Παρακολουθώ ως απλός πολίτης την «υπόθεση Ρίχτερ» από το 2011, όταν ο στρατηγός Παραγιουδάκης ανέδειξε το θέμα στο ευρύ κοινό. Τα συναισθήματά μου για τις απαξιωτικές και προσβλητικές για τον κρητικό λαό αναφορές, που υπάρχουν μέσα στο βιβλίο του κυρίου Ρίχτερ, δεν διαφέρουν από τον μέσο όρο των συναισθημάτων της ευρύτερης κοινής γνώμης. Σήμερα που η εκδίκαση της υπόθεσης βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, παρακολουθώ το θέμα με ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον, προβληματισμό, αλλά και ανησυχία για το πού μπορεί να οδηγήσει μια τέτοια δικαστική διαμάχη!
Ο ίδιος ο κύριος Ρίχτερ έχει επιλέξει, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, ν’ απουσιάζει από την ακροαματική διαδικασία, την ίδια ώρα που δεν χάνει ευκαιρία να παραχωρεί συνεντεύξεις σε μέσα ενημέρωσης της πρωτεύουσας. Προφανώς θεωρεί τις ερωτήσεις των δημοσιογράφων προτιμότερες από τις ερωτήσεις των δικαστών και των δικηγόρων. Ενδεχομένως γι’ αυτόν οι ερωτήσεις των δημοσιογράφων να έχουν και μεγαλύτερη αξία από τις ερωτήσεις του δικαστηρίου. Είναι μήπως και αυτός ένας τρόπος να δείξει ο κύριος Ρίχτερ την περιφρόνησή του απέναντι στο όργανο που τόν δικάζει; Ενδεχομένως! Αυτό που σίγουρα είναι φανερό είναι μια συστηματική προσπάθεια του καθηγητή Ρίχτερ να κερδίσει δημοσιότητα! Δεν γνωρίζω αν εξαρχής είχε αυτή την πρόθεση∙ φαίνεται όμως ότι τώρα διαθέτει την ευκαιρία και την δυνατότητα να το κάνει! Η ίδια η δίκη τού παρέχει αυτή την ευκαιρία και την δυνατότητα!
Ως «συμμάχους» σε αυτή την προσπάθεια ο κύριος Ρίχτερ έχει δύο ψηφίσματα πανεπιστημιακών και μια μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου της διανόησης, τόσο της πραγματικής όσο και της υποτιθέμενης, που αναφέρονται με έμφαση στο απαράδεκτο και επικίνδυνο της ποινικής δίωξης που ασκείται – υποτίθεται – ενάντια στην ελεύθερη επιστημονική άποψη! Έτσι τουλάχιστον προσπαθούν ορισμένοι να προβάλλουν το θέμα, ώστε να δημιουργήσουν τις εντυπώσεις που εξυπηρετούν τις δικές τους σκοπιμότητες τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό! Καμία απ’ αυτές τις «φιλικές» προς τον καθηγητή φωνές δεν αναφέρει βέβαια ότι ο κύριος Ρίχτερ, μέσα στο βιβλίο του, δίνει «συγχωροχάρτι» στις θηριωδίες των Γερμανών εισβολέων και επιχειρεί να παραχαράξει την ιστορική αλήθεια παρουσιάζοντας τους κατακτητές ως «ενάρετους ιππότες» που αντιμετώπισαν τις… «βάναυσες και βάρβαρες πρακτικές» των ντόπιων «υπανθρώπων»! Αν κρίνω από τους όρους «λογοκρισία», «φίμωση της ελεύθερης έκφρασης», «δίωξη της επιστήμης», «περιορισμός της ακαδημαϊκής ελευθερίας» που έχουν κάνει την εμφάνισή τους σε μέσα ενημέρωσης του εσωτερικού – αργά ή γρήγορα θα εμφανιστούν και σε μέσα ενημέρωσης του εξωτερικού – θα τολμούσα να πω ότι μάλλον αυτές οι φωνές έχουν ήδη πετύχει τον σκοπό τους, να παρουσιάσουν δηλαδή τη δίκη Ρίχτερ σαν μία δίωξη της ελευθερίας του λόγου και του δικαιώματος της επιστημονικής έκφρασης! Να παρουσιάσουν την Κρήτη και γενικότερα την Ελλάδα της κρίσης σαν μία χώρα που δεν σέβεται ούτε τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα…
Σημαντικός «σύμμαχος» του κυρίου Ρίχτερ είναι και ο… πρότερος έντιμος βίος του. Αντιγράφω από την διαδικτυακή έκδοση του Βήματος: «Ο Χάιντς Ρίχτερ (1939) σπούδασε ιστορία, πολιτειολογία και αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Χαΐδελβέργης, έζησε πολλά χρόνια στην Ελλάδα, διδάσκει σύγχρονη ελληνική και κυπριακή ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Μανχάιμ. Έχει γράψει έξι βιβλία και έχει δημοσιεύσει πολλές εργασίες σχετικές με τη σύγχρονη Ελλάδα. Στη Γερμανία αναγνωρίζεται ως ειδικός στα θέματα της σύγχρονης ελληνικής και κυπριακής ιστορίας. Το 2000 τιμήθηκε από την Ελληνική Δημοκρατία με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Φοίνικα»! Όταν ένας Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας έχει τιμήσει αυτόν τον άνθρωπο για την προσφορά του στην ελληνική και όχι μόνο ιστοριογραφία με την ανώτατη πολιτειακή διάκριση (βέβαια πολλά χρόνια πριν τη συγγραφή και την έκδοση του επίμαχου βιβλίου), δεν δικαιούμαι να αδικήσω τους ανθρώπους του Πανεπιστημίου Κρήτης που αναγόρευσαν με συνοπτικές διαδικασίες και χωρίς ιδιαίτερη βάσανο – σύμφωνα με μία άποψη: «εν κρυπτώ» – τον κύριο Ρίχτερ σε επίτιμο καθηγητή του ανώτερου πνευματικού ιδρύματος του τόπου μας και μάλιστα χωρίς καν να έχουν διαβάσει – κατά δική τους δήλωση – το επίμαχο συγγραφικό του έργο!
Ο ίδιος ο κύριος Ρίχτερ – «προς έκπληξη της πολιτικής αγωγής» άκουγα πρόσφατα στην «Πρώτη Γραμμή» του Γιάννη Καλαϊτζάκη (Team FM)∙ «καθόλου έκπληξη» όμως κατά την ταπεινή μου γνώμη – έχει επιλέξει, μέσω του συνηγόρου του πάντα (αφού ο ίδιος απουσιάζει), να μπει στην ουσία της υπόθεσης και να μην «οχυρωθεί» πίσω από το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου και της επιστημονικής άποψης. Προσπαθεί δηλαδή όχι μόνο να δικαιολογήσει τις υβριστικές για τους προγόνους μας αναφορές του, αλλά και να τις στηρίξει με όσο το δυνατό πιο «επιστημονική μέθοδο» μέσα στο δικαστήριο, ίσως με τον ίδιο τρόπο που θα τo έκανε, εάν παρουσίαζε τις απόψεις του σε ένα επιστημονικό συνέδριο ή σε μια επιστημονική ημερίδα, έχοντας απέναντί του δεκάδες πανεπιστημιακούς και ιστορικούς επιστήμονες που κατέχουν το θέμα με την δέουσα πληρότητα, έχουν μελετήσει όλη την υπάρχουσα βιβλιογραφία, γνωρίζουν άψογα τις επιστημονικές μεθόδους της ιστορικής επιστήμης και – το κυριότερο – μπορούν να αρθρώσουν έναν επιστημονικό αντίλογο βασισμένο στα λογικά επιχειρήματα/τεκμήρια που έχουν αναδειχθεί από την διαχρονική ιστορική έρευνα! Είναι τυχαίο άραγε που ο κύριος Ρίχτερ έχει επιλέξει να «συζητά» με τους δικαστές του θέματα που θα έπρεπε να συζητά μόνο με συναδέλφους επιστήμονες; Κατά τη γνώμη μου, όχι μόνο δεν είναι τυχαίο, αλλά σκόπιμο και απόλυτα συμβολικό! Πάντα και μόνο για λόγους εντυπωσιασμού βέβαια…
Το σκέφτομαι, το ξανασκέφτομαι και ανατριχιάζω ολόκληρος στη σκέψη ότι αυτή η δίκη μπορεί να προσφέρει στον κύριο Ρίχτερ την ευκαιρία και την δυνατότητα να προβάλλει τις ανιστόρητες αναφορές του (σε κοινό μάλιστα μη εξειδικευμένο στα θέματα της ιστορικής έρευνας, άρα και ανίκανο να αντικρούσει επιστημονικά αυτές τις αναφορές) με τη μέγιστη δυνατή δημοσιότητα και παράλληλα να τις… «νομιμοποιήσει» είτε μέσα από μια αθωωτική είτε μέσα από μία καταδικαστική απόφαση! Διότι μια ενδεχόμενη αθώωση του κυρίου Ρίχτερ ουσιαστικά θα αποτελέσει μια de facto δικαστική (και μάλιστα από ελληνικό δικαστήριο) «νομιμοποίηση» και ταυτόχρονα «θυματοποίηση» των Γερμανών εισβολέων του 1941, οι απόγονοι των οποίων θα μπορούσαν (μεταξύ σοβαρού και αστείου) να αξιώσουν ακόμα και… αποζημιώσεις από την Ελλάδα για τις ανθρώπινες απώλειες που είχαν στην Κρήτη!!! Ενώ, από την άλλη, μια ενδεχόμενη καταδίκη του κυρίου Ρίχτερ για τις συγγραφικές του αναφορές θα μπορούσε κάλλιστα να προβληθεί από τους «καλοθελητές» του εσωτερικού και του εξωτερικού σαν καταδίκη όχι των συγκεκριμένων αναφορών στο συγκεκριμένο βιβλίο, αλλά του ίδιου του ανθρώπου Ρίχτερ και του όποιου έργου έχει προσφέρει αυτός στην ιστοριογραφία, σαν καταδίκη του δικαιώματος της ελεύθερης άποψης και της ιστορικής έρευνας, άρα και σαν… «ηθική δικαίωση» της «ιστορικής αλήθειας» του Γερμανού καθηγητή!!!
Σατανικό; Μάλλον! Λυπηρό; Επίσης μάλλον! Δυστυχώς, όποια και αν είναι η ετυμηγορία του πλημμελειοδικείου Ρεθύμνου (αθωωτική ή καταδικαστική), ο κύριος Ρίχτερ θα έχει κάνει τη «δουλειά» του και μάλιστα με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο! Επί της ουσίας, με τον τρόπο που διεξάγεται η δίκη, ο κύριος Ρίχτερ επιχειρεί να πετύχει για τον εαυτό του ακριβώς το ίδιο που επιχειρεί να πετύχει με το βιβλίο του για τους Ναζί εισβολείς του 1941! Με άλλα λόγια, όπως παρουσιάζει τους Γερμανούς κατακτητές σαν «θύματα» των ντόπιων Κρητικών της εποχής, με τον ίδιο τρόπο προσπαθεί να παρουσιάσει σήμερα τόσο τον εαυτό του όσο και την επιστήμη της Ιστορίας γενικότερα σαν «θύματα» των σημερινών Κρητικών! Σε αυτή την προπαγανδιστική του απόπειρα, δυστυχώς, ο κύριος Ρίχτερ έχει ως «συμμάχους»… εμάς τους ίδιους που «τσιμπήσαμε», σαν το πεινασμένο ποντίκι, το τυράκι της «φάκας» που ο ίδιος μάς έστησε! Επαναλαμβάνω τώρα το ρητορικό ερώτημα: σατανικό;
ΥΓ: Στο επόμενο άρθρο μου θα επιχειρήσω να δείξω ποια θα μπορούσε να είναι, κατά τη γνώμη μου, η καλύτερη δυνατή απόφαση στη δίκη του καθηγητή Ρίχτερ!