Ἰσοκράτους Κατὰ τῶν σοφιστῶν, 1-3
Ο Λόγος Κατά των Σοφιστών αποτελεί το παιδαγωγικό μανιφέστο Ισοκράτη. Με αυτόν διαμαρτύρεται για το σύστημα και τις μεθόδους που ακολουθούν άλλοι συνάδελφοί του.Στρέφεται εναντίον των σοφιστών εκείνων που Λόγω της αλαζονείας τους νομίζουν ότι μεταδίδουν στους μαθητές τους όσα χρειάζονται για να γίνουν ευτυχισμένοι, επιτυχημένοι και εύποροι (εριστικοί σοφιστές). Επίσης στρέφεται εναντίον εκείνων που ισχυρίζονται ότι διδάσκουν πολιτική ρητορεία.
Ισοκράτης, Μαρία Γ. Ξάνθου, εκδ. Ζήτρος
Εἰ πάντες ἤθελον οἱ παιδεύειν ἐπιχειροῦντες ἀληθῆ λέγειν καὶ μὴ μείζους ποιεῖσθαι τὰς ὑποσχέσεις ὧν ἔμελλον ἐπιτελεῖν, οὐκ ἂν κακῶς ἤκουον ὑπὸ τῶν ἰδιωτῶν· νῦν δ’ οἱ τολμῶντες λίαν ἀπερισκέπτως ἀλαζονεύεσθαι πεποιήκασιν ὥστε δοκεῖν ἄμεινον βουλεύεσθαι τοὺς ῥᾳθυμεῖν αἱρουμένους τῶν περὶ τὴν φιλοσοφίαν διατριβόντων. Τίς γὰρ οὐκ ἂν μισήσειεν ἅμα καὶ καταφρονήσειεν πρῶτον μὲν τῶν περὶ τὰς ἔριδας διατριβόντων, οἳ προσποιοῦνται μὲν τὴν ἀλήθειαν ζητεῖν, εὐθὺς δ’ ἐν ἀρχῇ τῶν ἐπαγγελμάτων ψευδῆ λέγειν ἐπιχειροῦσιν; Οἶμαι γὰρ ἅπασιν εἶναι φανερὸν ὅτι τὰ μέλλοντα προγιγνώσκειν οὐ τῆς ἡμετέρας φύσεώς ἐστιν, ἀλλὰ τοσοῦτον ἀπέχομεν ταύτης τῆς φρονήσεως ὥσθ’ Ὅμηρος ὁ μεγίστην ἐπὶ σοφίᾳ δόξαν εἰληφὼς καὶ τοὺς θεοὺς πεποίηκεν ἔστιν ὅτε βουλευομένους ὑπὲρ αὐτῶν, οὐ τὴν ἐκείνων γνώμην εἰδὼς ἀλλ’ ἡμῖν ἐνδείξασθαι βουλόμενος ὅτι τοῖς ἀνθρώποις ἓν τοῦτο τῶν ἀδυνάτων ἐστίν. Οὗτοι τοίνυν εἰς τοῦτο τόλμης ἐληλύθασιν, ὥστε πειρῶνται πείθειν τοὺς νεωτέρους ὡς, ἢν αὐτοῖς πλησιάζωσιν, ἅ τε πρακτέον ἐστὶν εἴσονται καὶ διὰ ταύτης τῆς ἐπιστήμης εὐδαίμονες γενήσονται. Καὶ τηλικούτων ἀγαθῶν αὑτοὺς διδασκάλους καὶ κυρίους καταστήσαντες οὐκ αἰσχύνονται τρεῖς ἢ τέτταρας μνᾶς ὑπὲρ τούτων αἰτοῦντες·
Λεξιλόγιο
πρακτέον ἐστι= πρέπει να κάνουν
ῥᾳθυμῶ= ζω με ράθυμο τρόπο
Παρατηρήσεις
- «Οὗτοι τοίνυν… ὑπὲρ τούτων αἰτοῦντες·». Να μεταφράσετε το απόσπασμα.
Μονάδες 10
- Ποιο παράδειγμα επικαλείται ο ρήτορας για να αποδείξει ότι δεν είναι χαρακτηριστικό του ανθρώπου να προβλέπει το μέλλον;
Μονάδες 10
- α)Να εντοπίσετε τα επίθετα και επιρρήματα συγκριτικού βαθμού και να γράψετε τον αντίστοιχο τύπου του υπερθετικού βαθμού.
β)Να εντοπίσετε τρία ουσιαστικά της γ´ κλίσης και να γράψετε την κλητική ενικού.
γ)Να εντοπίσετε μια δεικτική και μια αναφορική αντωνυμία και να γράψετε τον ίδιο τύπο στον άλλο αριθμό.
δ) Να εντοπίσετε δυο συνηρημένα ρήματα (α´ και β´ τάξης) και να γράψετε το β´ ενικό προστακτικής ενεστώτα στη φωνή που βρίσκονται.
Μονάδες 10
- α)Εἰ πάντες ἤθελον οἱ παιδεύειν ἐπιχειροῦντες ἀληθῆ λέγειν καὶ μὴ μείζους ποιεῖσθαι τὰς ὑποσχέσεις ὧν ἔμελλον ἐπιτελεῖν, οὐκ ἂν κακῶς ἤκουον ὑπὸ τῶν ἰδιωτῶν· Να αναγνωρίσετε τον υποθετικό λόγο και να τον μετερέψετε ώστε να δηλώνει το προσδοκώμενο.
β)Καὶ τηλικούτων ἀγαθῶν αὑτοὺς διδασκάλους καὶ κυρίους καταστήσαντες οὐκ αἰσχύνονται τρεῖς ἢ τέτταρας μνᾶς ὑπὲρ τούτων αἰτοῦντες·Να αναγνωρίσετε τις υπογραμμισμένες λέξεις του αποσπάσματος.
Θεματογραφία Αρχαίων Ελληνικών
Μονάδες 10
