Η «ελληνική PISA»
Συνεχίζονται, για δεύτερη χρονιά, οι εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα για μαθητές της ΣΤ’ τάξης Δημοτικού και Γ’ τάξης του Γυμνασίου στη Νεοελληνική Γλώσσα και στα Μαθηματικά
Συνεχίζονται, για δεύτερη χρονιά, οι εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα («ελληνική PISA») για μαθητές της ΣΤ’ τάξης Δημοτικού και Γ’ τάξης του Γυμνασίου στη Νεοελληνική Γλώσσα και στα Μαθηματικά την ώρα που το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων ανακοίνωσε τον αριθμό των εισακτέων στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας.
Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΡΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
Αρχικά, όσον αφορά την «ελληνική PISA» οφείλουμε να αναφέρουμε ότι οι διαγνωστικές εξετάσεις φέτος θα πραγματοποιηθούν την Τετάρτη 10 Μαΐου 2023 και η συμμετοχή των σχολικών μονάδων που έχουν επιλεγεί είναι υποχρεωτική. Για το σχολικό έτος 2022-2023 στις διαγνωστικές εξετάσεις θα συμμετάσχουν οι μαθητές της Στ’ Δημοτικού από 300 Δημοτικά Σχολεία της χώρας και της Γ’ Γυμνασίου από 300 Γυμνάσια της χώρας, των οποίων οι Διευθυντές αναμένεται να λάβουν διευκρινιστικές οδηγίες. Τα σχολεία που επελέγησαν αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα από το σύνολο των σχολείων της χώρας, ανά βαθμίδα εκπαίδευσης.
Σκοπός των εθνικών αυτών εξετάσεων είναι η εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με την πορεία υλοποίησης των προγραμμάτων σπουδών και τον βαθμό επίτευξης των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων, με ζητούμενο την έγκυρη και αξιόπιστη αποτύπωση των γνώσεων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων των μαθητών. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι ανώνυμα και δεν συνεκτιμώνται από τους εκπαιδευτικούς κατά την αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών στα συγκεκριμένα μαθήματα.
Η χρονική διάρκεια της εξέτασης ορίζεται σε εβδομήντα πέντε λεπτά ανά γνωστικό αντικείμενο, με ενδιάμεσο εσωτερικό ολιγόλεπτο διάλειμμα τριάντα λεπτών. Προβλέπεται, επίσης, η συμπλήρωση σύντομου ανώνυμου ερωτηματολογίου συλλογής κοινωνικοδημογραφικών στοιχείων από τους μαθητές και τις μαθήτριες μετά το τέλος της εξέτασης. Οι απαντήσεις των μαθητών/τριών σημειώνονται σε ειδικά διαμορφωμένα έντυπα (απαντητικά δελτία), τα οποία αποστέλλονται νωρίτερα στα σχολεία, ενώ τα έντυπα των απαντήσεων των σχολικών μονάδων συγκεντρώνονται και αποστέλλονται άμεσα στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) με σκοπό οι απαντήσεις να καταχωριστούν σε ειδικά διαμορφωμένη βάση δεδομένων, στην οποία έχει πρόσβαση και η Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε.).
Σε συνέχεια της πιλοτικής περσινής εφαρμογής, και κατόπιν μελέτης και αποτίμησης των αποτελεσμάτων, εκδόθηκαν συμπεράσματα τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά το φετινό σχεδιασμό του θεσμού. Οι αλλαγές που επήλθαν αφορούν σε μια ορθολογικότερη κατανομή των ερωτήσεων ανά επίπεδο δυσκολίας στους επιμέρους θεματικούς άξονες, ενώ σημαντική καινοτομία αποτελεί η εισαγωγή ερωτήσεων ανοιχτού τύπου, μέσω των οποίων μπορεί να αποτυπωθεί ακριβέστερα η πορεία του συλλογισμού και οι δυνατότητες γραπτής έκφρασης των μαθητών. Η «ελληνική PISA» εισήχθη με τον ν. 4823/2021 για την αναβάθμιση του σχολείου και πραγματοποιείται από την Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ΑΔΙΠΠΔΕ) και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ).
Κατόπιν μελέτης και αποτίμησης των αποτελεσμάτων των Εθνικών Εξετάσεων Διαγνωστικού Χαρακτήρα – «ελληνικής PISA» 2021-2022, η αρμόδια Επιστημονική Επιτροπή (Ε.Ε.) προέβη στη διατύπωση συμπερασμάτων και προτάσεων, προκειμένου να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο της χάραξης εκπαιδευτικής πολιτικής με στόχο τη βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Οι εν λόγω εξετάσεις διενεργήθηκαν για πρώτη φορά στις 18 Μαΐου 2022 σε 554 σχολεία, Δημοτικά (ΣΤ’ τάξη) και Γυμνάσια (Γ’ τάξη), όλων των τύπων όλης της χώρας, με τη συμμετοχή 11.411 μαθητών.
Πάμε, λοιπόν, να δούμε τα κύρια σημεία της έκθεσης της Ε.Ε., ανά γνωστικό αντικείμενο και βαθμίδα εκπαίδευσης. Πρώτιστα, ως προς το μάθημα της Γλώσσας κρίνεται αναγκαίο να ενδυναμωθεί η κειμενοκεντρική προσέγγιση του γλωσσικού μαθήματος με εστίαση στην παιδαγωγική των πολυγραμματισμών και στη νοηματοδότηση της γλωσσικής πολυμορφίας και ετερότητας. Έμφαση θα πρέπει να δοθεί στη διαχείριση και οργάνωση της πληροφορίας, στις τεχνικές πύκνωσης του λόγου, στην αξιοποίηση δραστηριοτήτων εμβάθυνσης καθώς και στην καλλιέργεια μεταγνωστικών ικανοτήτων μέσω σύγχρονων διδακτικών προσεγγίσεων.
Αντίστοιχα, ως προς το μάθημα των Μαθηματικών αναδεικνύεται η ανάγκη εμπέδωσης βασικών μαθηματικών εννοιών μέσω της συστηματικής εξάσκησης στην επίλυση προβλημάτων καθώς και η ενίσχυση του μαθηματικού συλλογισμού και της επιχειρηματολογίας μέσα από μετατοπίσεις στη διδακτική πρακτική που εστιάζουν στη συμπερίληψη και στη σύνδεση των Μαθηματικών με τον πραγματικό κόσμο.
Τα συμπεράσματα αυτά ελήφθησαν υπόψη κατά το φετινό σχεδιασμό του θεσμού. Οι αλλαγές αυτές αφορούν σε μια ορθολογικότερη κατανομή των ερωτήσεων ανά επίπεδο δυσκολίας στους επιμέρους θεματικούς άξονες, ενώ σημαντική καινοτομία αποτελεί η εισαγωγή ερωτήσεων ανοιχτού τύπου, μέσω των οποίων μπορεί να αποτυπωθεί ακριβέστερα η πορεία του συλλογισμού και οι δυνατότητες γραπτής έκφρασης των μαθητών.
Σε επίπεδο διατύπωσης προτάσεων εκπαιδευτικής πολιτικής σημειώνεται ότι η ανάγκη ενίσχυσης της κριτικής σκέψης των μαθητών, όπως προέκυψε μέσα από την πρώτη εφαρμογή των Εθνικών Εξετάσεων Διαγνωστικού Χαρακτήρα, συνιστά κυρίαρχη βάση στην οποία θεμελιώνονται οι προωθούμενες αλλαγές στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, με αφετηρία την εκπόνηση των νέων προγραμμάτων σπουδών. Πιο συγκεκριμένα, η καλλιέργεια της προσληπτικής ικανότητας των μαθητών μέσω της ανάπτυξης της συνδυαστικής κριτικής σκέψης, που βασίζεται στη διερευνητική προσέγγιση της γνώσης (σε επίπεδο γλωσσικού και μαθηματικού γραμματισμού), προάγεται μέσα από τα νέα προγράμματα σπουδών και ενισχύεται με την εισαγωγή του «πολλαπλού βιβλίου», μέσω του οποίου και ειδικότερα μέσω της σύνδεσής του με τη δημιουργία αποθετηρίων ψηφιακών μαθησιακών αντικειμένων, οι μαθητές και οι μαθήτριες θα έρχονται σε επαφή και άμεση αλληλεπίδραση με έναν ανοιχτό ψηφιακό κόσμο γνώσης και πληροφορίας.
Επιπρόσθετα, λαμβάνοντας υπόψη τον κυρίαρχο ρόλο του εκπαιδευτικού ως κινητήριου μοχλού της εκπαιδευτικής διαδικασίας, το ΙΕΠ προωθεί μια σειρά επιμορφωτικών δράσεων που εκκινούν από την πιλοτική εφαρμογή των νέων προγραμμάτων σπουδών, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη διανύοντας το δεύτερο έτος εφαρμογής, ενώ κατά το τρέχον σχολικό έτος διενεργείται επιμόρφωση 32.000 εκπαιδευτικών στα νέα προγράμματα σπουδών.
Παράλληλα, ενεργό ρόλο στη διάχυση των ευρημάτων της έρευνας προς το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας πρόκειται να αναλάβουν οι σύμβουλοι εκπαίδευσης, σε συνεργασία με τους ενδοσχολικούς συντονιστές στο πλαίσιο της οργάνωσης στοχευμένων επιμορφωτικών δράσεων, τόσο σε επίπεδο Διεύθυνσης Εκπαίδευσης όσο και σε ενδοσχολικό επίπεδο. Οι δράσεις αυτές στόχο έχουν τη διαμόρφωση κοινοτήτων μάθησης για την υποστήριξη των εκπαιδευτικών στην αντιμετώπιση των ζητημάτων που ανέδειξε η έρευνα, όσον αφορά σε μαθησιακές δυσκολίες και προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μαθητές, λαμβάνοντας υπόψη τα συμπεράσματα για τη βελτίωση του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου ενόψει της εφαρμογής των νέων Προγραμμάτων Σπουδών και του «πολλαπλού» βιβλίου.
Αριθμός εισακτέων στα ΑΕΙ της χώρας
Κλείνοντας, θα ήταν παράλειψη να μην τονιστεί ότι το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων ανακοίνωσε τον αριθμό των εισακτέων ανά πανεπιστημιακή σχολή / τμήμα για το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024. Ο συνολικός αριθμός εισακτέων στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, στην ΑΣΠΑΙΤΕ και στις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες, για το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024 ανέρχεται σε 68.574 (στους οποίους θα προστεθούν και οι εισακτέοι στις Στρατιωτικές και Αστυνομικές Σχολές και στις Ακαδημίες της Πυροσβεστικής, του Εμπορικού Ναυτικού και του Λιμενικού Σώματος. Τέλος, όσον αφορά το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, επισημαίνεται ότι ο αριθμός των εισακτέων στα τμήματά του, το νέο ακαδημαϊκό έτος, θα κινηθεί στα ίδια επίπεδα με πέρυσι.
