Του Νίκου Τσούλια
Μη λιθοβολείτε το συνδικαλισμό!
γ) Κατηγορούνται οι συνδικαλιστές ότι χρησιμοποιούν το συνδικαλισμό ως όχημα για την πολιτική τους μετεξέλιξη. Και εδώ υπάρχουν απαντήσεις. Πρώτον, γιατί δεν βλέπουμε τους συνδικαλιστές που αγωνίζονται από μια διακριτή θέση και μετά επιστρέφουν στην εργασία τους ως απλοί εργαζόμενοι, και αυτό παρά το γεγονός ότι μπορεί να τους προσφέρεται μια σημαντική θέση στον κρατικό μηχανισμό;
Δεύτερον, θα μπορούσε να υπάρχει απαγορευτική ρήτρα μετεξέλιξης των συνδικαλιστών στη σφαίρα της πολιτικής και τι θα σήμαινε αυτό – θα ήταν προτιμότερο από τα αντίθετό του; Τρίτον, η εμπειρία που αποκτά ένα συνδικαλιστικό στέλεχος, γιατί δεν μπορεί να είναι χρήσιμη για τη διαμόρφωση ενός κυβερνητικού προγράμματος; Θεωρώ δηλαδή ότι δεν υπάρχει μια και μόνο απάντηση, αλλά περισσότερες και αντιθετικές μεταξύ τους – χωρίς αυτό να μειώνει την αξία καθεμιάς.
δ) Κατηγορείται ο συνδικαλισμός ότι είναι συντηρητικός, ότι δεν θέλει να αλλαχθεί τίποτα, ότι είναι υπέρ των κεκτημένων και της στασιμότητας, ότι έχει πάγιες θέσεις και επομένως είναι δογματικός. Όλες αυτές οι μομφές είναι ή ανόητες και αφελείς ή σκόπιμες και πολύ φτηνές. Ο συνδικαλισμός στην Ελλάδα έχει προοδευτικό προσανατολισμό. Αντιτίθεται στις αλλαγές που γίνονται σε βάρος των εργαζόμενων και της κοινωνίας, γιατί εδώ και αρκετά χρόνια αυτό συμβαίνει στη χώρα μας.
Οι λεγόμενες πάγιες θέσεις έχουν να κάνουν με τις βασικές αξίες και επιλογές, με εκείνες τις θέσεις που εδραιώνουν καταστατικά και συνειδησιακά το συνδικαλισμό. Για παράδειγμα, το εκπαιδευτικό κίνημα έχει την πρώτη των πρώτων σταθερή θέση για την προαγωγή της «Δημόσιας και Δωρεάν Παιδείας». Γιατί πρέπει να την αλλάξει, επειδή αυτό θέλουν οι δυνάμεις της αγοράς και όλοι όσοι χρεώνουν ως τον αίτιο όλων των δεινών το Δημόσιο;
ε) Κατηγορείται ο συνδικαλισμός ότι δεν έχει εξειδικευμένες θέσεις. Μπορεί αυτό να συμβαίνει σε διάφορες φάσεις. Αλλά πώς γενικεύεται, όταν δεν έχουμε καν μπει στον κόπο να μάθουμε τις επεξεργασίες που γίνονται και που σε αρκετές περιπτώσεις παίρνουν τη μορφή τόσο συγκεκριμένων και ειδικών προσεγγίσεων που υπερβαίνουν και τη μορφή Σχεδίων Νόμου! Και για να πάω στον εκπαιδευτικό χώρο και για την περίοδο 1993 – 2003 που γνωρίζω πολύ καλά.
Ας διαβάσει κάποιος τις επεξεργασίες (αναλύσεις, θέσεις και προτάσεις) της ΟΛΜΕ για όλα τα ζητήματα της εκπαίδευσης και των σχολείων: αναλυτικά προγράμματα και σχολικά βιβλία, νέες τεχνολογίες και καινοτομίες, παιδαγωγική κατάρτιση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, ειδική αγωγή και αγωγή καταναλωτή, περιβαλλοντική εκπαίδευση και πολιτισμός στο σχολείο, ειδική αγωγή και διαπολιτισμική εκπαίδευση… Είναι δημιουργήματα επιστημονικών ερευνών και εκπαιδευτικών συνεδρίων, συλλογικών προσπαθειών και συστηματικών εργασιών, στα οποία δύσκολα μπορεί να βρει κανένας τρωτά σημεία. Είναι σημαντική προσφορά της συλλογικότητας των εκπαιδευτικών στην ελληνική κοινωνία για το Όλον της θεσμικής μας εκπαίδευσης. Το δυστύχημα είναι ότι δεν αξιοποιείται ακόμα και από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς.
Συμπερασματικά θέτω προς στοχασμό απλά ερωτήματα. Γιατί δεν είναι δημιουργικός και θετικός ο ρόλος του συνδικαλισμού – με βάση ποια έρευνα και ποια μελέτη; Έχουμε αναλογιστεί ποια θα ήταν η θέση των εργαζόμενων διαχρονικά στην ιστορία της Ελλάδας χωρίς τη δράση των συνδικάτων και των κοινωνικών κινημάτων; Έχουμε αναρωτηθεί ως προς τη συνεισφορά των κοινωνικών κινημάτων στον εκδημοκρατισμό της πολιτείας μας; Έχουμε ποτέ φανταστεί τι θα σήμαινε να μην έχουμε συλλογική δράση, κοινωνικούς θεσμούς και οργανωμένους φορείς διεκδίκησης και αγώνων;
Ναι, ο συνδικαλισμός έχει αδυναμίες και ελλείψεις αλλά έχει μεγάλη προσφορά στη συνολική πρόοδο της χώρας. Ο συνδικαλισμός έχει ανάγκη από την κριτική και την αυτοκριτική, αλλά δεν μπορεί να δεχτεί τις θεωρίες της αποδόμησής του που έχουν σκληρό ταξικό και τοξικό σκοπό! Ας μη λιθοβολούμε λοιπόν το συνδικαλισμό. Ας μην υπάρχουν αφελείς στους εργαζόμενους. Να έχουμε πάντα στη σκέψη μας ότι οι εμπνευστές αυτής της αντιδραστικής ιδεολογίας είναι σκληροί φονταμενταλιστές των δυνάμεων της αγοράς και της προαγωγής της αγοράς σε πεδίο στο οποίο θα δίνονται οι «τελικές λύσεις» και όχι στα αντίστοιχα πεδία της κοινωνίας και της πολιτικής.
Αλλά δεν βλέπουμε σήμερα αυτές τις επιλογές τι ζωή μας επιφυλάσσουν και τι πολίτες θέλουν να προκρίνουν, ότι μας θέλουν μόνο καταναλωτές και οικονομικές μονάδες, που ο Κόσμος μας όλος και οι φιλοδοξίες μας και τα όνειρά μας θα ολοκληρώνονται στην παρακμιακή επικράτεια της λατρείας του χρήματος;
