[ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΗ ΜΟΡΦΗ ΔΙΑΛΕΞΗΣ, ΠΟΥ ΔΟΘΗΚΕ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΣ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ.
Σημείωση: Οι Επιτρέποντες του Μενάνδρου δεν συμπεριλαμβάνονται στη διδακτέα ύλη του νέου Αναλυτικού Προγράμματος της Αρχαίας Γραμματείας στο κυπριακό γυμνάσιο ή το λύκειο. Το κείμενο αναλύεται ενδεικτικά, με σκοπό να καταδειχθεί η φιλοσοφία της νέας προσέγγισης.]
Σήμερα θα σας μιλήσω για τους Ἐπιτρέποντες του Μενάνδρου. Θα επικεντρωθώ σε απόσπασμα από την αρχή της Δ’ Πράξης της κωμωδίας (στ. 702-835 Furley). Ως επί το πλείστον, οι στίχοι αυτοί δεν συμπεριλαμβάνονταν στο κείμενο των Ἐπιτρεπόντων, όπως αυτό αποκαταστάθηκε μετά τη δημοσίευση κυρίως του Παπύρου του Καΐρου το 1907, αλλά αναδύθηκαν με την ανακάλυψη καινούριων σπαραγμάτων από την Οξύρρυγχο και κυρίως με τη δημοσίευση ενός παπύρου που σήμερα βρίσκεται στο Michigan.
Όπως γνωρίζετε, ο Μένανδρος θεωρείται ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της φάσης εκείνης της Κωμωδίας που ονομάζεται «Νέα» και που συμβατικά εκκινά με τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου (323 π.Χ.). Η καριέρα του Μενάνδρου εκτείνεται από το 321 μέχρι τον θάνατό του το 292 π.Χ. Στο διάστημα αυτό μαρτυρείται ότι έγραψε πάνω από εκατό έργα, τα οποία του έφεραν λαμπρή μεταθανάτια φήμη, αλλά λίγες μόνο νίκες στους δραματικούς αγώνες εν ζωή. Για λόγους που δεν προλαβαίνουμε να εξηγήσουμε εδώ, το έργο του Μενάνδρου ήταν σχεδόν παντελώς χαμένο για μας μέχρι το τελευταίο τρίτο του 19ου αιώνα: κάποια fragmenta μόνο κατείχαμε από την έμμεση παράδοση, ενώ σχηματίζαμε παραπλανητικές εντυπώσεις γι’ αυτόν από τις διασκευές του Ρωμαίου κωμικού Πλαύτου και λιγότερο παραπλανητικές από εκείνες του Τερεντίου. Αρχής γενομένης όμως από τη λεγόμενη Membrana Petropolitana πρώτα, αλλά κυρίως από τον περίφημο πάπυρο του Καΐρου, σειρά εντυπωσιακών παπυρικών ευρημάτων μας αποκατέστησαν: ένα ακέραιο έργο, τον νεανικό Δύσκολο (μάλλον του 317)· τέσσερις κωμωδίες που σώζονται σε ποσοστό 50-80% (Περικειρομένη, Ἀσπίς, Ἐπιτρέποντες, Σαμία)· δύο ακόμα (Μισούμενος, Σικυώνιοι) σωζόμενες περίπου κατά το εν τρίτο, καθώς και εκτενή αποσπάσματα από αριθμό άλλων (Γεωργός, Ἥρως, Κόλαξ, Δὶς Ἐξαπατῶν, Φάσμα κ.ά.). Ο Μένανδρος συνεχίζει να ανακαλύπτεται: πρόσφατα ένα παλίμψηστο του Βατικανού μας χάρισε 200 πρωτόφαντους στίχους από την κωμωδία Τίτθη!
Διαβάστε τη συνέχεια στη σελίδα antonispetrides.wordpress.com
