐπελάθου […] τῆς πόλεως», να απαντήσετε με βάση αυτό στα δύο επόμενα ερωτήματα:
α. Ποιος είναι ο σκοπός του νόμου;
β. Με ποιους τρόπους προσπαθεί να τον επιτύχει;
(Ενότητες 12 & 13/ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018)
Κατεβάστε το αρχείο: Ερωτήσεις από θέματα Πανελλαδικών (2000-2018)