ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΡΗΤΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
3ος ΚΥΚΛΟΣ ΑΝΟΙΚΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΩΝ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ
Παρασκευή 8 Δεκεμβρίου 2017, Αμφιθέατρο «Ν. Πολίτης», ώρα 18:00-21:00
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ
«Αγώνας άγονος; Μεταφράζοντας το πρωτότυπο – αρχαία και νεότερη λογοτεχνία».
18:00-18:20 Ανδρέας Μαρκαντωνάτος, Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας, Διευθυντής Εργαστηρίου Αρχαίας Ρητορικής και Δραματικής Τέχνης, Τμήμα Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου:
«Η Μετάφραση της Αρχαίας και Νεότερης Λογοτεχνίας. Κάποιες Εισαγωγικές Παρατηρήσεις»
18:20-18:40 Ιωάννης Καζάζης, Ομότιμος Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης – Πρόεδρος, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας:
«Η συμβολή της μετάφρασης διαφόρων γλωσσών προς τα νέα ελληνικά και η διαμόρφωση του μακροπερίοδου λόγου της νέας ελληνικής γλώσσας»
18:40-19:00 Γιώργος Κεντρωτής, Λογοτέχνης, μεταφραστής και Καθηγητής της Θεωρίας της Μετάφρασης, Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κοσμήτωρ της Σχολής Ιστορίας, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου:
«Η μετάφραση ως θεαιτήτεια “συνοχή λόγου” και “συμπλοκή ονομάτων”
19:00-19:20 Αθανάσιος Ευσταθίου, Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας, Τμήμα Ιστορίας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Διευθυντής Εργαστηρίου Μελέτης του αρχαίου κόσμου:
«Η μετάφραση του αρχαίου ελληνικού πεζού λόγου: ρητορικά και πολιτικά κείμενα»
19:20-19:40 Κατερίνα Σχινά, Κριτικός – Μεταφράστρια: «Η μετάφραση και η κριτική της»
19:40-20:00 Μαρία Τσαγκαράκη, Φιλόλογος – Πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Μεσσηνίας: «Τα μεταφρασμένα κείμενα στη σχολική τάξη».
20:00-20:30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ
Ανδρέας Μαρκαντωνάτος
Ο Ανδρέας Γ. Μαρκαντωνάτος είναι Καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Είναι συγγραφέας επιστημονικών μονογραφιών: Tragic Narrative: A Narratological Study of Sophocles’ Oedipus at Colonus (Berlin & New York: Walter de Gruyter, 2002), Oedipus at Colonus: Sophocles, Athens, and the World (Berlin & New York: Walter de Gruyter, 2007), Euripides’ Alcestis: Narrative, Myth, and Religion (Berlin & Boston: Walter de Gruyter, 2013), και Mortal Bodies and Immortal Memory in Euripides’ Heracles (Berlin & Boston: Walter de Gruyter, 2018). Επίσης, έχει εκπονήσει πληθώρα ερευνητικών εργασιών και έχει (συν-)επιμεληθεί πολυάριθμους συλλογικούς τόμους και πρακτικά διεθνών συνεδρίων, όπως: Αρχαία Ελληνική Τραγωδία: Θεωρία και Πράξη, Αττική Κωμωδία: Πρόσωπα και Προσεγγίσεις, Θέατρο και Πόλη: Αττικό Δράμα, Αθηναϊκή Δημοκρατία και Αρχαιοελληνική Θρησκεία, Crisis on Stage: Tragedy and Comedy in Late Fifth-Century Athens, Brill’s Companion to Sophocles, Theatre World: Critical Perspectives on Greek Tragedy and Comedy, Brill’s Companion to Euripides και άλλα.
Ιωάννης Ν. Καζάζης
Γεννημένος στη Θεσσαλονίκη (1947), με προπτυχιακές σπουδές στην Κλασική Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ και μεταπτυχιακές (MA & PhD) στα πανεπιστήμια του Illinois at Urbana-Champaign & Yale. Ειδικός ερευνητής στο Center for Hellenic Studies του Harvard, στην Ακαδημία Επιστημών της Αυστρίας, και στο Πανεπιστήμιο της N. Dakota (στη Λεξικογραφία). Επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Maryland. Από το 1979: Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο ΑΠΘ. Παράλληλα και διαδοχικά: Πρόεδρος του «Σχολείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας» (ΑΠΘ), Συντονιστής Έρευνας στο «Κέντρο Συντάξεως του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσας» (Ακαδημία Αθηνών), Διευθυντής Μικρών Γλωσσών στον Atlas Linguarum Europae. Από το 1994: Αναπληρωτής Πρόεδρος και Πρόεδρος του «Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας» και Διευθυντής των Τμημάτων Λεξικογραφίας και Πιστοποίησης Ελληνομάθειας. Από το 2010: Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας για την Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Εκτεταμένο ερευνητικό και συγγραφικό έργο στην κλασική φιλολογία (άρθρα και / ή μονογραφίες για τη Λυρική Ποίηση, την Ιστοριογραφία, το επιγραφικό Επίγραμμα, την Ιστορία των Ελληνικών Σπουδών στην Ευρώπη), στη Μεσαιωνική και Νεοελληνική Λεξικογραφία (έκδοση έξι τόμων του Μεσαιωνικού Λεξικού Κριαρά, του πρώτου τόμου του Modern Greek-English Dictionary του D.J. Georgacas, ενός μεσαιωνικού λεξικού στον Δημοσθένη και δύο προλεξικογραφικά έργα για το έργο του Μακρυγιάννη και ένα για το ποιητικό έργο του Σεφέρη.
Γιώργος Κεντρωτής
Ο Γιώργος Κεντρωτής γεννήθηκε στις 5.5.1958 στους Μολάους Λακωνίας. Σπούδασε Νομικά και Πολιτικές Επιστήμες στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετεκπαιδεύτηκε στο Διοικητικό Δίκαιο με τον καθηγητή Wilfried Fiedler στο Universität des Saarlandes της Ο.Δ. της Γερμανίας, ανακηρυχθείς Διδάκτωρ Νομικής. Άσκησε επί έτη τη δικηγορία στην Αθήνα και στο εξωτερικό. Το 1994 εξελέγη μέλος του ΔΕΠ στο ΤΞΓΜΔ του Ιονίου Πανεπιστημίου, όπου υπηρετεί ανελλιπώς έως και σήμερα. Έχει διδάξει ως προσκεκλημένος καθηγητής σε πανεπιστήμια της ημεδαπής, της Γερμανίας και της Ιταλίας. Έχει διατελέσει κατ’ επανάληψη πρόεδρος του ΤΞΓΜΔ και μέλος της Συγκλήτου του Ιονίου Πανεπιστημίου. Είναι τακτικό μέλος πολλών διεθνών επιστημονικών εταιρειών.
Τα βασικά ερευνητικά του ενδιαφέροντα ανάγονται στη θεωρία και την πράξη της μετάφρασης, στη γλωσσοφιλοσοφία, στην αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή παράδοση, στην παγκόσμια λογοτεχνία και στην ελληνική γραμματεία με έμφαση στο έργο της Επτανησιακής Σχολής, στον ελληνικό υπερρεαλισμό και στη λογοτεχνία από τον Μεσοπόλεμο έως και τις μέρες μας. Μεταφράζει στα Νέα Ελληνικά από τα Αρχαία Ελληνικά, τα Λατινικά, τα Γερμανικά, τα Ιταλικά, τα Ισπανικά, τα Γαλλικά, τα Αγγλικά, τα Ρωσικά και τα Τσεχικά.
Έχει δημοσιεύσει σε μορφή βιβλίου πάνω από 60 μεταφράσεις, τρία μυθιστορήματα και τέσσερεις ποιητικές συλλογές.
Τον ενδιαφέρει ο αθλητισμός, οι εικαστικές τέχνες, η κλασική μουσική και η λαϊκή μουσική από όλον τον κόσμο, ιδιαίτερα δε το ρεμπέτικο τραγούδι, η ναπολιτάνικη καντσονέττα και το αργεντίνικο τάνγκο.
Αθανάσιος Ευσταθίου
Γεννήθηκε στη Λάρισα, ενώ μετά τις εγκύκλιες σπουδές του εισήχθη και απεφοίτησε από το Τμήμα Φιλολογίας με ειδίκευση Κλασικής Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Στη συνέχεια έλαβε από το ίδιο Τμήμα Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στην Κλασική και Βυζαντινή Φιλολογία. Υπότροφος στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου παρακολούθησε τον Μεταπτυχιακό Κύκλο Σπουδών (Master of Arts) του King’s College, με ειδίκευση στην Ύστερη Αρχαιότητα, στην Παπυρολογία, Παλαιογραφία. Ακολούθως εκπόνησε στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (Royal Holloway College) διδακτορική διατριβή στην Κλασική Ρητορεία. Από το 2002 υπηρετεί ως μέλος ΔΕΠ, σήμερα Καθηγητής και Αναπληρωτής Πρόεδρος, στο Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Είναι Ιδρυματικός Υπεύθυνος του Προγράμματος Πρακτικής Άσκησης για το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, ενώ πρόσφατα εξελέγη Διευθυντής του Εργαστηρίου Μελέτης του Αρχαίου Κόσμου.
Το έργο του περιλαμβάνει μελέτες για τη λόγια Βυζαντινή γλώσσα, για τον Διόδωρο Σικελιώτη, τον Όμηρο, την κλασική ρητορεία και ρητορική, παπυρολογία, παλαιογραφία και κριτική κειμένου, το αττικό δίκαιο, τους θεσμούς της κλασικής περιόδου και την Αθηναϊκή δημοκρατία.
Κατερίνα Σχινά
Κριτικός, μεταφράστρια. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας και μουσική (ανώτερα θεωρητικά, πιάνο) στο Εθνικό Ωδείο και πλάι στον Αλέξανδρο Αινιάν. Ως κριτικός εμφανίστηκε με άρθρα της το 1983 στην εφημερίδα Η Αυγή.
Διετέλεσε μέλος (1985-1988) της συντακτικής ομάδας του περιοδικού Το Τέταρτο, μουσικοκριτικός και επιφυλλιδογράφος της εφημερίδας Η Καθημερινή (1987-1999) και από το 1995 ως το 1999 υπεύθυνη του Κυριακάτικου ένθετου «Ιδέες-Πολιτισμός» της ίδιας εφημερίδας.
Mέλος της συντακτικής ομάδας του ειδικού ενθέτου για το βιβλίο «Βιβλιοθήκη» της εφημερίδας Ελευθεροτυπία (1999-2009) και από το 2009 συνεργάτης της εφημερίδας Καθημερινή σε θέματα βιβλίου, σύμβουλος έκδοσης και κριτικός στο μηνιαίο πολιτιστικό περιοδικό The Books’ Journal και μέλος της συντακτικής ομάδας του ηλεκτρονικού περιοδικού Ο αναγνώστης.
Μουσικός παραγωγός στο Γ’ και Β’ Πρόγραμμα της Κρατικής Ραδιοφωνίας (1983-1994, και 2014-15), και στο Κανάλι 15 του Ρούσσου Κούνδουρου (1987-1989). Συνεργάτης της τηλεοπτικής εκπομπής για το βιβλίο «Βιβλιόραμα» (ΕΡΤ) (1987-1990). Από το 2006 αρχισυντάκτρια και παρουσιάστρια μαζί με τον Βαγγέλη Χατζηβασιλείου της τηλεοπτικής εκπομπής «Βιβλία στο κουτί» (ΕΤ1).
Δίδαξε πολιτιστικό ρεπορτάζ στο τμήμα ΜΜΕ του Παντείου Πανεπιστημίου (ΠΔ 407/80 από το 1994 ως το 2004), ενώ από το 2002 ως το 2010 δίδαξε λογοτεχνική μετάφραση στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης (ΕΚΕΜΕΛ). Έχει συνεργαστεί με την Ορχήστρα της ΕΡΤ, την Λυρική Σκηνή, το Μέγαρο Μουσικής και το Φεστιβάλ Αθηνών στη συγγραφή κειμένων για τα προγράμματα των παραστάσεων και στη μετάφραση λιμπρέτων λυρικών έργων.
Μαρία Τσαγκαράκη
Πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών του Τμήματος “Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών” (1972). Παρακολούθησε επίσης ετήσια επιμόρφωση στη ΣΕΛΜΕ Τρίπολης.
Εργάστηκε από το 1974 έως το 1979 ως καθηγήτρια φιλόλογος στην Ιδιωτική εκπαίδευση (Ελληνογαλλική Σχολή “Άγιος Ιωσήφ”, “Εστία Ν. Σμύρνης” και δραστηριοποιήθηκε συνδικαλιστικά στην ΟΙΕΛΕ (Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Ελλάδας), στην οποία διετέλεσε αντιπρόεδρος.
ΤΟ 1979 διορίστηκε στη δημόσια Μέση Εκπαίδευση στο νομό Μεσσηνίας, από όπου και συνταξιοδοτήθηκε το2014. Τα τελευταία 17 χρόνια της θητείας της υπηρέτησε ως διευθύντρια σε Λύκεια της Καλαμάτας. Εκτός από τη συνδικαλιστική δράση ( αντιπρόεδρος-γενική γραμματέας ΕΛΜΕ Μεσσηνίας) ασχολήθηκε με επιστημονικά και εκπαιδευτικά θέματα. Από το 1997 είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Μεσσηνίας, και επιμελείται τη διοργάνωση εκδηλώσεων πολιτιστικών, επιστημονικών, παιδαγωγικών, εκπαιδευτικών. Έχει στο ενεργητικό της πλήθος εισηγήσεων, πολλές από τις οποίες έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά και στον τοπικό τύπο.
