Οφέλη του παιχνιδιού
Πολλές φορές οι γονείς ακούν για το πόσο σημαντικό είναι το παιχνίδι στην προσχολική ηλικία, ωστόσο, για τους περισσότερους μοιάζει μια ελεύθερη δραστηριότητα, που μοναδικό στόχο της έχει τη διασκέδαση και τη χαλάρωση. Στην πραγματικότητα το παιχνίδι συνιστά θεμελιώδη ανάγκη της ανάπτυξης των παιδιών. Μέσω του παιχνιδιού, το παιδί μαθαίνει, πειραματίζεται, ευχαριστιέται, απογοητεύεται και ανακαλύπτει σιγά-σιγά τον εαυτό του και τον κόσμο που το περιβάλλει. Αποτελεί το μέσο με το οποίο θα μάθει να ελέγχει τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τις συμπεριφορές του. Μέσα Μέσα από τις παρατηρήσεις τους και τις απαντήσεις που παίρνουν στα ερωτήματά τους διευρύνουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους. Σκαρφαλώνοντας, τρέχοντας, πηδώντας, αναπτύσσουν περισσότερο και δυναμώνουν το σώμα τους. Παίζοντας με άλλους αναπτύσσουν δεξιότητες επικοινωνίας, διαπραγμάτευσης και ηγετικότητας, κάτι που αυξάνει την αυτοπεποίθηση.
Συγκεκριμένα μέσα από μια δραστηριότητα αυθόρμητα διαλεγμένη από το παιδί, του δίνεται η ευκαιρία:
- Να ερευνήσει τον υλικό κόσμο
- Να δράσει ελεύθερα
- Να βιώσει ικανοποίηση για τα επιτεύγματά του
- Να αναπτύξει τη σκέψη του και να τις δεξιότητές στην επίλυση προβλημάτων
- Να καλλιεργήσει την ικανότητά του για κριτική σκέψη
- Να προάγει την γλωσσική του ανάπτυξη
- Να αναπτύξει, μέσω της αλληλεπίδρασης. την ικανότητά του για διαπροσωπικές σχέσεις
- Να εκπαιδευτεί στο να αναγνωρίζει και να εκφράζει τα συναισθήματά του
- Να ταυτιστεί με τους μεγάλους μέσα από το παιχνίδι μίμησης ρόλων
- Να σκέφτεται και να επεξεργάζεται προηγούμενες εμπειρίες του μέσω του φανταστικού παιχνιδιού
- Να δημιουργήσει γέφυρες μεταξύ της πραγματικότητας και της φαντασίωσης, με αποτέλεσμα να βιώνει λιγότερο άγχος για το άγνωστο.
Κατηγορίες Παιχνιδιού
Ενεργητικό Παιχνίδι: Προϋποθέτει την ύπαρξη χώρου όπου θα παρέχεται ασφάλεια προκειμένου το παιδί, να μπουσουλήσει ή αργότερα να τρέξει, να πετάει και να πιάνει αντικείμενα. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς συμβάλλει στη σωματική εξέλιξη του παιδιού.
Μιμητικό Παιχνίδι: Αρχίζει περίπου στους 7 μήνες. Στην αρχή η μίμηση είναι στιγμιαία και συμβαίνει όταν κάτι τραβήξει την προσοχή του. Σταδιακά το παιδί θα επαναλαμβάνει δραστηριότητες που το διασκεδάζουν ή για τις οποίες επιβραβεύεται από το περιβάλλον του. Μέσω της μίμησης το παιδί μαθαίνει για τον κόσμο, τον εαυτό του, και τις σχέσεις του με τους άλλους. Κατανοεί τον κόσμο των ενηλίκων και αναπτύσσει τις κοινωνικές και γλωσσικές/επικοινωνιακές του δεξιότητες.
Διερευνητικό Παιχνίδι: Αρχίζει περίπου στην ηλικία των 3 μηνών. Βοηθά το παιδί να προσθέτει στη γνώση του, διερευνώντας τον κόσμο γύρω του, στην αρχή με το στόμα, αργότερα με το να πιάνει, να ψηλαφεί ή ακόμα και να κομματιάζει αντικείμενα.
Δημιουργικό Παιχνίδι: Αρχίζει στους 18-20 μήνες. Είναι συνέχεια του Διερευνητικού, αλλά έχοντας προστεθεί και η ικανότητά του για μίμηση, μπορεί να τα συνδυάζει προς ένα αποτέλεσμα. Είναι η ηλικία που αρχίζει να αξιοποιεί τα διάφορα εκπαιδευτικά παιχνίδια, ειδικά σχεδιασμένα να διδάξουν στο παιδί βασικές έννοιες, όπως ζώα, χρώματα, σχήματα, επαγγέλματα κλπ. Αργότερα αφορά δραστηριότητες όπως η ζωγραφική, κατασκευές με χαρτί ή πλαστελίνη.
Φανταστικό Παιχνίδι: Αρχίζει να αναπτύσσεται περίπου στα 2 χρόνια. Δίνει στο παιδί την δυνατότητα να παίξει τα γεγονότα της ζωής του βοηθώντας το έτσι να εξοικειωθεί με τις καταστάσεις της ζωής του.
Παιχνίδι με Κανόνες: Αρχίζει στα 4 περίπου χρόνια. Μέσα από τα ομαδικά παιχνίδια μαθαίνει να δέχεται τους κανόνες, να μοιράζεται, να περιμένει την σειρά του και να αναβάλλει την ικανοποίησή του.
Ρόλος των Ενηλίκων στο Παιδικό Παιχνίδι
Η παρουσία των ενηλίκων είναι πολύ σημαντική στο παιχνίδι των παιδιών, καθώς αυτά θέλουν αλλά και χρειάζονται ένα σύντροφο στο παιχνίδι τους, ο οποίος ο οποίος μάλιστα θα συμμετέχει ευχάριστα. Το μοίρασμα αυτό συμβάλει στη δημιουργία και τη διατήρηση μιας συναισθηματικής και υποστηρικτικής σχέσης, καθοριστικής για την ανάπτυξη του παιδιού.
Εξοπλίστε το παιδικό δωμάτιο με μουσικά όργανα που τα παιδιά λατρεύουν, με μπάλες που βοηθούν την κινητικότητα τους, με βιβλία κατάλληλα για την ηλικία τους καθώς και παιχνίδια που ενθαρρύνουν την φαντασία (κουζινικά, ψεύτικα τηλέφωνα) την επίλυση προβλημάτων (παζλ, σχήματα) τη δημιουργικότητα (ξυλομπογιές, πλαστελίνη). Ακόμα αξιοποιείστε την φαντασία, εκμεταλλευόμενοι κάθε στιγμή της καθημερινότητάς σας για να παίξετε με το παιδί σας. Η ώρα που βάφετε το φράχτη, που ετοιμάζετε ένα γλυκό ή που βιδώνεται μια βίδα μπορεί να γίνει θαυμάσια δημιουργική απασχόληση για το παιδί. Παίζοντας με ένα παιδί χρειάζεται να έχουμε στο νου μας να:
- Αφηνόμαστε στο παιχνίδι του παιδιού, χωρίς να φοβόμαστε ότι έτσι χάνουμε το κύρος μας
- Δέχόμαστε ότι το παιδί θα μετακινείται από μια δραστηριότητα σε άλλη, αφιερώνοντας ενδεχομένως λίγο χρόνο σε καθεμία
- Επικεντρωνόματε στην διαδικασία του παιχνιδιού και όχι στο αποτέλεσμα. Δεν υποχρεώνουμε το παιδί να ολοκληρώσει αυτό που άρχισε.
- Επιτρέπουμε την «φασαρία» που πιθανώς συνεπάγεται το παιδικό παιχνίδι
- Αποδεχόμαστε την απουσία ρεαλισμού στο παιδικό παιχνίδι, χωρίς κριτική.
- Ενισχύουμε το αυθόρμητο παιχνίδι χωρίς να καταφεύγουμε σε διδασκαλία για οδηγίες και κανόνες
- Παίζουμε με το παιδί, χωρίς να το ανταγωνιζόμαστε αλλά χωρίς να χάνουμε επίτηδες, προκειμένου να αποφύγουμε τα ξεσπάσματα θυμού. Χρειάζεται να μάθει και να χάνει.
Θεματικοί άξονες του σεμιναρίου
- Η σημασία και η αξία του παιχνιδιού για το παιδί
- Τα είδη του παιχνιδιού
- Η εξελικτική πορεία του παιχνιδιού από την ηλικία των 2 ετών έως και το Δημοτικό Σχολείο
- Ο ρόλος του παιχνιδιού στην κοινωνικοποίηση των παιδιών:
- Συμβάλλει στην ελλάτωση του εγωκεντρισμού και στην κατανόηση των κοινωνικών ρόλων και κανόνων
- Παρέχει ευκαιρίες για ομαδοποίηση και υπόδηση διαφόρων κοινωνικών ρόλων
- Βοηθάει στην εκτόνωση του άγχους του αποχωρισμού και της αλλαγής περιβάλλοντος
- Βιωματικό εργαστήρι με δραστηριότητες και παιχνίδια
- Ομαδικά παιχνίδια
- Ατομικά παιχνίδια
- Παιχνίδια παρατηρητικότητας
Περισσότερες πληροφορίες στη σελίδα www.aie.gr
Κυριακή 06-09-15: Παιχνίδια…γνωριμίας