Στη διδασκαλία με μεθοδολογία STEM υπάρχει μετασχηματισμός της δασκαλοκεντρικής μεθόδου μάθησης στην ανακαλυπτική – διερευνητική μάθηση. Ο μαθητής εμπλέκεται δημιουργικά και συνεργατικά με τους συμμαθητές του, προκειμένου να δώσουν από κοινού λύσεις σε προβλήματα που τίθενται από τον εκπαιδευτικό (επίλυση προβλήματος).
Καταργείται ο «κακός δάσκαλος» και τη θέση του καταλαμβάνει η δημιουργία, η αναζήτηση, η έμπνευση, ο αναστοχασμός.
STEM είναι η σύγχρονη και καινοτόμος διδακτική προσέγγιση που αξιοποιεί τουλάχιστον τρεις από τους τέσσερις κλάδους: Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική και Μαθηματικά.
Τη σημερινή εποχή στις Η.Π.Α. έχουν δημιουργηθεί κέντρα STEM σε όλα σχεδόν τα Πανεπιστήμια, επίσης υπάρχουν STEM μαθήματα σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και ειδικά σχολεία με αυτήν την κατεύθυνση εκπαίδευσης.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι τυχαίο ότι είναι πρωτοπόρες στον τομέα αυτό της εκπαιδευτικής διδακτικής καινοτομίας. Ο Πρόεδρος Barack Obama είχε επισημάνει από το 2013 ότι απαιτείται να εκπαιδευτεί πλήθος καθηγητών (100.000) ειδικευμένων στο STEM. Δίδεται η ειδική visa Η1Β για εργασία εκπαιδευτικών με master στο STEM στις ΗΠΑ.
Οι οικονομικές προβλέψεις υποδεικνύουν την ανάγκη για ακόμη 1 εκατομμύριο περισσότερους επαγγελματίες STEM από ό,τι θα παράγουν οι ΗΠΑ με τον τρέχοντα ρυθμό κατά την επόμενη δεκαετία, προκειμένου η χώρα να διατηρήσει την ιστορική της υπεροχή στην επιστήμη και την τεχνολογία. Αυτά τα δεδομένα περιλαμβάνονται σε έρευνες που εύκολα βρίσκουμε στο διαδίκτυο. Δείχνεται η αναγκαιότητα των προηγμένων χωρών σε STEM εργαζομένους.
Το τελευταίο διάστημα παρατηρούμε στις γειτονιές της χώρα μας ότι αναπτύσσονται κέντρα εκπαίδευσης STEM-ρομποτικής, επίσης διεξάγονται πολλά σεμινάρια, ημερίδες και διαγωνισμοί. Μεγάλες εταιρείες δείχνουν εξαιρετικό ενδιαφέρον και γίνονται χορηγοί σε αυτές τις δράσεις. Τα ερωτήματα που δημιουργούνται όμως είναι πολλά. Οι διοργανωτές, οι ομιλούντες, οι εκπαιδευτές τι εκπαίδευση έχουν στη νέα αυτή διδακτική προσέγγιση; Μήπως πρέπει η πολιτεία να θεσμοθετήσει ένα σύγχρονο σύστημα σχεδιασμού και πιστοποίησης για την ανάπτυξη της STEM εκπαίδευσης για την δημιουργία μελλοντικών STEM εργαζομένων. Ίσως θα πρέπει να θεσμοθετηθούν τα προσόντα εκπαιδευτών αλλά και οι προδιαγραφές των χώρων που μπορεί να γίνεται εκπαίδευση STEM. Είναι εύκολο διαδικτυακά να ανατρέξουμε στη διεθνή κοινότητα όπου έχουν συσταθεί επιτροπές σχεδιασμού και ταξινόμησης επαγγελμάτων STEM.
Σε πράξη του ΙΕΠ (2015) παρατηρούμε την προτροπή για το σχεδιασμό αναλυτικών προγραμμάτων με βάση το STEM:
«Η ένταξη (STEM) προτείνεται από όσους σχεδιάζουν αναλυτικά προγράμματα, τόσο γιατί εξυπηρετεί καλύτερα τη μάθηση μέσα από την ολιστική αντιμετώπιση προβλημάτων, όσο και γιατί γεφυρώνει το χάσμα ανάμεσα στην επιστήμη και τις εφαρμογές της. Ως εκ τούτου ένα πλαίσιο διδασκαλίας των επιστημών αυτών μέσα από ένα μοντέλο ένταξης μπορεί να θεωρηθεί αποτελεσματικότερο για την προετοιμασία των εργαζομένων στο χώρο της τεχνολογίας και της επιστήμης του 21ου αιώνα».
Ο κεντρικός στόχος του STEM πιστεύουμε ότι θα πρέπει να είναι η ενημέρωση όλων όσων σχετίζονται με τη δημιουργία πολιτικών πάνω στην εκπαίδευση, για την εξαιρετικά σημαντική αξία που έχουν πλέον τα πεδία της επιστήμης, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών στην εκπαιδευτική διαδικασία, στην αγορά εργασίας και στις μελλοντικές οικονομικές εξελίξεις.
Την τελευταία δεκαετία παρατηρήθηκε παγκοσμίως μεγάλη ανησυχία όσον αφορά την έλλειψη εργαζομένων STEM για την κάλυψη των αναγκών της αγοράς εργασίας.
Ίσως πρέπει το ΙΕΠ και το Υπουργείο παιδείας να μελετήσουν το συγκεκριμένο θέμα προκειμένου να πορευθούμε σε μια κατεύθυνση με σαφή σχεδιασμό, στόχους και όραμα προκειμένου να χρησιμοποιηθεί η μεθοδολογία STEM σαν ένα εργαλείο κατά της ανεργίας αλλά και της ανάπτυξης της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε καινοτόμες διαδικασίες.
Πολύδωρος Σταυρόπουλος
Μηχανολόγος Εκπαιδευτικός
MSc STEM στην εκπαίδευση
Μέλος Δ.Σ. Ελληνικής Εκπαιδευτικής Ένωσης STEM