Του Δημήτρη Χρυσόπουλου, Φιλόλογου – Ιστορικού
Οι εβδομάδες κυλάνε γρήγορα -τελικά- εν μέσω καραντίνας και παρότι θα περίμενε κανείς ότι η εκπαιδευτική ειδησεογραφία θα περιστρέφονταν γύρω από το άνοιγμα των σχολείων και το πότε θα γίνουν οι πανελλαδικές εξετάσεις, τελικά άλλαξε πλεύση τις τελευταίες ημέρες. Ο λόγος φυσικά είναι το νέο σχέδιο νόμου για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, που θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση αμέσως μετά το Πάσχα.
Το νέο αυτό σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ θα το «εγκαινιάσουν» οι φετινοί μαθητές της Γ’ Γυμνασίου που του χρόνου θα φοιτήσουν στην Α’ Λυκείου.
Με βάση αυτό, λοιπόν, καθιερώνεται το εθνικό απολυτήριο, ενώ θα υπάρχει σύνδεση των πιστοποιητικών γλωσσομάθειας με την απόκτηση του απολυτηρίου Λυκείου. Παράλληλα η επιτυχής ολοκλήρωση του Λυκείου θα οδηγεί στην απόκτηση εθνικού απολυτηρίου, ενώ για τον προσδιορισμό του βαθμού του, θα συνυπολογίζονται οι βαθμοί των τριών τάξεων του Λυκείου με ειδικό συντελεστή ανά τάξη.
Επιπρόσθετα, θεσμοθετούνται γραπτές προαγωγικές εξετάσεις από τάξη σε τάξη για όλες τις τάξεις του Λυκείου, ενώ η επιλογή των θεμάτων θα γίνεται από τράπεζα θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας. Ακόμη, θεσμοθετείται ελάχιστη βάση εισαγωγής στα ανώτερα ιδρύματα, η βάση ανά τμήμα ενδεχομένως να καθορίζεται πλέον από τα Πανεπιστήμια, όπως επίσης και ο αριθμός εισακτέων, σε χρονικό ορίζοντα τουλάχιστον τριετίας.
Παράλληλα, μεταξύ άλλων, αναμένουμε την επαναφορά των Λατινικών ως μάθημα πανελλαδικώς εξεταζόμενο, την ενοποίηση της δεύτερης και τρίτης ομάδας προσανατολισμού, την κατάργηση των επταώρων στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, ενώ τέλος πρόκειται να αλλάξει και το ισχύον καθεστώς των απουσιών των μαθητών από το επόμενο σχολικό έτος.
Το νομοσχέδιο σε γενικές γραμμές και εφόσον είναι έτσι όπως γράφεται, κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, χρειάζεται, όμως, ακόμη πολλές και μεγάλες αλλαγές. Το Λύκειο πρέπει να αποκτήσει επιτέλους οντότητα ως σχολική μονάδα και αυτό θα γίνει, αν οι μαθητές αρχίσουν να διαβάζουν όλα τα μαθήματα σε όλες τις τάξεις. Τι ίσχυε μέχρι τώρα; Ένας μαθητής έπαιρνε απολυτήριο ακόμη κι αν επί τρία χρόνια δεν άνοιγε βιβλίο ούτε λεπτό και αυτό το ξέρουμε πολύ καλά όσοι διδάσκουμε. Να σκεφτεί κάποιος ότι έπαιρναν απολυτήριο Λυκείου μαθητές με γενικό μέσο όρο 5-7 σε πολλά μαθήματα βαρύτητας (Γλώσσα, Μαθηματικά κλπ.) και μάλιστα μέσα σε ένα πλαίσιο μεγίστης χαλαρότητας που χαρακτηρίζει το σχολείο τα τελευταία -πολλά- χρόνια. Δηλαδή σκεφτείτε τι βαθμοί θα ήταν αυτοί σε κανονικό πλαίσιο! Οι βαθμοί, όμως, πρέπει να είναι αποτέλεσμα αντικειμενικότατων κριτηρίων! Και γνωρίζουμε πολύ καλά -άπαντες- ότι η κρίση πολλών εκπαιδευτικών δεν είναι τέτοια διότι ταυτόχρονα είναι πάρα πολλοί εκείνοι οι παράγοντες που συντελούν στην κατάσταση αυτή.
Βεβαίως σέβομαι τις επί μέρους διαφωνίες κάποιων και οπωσδήποτε είναι δύσκολο να επιτευχθεί η ικανοποίηση όλων των μερίδων -και εγώ σε κάποια σημεία, σαφώς και διαφωνώ (θα αναφερθούμε εκτενέστερα με την ψήφιση του νομοσχεδίου). Νομίζω, όμως, ότι κάποια στιγμή πρέπει όλοι να αναλάβουμε τις ευθύνες μας μπροστά στο ψυχορραγούν σημερινό λύκειο, ανεξαρτήτως προσωπικών προτιμήσεων και πολιτικής τοποθέτησης.
Όλα χρειάζονται με το μέτρο που τους αναλογεί. Και τα θρησκευτικά και τα λατινικά και τα μαθηματικά και η φυσική και η χημεία και η γυμναστική και η βιολογία και η κοινωνιολογία και η πληροφορική και άλλες ειδικότητες
αλλά δεν γίνεται όλες να πάρουν από δέκα ώρες την εβδομάδα και να εξετάζονται Πανελλαδικά μόνο για να ικανοποιούνται οι πολυπληθείς ομάδες που έχουν, ο συνδικαλισμός και όλα αυτά πάντα με την πίεση του «έχω τόσους αδιόριστους στον κλάδο, αυξήστε τις ώρες να διοριστούν»!
Η χάραξη και το πλάνο των μαθημάτων πρέπει να γίνει με τη λογική και τις ανάγκες της εποχής. Αν υπήρχε αυτογνωσία, θα ήταν πολύ εύκολο όσοι δεν δύνανται, δεν κινούνται από εσωτερική ανάγκη να γίνουν επιστήμονες, να ακολουθούσαν κάτι πιο χρήσιμο για την κοινωνία και για τους ίδιους. Μετράμε πολλούς πτυχιούχους χωρίς κέφι για περαιτέρω εξέλιξη και δουλειά. Αρκετούς άλλους με αυτά τα χαρακτηριστικά, που δυσκολεύονται, λόγω της πληθώρας «επιστημόνων», σε ένα αναξιοκρατικό περιβάλλον εργασίας, όπως το ελληνικό, να βρουν τη θέση που τους αξίζει. Γενικές γνώσεις και εξειδικευμένες σε έναν καλό συνδυασμό, απαιτούνται για έναν σύγχρονο νέο. Οφείλει, λοιπόν, το δημόσιο σχολείο να τις προσφέρει (κι αν εστιάσει στη γνώση κι όχι στη φιγούρα θα τα καταφέρει).
Και μέσα σε όλα αυτά ήρθε ξανά στο προσκήνιο η διαμάχη ανάμεσα σε όσους είναι υπέρ των Λατινικών και αυτούς που είναι υπέρ της Κοινωνιολογίας. Αυτή τη διαμάχη, ειλικρινά, τη θεωρώ ανόητη. Γιατί η ύπαρξη του ενός συνιστά την κατάργηση του άλλου; Είναι άλλο πράγμα αν πρέπει να διδάσκονται τα Λατινικά γενικά και άλλο αν πρέπει να αντικαταστήσουν την κοινωνιολογία από πανελλαδικά εξεταζόμενο μάθημα. Σαφώς και μπορούν να συνυπάρξουν και τα δύο αρμονικά, λύσεις υπάρχουν, πράξεις χρειάζονται. Με την υποσημείωση πάντα ότι το μάθημα των Λατινικών χρειάζεται ολική αναδιάρθρωση σε βιβλία, τρόπο διδασκαλίας και εξέτασης, ενώ το ίδιο ισχύει και για την Κοινωνιολογία. Είναι δύο μαθήματα διαφορετικά, ικανά να προσφέρουν σημαντικά εφόδια στους μαθητές!
Συμπερασματικά, παρατηρούμε συνεχώς τα τελευταία χρόνια ότι η εκάστοτε κυβέρνηση προβαίνει συνεχώς σε αλλαγές του εκπαιδευτικού συστήματος, γεγονός που σίγουρα δεν μπορεί να θέσει τις βάσεις ώστε να χτιστεί κάτι καλό και σταθερό. Οι όποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν, καλό θα ήταν να ξεκινήσουν από το Δημοτικό και το Γυμνάσιο και όχι από το Λύκειο. Είναι λάθος στρατηγική να ξεκινούν μονίμως οι αλλαγές από την Α’ Λυκείου, με στόχο την προετοιμασία για τις πανελλαδικές εξετάσεις εισαγωγής στα ΑΕΙ. Πρώτα πρέπει να φτιαχτούν τα θεμέλια της εκπαίδευσης και μετά να ασχοληθούμε με τα υπόλοιπα.
Εύχομαι ολόψυχα Καλή Ανάσταση και Υγεία σε όλο τον κόσμο! Το φετινό Πάσχα, σίγουρα είναι πρωτόγνωρο για όλους μας. Ας παραμείνουμε ψύχραιμοι και αισιόδοξοι, ελπίζοντας ότι έρχονται καλύτερες μέρες από αυτές που διανύουμε!
