Γράφουν οι : Δρ. Πολύβιος Πρόδρομος φιλόλογος και Βασίλης Στέργιος
Η φρενίτιδα που έχει προκαλέσει το νέο παιχνίδι Pokemon Go, έχει πάρει διαστάσεις δυσανάλογες της πραγματικής αξίας του παιχνιδιού, καθώς το κυνήγι των φανταστικών, χαριτωμένων πλασμάτων (Pokemon) έχει δημιουργήσει αγωνία και άγχος στον άνθρωπο, περισσότερο ακόμη και από τα προβλήματα της εποχής του. Έχει γίνει πλέον ψύχωση στους Pokemo-μανείς,αφού δεν διστάζουν να προσβάλουν ιερές στιγμές και ιερούς τόπους (κοιμητήρια, μνημεία μεγάλης ιστορικής αξίας, εκκλησίες κ.α.), στους οποίους υπάρχουν Pokemon και Pokestops σε αφθονία, προκειμένου να τα πιάσουν. Οι άλλοτε προσκυνητές των πιο πάνω ιερών χώρων, μεταλλάχθηκαν σε κυνηγούς Pokemon.
Πρόκειται για ένα παιχνίδι «επαυξημένης πραγματικότητας» (AR), δηλαδή ενσωμάτωσης του ψηφιακού κόσμου στον πραγματικό και του πραγματικού στον ψηφιακό. Το ανθρώπινο σώμα, γράφει ο Κροάτης φιλόσοφος Σρέκο Χόρβατ, γίνεται μέρος μιας προσομοίωσης πραγματικότητας.
Αποθεώθηκε το παιχνίδι αυτό από εκατομμύρια παίκτες κάθε ηλικίας σε όλο τον κόσμο, σε ελάχιστο χρόνο. Δεκάδες έχασαν την ζωή τους κυνηγώντας Pokemon , ενώ έρευνες δείχνουν πως το 6% των Αμερικανών, παίζει κάθε μέρα Pokemon go με μέσο χρόνο 33 λεπτά την ημέρα. Μάλιστα, ο κυβερνήτης της πολιτείας την Νέας Υόρκης Άντριου Κουόμο, απαγόρευσε στους σεξουαλικούς παραβάτες που έχουν αποφυλακιστεί με αναστολή να παίζουν το νέο παιχνίδι, διότι έχουν τη δυνατότητα να δελεάσουν και να παγιδεύσουν ανυποψίαστα παιδιά μέσω αυτού.
Οι υπερασπιστές του παιχνιδιού υποστηρίζουν πως βοηθά την κοινωνικοποίηση, αφού αναγκάζει τους παίκτες να βγούν από το σπίτι τους προκειμένου να κυνηγήσουν και να πιάσουν Pokemon και μετά σε κοινούς χώρους συνάθροισης αφού τα «προπονήσουν» να κάνουν εικονικές μάχες… Κι αυτό το ονομάζουν κοινωνικοποίηση! Ουσιαστικά, οι Pokemo-μανείς εγκλωβίζονται στο μικρόκοσμο της οθόνης του κινητού τους και κινούνται μηχανικά ακόμα και με κίνδυνο της ζωής τους για να αυξήσουν την συλλογή τους.
Αποικιοποιήθηκε η πραγματικότητα από τον φανταστικό-ψευδοφαντασιακό κόσμο της ψηφιακής τεχνολογίας. Συνήθισε ο άνθρωπος εικονικά να ερωτεύεται, εικονικά να συνυπάρχει και έτσι να στριμώχνεται ολοένα και περισσότερο στον μίζερο μικρόκοσμο του. Παραχάραξε την κοινωνική του φύση ενδίδοντας- εθελοδουλικά-στις προσταγές αυτών που κινούν τα νήματα της τεχνολογίας. Μεταλλάχθηκε σαν τα pokemon και εφηύρε άλλον έναν τρόπο να εγκλωβιστεί στις ψευδαισθήσεις του και στην μοναξιά του, συν-τρέχοντας και συν-κυνηγώντας μικρές χαριτωμένες φιγούρες, κοιτώντας μόνο την οθόνη του κινητού του. Άλλαξαν οι συνήθειές του… Έτσι, η αλάνα της γειτονιάς έγινε το σκαλοπάτι κάποιου δημόσιου κτηρίου, μπάλα έγινε το κινητό, τα ματωμένα γόνατα από το παιχνίδι,έγιναν κόκκινα-ματωμένα μάτια από τη συνεχή επαφή με την οθόνη του κινητού και τα φιλαράκια έγιναν «συμπαίκτες» σε ένα ατομικό παιχνίδι.
Δεν είμαστε τεχνοφοβικοί. Αντίθετα, είμαστε λάτρεις της τεχνολογίας και των εφαρμογών της. Και για τον λόγο αυτό δεν είμαστε αφοριστικοί με την εφαρμογή της επαυξημένης πραγματικότητας(AR). Πιστεύουμε,μάλιστα, πως θα ήταν πολύτιμη στην εκπαίδευση (παραμύθια, ιστορικά γεγονότα), στον πολιτισμό (μουσεία, εκθέματα), στην ιατρική και αλλού. Βέβαια, δεν γνωρίζουμε την απήχηση που θα είχε σ’αυτούς τους τομείς. Ίσως, η ανταπόκριση του κόσμου να ήταν απογοητευτική.
Ο προβληματισμός μας έγκειται στο εάν αυτός ο πολιτισμικός ιμπεριαλισμός, που επεβλήθηκε με τα Pokemon μέσω της επαυξημένης πραγματικότητας (AR) και που στην ουσία αποτελεί μια ακόμα αντίφαση του κόσμου μας, βοηθάει τον σύγχρονο άνθρωπο να γίνει καλύτερος Άνθρωπος και να δει πίσω από τα «τερατάκια», τις φαβέλες,τα παιδιά του πολέμου και γενικά την εξαθλίωση που υπάρχει γύρω του.Άλλη μια περίπτωση που επιρρώνει την άποψη πως ο πολιτισμός μας είναι «διονυσιακού τύπου» και θεμελιώνεται στον ανταγωνισμό,στην πάλη. Ο άνθρωπος της εποχής μας δεν είμαστε βέβαιοι αν θα ανταποκρίνονταν στο «κυνήγι του πάσχοντος συνανθρώπου του» τόσο όσο και στο κυνήγι του Pikachu.
Είμαστε όμως αισιόδοξοι και αυτό απορρέει από την πίστη μας στον Άνθρωπο. Το παγκόσμιο ενδιαφέρον που έχει προκαλέσει το κυνήγι τεράτων – χαριτωμένων μεν – αλλά τεράτων δεν είναι τίποτα άλλο από μια μόδα,που δεν θα σταθεί ικανή να μας αποστρέψει το βλέμμα από τον πόνο του συνανθρώπου μας ούτε από τις προσωπικές μας αναζητήσεις. Και η αντίστασή μας στον όποια,κατά καιρούς,κομφορμιστική τάση είναι ζήτημα παιδείας. Αυτή θα πρέπει να αποκτήσουμε «παίζοντες» και «μη παίζοντες». Μέσω αυτής θα αναζωογονηθεί το ενδιαφέρον μας για τα προβλήματα της εποχής μας και θα μετατοπιστεί το κέντρο βάρους του ενδιαφέροντός μας από τα τερατάκια (κάθε είδους) στον Άνθρωπο. Τα μεγάλα ζητήματα δεν μας θέλουν ούτε απαθείς ούτε «φιλοπαίγμονες εν ου παικτοίς ».
Υ.Γ. Μόλις τελειώναμε το άρθρο μας, χτύπησε το κουδούνι της πόρτας του γραφείου μας ένα παιδί περίπου 12 χρονών, και μας ρώτησε:
– Μπορώ να περάσω για να πιάσω ένα Pokemon;
– Φυσικά,του απαντήσαμε, αν μας πεις που είναι, γιατί το θέλουμε κι εμείς..!