Ας υποθέσουμε ότι κάποια μέρα εμφανίζονται μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Ιταλών από τη Σικελία ή τη νότια Ιταλία και διεκδικούν το δικαίωμά τους να αποκαλούνται… «Αθηναίοι» και η περιοχή τους να ονομάζεται… «Αθήνα», προβάλλοντας το επιχείρημα ότι είναι απόγονοι των αρχαίων Αθηναίων της εποχής του Περικλή! Ας υποθέσουμε ότι έρχεται κάποια μέρα που οι Τούρκοι κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης προπαγανδίζουν το δικαίωμά τους να θεωρούνται απευθείας απόγονοι του… Μεγάλου Κωνσταντίνου, του Ιουστινιανού ή του τελευταίου αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου! Ας υποθέσουμε ότι κάποια μέρα οι δυτικές επαρχίες των Ινδιών αποστατούν από την κρατική τους διοίκηση και διεκδικούν το δικαίωμα να αποκαλούνται «Μακεδόνες» και η περιοχή τους στο εξής να ονομάζεται «Μακεδονία», θεωρώντας ότι είναι άμεσοι απόγονοι των στρατιωτών του Μεγάλου Αλεξάνδρου! Πώς θα αντιδρούσαμε απέναντι σε τέτοιου είδους φαινόμενα;
Ένα ανάλαφρο μειδίαμα έκπληξης και απορίας στην αρχή, ίσως μια αίσθηση ικανοποίησης και υπερηφάνειας λίγο αργότερα, μόλις συνειδητοποιήσουμε ότι σ’ αυτόν τον κόσμο υπάρχουν άνθρωποι που επιθυμούν να γίνουν κομμάτι μιας ιστορίας που εδώ στην Ελλάδα τη θεωρούμε δική μας, δικαιωματικά τις περισσότερες φορές! Το μόνο σίγουρο όμως είναι ότι αυτούς τους ανθρώπους δεν θα τους θεωρούσαμε ούτε «απειλή» για την εθνική μας ύπαρξη ούτε βέβαια «σιχαμένους και ανιστόρητους εχθρούς» που μάς υπονομεύουν και κατά συνέπεια πρέπει να εξαφανιστούν από προσώπου γης… Ό,τι κάνουμε δηλαδή, άλλοτε λιγότερα και άλλοτε περισσότερο, με την περίπτωση των Σκοπιανών τα τελευταία 24 χρόνια, οι οποίοι, παρά τη μυριο-αποδεδειγμένη σλαβική τους καταγωγή νιώθουν την ανάγκη να πιστεύουν ότι είναι απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου, θέλουν να αποκαλούνται και να αυτοαποκαλούνται «Μακεδόνες», επιθυμούν αυτό το μικρό και στριμωγμένο μεταξύ Ελλάδας, Αλβανίας, Βουλγαρίας, Σερβίας και Κοσσόβου κρατίδιό τους, το πολυφυλετικό, το πολυπολιτισμικό και το γεμάτο από τόσα εσωτερικά κοινωνικά προβλήματα, να ονομάζεται «Μακεδονία» και ακόμα έχουν κάνει το… καρναβάλι καθημερινό τρόπο ζωής τους, αφού δεν χάνουν ποτέ τις ευκαιρίες, μέσα ή έξω από τη χώρα τους, να μάς προσφέρουν ενδυματολογικές προτάσεις για… τα κράνη, τις μακεδονικές χλαμύδες, τους αρχαιοελληνικούς χιτώνες, τις πολεμικές πανοπλίες, τις σάρισες και όλα τα άλλα σχετικά αξεσουάρ που πρόκειται να φορεθούν τον προσεχή χειμώνα…
Απέναντι σ’ αυτόν τον… «καρναβαλικό παραλογισμό» των βόρειων γειτόνων μας εμείς εδώ στην Ελλάδα τι ακριβώς κάνουμε τα τελευταία 24 χρόνια; Στην χειρότερη περίπτωση αδιαφορούμε και περιμένουμε! Άραγε τι περιμένουμε; Στην καλύτερη περίπτωση στρουθοκαμηλίζουμε και κάνουμε πως δεν βλέπουμε και δεν ακούμε αυτό που όλος ο υπόλοιπος κόσμος και το βλέπει και το ακούει και το αποδέχεται ως κάτι φυσιολογικό! Το ότι δηλαδή υπάρχει ένα μικρό κρατίδιο κάπου εκεί στο κέντρο της βαλκανικής που επιθυμεί να ονομάζεται μ’ έναν συγκεκριμένο τρόπο και να πιστεύει ό,τι θέλει για το παρελθόν και την ιστορία του! «Γιατί να τους το αρνηθούμε αυτό;», θα μπορούσε να αναρωτηθεί ένας Αμερικανός, ένας Αυστραλός ή ένας Ευρωπαίος! Σ’ έναν κόσμο που ο καθένας, από τον Αμερικανό «καπιτάλα» της Wall Street μέχρι τον φονταμενταλιστή τζιχαντιστή της Συρίας, έχει δικαίωμα να αυτοπροσδιορίζεται μ’ όποιον τρόπο επιθυμεί, ανεξάρτητα από το αν αυτός ο τρόπος είναι συμβατός με τις αρχές της ηθικής, της δικαιοσύνης, της νομιμότητας, της λογικής ή της ιστορικής αλήθειας, γιατί να στερήσουμε από τον σλαβόφωνο Σκοπιανό την πίστη στο «όνειρο» ότι κατάγεται απευθείας από τον μεγαλύτερο στρατηγό όλων των εποχών;
Και όμως εδώ στην Ελλάδα έχουμε επιλέξει συνειδητά να εφαρμόζουμε στο συγκεκριμένο πρόβλημα την ίδια… «καρναβαλική λογική» που χρησιμοποιούν εδώ και δυόμιση σχεδόν δεκαετίες και οι συμπαθείς, σ’ όλα τα άλλα, βόρειοι γείτονές μας! «Εμείς είμαστε η Μακεδονία», λένε αυτοί! Όχι, «δική μας είναι η Μακεδονία», λέμε εμείς! Και ο υπόλοιπος κόσμος, ο πολιτισμένος δυτικός κόσμος, που έχει μελετήσει την ελληνική ιστορία πολύ καλύτερα από εμάς και βέβαια γνωρίζει τόσο την ιστορία της αρχαίας Μακεδονίας όσο και την ελληνική συνείδηση του Μεγαλέξανδρου πολύ καλύτερα από εμάς, απλά κάθεται και γελάει με την πολύχρονη «κοκορομαχία» μεταξύ ημών και των Σκοπιανών και απορεί πώς είναι δυνατό να καθόμαστε να ασχολούμαστε ακόμα μ’ ένα ζήτημα που η επιστήμη της ιστορίας (εξαιρουμένων μόνο των Σκοπιανών ιστορικών) το έχει ήδη κρίνει υπέρ της Ελλάδας, όμως η διεθνής πρακτική της πολιτικής διπλωματίας το έχει κρίνει, είτε μάς αρέσει είτε δεν μάς αρέσει, υπέρ των Σκοπιανών! Διότι, όπως και να το κάνουμε, η μάχη του ονόματος της Μακεδονίας έχει χαθεί για την Ελλάδα εδώ και πολλά χρόνια τόσο στο επίπεδο της ουσίας όσο και στο επίπεδο του τύπου! Θα τολμούσα να πω ότι έχει χαθεί και πολύ πριν από τη διάλυση της πάλαι ποτέ ενωμένης Γιουγκοσλαβίας (1991), ήδη από την εποχή (δεκαετίες του ‘40 και του ‘50) που ο στρατάρχης Τίτο είχε αρχίσει, για τους δικούς του λόγους, να καλλιεργεί μέσα στις συνειδήσεις των κατοίκων της νότιας τότε Γιουγκοσλαβίας την αντίληψη ότι είναι «Μακεδόνες» και απόγονοι του Αλεξάνδρου… Τι έκανε τότε η ελληνική πολιτεία; Απολύτως τίποτε βέβαια! Εκοιμάτο τον «ύπνο του δικαίου», δείχνοντας εμπιστοσύνη στις διαβεβαιώσεις του Γιουγκοσλάβου στρατάρχη ότι οι φήμες περί «Μακεδονίας» των Σκοπίων απηχούσαν τις απόψεις μιας μειοψηφίας μόνο του γιουγκοσλαβικού νότου!
Δυστυχώς, μετά από τόσες δεκαετίες πολιτικής αδράνειας, μόλις σήμερα αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε ότι η μάχη της ονομασίας των Σκοπίων φαίνεται να είναι μια μάχη χαμένη στο επίπεδο της ουσίας, εφόσον στη σημερινή διεθνή πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία άλλη χώρα, πλην της Ελλάδας (και ολίγων φίλων, π.χ. της Κύπρου), που να αρνείται τη χρήση του όρου «Μακεδονία» για το μικρό αυτό κρατίδιο! Αν και αυτό είναι μάλλον σχετικό, αν σκεφτούμε πόσοι Βορειοελλαδίτες μεγαλοεπιχειρηματίες έκαναν «χρυσές» δουλειές με τους… «Μακεδόνες» συνεταίρους τους την εποχή του ελληνικού εμπάργκο προς τα Σκόπια (1994-1995), αν σκεφτούμε πόσοι Έλληνες επιχειρηματίες, που σήμερα δραστηριοποιούνται οικονομικά στα Σκόπια, χρησιμοποιούν κανονικότατα τον όρο «Μακεδονία» στις εμπορικές τους συναλλαγές και αν σκεφτούμε με τι έγγραφα περνούν σε καθημερινή βάση τα ελληνοσκοπιανά σύνορα χιλιάδες Βορειοελλαδίτες συμπατριώτες μας για να αγοράσουν φθηνή βενζίνη ή να κάνουν ένα φθηνό σφράγισμα μέσα στα χρόνια της οικονομικής στενότητας…
Δυστυχώς, η μάχη φαίνεται χαμένη και στο τυπικό επίπεδο, από τη στιγμή που ακόμα και η ίδια η Ελλάδα έχει αποδεχθεί τον όρο «Μακεδονία» κανονικότατα και με τη βούλα! Και για του λόγου το αληθές, αξίζει να παρατηρήσουμε πιο προσεκτικά τι σημαίνει άραγε αυτό το Former Yugoslav Republic of Macedonia, το γνωστό μας FYROM, ή ελληνιστί «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας», το οποίο εδώ στην Ελλάδα θεωρούμε ως προσωρινό όνομα μέχρι την επίλυση του ζητήματος. Μ’ αυτήν την ονομασία ουσιαστικά και οι δικές μας πολιτικές ηγεσίες έχουν αποδεχθεί και τυπικά ότι η συγκεκριμένη χώρα είναι μία Δημοκρατία της… «Μακεδονίας» που κάποτε ανήκε στην Γιουγκοσλαβία, αλλά σήμερα είναι ανεξάρτητη…
Επομένως, προς τι όλη αυτή η φασαρία; Σχεδόν όλες οι χώρες του κόσμου χρησιμοποιούν de facto τη συνταγματική ονομασία των Σκοπίων! Νομικά επιχειρήματα δεν έχουν απομείνει πολλά για την Ελλάδα να τα επικαλεστεί και οι Σκοπιανοί δεν δείχνουν καμία διάθεση να υποχωρήσουν από τη διαχρονική τους αδιαλλαξία η οποία σε συνδυασμό με τη δική μας διαχρονική αδράνεια και τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων στην περιοχή φαίνεται ότι έχει αποδώσει πολλούς καρπούς! Αναρωτιέμαι λοιπόν γιατί εξακολουθούμε να είμαστε τόσο κομπλεξικοί απέναντι σε μια χαμένη υπόθεση, εξακολουθούμε να στρουθοκαμηλίζουμε και να εθελοτυφλούμε, πιστεύοντας ότι αυτό που δεν βλέπουμε εμείς δεν το βλέπουν και οι υπόλοιποι λαοί του πλανήτη… Πιστεύουμε δηλαδή ότι το αστείο… «πλακάκι του παρκέ» που έβαλε πρόσφατα ο ANT1 πάνω στην εικόνα του μπασκετικού αγώνα Ελλάδα-Σκόπια, για να καλύψει το ακρώνυμο «MKD» των Σκοπίων, το οποίο, σύμφωνα με ρητό όρο του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης, ΔΕΝ αποτελεί επίσημη ονομασία του κρατιδίου, αποκρύπτει μια δυσάρεστη πραγματικότητα για εμάς, αλλά την αποκρύπτει και από τον υπόλοιπο κόσμο…
Όμως, δυστυχώς δεν είναι έτσι τα πράγματα! Την ώρα που εμείς παρακολουθούσαμε ένα ματς μεταξύ της Ελλάδας και του… παρκέ, για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, ολόκληρος ο υπόλοιπος κόσμος παρακολουθούσε την κανονική εικόνα της κροατικής τηλεόρασης! Ασφαλώς το τηλεοπτικό κανάλι που μετέδιδε το ματς ή ορθότερα τα τηλεοπτικά κανάλια (OTE TV, ANT1) δεν φέρουν καμία ευθύνη για το γεγονός! Ίσα ίσα μάλιστα, σε περίπτωση που δεν ακολουθούσαν τις οδηγίες του σχετικού διατάγματος διέτρεχαν και τον κίνδυνο να πληρώσουν ένα τσουχτερό πρόστιμο, το οποίο ενδεχομένως να ήταν και πολύ μεγαλύτερο από τα έσοδά τους από το συγκεκριμένο παιχνίδι… Οπότε «υπό τον φόβο των Ιουδαίων» τα ελληνικά κανάλια αναγκάστηκαν να καταφύγουν σ’ αυτή την ιδιότυπη λογοκρισία τύπου… Βόρειας Κορέας!
Μιλήσαμε για Βόρεια Κορέα; Ποιος πραγματικά μπορεί να αδιαφορήσει για τα αλησμόνητα ευτράπελα που προσφέρουν στον δυτικό κόσμο κάθε τέταρτο μουντιαλικό έτος οι Βορειοκορεάτες; Θυμόμαστε το 2010 που η Βόρεια Κορέα συμμετείχε στο Μουντιάλ της Νοτίου Αφρικής και έχασε κατά σειρά με 2-1 από τη Βραζιλία, με 7-0 από την Πορτογαλία και με 3-0 από την Ακτή Ελεφαντοστού! Από τα 13 γκολ των τριών αγώνων το ελεγχόμενο κρατικό κανάλι της χώρας έδειξε μόνο το «ηρωικό» τέρμα των Βορειοκορεατών με την Βραζιλία… Βέβαια, μετά τον γυρισμό τους στην πατρίδα, φημολογείται ότι οι παίκτες (όσοι δηλαδή επέστρεψαν στη χώρα και δεν ζήτησαν πολιτικό άσυλο κάπου αλλού) πέρασαν από εξευτελιστικά λαϊκά δικαστήρια και αρκετοί απ’ αυτούς (μεταξύ αυτών σίγουρα ο προπονητής της ομάδας) αναγκάστηκαν (με άνωθεν εντολή) ν’ αλλάξουν επάγγελμα και να εργαστούν στα… ορυχεία της χώρας!
Τέσσερα χρόνια αργότερα (2014) η Βόρεια Κορέα δεν συμμετέχει στο παγκόσμιο κύπελλο, όμως τα βορειοκορεατικά τηλεοπτικά μέσα μετέδωσαν στο ποδοσφαιρόφιλο κοινό της πατρίδας τους ότι η εθνική τους ομάδα πέρασε στον… τελικό του παγκοσμίου κυπέλου της Βραζιλίας, αφού πρώτα νίκησε με 7-0 την Ιαπωνία, με 4-0 τις Η.Π.Α. και με 2-0 την Κίνα! Στον τελικό του μουντιάλ υποτίθεται ότι η Βόρεια Κορέα θα αντιμετώπιζε την Πορτογαλία! Μάλιστα, οι Βορειοκορεάτες δημοσιογράφοι είχαν ετοιμάσει και σχετικό βίντεο για τους ποδοσφαιρόφιλους της χώρας το οποίο διέρρευσε στο youtube και προκάλεσε πολύ γέλιο παγκοσμίως! Αυτός ο Κιμ Γιουν Ουν μπορεί να μην ανέχεται ούτε καν το χαμόγελο από τους υφιστάμενούς του κρατικούς και στρατιωτικούς υπαλλήλους, όμως στον υπόλοιπο κόσμο προσφέρει γενναιόδωρα πλούσιο γέλιο…
Ασφαλώς η ελληνική ενημέρωση δεν έχει οδηγηθεί ακόμα σε τέτοιο επίπεδο εθνικού κομπλεξισμού! Όμως, ποιος είπε ότι έχουμε απαλλαγεί από παραδοσιακές προκαταλήψεις του τύπου ότι «κάθε αθλητική νίκη αποτελεί έναν μεγάλο εθνικό θρίαμβο που αποδεικνύει το μεγαλείο της φυλής μας», ενώ αντίθετα «κάθε ήττα (αθλητική, πολιτική, στρατιωτική) οφείλεται στην προδοτική δράση κάποιου εσωτερικού παράγοντα»; Πρόχειρο παράδειγμα που μού έρχεται στο μυαλό – θα χρησιμοποιήσω πάλι παράδειγμα από τον αθλητισμό, για να μην παρεξηγηθώ λόγω εκλογών – είναι το πρόσφατο στιγμιότυπο από τη συνέντευξη του Σωκράτη Παπασταθόπουλου στο κρατικό κανάλι μετά τη νέα ήττα της εθνικής ποδοσφαίρου! Ο δημοσιογράφος Άρης Γάτας έχει απέναντί του ίσως τον πιο σοβαρό και φιλότιμο ποδοσφαιριστή της ομάδας, έναν επαγγελματία που έχει περάσει από τη Μίλαν και σήμερα βγάζει το αξιοπρεπέστατο μεροκάματό του σε μια από τις καλύτερες γερμανικές ομάδες (Ντόρτμουντ), όμως δεν αρνείται ποτέ να έρθει και να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο εθνικό συγκρότημα παρά τα μαύρα χάλια που αυτό παρουσιάζει τον τελευταίο χρόνο! Στο διάστημα αυτό ο Παπασταθόπουλος είναι ένας από τους ελάχιστους παίκτες που δίνουν για την ομάδα τον καλύτερο εαυτό τους και ειδικά στα τελευταία ματς έχουν αναγνωρίσει και τις ευθύνες των παικτών για την κατρακύλα της ομάδας! Απέναντι λοιπόν σ’ αυτόν τον υπεύθυνο επαγγελματία ο Άρης Γάτας προσανατολίζει τις ερωτήσεις με σκοπιμότητα και επιχειρεί να στήσει ένα πρόχειρο «λαϊκό δικαστήριο» εναντίον των παικτών! Ενδεχομένως ο δημοσιογράφος έχει και άνωθεν «καθοδήγηση» να επιδιώξει μια τέτοια εξέλιξη, ώστε να ικανοποιηθεί η απαίτηση του κάθε «κάφρου Ελληνάρα» για «φρέσκο αίμα»…
Είναι και αυτά μερικά από τα μόνιμα ελαττώματα της νεοελληνικής μας νοοτροπίας! Δίνουμε υπερβολική αξία στις ασήμαντες επιτυχίες μας, τις σημαντικές σε επιστημονικό επίπεδο τις αγνοούμε εντελώς, δεν διδασκόμαστε από τα μεγάλα σφάλματα του παρελθόντος, επιμένουμε να ζούμε μέσα σε μια δική μας κατασκευασμένη ιδεατή πραγματικότητα, την οποία βέβαια έχουμε διαμορφώσει με βάση τις εκάστοτε ανάγκες μας και – το κυριότερο – χρεώνουμε πάντα τις ευθύνες κάθε αποτυχίας μας στους άλλους αντί να κάνουμε την αυτοκριτική μας! Μ’ αυτόν τον τρόπο βέβαια ούτε ο κάθε Έλληνας ξεχωριστά έχει την ευκαιρία να βελτιωθεί ως άτομο ούτε βέβαια και η χώρα έχει την ευκαιρία να πορευθεί με ασφάλεια και επιτυχία προς το μέλλον…
