Του Δημήτρη Χρυσόπουλου, Φιλόλογου – Ιστορικού
Βαδίζοντας αισίως στο τέλος του έτους, την ώρα που όλοι ετοιμάζονται για τις χριστουγεννιάτικες διακοπές που φέτος θα είναι εντελώς διαφορετικές, στο προσκήνιο ήρθε, όπως αναμενόταν κάποια στιγμή άλλωστε, τόσο το ζήτημα της βαθμολόγησης των μαθητών για το πρώτο τετράμηνο όσο φυσικά και αυτό που αφορά τις επικείμενες αλλαγές στο σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων.
Αρχικά, ως προς τις βαθμολογίες του τετραμήνου σκόπιμο κρίνεται να αναφερθεί ότι το υπουργείο Παιδείας μετά από σχετική εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής ενημέρωσε ότι όσον αφορά τις ολιγόλεπτες και ωριαίες γραπτές δοκιμασίες, οι εκπαιδευτικοί ενθαρρύνονται να αξιοποιούν τα εργαλεία«Ασκήσεις» και «Εργασίες» από την ηλεκτρονική τάξη, ενώ για τη διενέργεια εξετάσεων με ωριαίες ή ολιγόλεπτες γραπτές δοκιμασίες κατά τη διάρκεια της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης υφίστανται τρεις επιλογές, με θέματα αυτόματης βαθμολόγησης, ανάπτυξης (ελεύθερου κειμένου) αλλά και με συνδυασμό θεμάτων.
Στην περίπτωση, μάλιστα, που εφαρμόζεται ωριαία γραπτή δοκιμασία -σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις- οι εκπαιδευτικοί ενθαρρύνονται να δημιουργούν πολλαπλές ομάδες θεμάτων για να αποτρέπονται φαινόμενα συνεργασίας ή ηλεκτρονικής αντιγραφής και διαμοιρασμού απαντήσεων μεταξύ των μαθητών και μαθητριών. Επίσης, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο αντιγραφής μεταξύ των μαθητών και μαθητριών, προτείνεται να δημιουργούνται περισσότερες από μίαασκήσεις και να ανατίθενται σε κάθε ομάδα μαθητών και μαθητριών διαφορετική άσκηση».
Όπως, καταλαβαίνουμε λοιπόν, τα πράγματα σαφώς και δεν είναι τόσο εύκολα και μία τέτοια βαθμολόγηση θεωρώ πως μόνο επιπλέον άγχος θα επιφέρει στην ήδη υπάρχουσα κατάσταση από τη στιγμή που η τηλεκπαίδευση σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αποτελέσει πηγή ασφαλών συμπερασμάτων σχετικά με την αξιολόγηση των μαθητών. Εν προκειμένω, νομίζω ότι η πιο ορθολογική λύση θα ήταν να παραταθεί το πρώτο τετράμηνο… Με τον τρόπο αυτό, αν υποθέσουμε ότι όλα θα κυλήσουν ομαλά και τα παιδιά θα επιστρέψουν στα σχολεία μέσα στον Ιανουάριο, θα υπάρχει χρόνος τόσο για να προγραμματιστούν οι ωριαίες δοκιμασίες διασφαλίζοντας ότι δεν θα είναι αποτέλεσμα αντιγραφής και παράλληλα μέσω της διά ζώσης εκπαίδευσης και της καθημερινής παρουσίας μέσα στην τάξη, η βαθμολογία των μαθητών, ασφαλώς και θα είναι περισσότερο αντικειμενική.
Οι διαδικασίες που προτείνει το υπουργείο, θεωρητικά, ακούγονται ωραίες αλλά πρακτικά δεν μπορούν να εφαρμοστούν με επιτυχία για πολλούς λόγους. Ελάχιστοι εκπαιδευτικοί διαθέτουν άριστη εξοικείωση με αυτές τις πλατφόρμες και μπορούν να τις χρησιμοποιούν κατά τον ενδεδειγμένο τρόπο. Πώς θα εμπλακούν, άραγε, μ’ αυτές τις πολύπλοκες διαδικασίες όταν δεν έχουν επιμορφωθεί σχεδόν καθόλου στη χρήση τους; Η πολύωρη ενασχόληση με τεχνικά και πρακτικά ζητήματα που άπτονται της πληροφορικής θα δυσκολέψει τη ζωή των εκπαιδευτικών αλλά και θα υποβαθμίσει την ενασχόληση με το ουσιώδες μέρος του μαθήματος, ενώ θα περάσει σε δεύτερη μοίρα η πραγματική και ουσιώδης αξιολόγηση αφού θα είναι διάτρητη από παντού και δεν θα εμπεριέχει στοιχεία αξιοπιστίας.
Το υπουργείο οφείλει πάνω απ’ όλα να σκεφτεί τους μαθητές και να μην γίνονται κινήσεις για το θεαθήναι. Η τηλεκπαίδευση μπορεί να προχωράει, η μάθηση όμως δεν ακολουθεί… Πολλά είναι εκείνα τα παιδιά που δεν παρακολουθούν πίσω από τις κλειστές κάμερες, και φυσικά μαθαίνουν ελάχιστα πράγματα. Και για να μην είμαι άδικος, επίσης πολλά, είναι και εκείνα που προσπαθούν πάρα πολύ και φυσικά πρέπει να επιβραβευτούν για τους κόπους τους.
Πρέπει, όμως, να κατανοήσουμε ότι η τηλεκπαίδευση δεν είναι εξέλιξη της παραδοσιακής διδασκαλίας, είναι μια λύση ανάγκης και μάλιστα προσωρινή. Οι πλατφόρμες και η τεχνολογία που την υποστηρίζουν υπάρχουν εδώ και χρόνια, υπάρχουν, όμως, αρκετοί λόγοι που δεν έχει καθιερωθεί η χρήση τους και αυτός ο τρόπος διδασκαλίας και εξέτασης. Ας μην παρασυρόμαστε από το φαίνεσθαι και ας σταθούμε αντάξιοι των συνθηκών, η συμπεριφορά μας επηρεάζει τις ζωές και τα όνειρα των μαθητών μας. Έχουμε καθήκον όχι μόνο να τους διδάξουμε αλλά και να τους προστατεύσουμε από τον παραλογισμό των ημερών…
Όμως η αξιολόγηση δεν είναι το μόνο ζήτημα που απασχολεί τον χώρο της εκπαίδευσης τις τελευταίες ημέρες, αφού μέσα στην εβδομάδα έγιναν γνωστές οι επικείμενες αλλαγές που παρουσίασε η υπουργός Παιδείας στην έκτακτη Σύνοδο Πρυτάνεων, οι οποίες προβλέπουν δύο μηχανογραφικά και ελάχιστη βάση εισαγωγής, και αναμένεται να προωθηθούν σύντομα, προς ψήφιση, στη Βουλή.
Ειδικότερα, το πρώτο μηχανογραφικό δελτίο θα το συμπληρώνουν όλοι οι υποψήφιοι, χωρίς να εξαιρείται κανείς, έχοντας όμως συγκεκριμένο αριθμό επιλογών. Παράλληλα θεσμοθετείται ελάχιστη βάση εισαγωγής από κάθε πανεπιστημιακό τμήμα ως ποσοστό του μέσου όρου των επιδόσεων όλων των υποψηφίων στο σύνολο των μαθημάτων του επιστημονικού πεδίου στο οποίο αντιστοιχεί το τμήμα. Ωστόσο, η γενική αυτή βάση εισαγωγής θα λειτουργεί ως «βάση αναφοράς», αφού προβλέπεται ένα είδος αυτονομίας για κάθε τμήμα, να αυξομειώσει τη βάση εισαγωγής του σε σχέση με αυτή. Στη συνέχεια και όταν βγουν τα αποτελέσματα, θα κληθούν να συμπληρώσουν δεύτερο μηχανογραφικό για τις θέσεις που έχουν μείνει κενές, μόνο οι υποψήφιοι που δεν πέρασαν σε καμία σχολή.
Ο περιορισμός του πλήθους των επιλογών όσον αφορά τα τμήματα δίνει νόημα στην επιλογή των υποψηφίων, επομένως είναι πολύ θετικό βήμα. Θα πρέπει όμως να υπάρξει και η αντίστοιχη έμφαση στον επαγγελματικό προσανατολισμό στο πλαίσιο του σχολείου. Επίσης θα πρέπει να ενισχυθεί η αντιστοιχία των εξεταζόμενων μαθημάτων και του περιεχομένου των σπουδών. Παρόλα αυτά δεν βρίσκω το λόγο όλα αυτά να προωθούνται την ώρα που τα πάντα είναι τόσο ρευστά αφού το υπουργείο θα μπορούσε απλά να θεσμοθετήσει όσα θέλει να αλλάξει και να ισχύουν για την επόμενη χρονιά. Και ας μην ξεχνάμε ότι παραμένουν ακόμη σε εκκρεμότητα τόσο η τράπεζα θεμάτων -που άνοιξε από την Παρασκευή- ως προς το αν θα ισχύσει οριστικά από φέτος όσο και μια ενδεχόμενη μείωση της ύλης των φετινών πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων…
