Του Δημήτρη Χρυσόπουλου, Φιλόλογου – Ιστορικού
Παρότι συνήθως κάθε χρόνο, τέτοιες μέρες, οι περισσότεροι ασχολούμαστε περισσότερο με τις χριστουγεννιάτικες διακοπές μας παρά με άλλα θέματα της καθημερινότητας, το 2020 αποδεικνύει για ακόμη μια φορά πόσο διαφορετικό είναι από κάθε άποψη… Για να γίνω, όμως, πιο συγκεκριμένος αναφέρομαι, κυρίως, στις τρεις δέσμες ρυθμίσεων που εισηγήθηκε η υπουργός Παιδείας με στόχο τη βελτίωση των σπουδών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Ειδικότερα, λοιπόν, με βάση τις εισηγήσεις που έγιναν από την υπουργό Παιδείας στο υπουργικό συμβούλιο μέσα στην εβδομάδα και είδαν το φως της δημοσιότητας, όπως αναφέραμε επιγραμματικά και στο προηγούμενο άρθρο μας στην πάντα φιλόξενη στήλη του «www.filologikos–istotopos», πλέον, διαμορφώνεται ένα καινούργιο σκηνικό στην τριτοβάθμια εκπαίδευση που περιλαμβάνει αρκετές νέες ρυθμίσεις.
Ελάχιστη βάση εισαγωγής
Αρχικά, κάθε πανεπιστημιακό τμήμα θα θέτει ως ελάχιστη βάση εισαγωγής ποσοστό του μέσου όρου των μέσων επιδόσεων όλων των υποψηφίων στο σύνολο των τεσσάρων μαθημάτων του επιστημονικού πεδίου στο οποίο αντιστοιχεί το τμήμα. Ωστόσο, η γενική αυτή βάση εισαγωγής θα λειτουργεί ως «βάση αναφοράς», αφού προβλέπεται ένα είδος αυτονομίας για κάθε τμήμα, να αυξομειώσει τη βάση εισαγωγής του σε σχέση με αυτή. Μια αλλαγή που «στοχεύει στη διασφάλιση των ακαδημαϊκών προϋποθέσεων της επιτυχούς φοίτησης, της έγκαιρης ολοκλήρωσης των σπουδών, επομένως και τη θωράκιση του κύρους των πανεπιστημιακών σπουδών και τη μείωση του ποσοστού μη ολοκλήρωσης των σπουδών, που σήμερα πλησιάζει το 30% του συνόλου», όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε.
Διαδικασία εισαγωγής
σε δύο φάσεις
Ως προς τη διαδικασία εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, πλέον, θα υπάρχουν δύο φάσεις και πιο συγκεκριμένα στην πρώτη θα έχουμε τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου με περιορισμένο αριθμό επιλογών, σε αντίθεση με τον απεριόριστο αριθμό που ισχύει σήμερα.
Στη συνέχεια, στη δεύτερη φάση, που ακολουθεί της ανακοίνωσης των επιτυχόντων της πρώτης, θα συμμετέχουν μόνον οι μη εισαχθέντες κατά την πρώτη φάση και οι επιλογές τους θα περιορίζονται σε όσα τμήματα απέμειναν κενές θέσεις, ενώ οι βάσεις εισαγωγής παραμένουν σταθερές.
Τα όρια φοίτησης
Η τρίτη και τελευταία δέσμη αυτή των ρυθμίσεων αφορά το όριο φοίτησης Ν + ½Ν, όπου Ν το ελάχιστο πλήθος των ετών που απαιτούνται για την ολοκλήρωση των σπουδών. Για παράδειγμα, όπου η ελάχιστη διάρκεια φοίτησης είναι 4 έτη, το όριο φοίτησης επεκτείνεται κατά 2. Όπου η ελάχιστη διάρκεια φοίτησης είναι 6 έτη, το όριο φοίτησης επεκτείνεται κατά 3. Η ρύθμιση θα ισχύσει για τους νεοεισερχόμενους φοιτητές, ενώ για τους ήδη φοιτούντες θα υπάρξουν μεταβατικές προβλέψεις. Εξαιρέσεις θα υπάρξουν για περιπτώσεις εργασίας ή μερικής φοίτησης, για σοβαρούς λόγους υγείας ή για άλλους εξαιρετικούς λόγους.
Βελτίωση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος
Παράλληλα, σε μία ακόμη ρύθμιση που προτείνεται περιλαμβάνεται «η διεύρυνση μέτρων ασφαλείας στο χώρο των ΑΕΙ, όπως η ελεγχόμενη είσοδος, η ενίσχυση των διατάξεων πειθαρχικού και ποινικού δικαίου, με τη θέσπιση ολοκληρωμένου πλαισίου, με στόχο την πρόληψη και αποτροπή πράξεων βίας και ανομίας στο πανεπιστήμιο, και η σύσταση ειδικής Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακού Ιδρύματος (ΟΠΠΙ), αποτελούμενης από αξιωματικούς και ειδικούς φρουρούς της Ελληνικής Αστυνομίας που θα υπάγονται ιεραρχικά στον Αρχηγό της ΕΛ.ΑΣ. με στόχο τη βελτίωση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος».
Οι αλλαγές, λοιπόν, που έρχονται σίγουρα δείχνουν να διαμορφώνουν ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο σε σχέση με το παρελθόν… Ένα τοπίο, όμως, που στα μάτια των περισσότερων τη δεδομένη χρονική στιγμή φαντάζει πολύπλοκο αφού αρκετές από τις ρυθμίσεις αφήνουν αρκετά αναπάντητα ερωτήματα για τα οποία θα πρέπει να υπάρξουν απαντήσεις προκειμένου να μη δημιουργείται επιπλέον ανησυχία και αβεβαιότητα στους μαθητές… Ο χώρος της παιδείας στη χώρα μας σαφώς και οφείλει επιτέλους να αναβαθμιστεί αλλά κατά γενική ομολογία δεν γίνεται ποτέ αυτό διότι κάθε δύο – τρία χρόνια τα πάντα αλλάζουν και όλα πάλι από την αρχή… Το πρόβλημα ξεκινάει ήδη από το δημοτικό και καταλήγει να διογκώνεται στο Λύκειο όταν και οι μαθητές βρίσκονται αντιμέτωποι με τις πανελλαδικές εξετάσεις…
Δεν είναι δυνατόν, εν έτει 2020, να απαιτούμε κάθε παιδί να εισάγεται στο πανεπιστήμιο έχοντας στο μυαλό μας την παρωχημένη αντίληψη «ας πάρει μωρέ ένα χαρτί, και έχει ο Θεός μετά, κάτι θα βρει να κάνει»… Η παιδεία μας πρέπει να αναβαθμιστεί συνολικά και παράλληλα πρέπει επιτέλους να δοθεί χρόνος, χώρος και πολλά χρήματα για την προετοιμασία ενός πειστικού τύπου επαγγελματικού λυκείου που θα δώσει επιτέλους διέξοδο στην εργασιακή ανασφάλεια των νέων, το οποίο σε συνδυασμό με τα ΙΕΚ θα αποτελέσουν τη νέα επαγγελματική εκπαίδευση της χώρας.
Το να θέτεις βάση εισαγωγής σίγουρα είναι ένα μέτρο προς τη σωστή κατεύθυνση, όπως, επίσης θετικό είναι ότι τα ακαδημαϊκά τμήματα θα έχουν λόγο στη διαμόρφωση των όρων εισαγωγής. Πριν όμως, φτάσουμε εκεί, έπρεπε ήδη να έχουμε ασχοληθεί πολύ σοβαρά με το θέμα που αφορά το σε τι εξετάζεται ο υποψήφιος και το κατά πόσο αυτά θα τον βοηθήσουν ουσιαστικά στη μετέπειτα πορεία του στο πανεπιστήμιο και εν γένει στη ζωή του.
Παράλληλα, σίγουρα κρίνεται ως θετικό το να περιοριστεί το φαινόμενο όπου οι μαθητές δήλωναν πάρα πολλές σχολές, δίχως ουσιαστικό λόγο, απλά για να υπάρχουν στο μηχανογραφικό, δεν θα πρέπει, όμως, να φτάσουμε και στο άλλο άκρο όπου θα γίνονται οι επιλογές με μαθηματική ακρίβεια… Καλό, λοιπόν, θα ήταν να διορθωθεί λίγο προς τα πάνω το όριο συμπλήρωσης στο μηχανογραφικό, δηλαδή κάπου στις 20 επιλογές, έτσι ώστε να υπάρχει στην ουσία περιθώριο λάθους, διότι πολλές φορές στην κρίσιμη αυτή διαδικασία τα παιδιά κάνουν λάθη που φυσικά είναι μη αναστρέψιμα…
Και κάπου εδώ έρχεται να καταστεί πιο αναγκαίος από ποτέ ο επαγγελματικός προσανατολισμός στα σχολεία που δυστυχώς παραμένει ανύπαρκτος εδώ και πολλά χρόνια… Ως προς το φαινόμενο πάλι των «αιώνιων φοιτητών», νομίζω ότι έπρεπε να αποτελεί παρελθόν ήδη, δίχως φυσικά να ξεχνάμε ότι υπάρχουν άτομα που δεν ολοκληρώνουν τη φοίτησή τους λόγω αντικειμενικών δυσκολιών. Γι’ αυτό κιόλας θα υπάρχουν και οι εξαιρέσεις στον γενικό κανόνα. Τέλος, η βελτίωση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος θα καταφέρει να γίνει πραγματικότητα με λύσεις που θα προκύπτουν μέσα από έναν ουσιαστικό και γόνιμο διάλογο, προσπαθώντας να εξαλειφθούν οι παθογένειες του παρελθόντος…
Οι μεταρρυθμίσεις πάντα στα λόγια φαντάζουν εύκολες, στην πράξη όμως συναντούν πολλές δυσκολίες για να εφαρμοστούν διότι όταν θέλεις να υποστηρίξεις ριζικές αλλαγές, πρέπει πρώτα απ’ όλα να δημιουργήσεις ένα σοβαρό υπόβαθρο… Όταν χτίζεις ένα σπίτι, δεν ξεκινάς ποτέ από τα κεραμίδια, αλλά από τα θεμέλια! Εύχομαι Καλά Χριστούγεννα σε όλους, με υγεία και ευημερία!
