Νεοελληνική Γλώσσα Γ´ Γυμνασίου: Σε κρίση η ελληνική γλώσσα;(Κριτήριο αξιολόγησης)
Bρίσκεται η ελληνική γλώσσα σήμερα πράγματι σε κρίση; Έχει γίνει κοινός τόπος να λέγεται και να γράφεται ότι η ελληνική γλώσσα κινδυνεύει α. από την αδυναμία της να ανταγωνιστεί την αγγλική, β. από την εισβολή αναφομοίωτων ξένων λέξεων που σφηνώθηκαν στο σώμα της χωρίς να προσαρμοστούν φωνολογικά και μορφολογικά στους κανόνες της (ασανσέρ, νάιλον, πάρκινγκ, κομπιούτερ κ.λπ.) και γ. από τους ίδιους τους χρήστες της, ιδίως τους νέους.
Eίναι φανερό ότι στο μέλλον, εφόσον η αγγλική συνεχίσει να είναι παγκοσμίως η κυρίαρχη γλώσσα, όλο και περισσότεροι Έλληνες (και όχι μόνο) θα υποχρεώνονται να γίνουν δίγλωσσοι, χρησιμοποιώντας την αγγλική για την επικοινωνία με τον ξένο κόσμο (είτε διαπροσωπικά είτε διαμέσου του Διαδικτύου και των ηλεκτρονικών υπολογιστών) και τη μητρική τους γλώσσα για την επικοινωνία με τους ομογλώσσους τους.
Eίναι εξίσου αναπόφευκτο η ελληνική γλώσσα να δεχτεί στους κόλπους της πλήθος ξένες λέξεις, όπως έχει ήδη συμβεί από την απώτερη αρχαιότητα μέχρι σήμερα. […] Όσο για τη χρήση της από τη νέα γενιά, έχω την εντύπωση ότι οι περισσότεροι νέοι είναι δίγλωσσοι, με την έννοια ότι χειρίζονται δύο διαλέκτους της ελληνικής τη μια τη χρησιμοποιούν στις παρέες τους με άλλα παιδιά της ηλικίας τους, ενώ την άλλη τη φυλάσσουν για τις κατάλληλες περιστάσεις (όταν συνομιλούν με μεγάλους και ιδίως όταν γράφουν).
Eίναι, ωστόσο, αλήθεια ότι ιδίως οι νέοι βομβαρδίζονται από διάφορα μηνύματα προερχόμενα από τηλεοπτικά κανάλια (ελληνικά και ξένα), το βίντεο, τη ροκ μουσική και γενικά την πολυεθνική βιομηχανία μαζικής κουλτούρας, η οποία παράγει ένα διεθνές πλέγμα από πολιτιστικά προϊόντα προορισμένα για τους νέους, στην προσπάθειά της να τους καταστήσει αιχμαλώτους διάφορων εμπορικών και ιδεολογικών συμφερόντων. Oι εκτυφλωτικές και εναλλασσόμενες με αστραπιαία ταχύτητα εικόνες που προβάλλονται στη μικρή οθόνη (TV και H/Y) και οι αμείλικτα επαναλαμβανόμενοι εκκωφαντικοί ήχοι της σύγχρονης μουσικής όχι μόνο απειλούν την ελληνική γλώσσα, αλλά και όλες τις γλώσσες – ίσως και την ελευθερία της ανθρώπινης σκέψης.
Peter Mackridge, ένθετο Eπτά ημέρες, εφημ. Η Καθημερινή, 1999
1ο ΘΕΜΑ
Aπό τι συνήθως λέγεται ότι κινδυνεύει η ελληνική γλώσσα σύμφωνα με το κείμενο;
2ο ΘΕΜΑ
1. Στην πρώτη πρόταση του κειμένου υπάρχει η λέξη κρίση, η οποία είναι πολύσημη. Xρησιμοποιήστε την ίδια λέξη σε δύο διαφορετικές προτάσεις που να αναδεικνύουν τις διαφορετικές της σημασίες.
2. Να αναγνωρίσετε τις δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου και να προσδιορίσετε τον συντακτικό τους ρόλο
- εφόσον η αγγλική συνεχίσει
- να γίνουν δίγλωσσοι, χρησιμοποιώντας την αγγλική για την επικοινωνία με τον ξένο κόσμο
- ότι οι περισσότεροι νέοι είναι δίγλωσσοι
- όταν συνομιλούν με μεγάλους
- η οποία παράγει ένα διεθνές πλέγμα από πολιτιστικά προϊόντα προορισμένα για τους νέους
- που προβάλλονται στη μικρή οθόνη
3. Να βρείτε τη δομή και ένα τρόπο ανάπτυξης στην πρώτη παράγραφο (Bρίσκεται η ελληνική γλώσσα…ιδίως τους νέους.) του κειμένου
4. Ποιες από τις υπογραμμισμένες λέξεις των παρακάτω φράσεων χρησιμοποιούνται κυριολεκτικά και ποιες μεταφορικά;
- οι νέοι βομβαρδίζονται από διάφορα μηνύματα
- πολυεθνική βιομηχανία μαζικής κουλτούρας
- διεθνές πλέγμα από πολιτιστικά προϊόντα
- εισβολή αναφομοίωτων ξένων λέξεων
- να δεχτεί στους κόλπους της
- οι περισσότεροι νέοι είναι δίγλωσσοι
5. υποχρεώνονται, αναπόφευκτο, ιδίως, προσπάθειά, αμείλικτα. Να γράψετε τα συνώνυμα των υπογραμμισμένων λέξεων του κειμένου.
3ο ΘΕΜΑ
Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα του σχολείου σας, στο οποίο θα αναφέρεστε στα αίτια της κρίσης, κατά την άποψη πολλών, στη χρήση της ελληνικής γλώσσας.
