1η Ενότητα: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΟΥ Σ’ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ταξίδια, περιηγήσεις, γνωριμία με ανθρώπους, έθιμα-πολιτισμό
|
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ |
|
|
ΜΟΡΦΕΣ |
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ |
|
Ουσιαστικό |
Ο γιατρός εξετάζει τον ασθενή. |
|
Αντωνυμία |
Αυτός ακούει μουσική. |
|
Επίθετο με άρθρο |
Οι νέοι είναι τολμηροί. |
|
Μετοχή με άρθρο |
Ο πεινασμένος καρβέλια ονειρεύεται. |
|
Πρόταση με άρθρο |
Το ότι δε μου μίλησε, με ενόχλησε. |
|
Πρόταση χωρίς άρθρο |
Απαγορεύεται να έχετε ανοικτά τα κινητά σας στο θέατρο. |
Το υποκείμενο παραλείπεται συχνά όταν είναι: α΄ ή β΄ πρόσωπο (και δε δίνεται έμφαση σε αυτό). Στο γ΄ πρόσωπο συνήθως παραλείπεται:
- όταν εννοείται εύκολα από τα συμφραζόμενα,
- όταν είναι μια γενική έννοια (π.χ. οι άνθρωποι),
- όταν μόνο ένα υποκείμενο μπορεί να εννοηθεί (π.χ. στις αρχές του 20ού αιώνα εφηύραν το τηλέφωνο, τον ασύρματο, τον κινηματογράφο, υποκείμενο: οι εφευρέτες)
- όταν το ρήμα δείχνει κάποιο φυσικό φαινόμενο.
Τα απρόσωπα ρήματα και οι απρόσωπες εκφράσεις έχουν ως υποκείμενο μια ολόκληρη πρόταση (με το ότι ή με το να).
ΑΧΩΡΙΣΤΑ ΜΟΡΙΑ
|
Ορισμένες λέξεις που δε στέκονται μόνες τους στο λόγο, αλλά χρησιμοποιούνται για την παραγωγή λέξεων, ονομάζονται αχώριστα μόρια. |
Τα αχώριστα μόρια διακρίνονται σε:
Τα κυριότερα Λόγια:
αρχι-, αμφι-, δια-, δι-, διχο-, δυσ-, εισ-, εκ-, εξ-, εν-, εμ-, εγ-, ερ-, ελ-, επι-, επ-, εφ-, ημι-, περι-, συν-, υπο-
Λαϊκά
α-, αν-, ανα-, ξε-
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ
Παραδείγματα: Με τη χρήση παραδειγμάτων μπορούμε να τεκμηριώσουμε τη θεματική πρόταση μιας παραγράφου. Τα παραδείγματα μπορούν να προέρχονται από την καθημερινή ζωή, την προσωπική εμπειρία, το χώρο των τεχνών ή των επιστημών, την Ιστορία κτλ. Τα παραδείγματα δίνονται πολλές φορές με ασύνδετο σχήμα ή με λέξεις – φράσεις δηλωτικές της χρήσης τους (π.χ., λόγου χάρη, για παράδειγμα, παραδείγματος χάρη, ενδεικτικά, χαρακτηριστικό παράδειγμα κ.α.).
Αιτιολόγηση: Στη θεματική περίοδο ο συγγραφέας διατυπώνει μια άποψη με τέτοιον τρόπο, ώστε ο αναγνώστης να ρωτήσει αβίαστα «γιατί». Λέξεις κλειδιά: διότι, γιατί, επειδή, γι᾽ αυτό, αφού, εφόσον, καθόσον, επειδή.
Σύγκριση-αντίθεση: Η σύγκριση αφορά την αναζήτηση ομοιοτήτων και διαφορών μεταξύ δύο εννοιών, ενώ η αντίθεση την αναζήτηση των διαφορών τους. Λέξεις κλειδιά: μα, αλλά, παρά, όμως, ωστόσο, μόνο, εντούτοις, μάλιστα, μολαταύτα, αντίθετα, έπειτα (με αντιθετική), εξάλλου, παρόμοια, συγκριτικά κ.α.
Διαίρεση: Μια παράγραφος μπορεί να αναπτύσσει τη διαίρεση μιας έννοιας στα είδη που τη συναποτελούν. Λέξεις κλειδιά: διακρίνεται, χωρίζεται, αφενός, αφετέρου, πρώτον, δεύτερον, διαιρείται κ.α.
Ορισμός: Ονομάζεται ο καθορισμός και η παρουσίαση των κύριων γνωρισμάτων μιας έννοιας. Λέξεις κλειδιά: είναι, ονομάζεται, λέγεται, αποκαλείται, αποτελεί, ορίζεται, καθορίζεται, προσδιορίζεται, εννοούμε ότι κλπ.
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
1ο Κριτήριο αξιολόγησης (Ταξιδιωτικές εντυπώσεις)-ΙΕΠ
2ο Κριτήριο αξιολόγησης (Καστοριά: Αρχοντικά, γουναράδικα και βόλτες στη λίμνη)
3ο Κριτήριο αξιολόγησης (Το Γαλαξίδι)
