To Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, η Περιφερειακή Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας και Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Κρήτης, το Δίκτυο συνεργαζόμενων φορέων και σχολείων «Η ΡΗΤΟΡΙΚΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ» και η Ελληνική Ένωση για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση συνδιοργανώνουν τους 1ους Παγκρήτιους Μαθητικούς Αγώνες Ρητορικής Τέχνης Γυμνασίων και Λυκείων στις 21 και 22 Ιουνίου 2017 στο Ρέθυμνο.
Στόχος της διοργάνωσης είναι η καλλιέργεια των επικοινωνιακών και εκφραστικών δεξιοτήτων και η άσκηση της κριτικής και δημιουργικής σκέψης των μαθητών μέσω της συμμετοχής σε ρητορικά αγωνίσματα. Παιδαγωγικά, η ρητορική προάγει το «καλώς λέγειν» και το ουσιαστικό «διαλέγεσθαι», που προϋποθέτει ενεργητική ακρόαση, ελεύθερη έκφραση και συμμετοχή και συστηματική αγωγή του προφορικού λόγου, ενώ παράλληλα διαμορφώνει στάσεις και συμπεριφορές των μαθητών – αυριανών πολιτών απέναντι στα σύγχρονα προβλήματα.
Ρητορικά αγωνίσματα – Σύντομη περιγραφή
Εκφραστική-νοηματική Ανάγνωση: Η νοηματική ανάγνωση αναδεικνύει την ικανότητα του ομιλητή να αποδώσει το περιεχόμενο / νόημα πεζού λογοτεχνικού ή δοκιμιακού κειμένου της επιλογής του με τη χρήση της φωνής, την έκφραση του προσώπου και τις κινήσεις του σώματος, την καθαρή άρθρωση και την επαφή με το κοινό.
Αυθόρμητος Λόγος: Σύντομος, αυτοσχέδιος λόγος, πάνω σε ένα θέμα άγνωστο στον διαγωνιζόμενο. Στόχος είναι η τέρψη του ακροατηρίου και όχι η πειθώ. Ο αυθόρμητος λόγος δοκιμάζει τη δημιουργική και συνειρμική σκέψη του ομιλητή, γιατί καλείται μέσα σε πολύ περιορισμένο χρόνο να προετοιμάσει και να εκφωνήσει μια ομιλία με αλληλουχία, πρωτοτυπία και ζωντάνια.
Προτρεπτικός λόγος: Προσχεδιασμένη ομιλία πάνω σε ένα θέμα κοινού ή/και προσωπικού ενδιαφέροντος. Ο ομιλητής επιδιώκει με ορθά δομημένο λόγο και επιχειρηματολογία όχι απλώς να ενημερώσει, αλλά και να πείσει το κοινό για τη θέση που υποστηρίζει, οριοθετώντας το θέμα, αναδεικνύοντας τις σημαντικότερες πτυχές του και κυρίως αναπτύσσοντας πρωτότυπες ιδέες και προτάσεις.
Διττοί Λόγοι: Ομαδικό αγώνισμα στο οποίο δύο τριμελείς ομάδες μαθητών διαφορετικών σχολείων (ίδιας βαθμίδας) αντιπαρατίθενται δημόσια υπέρ ή κατά μιας δεδομένης θέσης, μέσα σε ένα καθορισμένο πλαίσιο κανόνων. Οι διττοί λόγοι υπηρετούν τον εποικοδομητικό διάλογο και απαιτούν καλούς ομιλητές αλλά και καλούς ακροατές.
Στο τέλος της αντιπαράθεσης, η κάθε ομάδα θα κληθεί να αναστοχαστεί κριτικά πάνω στα επιχειρήματα που διατυπώθηκαν (“υπέρ και κατά” της θέσης), να σκεφτεί “ολόπλευρα” και να τοποθετηθεί πάνω στο θέμα και τα επιχειρήματα που προβλήθηκαν κατά τον αγώνα .
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
Τα σχολεία που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή έως 7 Απριλίου 2017 συμπληρώνοντας ηλεκτρονικά τη σχετική αίτηση στη διεύθυνση : http://symvfil.didereth.gr/dilosi_ritorikoi_2017/
Οι μαθητές μπορούν να διαγωνισθούν στο ομαδικό αγώνισμα των Διττών Λόγων και στα ατομικά αγωνίσματα της Εκφραστικής ανάγνωσης, του Προτρεπτικού και του Αυθόρμητου Λόγου. Κάθε μαθητής μπορεί να λάβει μέρος στους διττούς λόγους ή/και σε δύο από τα ατομικά αγωνίσματα.
Μπορούν να συμμετέχουν 3-6 μαθητές από κάθε σχολείο (όχι περισσότεροι από 6 μαθητές από κάθε σχολείο, με την προϋπόθεση ότι οι 3 από τους 6 θα συμμετάσχουν στο αγώνισμα «διττοί λόγοι» που θα διεξαχθεί ξεχωριστά για Γυμνάσια και Λύκεια). Επίσης, μαθητές των σχολείων του δικτύου, που δεν λαμβάνουν μέρος στους αγώνες είναι καλό να συμμετάσχουν ως χρονομέτρες.
Κάθε σχολείο που θα συμμετάσχει υποχρεούται να δηλώσει 1-2 καθηγητές ως κριτές. Οι κριτές θα ενημερωθούν έγκαιρα και αναλυτικά για τον ρόλο τους και τους κανονισμούς πριν τους αγώνες από τους διοργανωτές στο Ρέθυμνο και στο Ηράκλειο ή και σε άλλη περιφερειακή ενότητα ανάλογα με τις συμμετοχές σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση.
Θα αποσταλούν αναλυτικά οι κανονισμοί και τα κριτήρια αξιολόγησης για κάθε αγώνισμα. Τα θέματα για το αγώνισμα των διττών λόγων θα αντληθούν από τα εγχειρίδια της Νεοελληνικής Γλώσσας Γυμνασίου και Λυκείου και από την επικαιρότητα . Η οργανωτική επιτροπή θα φροντίσει, ώστε τα θέματα να ανταποκρίνονται στην ηλικία και στο γνωστικό επίπεδο των συμμετεχόντων (θα διεξαχθούν αγώνες ξεχωριστά για Γυμνάσιο και Λύκειο).
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ‒ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Σπαθάρας Δήμος, Επίκουρος καθηγητής Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης
Αποστολάκης Κων/νος, Επίκουρος καθηγητής Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης
Kατσαρού Ελένη, Αναπληρώτρια καθηγήτρια, Τμήματος Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών, Πανεπιστημίου Κρήτης
Καψάσκη Αγγελική, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Ρεθύμνου
Καλοκύρη Βασιλεία, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Ηρακλείου
Κορναράκης Γεώργος, Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων Ηρακλείου
Βαρσαμίδου Δέσποινα, φιλόλογος, Διδάσκουσα στο ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Κρήτης
Λουτριανάκη Βάλια, φιλόλογος (Αρσάκειο Ψυχικού), πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση, διδάσκουσα ΠΜΣ “Ρητορική: θεωρία και πράξη” (ΠΤΔΕ-ΕΚΠΑ)
Σύνδεσμος Φιλολόγων Ρεθύμνου
Επικοινωνια / Πληροφοριες :
Kαψάσκη Αγγελική, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Ρεθύμνου. Τηλ.: 2831028442, 6932479101, sxols@dide.reth.sch.gr, https://symvfil.didereth.gr
Καλοκύρη Βασιλεία, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Ηρακλείου. Τηλ.: 6979930724, kalokyri@sch.gr
Βογιατζή Ειρήνη, Σύνδεσμος Φιλολόγων Ρεθύμνου: Τηλ.: 2831027565, 6946814620, sfnrethymnou@gmail.com, http://www.sfnr.gr/
Βαρσαμίδου Δέσποινα, Φιλόλογος Λυκείου, Διδάσκουσα στο ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Κρήτης. Τηλ.: 6947398515, dvasarmidou@edc.uoc.gr
Δίκτυο Ρητορικής Κρήτης: https://www.facebook.com/rhetorice
