Ιστορία προσανατολισμού: Κριτήριο αξιολόγησης (Κεφάλαια 1ο, 2ο)
Κατεβάστε το αρχείο: Κριτήριο αξιολόγησης (Κεφάλαια 1ο, 2ο)
ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΕΜΑ Α
Να δοθεί το περιεχόμενο των όρων «Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος (ΔΟΕ)», «Στρατιωτικός Σύνδεσμος», «Κλήρινγκ», «Ομάδα Ιαπώνων».
Μονάδες 10 (4 χ 2,5)
ΘΕΜΑ Β
Β1.Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράμμα κάθε πρότασης και δίπλα σε κάθε γράμμα τη λέξη Σωστό, για τη σωστή πρόταση, και τη λέξη Λάθος, για τη λανθασμένη.
1)Στις 4 Αυγούστου του 1936 ο Ιωάννης Μεταξάς με την ανοχή του παλατιού, προχώρησε στην κατάλυση του κοινοβουλευτικού καθεστώτος και στην επιβολή δικτατορίας.
2)Η εθνική οικονομία κατά το 1910 χαρακτηρίζεται θετική και οι προϋπολογισμοί του κράτους ήταν πλεονασματικοί.
3)Η τράπεζα της Ελλάδος ιδρύθηκε το 1927 και λειτούργησε δύο έτη αργότερα.
4)Ο Ελευθέριος Βενιζέλος ήταν ο νικητής στην εκλογική αναμέτρηση του 1920.
5)Το κόμμα του Γ. Θεοτόκη υποστήριζε την αύξηση των εξοπλισμών και ζητούσε φορολογικές ελαφρύνσεις για τους μικροεισοδηματίες.
Μονάδες 10 (5Χ2)
ΘΕΜΑ Γ
1) Πως διαμορφώθηκε η διαδικασία επιλογής των υποψηφίων βουλευτών και το εκλογικό σύστημα στην Ελλάδα στο τελευταίο τέταρτο του 19oυ αιώνα;
2) Ποια ήταν τα πλεονεκτήματα που είχε αποκτήσει η Ελλάδα του μεσοπολέμου τα οποία επέτρεπαν τη θετική οικονομική της παρουσία;
Μονάδες 30 (15Χ2)
Γ1.Βασιζόμενοι στα ακόλουθα παραθέματα και τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης να αποτρέψει την εισαγωγή στην Ελλάδα της διεθνούς οικονομικής κρίσης του 1929 και τα αποτελέσματα αυτών των προσπαθειών.
Μονάδες 25
Κείμενο Α
Η Ελλάδα έχοντας συνδέσει τη δραχμή με τη λίρα και χάρη στις συνεχείς παρεμβάσεις της κυβερνητικής πολικής, κατόρθωσε να διατηρήσει τη σταθεροποίηση του 1928 για όσο διάστημα η αγγλική λίρα παρέμενε ελεύθερα μετατρέψιμη σε χρυσό. Όμως, αφότου η Αγγλία εγκατέλειψε επίσημα τη χρυσή βάση, η ελληνική σταθεροποίηση δεν είχε πλέον καμιά ελπίδα να διατηρηθεί. Στην υποτίμηση της αγγλικής λίρας, στην αυξανόμενη ζήτηση χρυσού και συναλλάγματος, η κυβέρνηση δεν αντέδρασε. Η Τράπεζα της Ελλάδος εξακολουθούσε να χορηγεί συνάλλαγμα χωρίς ποσοτικούς περιορισμούς. Όμως, μεταξύ των κύκλων του κεφαλαίου, η ιδέα ότι η σταθερότητα της δραχμής θα μπορούσε, με όλα αυτά να διατηρηθεί, θεωρήθηκε γενικά ως απολύτως απραγματοποίητη. Αυτό δημιούργησε μεταξύ των κεφαλαιούχων ένα ρεύμα δυσπιστίας προς τη δραχμή. Όλοι επιδίωκαν να μετατρέψουν το κεφάλαιό τους σε χρυσό ή σε ξένο συνάλλαγμα. Αποτέλεσμα ήταν να εξανεμιστεί σε ελάχιστο χρονικό διάστημα το αντίστοιχο κάλυμμα της Τράπεζας της Ελλάδος. Εμπρός σε αυτήν την κατάσταση, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να θέσει μια σειρά συναλλαγματικών περιορισμών για την προστασία του εθνικού νομίσματος. Όμως, όπως ήταν φυσικό, οι περιορισμοί στη χορήγηση ξένου συναλλάγματος άρχισαν να επιδρούν περιοριστικά και πάνω στην όλη κίνηση του εξωτερικού εμπορίου. Η υποτίμηση της αγγλικής λίρας έκλεινε την αγγλική αγορά για τα ελληνικά προϊόντα, όμως και η Ελλάδα με τη σειρά της, στην προσπάθειά της να προστατεύσει το νόμισμά της, κατέφευγε σε μια σειρά συναλλαγματικών ρυθμίσεων, που κατέληγαν να περιορίζουν την είσοδο των ξένων προϊόντων στην ελληνική αγορά.
Κ. Βεργόπουλος, «Η ελληνική οικονομία από το 1926 ως το 1935», στο Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τόμος ΙΕ,σελ. 328.
Κείμενο Β
Η μέθοδος του clearing αποφεύγει σε μεγάλο βαθμό την παρεμβολή του συναλλάγματος και γι’ αυτό συγκρίνεται με τις πρωτόγονες μορφές των ανταλλαγών. Με το μηχανισμό αυτό κάθε χώρα εξωθείται να μην εισάγει προϊόντα άλλης, παρά μόνο υπό τον όρο ότι και αυτή η τελευταία δέχεται να εισαγάγει σε αντιστάθμιση προϊόντα ίσης αξίας. Η μορφή αυτή του εμπορίου προτιμήθηκε στο μεσοπόλεμο από πολλές χώρες, γιατί επέτρεπε την εξοικονόμηση συναλλάγματος και για τις δύο εμπορευόμενες πλευρές. Η μέθοδος του clearing επέτρεπε διάφορες παραλλαγές γύρω από το ποσοστό των εισαγωγών που θα καλυπτόταν με εξαγόμενα προϊόντα και γύρω από το ποσοστό που θα καλυπτόταν με καθαρό συνάλλαγμα. Το πλεονέκτημα της μεθόδου αυτής ήταν ότι στηριζόταν σε συμφωνίες ολιγόμηνης διάρκειας, ανανεώσιμες, πράγμα που έδινε στο μηχανισμό του clearing μια ιδιαίτερη ευκαμψία και ικανότητα προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες συνθήκες.
Κ. Βεργόπουλος, «Η ελληνική οικονομία από το 1926 ως το 1935», στο Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τόμος ΙΕ,σελ. 341.
ΘΕΜΑ Δ
Δ1. Βασιζόμενοι στα ακόλουθα παραθέματα και τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στο Σύνταγμα του 1864: α) Τι όριζε αυτό και ποιες διαφορές είχε με το προηγούμενο Σύνταγμα; (12 μονάδες) β) Ποια ασάφειά του εκμεταλλεύτηκε ο Γεώργιος Α’ και ποια λύση δόθηκε; (13 μονάδες)
Μονάδες 25
Κείμενο Α
Το Σύνταγμα του 1864 δεν υπήρξε μόνο το μακροβιότερο στη συνταγματική μας ιστορία, αλλά αποτέλεσε και το βασικό κορμό του Συντάγματος του 1911 και του 1952. Η σημασία του, ως εκ τούτου, ξεπερνά τα στενά χρονικά πλαίσια της εποχής του και φτάνει ουσιαστικά ως τις μέρες μας. Νομικά, η βασική διαφορά του νέου Συντάγματος ως προς το Σύνταγμα του 1844 αφορούσε τη φύση και τη μορφή του πολιτεύματος που αυτό καθιέρωνε. Το Σύνταγμα του 1864 δεν ήταν Σύνταγμα-συνάλλαγμα, αλλά έργο κυριαρχίας Συντακτικής Συνέλευσης. Και τούτο, γιατί τυπικά ο βασιλιάς δεν συνέπραξε στην κατάρτισή του, αφού, σε αντίθεση με ό,τι είχε συμβεί μετά την εξέγερση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843, δεν αναγνωρίστηκε ως παράγων της συντακτικής εξουσίας. Ακόμη, το νέο Σύνταγμα, αναγνωρίζοντας το έθνος ως πηγή των εξουσιών (άρθρο 21), επιβεβαίωνε το πέρασμα από τη μοναρχική στη δημοκρατική αρχή, που είχε συντελεστεί τη νύχτα της 10ης Οκτωβρίου 1862. Έτσι, καθιέρωνε ως μορφή του πολιτεύματος τη βασιλευομένη δημοκρατία, αντί της συνταγματικής μοναρχίας. Ενόψει της διπλής αυτής διαφοράς, η σημασία πολλών από τις διατάξεις του Συντάγματος του 1844, που το νέο Σύνταγμα επαναλάμβανε αυτολεξεί –όπως, για παράδειγμα, η εξουσία του βασιλιά «να διορίζει και να παύει τους Υπουργούς αυτού» (άρθρο 31) ή να κυρώνει τους νόμους (άρθρο 36)- άλλαζε ριζικά τόσο ως προς τη νομική του φύση όσο και ως πραγμάτωση μιας συγκεκριμένης πολιτειακής φιλοσοφίας, το Σύνταγμα του 1864 βρισκόταν πολύ εγγύτερα προς τα σύγχρονά του δημοκρατικά Συντάγματα άλλων ευρωπαϊκών χωρών παρά προς το μοναρχικό Σύνταγμα της Ελλάδας του 1844. Το Σύνταγμα του 1864 καθιέρωνε τη δημοκρατική αρχή ή αρχή της λαϊκής κυριαρχίας. Και τούτο, κατ’ αρχάς, με το άρθρο 21 που, 37 χρόνια μετά το Σύνταγμα της Τροιζήνας, όριζε ότι «άπασαι αι εξουσίαι πηγάζουσιν εκ του Έθνους, ενεργούνται δε καθ’ όν τρόπον ορίζει το Σύνταγμα». Κατόπιν, με το άρθρο 44, που καθιέρωνε το λεγόμενο «τεκμήριον της αρμοδιότητος» υπέρ του λαού και των άλλων συντεταγμένων εξουσιών και εις βάρος του βασιλιά. Τέλος, με το άρθρο 66, που εντελώς πρωτοποριακά για την εποχή του, καθιέρωνε την καθολική ψηφοφορία για την ανάδειξη της Βουλής.
Ν.Κ. Αλιβιζάτος, «Το Σύνταγμα και οι εχθροί του στη νεοελληνική Ιστορία 1800-2010», εκδ. Πόλις, Αθήνα 2011, σελ. 117-118.
Κείμενο Β
«Τις πταίει;» (απόσπασμα) Δεν πταίει άρα το πολίτευμα, δεν πταίουσιν οι αντιπρόσωποι του Έθνους, δεν πταίει το Έθνος, αν η Βουλή είναι κατατετμημένη εις πολλά κόμματα και δεν έχει έτοιμην πλειοψηφίαν, όταν ζητηθή. Ας αφεθή να λειτουργήση το πολίτευμα εν τη βεβαιότητι ότι εκ της πλειονοψηφίας της Βουλής μορφούται η κυβέρνησις, και ταχέως θα ίδωμεν την Βουλήν συντασσομένην εις δύο κόμματα. Τα πολλά κόμματα παρ’ ημίν είναι αποτέλεσμα της προσκλήσεως των μειονοψηφιών εις την εξουσίαν. Η ευθύνη άρα πάσης της καταστάσεως ταύτης ανήκει εις τους παραβιάζοντας την κοινοβουλευτικήν αρχήν του σχηματισμού των κυβερνήσεων εκ της πλειοψηφίας της Βουλής.
Χαρίλαος Τρικούπης, «Τις πταίει;», εφημ. Καιροί, 29 Ιουνίου 1874
- Ακολουθήστε τη σελίδα μας στο facebook Φιλολογικός Ιστότοπος για να ενημερώνεστε για όλα τα εκπαιδευτικά θέματα.
