Διδαγμένο κείμενο: Λυσίας Ὑπὲρ Μαντιθέου §§ 10-12
Ἐγὼ γὰρ πρῶτον μέν, οὐσίας μοι οὐ πολλῆς καταλειφθείσης διὰ τὰς συμφορὰς καὶ τὰς τοῦ πατρὸςκαὶ τὰς τῆς πόλεως, δύο μὲν ἀδελφὰς ἐξέδωκα ἐπιδοὺς τριάκοντα μνᾶς ἑκατέρᾳ, πρὸς τὸν ἀδελφὸν δ᾽ οὕτως ἐνειμάμην ὥστ᾽ ἐκεῖνον πλέον ὁμολογεῖν ἔχειν ἐμοῦ τῶν πατρῴων, καὶ πρὸς τοὺς ἄλλους ἅπαντας οὕτως βεβίωκα ὥστε μηδεπώποτέ μοι μηδὲ πρὸς ἕνα μηδὲν ἔγκλημα γενέσθαι. καὶ τὰ μὲν ἴδια οὕτως διῴκηκα· περὶ δὲ τῶν κοινῶν μοι μέγιστον ἡγοῦμαι τεκμήριον εἶναι τῆς ἐμῆςἐπιεικείας, ὅτιτῶν νεωτέρων ὅσοι περὶ κύβουςἢ πότους ἢ [περὶ] τὰς τοιαύτας ἀκολασίας τυγχάνουσι τὰς διατριβὰς ποιούμενοι, πάντας αὐτοὺς ὄψεσθέ μοι διαφόρους ὄντας, καὶ πλεῖστα τούτους περὶ ἐμοῦ λογοποιοῦντας καὶ ψευδομένους. καίτοι δῆλον ὅτι, εἰ τῶν αὐτῶν ἐπεθυμοῦμεν, οὐκ ἂν τοιαύτην γνώμην εἶχον περὶ ἐμοῦ. ἔτι δ᾽, ὦ βουλή, οὐδεὶς ἂν ἀποδεῖξαι περὶ ἐμοῦ δύναιτο οὔτε δίκην αἰσχρὰν οὔτε γραφὴν οὔτε εἰσαγγελίαν γεγενημένην· καίτοι ἑτέρους ὁρᾶτε πολλάκις εἰς τοιούτους ἀγῶνας καθεστηκότας. πρὸς τοίνυν τὰς στρατείας καὶ τοὺς κινδύνους τοὺς πρὸς τοὺς πολεμίους σκέψασθε οἷον ἐμαυτὸν παρέχω τῇ πόλει.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1.Σε κάθε μία από τις διατυπώσεις που ακολουθούν να δώσετε το χαρακτηρισμό «Σωστό» ή «Λάθος», ανάλογα με το αν αποδίδουν το νόημα του κειμένου σωστά ή όχι. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας με συγκεκριμένη αναφορά στο κείμενο.
α.Ο Μαντίθεος είχε κληρονομήσει μεγάλη περιουσία από τον πατέρα του.
β.Ο Μαντίθεος δεν έδωσε μεγάλη προίκα στις αδερφές του.
γ.Ο Μαντίθεος μοίρασε εξίσου την περιουσία με τον αδερφό του.
δ. Ο Μαντίθεος διέφερε από τους συνομηλίκους του.
ε. Ο Μαντίθεος δεν είχε εμπλακεί σε κανενός είδους δικαστικό αγώνα.
Μονάδες 10
2.Το ήθος του Μαντιθέου αναδεικνύεται στο κείμενο μέσα από αντιθέσεις. Να τις επισημάνετε και να σκιαγραφήσετε την προσωπικότητά του.
Μονάδες 10
3.Γιατί ο δοκιμαζόμενος για την κατάληψη δημόσιου αξιώματος στην αρχαία Αθήνα έπρεπε να λογοδοτήσει για τη ζωή του;
Μονάδες 10
4.Αφού διαβάσετε το απόσπασμα που ακολουθεί από το λόγο του Λυσία «Κατά Φίλωνος δοκιμασία», να συγκρίνετε τη συμπεριφορά του δοκιμαζόμενου νέου που κατηγορείται (όπως αυτή παρουσιάζεται μες στο απόσπασμα) και τη συμπεριφορά του Μαντίθεου στην ιδιωτική τους ζωή. Ποιος από τους δυο φαίνεται να έχει περισσότερες πιθανότητες να περάσει με επιτυχία τη δοκιμασία και γιατί;
Δεν μπορώ εγώ τουλάχιστον να καταλάβω γιατί πρέπει να έχετε διαφορετική γνώμη για αυτόν από εκείνην την οποίαν έχουν οι συγγενείς του· διότι γνωρίζουν τα αμαρτήματά του, ώστε, και αν δεν είχε διαπράξει κάποιο άλλο αμάρτημα, να αρκούν αυτά ώστε να μην εγκριθεί η εκλογή του. Αυτά για τα οποία τον κατηγορούσε η μητέρα του, όσο ζούσε, θα παραλείψω. Συμπεραίνοντας όμως εσείς, από όσα έκανε η μητέρα του όταν πέθαινε, εύκολα θα καταλάβετε τη συμπεριφορά του προς αυτήν. Εκείνη δηλαδή δεν είχε καμία εμπιστοσύνη όταν πέθαινε να εμπιστευθεί τον εαυτόν της σ’ αυτόν, αλλά έχοντας εμπιστοσύνη στον Αντιφάνη, χωρίς να είναι συγγενής της καθόλου, έδωσε τρεις μνες για την κηδεία της περιφρονώντας εκείνον αν και ήταν παιδί της. Άρα, λοιπόν, αυτό δεν φανερώνει ότι αυτή γνώριζε καλά ότι ο γιός της ούτε εξαιτίας της συγγένειας δεν θα εκτελούσε τα πρέποντα για τον ενταφιασμό της;
Μονάδες 10
5.Σε κάθε μία από τις διατυπώσεις που ακολουθούν να δώσετε το χαρακτηρισμό «Σωστό» ή «Λάθος».
α.Τα ενθυμήματα είναι βραχυλογικοί συλλογισμοί που δίνουν ασφαλή συμπεράσματα.
β.Με τον επίλογο επιτυγχάνεται η ανάμνηση και η παθοποιία.
γ.Οι άτεχνες πίστεις είναι εκείνες που οφείλονται στην τεχνική δεξιότητα του ρήτορα.
δ.Η διήγηση υπάρχει πάντοτε και μόνο στους δικανικούς λόγους.
Μονάδες 10
6.α)Να συνδέσετε τις παρακάτω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια: έλλειψη, εκδότης, διανομέας, άγονος, παρόν, χειροποίητο, απροθυμία, δικαστής, ενόραση, κατάσταση
Μονάδες 10
Αδίδακτο κείμενο: Ξενοφῶντος Ἑλληνικά 2.4.2.1 – 2.4.4.1
Οι δημοκρατικοί με τον Θρασύβουλο καταλαμβάνουν το φρούριο της Φυλής και νικούν στη Μουνυχία.
Ἐκ δὲ τούτου Θρασύβουλος ὁρμηθεὶς ἐκ Θηβῶν ὡς σὺν ἑβδομήκοντα Φυλὴν χωρίον καταλαμβάνει ἰσχυρόν. οἱ δὲ τριάκοντα ἐβοήθουν ἐκ τοῦ ἄστεως σύν τε τοῖς τρισχιλίοις καὶ σὺν τοῖς ἱππεῦσι καὶ μάλ’ εὐημερίαςοὔσης. ἐπεὶ δὲ ἀφίκοντο, εὐθὺς μὲν θρασυνόμενοί τινες τῶν νέωνπροσέβαλλον πρὸς τὸ χωρίον, καὶ ἐποίησαν μὲν οὐδέν, τραύματα δὲ λαβόντες ἀπῆλθον. βουλομένων δὲ τῶν τριάκοντα ἀποτειχίζειν, ὅπως ἐκπολιορκήσειαν αὐτοὺς ἀποκλείσαντες τὰς ἐφόδους τῶν ἐπιτηδείων, ἐπιγίγνεται τῆς νυκτὸςχιὼν παμπλήθης καὶ τῇ ὑστεραίᾳ. οἱ δὲ νιφόμενοι ἀπῆλθον εἰς τὸ ἄστυ, μάλα συχνοὺς τῶν σκευοφόρων ὑπὸ τῶν ἐκ Φυλῆς ἀποβαλόντες. γιγνώσκοντες δὲ ὅτι καὶ ἐκ τῶν ἀγρῶν λεηλατήσοιεν, εἰ μή τις φυλακὴ ἔσοιτο.
Πηγή: TLG
- Νίφω= χιονίζω
- συχνοί= πολλοί
- σκευοφόροι=βοηθητικοί στρατιώτες
- ἀποβάλλω=σκοτώνω
Παρατηρήσεις
1.Να μεταφράσατε το παραπάνω απόσπασμα.
Μονάδες 10
2.Ποιες ήταν οι ενέργειες των τριάκοντα και ποιο αποτέλεσμα είχαν;
Μονάδες 10
3.Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους:
|
τοῦ ἄστεως |
Ονομαστική πληθυντικού |
|
|
τοῖς ἱππεῦσι |
Γενική ενικού |
|
|
τῆς νυκτὸς |
Δοτική πληθυντικού |
|
|
τῶν ἀγρῶν |
Αιτιατική ενικού |
|
|
φυλακὴ |
Γενική πληθυντικού |
|
|
ἐβοήθουν |
γ´ ενικό οριστικής ενεστώτα |
|
|
ἀφίκοντο |
Απαρέμφατο στον ίδιο χρόνο |
|
|
ἐποίησαν |
Μετοχή στον ίδιο χρόνο |
|
|
ἀπῆλθον |
β´ ενικό προστακτικής στον ίδιο χρόνο |
|
|
ἔσοιτο |
Το ίδιο πρόσωπο, στον ίδιο χρόνο στην οριστική |
|
Μονάδες 10
4.Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις υπογραμμισμένες λέξεις του κειμένου και να δηλώσετε τι προσδιορίζουν:ἰσχυρόν, τῶν νέων, ἀποτειχίζειν, τῆς νυκτὸς, εἰς τὸ ἄστυ.
Μονάδες 10
