ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ – Κείμενα 18, 20, 31, 36 (Κριτήριο αξιολόγησης)
XX: Discurrens miles pedes eius animadvertit; eum latentem adgnovit; extractum imperatorem eum salutavit. Hinc ad commilitones suos eum adduxit. Ab his in castra delatus est tristis et trepidus, dum obvia turba quasi moriturum eum miseratur. Postero die Claudius imperator factus est.
ΧVIII: Aesopi nostri Licinus servus tibi notus Roma Athenas fugit. Is Athenis apud Patronem Epicureum paucos menses pro libero fuit, inde in Asiam abiit. Postea Plato quidam Sardianus, cum eum fugitivum esse ex Aesopi litteris cognovisset, hominem comprehendit et in custodiam Ephesi tradidit.
ΧΧΧΙ: et fortior hoste, hasta eum transfixit et armis spoliavit. Statim hostes fuga salutem petiverunt. Sed consul, cum in castra revertisset, adulescentem, cuius opera hostes fugati erant, morte multavit.
ΧΧΧVΙ: Manius Curius Dentatus maxima frugalitate utebatur, quo facilius divitias contemnere posset. Die quodam Samnitium legati ad eum venerunt. Ille se in scamno assidentem apud focum et ex ligneo catillo cenantem eis spectandum praebuit
Α. Να μεταφραστούν τα αποσπάσματα.
20 μονάδες
Β1.α. Να γραφεί ό,τι ζητείται:
Discurrens: την αφαιρετική ενικού και αιτιατική πληθυντικού στο ουδέτερο
tristis: την αιτιατική και γενική πληθυντικού του ουδετέρου
Postero: τους τρεις βαθμούς του επιρρήματος που παράγεται από το επίθετο
die : τη δοτική ενικού και πληθυντικού
libero : το συγκριτικό και υπερθετικό βαθμό στην ίδια πτώση, γένος και αριθμό
fortior: την αφαιρετική ενικού και στους τρεις βαθμούς
morte : τη γενική πληθυντικού
maxima: τους υπόλοιπους βαθμούς στην ίδια πτώση, γένος και αριθμό
facilius: τον υπερθετικό βαθμό του επιρρήματος
focum : την κλητική ενικού
catillo: την ονομαστική πληθυντικού
Β1.β. suos, eius, nostri, tibi, quodam: Να αναγνωριστεί το είδος των αντωνυμιών και να μεταφερθούν στον αντίθετο αριθμό, διατηρώντας την πτώση και το γένος τους.
15 μονάδες
Β2.α. Να γραφεί ό,τι ζητείται:
adduxit: το β’ ενικό ενεστώτα Προστακτικής Ε.Φ.
delatus est: το β’ πληθυντικό Ενεστώτα σε όλες τις εγκλίσεις στην Ε.Φ.
moriturum: το απαρέμφατο Ενεστώτα
miseratur: το απαρέμφατο Ενεστώτα και Μέλλοντα
factus est: το γ’ πληθυντικό Παρατατικού Υποτακτικής και στις δύο φωνές.
tradidit: το γ’ πληθυντικό Συντελεσμένου μέλλοντα Οριστικής και στις δύο φωνές
spoliavit: το β’ πληθυντικό Παρατατικού Υποτακτικής στην Παθητική Περιφραστική Συζυγία
petiverunt: το β’ ενικό Παρακειμένου Υποτακτικής στην Ενεργητική Περιφραστική Συζυγία
και την αφαιρετική του σουπίνου
posset: το α’ πληθυντικό Ενεστώτα και Παρακειμένου Υποτακτικής
praebuit: το β’ ενικό Μέλλοντα Οριστικής στην Π.Φ.
Β2.β. Να μεταφέρετε τους όρους της παρακάτω πρότασης στον αντίθετο αριθμό(όπου αυτό είναι δυνατό) :
Ab his in castra delatus est tristis.
15 μονάδες
Γ1. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι υπογραμμισμένοι όροι.
8 μον
Γ2.α. «quo facilius divitias contemnere posset.»: Να χαρακτηριστεί πλήρως η δευτερεύουσα πρόταση (είδος, συντακτική λειτουργία, εισαγωγή, εκφορά)
4 μονάδες
Γ2.β. «Sed consul, cum in castra revertisset, adulescentem, cuius opera hostes fugati erant, morte multavit.» : Να επιφέρετε τις απαραίτητες αλλαγές στη δευτερεύουσα χρονική πρόταση, ώστε να δηλώνει το σύγχρονο στο παρελθόν.
3 μονάδες
Γ3.α. «dum obvia turba quasi moriturum eum miseratur»: Να συμπτύξετε τη δευτερεύουσα πρόταση στην αντίστοιχη μετοχή.
4 μονάδες
Γ3.β. Να αντικατασταθεί η λέξη «Athenis» από τις λέξεις Roma, domus, Tarentum, Carthago, εκφράζοντας την ίδια επιρρηματική έννοια
4 μονάδες
Γ3.γ. «et fortior hoste, hasta eum transfixit», «cuius opera hostes fugati erant»: Να δηλωθούν διαφορετικά οι υπογραμμισμένες λέξεις χωρίς να αλλάξει η σημασία.
4 μονάδες
Γ3.δ. Nα αλλάξετε το είδος της σύνταξης στην παρακάτω πρόταση:
- Postero die Claudius imperator factus est.
3 μονάδες
Δ. Να εντοπίσετε μέσα στα κείμενα λέξεις που συνδέονται ετυμολογικά με τις παρακάτω ελληνικές: μόρτης, κούρσα, μίζερος, ουμανισμός, σερβίτσιο
10 μονάδες
Ε1. Να συμπληρώσετε τα κενά:
α. Το 240 π.Χ. ο …………… …………………. οργάνωσε παραστάσεις θεάτρου στη Ρώμη με ελληνικά έργα διασκευασμένα στα Λατινικά.
β. Δίχως την αττική κωμωδία δεν θα υπήρχε ……………….. ούτε Βεργίλιος χωρίς τον Όμηρο ούτε Οράτιος χωρίς τους αρχαϊκούς λυρικούς ή ο …………………. χωρίς την αττική τραγωδία.
γ. Η σχέση του ρωμαίου λογοτέχνη με το ελληνικό πρότυπο είναι η ………………… …………………… και ο ……………………
Ε2. Να σημειώσετε αν οι παρακάτω προτάσεις είναι σωστές ή λανθασμένες:
α. Μετά το 90 π.Χ. και ύστερα από ένα άγονο κενό περίπου πενήντα χρόνων, εμφανίζεται ένας μεγάλος αριθμός ταλέντων.
β. Οι «νεωτερικοί» ποιητές δημιουργούν λυρική και ελεγειακή ποίηση, επύλλια και επιγράμματα.
γ. Στους «»αυγούστειους χρόνους» ανθεί κυρίως η πεζογραφία.
δ. Το τέλος της αρχαίας ρωμαϊκής λογοτεχνίας τοποθετείται στον 6ο αι. μ..Χ., οπότε αρχίζει ο λατινικός Μεσαίωνας.
10 μονάδες
Καλή τύχη!
