Νεοελληνική Γλώσσα Β´ Λυκείου: Ασκήσεις στη συνοχή κειμένου
Τι δηλώνουν ως προς το νόημα οι υπογραμμισμένες διαρθρωτικές λέξεις των παρακάτω αποσπασμάτων;
1. […]Τα ετερόφυλα ζευγάρια δεν σταμάτησαν να συνάπτουν γάμο επειδή θεσπίστηκε ο εναλλακτικός θεσμός του συμφώνου συμβίωσης, που ιδρύεται αλλά, το πιο σημαντικό, λύνεται ευκολότερα, και επιτρέπει στους συντρόφους πιο ευέλικτες και λιγότερο δεσμευτικές ρυθμίσεις, λιγότερες υποχρεώσεις από ό,τι ο γάμος. Γι’ αυτό και θεωρείται λιγότερο ισχυρό. Και ποτέ κανείς δεν ρώτησε ένα ετερόφυλο ζευγάρι γιατί δεν συνάπτετε σύμφωνο και θέλετε σώνει και καλά γάμο; Πέραν, εξάλλου, των νομικών διαφορών, ο γάμος αναπτύσσει και έναν ισχυρό συμβολισμό: δηλώνει σταθερό δεσμό αγάπης και πίστης για μια ζωή (παρότι υπάρχει πάντα η δυνατότητα διαζυγίου). Τέλος, ο γάμος επιτρέπει και στους δύο συζύγους που μεγαλώνουν στην πράξη από κοινού ένα παιδί να αναγνωρίζονται από κοινού και ως γονείς του. Και αυτό είναι υπαρξιακά σημαντικό για το ίδιο το παιδί αλλά και για τη σταθερότητα της σχέσης, εν τέλει για τη σταθερότητα της οικογένειας. Άρα, όσοι είναι υπέρ της οικογένειας δεν μπορεί παρά να είναι και υπέρ του γάμου και των οικογενειακών και γονεϊκών δεσμών αγάπης, αφοσίωσης και ευθύνης για όλους.[…]
Γ.Πανταζόπουλος, lifo.gr
2. Προφανώς πολλές μορφές ύπουλης βίας (αυτές που συνηθίζουμε να τις ονομάζουμε δομικές ή συστημικές) θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν και μετά το ξεπέρασμα της φυσικής βαναυσότητας και των τραμπουκισμών. Μέχρι όμως να συμβούν μεγάλες αλλαγές στα πολιτισμικά και κοινωνικά πρότυπα, η στάση απέναντι σε τύπους που χτυπούν σε ευθεία βολή δεν μπορεί παρά να είναι αποστομωτική και κάθετη: στάση που δεν αφήνει περιθώρια για κάποια «σχετικοποίηση» με όρους νεότητας.
Ν.Σεβαστάκης, lifo.gr
3. «Αναρωτιέμαι πραγματικά πόσα από αυτά που γίνονται δεν θα γίνονταν αν δεν υπήρχε το διαδίκτυο, δηλαδή η διαδικασία ανάρτησης ή δημοσιοποίησης αυτής της συμπεριφοράς. Η ηρωοποίηση χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά των ανηλίκων και αυτό το προσφέρει με ευκολία και αμεσότητα η διαδικτυακή προβολή, λαμβάνοντας την αναζητούμενη “επιβράβευση” των likes, που είναι περισσότερα όταν ο εντυπωσιασμός από την ανάρτηση είναι μεγαλύτερος», μας απαντάει η Χριστίνα Ζαραφωνίτου.
Ντίνα Καράτζιου, lifo.gr
4. Αν, πάντως, χρειαζόμασταν έναν τίτλο για τη χρονιά, αυτός νομίζω πως θα ταίριαζε στην όλη ιστορική συγκυρία και όχι μόνο στους δώδεκα μήνες του ’23. Μάθαμε, για παράδειγμα, ότι αυτός ο χρόνος ήταν ο πιο θερμός των τελευταίων χιλιάδων ετών και πως συντελέστηκε μια τόσο γρήγορη τήξη των πάγων ώστε αιφνιδιάστηκαν ακόμα και οι πιο υποψιασμένοι από τους επιστήμονες. Να, λοιπόν, το ακραίο ή εκτός ορίων γεγονός που διαπιστώθηκε και καταγράφηκε, δίχως, παρ’ όλα αυτά, να προκαλέσει στοιχειωδώς ανάλογη αντίδραση.
Ν.Σεβαστάκης, lifo.gr
5. Η εξωτική νοστιμιά φρίκης συνοδεύει τα πληρωμένα δημοσιεύματα και τα διαφημιστικά στη ροή του Facebook. Έτσι, αυτή η νανουριστική μελωδία –εξαγγελία θαυμάτων και καταστροφολογικές προφητείες– πλαισιώνεται από μια ιδεολογία του αναπόφευκτου και του μη αντιστρέψιμου της συνολικής «εξέλιξης». Ένα συγκεκριμένο πλέγμα προγραμμάτων και εφαρμογών της Τεχνητής Νοημοσύνης που το «τρέχουν» ακόμα άνθρωποι παρουσιάζεται ως μια απρόσβλητη δομή που υπερβαίνει ήδη κάθε δυνατότητα να πει κανείς «όχι», να απορρίψει κάτι, να επιλέξει το ένα και να μην επιτρέψει το άλλο. Ιδίως, τα κράτη φαίνεται απλώς να προμηθεύονται υποδομές Τεχνητής Νοημοσύνης χωρίς να ενδιαφέρονται σοβαρά για το ότι έχουν γίνει εξαιρετικά ευάλωτα τα ίδια.
Ν.Σεβαστάκης, lifo.gr
6. Λίγοι έχουν συνειδητοποιήσει ότι αυτό που κάνουν καθημερινά με το αυτοκίνητο, τη μοτοσικλέτα ή το πατίνι τους είναι η πιο επικίνδυνη δραστηριότητα. Αντίθετα, την αντιμετωπίζουν ως κάτι καθημερινό, ως μια εύκολη διαδικασία.
Ντίνα Καράτζιου, lifo.gr
7. Αν και τα πειράματα που περιγράφονται σε αυτή τη μελέτη βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο, ο στόχος ήταν να διαπιστωθεί αν τα ανθρομπότ θα μπορούσαν να έχουν ιατρικές εφαρμογές. Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες εξέτασαν αν τα ανθρομπότ ήταν σε θέση να κινηθούν πάνω σε ανθρώπινους νευρώνες που αναπτύχθηκαν σε εργαστήριο.
www.kathimerini.gr
8. Για τον Κ. Π. Καβάφη έχουν γραφτεί πάρα πολλά, και από πάρα πολλούς, Έλληνες και ξένους. Πολλά είναι επίσης τα ποιήματα που απομιμούνται το στυλ του, γιατί μοιάζει εύκολο. Λίγα καθαρευουσιάνικα, «εις την», «διά την», «-έως» κ.ο.κ., κι αυτό είν’ όλο. Δεν είναι όμως, φυσικά και δεν είναι. Όσο περισσότερο καβαφικά μοιάζουν τα απομιμήματα αυτά, τόσο μεγαλύτερη η απόστασή τους από την ποίηση. Αν παραγγέλναμε στην τεχνητή νοημοσύνη να κατασκευάσει «ποιήματα» α λα Καβάφη, θα γεννοβολούσε εκατοντάδες άνοστα και απονήρευτα ομοιώματα της καβαφικής επιδερμίδας. Γιατί ο Καβάφης είναι η αμίμητη ποιητική πανουργία του.
Π.Μπουκάλας, www.kathimerini.gr
9. Υπό το πρίσμα αυτό, αν η εξ αποστάσεως σχολική εκπαίδευση εκληφθεί αποκλειστικά ως μια λύση έκτακτης ανάγκης, χωρίς μάλιστα ουσιαστική παιδαγωγική τεκμηρίωση, τότε ελλοχεύει ο κίνδυνος η αποκτηθείσα εσπερία να μην βοηθήσει το εκπαιδευτικό μας σύστημα, σχεδόν σε τίποτε, από όλα όσα ελπίζαμε έως τώρα. Συνεπώς, η εκπαιδευτική μας κοινότητα, προκειμένου να ανταποκριθεί στην παραπάνω πρόκληση, έχει χρέος να μην αφήσει αναξιοποίητη την πρόσφατη εμπειρία από την εφαρμογή της διαδικτυακής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, αλλά να αναστοχαστεί κριτικά πάνω στις διδακτικές πρακτικές που εφάρμοσε, να αναζητήσει και να αξιολογήσει με επιστημονικά κριτήρια τις συνεπαγωγές τους και να συνειδητοποιήσει τόσο τις αδυναμίες τους, όσο και τα πλεονεκτήματά τους. Έτσι, οι νέες, και σε αρκετές περιπτώσεις, καινοτόμες πρακτικές που αναδύθηκαν στις ψηφιακές τάξεις την εποχή της πανδημίας, θα ανατροφοδοτήσουν τις σύγχρονες παιδαγωγικές θεωρήσεις και θα συμβάλουν στη βελτίωση των διδακτικών δραστηριοτήτων της καθημερινής πράξης.
Χαρ. Μουζάκης, Protagon.gr
10. «Τα παιχνίδια μπορεί να μην είναι τόσο σημαντικά», τονίζει η Χέδερ Καχένεκ. Τα παιδιά είναι πολυμήχανα και δημιουργικά: «Αν δεν είχαν [παιχνίδια], θα έβρισκαν έναν τρόπο να παίξουν με ό,τι έβρισκαν γύρω τους έξω». Επιπλέον, η Καχάνεκ δεν είναι λάτρης των οθονών ή των ηλεκτρονικών παιχνιδιών, εν μέρει επειδή υπάρχουν λιγότεροι τρόποι να παίξεις με αυτά. «Το παιχνίδι που απαιτεί κάποια δημιουργικότητα και επίλυση προβλημάτων, πράγματα που είναι λίγο πιο ανοιχτά και απροσδιόριστα», υποστηρίζει η αμερικανίδα ειδικός, μακροπρόθεσμα θα είναι πολύ καλύτερο για τα παιδιά.
Κική Τριανταφύλλη, Protagon.gr
11. Η τεχνολογία, εξάλλου, αλλάζει διαρκώς αναδιαμορφώνοντας ταχύτατα τα δεδομένα. Η γνώση που έχουμε σήμερα θα είναι ξεπερασμένη σε λίγα χρόνια. Συνεπώς, δεν αρκεί να αναζητούμε τους ανθρώπους με την απόλυτα ταιριαστή γνώση, αλλά εκείνους με την ευελιξία και την προσαρμοστικότητα, τον διαρκή ενθουσιασμό για το νέο και το διαφορετικό. Αυτό είναι εξάλλου και ένα δεδομένο που προκύπτει από την εξέλιξη της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.
Παναγιώτης Κακολύρης, Protagon.gr
12. Αυτό που βλέπουμε, βέβαια, εμείς στις οθόνες μας είναι μια οντότητα η οποία παρουσιάζει εκπληκτική νοημοσύνη. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει που θα οδηγήσει όλο αυτό. Η ελπίδα είναι να μην πέσει η ανθρωπότητα θύμα της επιτυχίας της.
Μανώλης Ανδριωτάκης, www.kathimerini.gr
13. Η Πένμαν γράφει στην Post ότι μίλησε με ειδικούς στην παιδική ανάπτυξη για να κατανοήσει πώς το παιχνίδι βοηθά τα παιδιά να γίνουν πιο δημιουργικά και ευέλικτα, και να μάθουν σημαντικές δεξιότητες, όπως η επίλυση προβλημάτων και η συνεργασία. Και ένα από τα βασικά σημεία της έρευνάς της είναι ότι η ύπαρξη λιγότερων παιχνιδιών οδηγεί σε βαθύτερη δέσμευση με καθένα από αυτά, πράγμα που προάγει τη δημιουργική σκέψη.
Κική Τριανταφύλλη, Protagon.gr
14. Το χέρι τους οπλίζει ο ψυχικός και σωματικός πόνος, η πίεση να απαλλαγούν από την πατρική βάρβαρη δυναστεία, να αποδράσουν από τον ιστό του ατελεύτητου τρόμου. Είναι θύματα που μόνο σπάνια μετατρέπονται σε θύτες. Διότι, είναι δέκα φορές μεγαλύτερες οι πιθανότητες ένα παιδί να χάσει τη ζωή του από χέρι οικείου, από ό,τι ένας πατέρας να δολοφονηθεί από το τέκνο του.
T.Kαραϊσκάκη, kathimerini.gr
15. Οι μεγάλες μειώσεις στα έσοδα από την επιβατική κίνηση μεταφράζονται σε μεγαλύτερα ελλείμματα στους προϋπολογισμούς. Μέχρι σήμερα τα ελλείμματα αυτά έχουν καλυφθεί από τις ομοσπονδιακές και πολιτειακές επιδοτήσεις της εποχής της πανδημίας. Ωστόσο, υπάρχει φόβος ότι, αν δεν σταθεί εφικτό να μειωθεί το κόστος των δημόσιων μεταφορών σε βιώσιμα επίπεδα, μόλις εξαντληθούν αυτές οι επιδοτήσεις, θα υπάρξουν καταστροφικές περικοπές στις παρεχόμενες υπηρεσίες ή και κατάργηση σταθμών και γραμμών.
Nicholas Bloom, tovima.gr
16. Ο τρίτος μεγάλος χαμένος ήταν οι μεγάλες πόλεις. Είναι εκπληκτικό πόσο μικρές εκτάσεις καταλαμβάνουν αναλογικά οι αμερικανικές πόλεις. Για παράδειγμα, το Σαν Φρανσίσκο έχει έκταση κάτω από 50 τετραγωνικά μίλια, καταλαμβάνοντας μόνο την άκρη μιας χερσονήσου. Έτσι, όταν οι κάτοικοι της πόλης εγκατέλειψαν το κέντρο για τα προάστια, χάθηκαν και τα έσοδα από τα δημοτικά τέλη που πλήρωναν ως τότε.
Nicholas Bloom, tovima.gr
17. Οι αμερικανικές επιχειρήσεις κατέγραψαν περίπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια υψηλότερα κέρδη το 2022 από ό,τι το 2019, είδαν δηλαδή αύξηση σχεδόν 50%. Αν και σε αυτό πιθανότατα συνέβαλαν πολλοί παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της μεγάλης οικονομικής ανάπτυξης, είναι αξιοσημείωτο ότι αυτό συνέβη παράλληλα με τον πενταπλασιασμό της τηλεργασίας. Πράγματι, η μαζική υιοθέτηση της υβριδικής εργασίας από εκατομμύρια επιχειρήσεις στις ΗΠΑ και την Ευρώπη είναι ίσως η ισχυρότερη απόδειξη του θετικού της αντίκτυπου στην κερδοφορία.
Nicholas Bloom, tovima.gr
18. Φέρνοντας στο νου το 24ωρο του Λεοπόλδου Μπλουμ, τα τρία μερόνυχτα του περιπλανώμενου και λαβωμένου από εσωτερικά και εξωτερικά τραύματα Κριεζώτη στο κέντρο της πόλης, είναι αρκετά για να ξεδιπλώσουν το υπαρξιακό του βάσανο, που βρίσκεται στην ουσία κάθε ανθρώπου που ταλανίζεται από το παίδεμα της έκφρασης και της λέξης. Αυτή είναι, άλλωστε, το καταφύγιο, ή ίσως το μόνο καταφύγιο, που φθονούμε, όπως θα έλεγε και ο μεγάλος ποιητής για τον αναπόφευκτο ποιητικό κόσμο.
lifo.gr
19. Σε όλα αυτά συμμετοχή έχουν και πολλά μέσα ενημέρωσης, ιδιαίτερα τηλεοπτικά, που μεταδίδουν όσα συμβαίνουν με ένα περιγραφικό και επιδερμικό τρόπο, αρκεί αυτός να εντυπωσιάσει τους αποδέκτες. Αρκετά από αυτά αποφεύγουν την έρευνα και την παράθεση στοιχείων που θα βοηθήσουν να καταλάβουμε γιατί συνέβη ό,τι συνέβη, αποφεύγουν να δώσουν συνέχεια σε ένα σημαντικό γεγονός, εμποδίζοντας, όσους ενδιαφέρονται, να δουν τη μεγάλη εικόνα. Έτσι, αρκούνται στις μικρές και εντυπωσιακές.
Γ.Παντελάκης, lifo.gr
20. Επιπροσθέτως, οι Υπουργοί θα καθορίσουν τις προτεραιότητες του Συμβουλίου για τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2023.
21. Την άνευ προηγουμένου αλλαγή στο καθεστώς των πυρκαγιών στην Ευρώπη και ειδικότερα στις περιοχές της Μεσογείου λόγω της κλιματικής αλλαγής.
22. Εξηγεί όμως ακόμα η ίδια στον «Π.Τ.», ότι, «είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι την εποχή εκείνη (4ο με 5ο αιώνα μ.Χ.), η λατρεία το θεού Διόνυσου είχε αρχίσει να φθίνει και γι’ αυτό το αντιμετώπισαν ως λίθο. Φυσικάαυτό μπορεί να διαψευστεί, όμως με τον τρόπο που είχε αντιμετωπιστεί, ήταν ως δομικό υλικό. Ωστόσο όμως μπορεί ακριβώς από κάτω να υπάρχει κάτι που αφορά τη διονυσιακή λατρεία. Δεν το ξέρουμε αυτό, γιατί θα πρέπει να γίνει μια μεγαλύτερη τομή και διερεύνηση της όλης τομής».
www.proinos-typos.gr
23. Εκφράζει μάλιστα την ευχαρίστησή της λέγοντας ότι «ουσιαστικά ήταν ένα δώρο που περιμέναμε.
www.proinos-typos.gr
24. Μιας και βρισκόμαστε στην περίοδο του Δωδεκαημέρου, αξίζει να αναφερθούμε και στα δρώμενα που αναβιώνουν στα χωριά της Δράμας και έχουν τις ρίζες τους – αποδεδειγμένα πια – στη διονυσιακή λατρεία, όπως τα Μπαμπούγερα της Καλής Βρύσης, οι Αράπηδες του Μοναστηρακίου και τα άλλα. Και αυτό βέβαια δεν είναι καθόλου τυχαίο, καθώς το 1996 η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως ένα σημαντικό ιερό της λατρείας του θεού μόλις 2 χλμ. έξω από την κοινότητα της Καλής Βρύσης.
www.proinos-typos.gr
25. Φυσικά, αυτές είναι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν πολλές δυτικές κοινωνίες. Στη χώρα μας, βέβαια, η ανασφάλεια έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όχι μόνο επειδή, ενώ έχουν αυξηθεί ιλιγγιωδώς τα ενοίκια και τα τρόφιμα, οι μισθοί παραμένουν κολλημένοι στα ίδια επίπεδα και η μεσαία τάξη εξαφανίζεται, αλλά και επειδή έχει διαρραγεί η σχέση μας με το κράτος. Ο κόσμος δεν εμπιστεύεται την αστυνομία, τη Δικαιοσύνη, το σύστημα υγείας ή παιδείας.
Δέσποινα Τριβόλη, lifo.gr
26. Οι επιστήμονες είπαν ότι είναι πιθανό, ωστόσο, «όλα τα δάκρυα να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα», δεδομένου ότι μεταξύ των παιδιών «τα αγόρια και τα κορίτσια κλαίνε εξίσου». Πρόσθεσαν ότι το κλάμα μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο για τα μωρά «καθώς τα βρέφη δεν διαθέτουν λεκτικά εργαλεία για να περιορίσουν την επιθετικότητα και επομένως είναι πιο πιθανό να βασίζονται σε χημειοσήματα».
Protagon.gr
27. Όπως υποστηρίζει η κ. Καμηλάκη, «η σύγχρονη αναπτυξιακή προσέγγιση της τοπικότητάς μας αναμένεται να δώσει απαντήσεις και λύσεις σε τωρινά αδιέξοδα, ενώ θα χαράξει προοπτική για το μέλλον. Ταυτόχρονα αναμένεται να αναδειχθεί το πολυσήμαντο ελληνικό αποτύπωμα στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, με σεβασμό στις πανανθρώπινες αρχές και αξίες».
Λίνα Γιάνναρου, kathimerini.gr
28. Σ’ αυτό το πλαίσιο είναι πολύ εύκολο –και ως έναν βαθμό λογικό– να πούμε «ψόφος» στους σεξιστές υποστηρικτές του manosphere. Είναι πιο δύσκολο, και μάλλον πιο ουσιαστικό, να περάσουμε από τη συμπτωματολογία σε μια πραγματική διάγνωση, κατανοώντας τις βαθύτερες αιτίες της μνησικακίας αυτών των αντρών και προάγοντας δύο βασικές ιδέες: πρώτον, ότι η στέρηση νοήματος και ψυχικής ηρεμίας είναι μια αμιγώς καπιταλιστική συνθήκη και ότι οι απόπειρες ανάκτησης θα αποτύχουν αν δεν είναι αντικαπιταλιστικές∙ δεύτερον, ότι, και για τους άντρες, καραδοκεί μια βαθιά απόλαυση, ζωντάνια και χαρά, όχι στην ενίσχυση των πατριαρχικών προτύπων, μα στον αγώνα για την υπέρβασή τους.
Χάρης Καλαϊτζίδης, lifo.gr
29. Δύο μικρές ιστορίες είναι μόνο.
Η πρώτη αφορά μια είδηση, που προβλήθηκε τουλάχιστον από έναν ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό και αναπαράχθηκε από δεκάδες ιστοσελίδες μικρής αλλά και μεγάλης επισκεψιμότητας και επιρροής, αφορά έναν διάσημο άνθρωπο και μια υποτιθέμενη σοβαρή περιπέτεια της υγείας του. Η δεύτερη είναι διαφορετικού χαρακτήρα, με αυτήν αναδεικνύεται ο σεξισμός που κυριαρχεί σε ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, ο οποίος προκαλείται και ενισχύεται και από τα μέσα ενημέρωσης, για την ακρίβεια από πολλά εξ αυτών.
Γιάννης Παντελάκης, lifo.gr
30. Σε αυτό το σημείο είχε υπάρξει η ιδέα να γίνει ένα φιλικό ματς ώστε να εξεταστεί το σύστημα σε πραγματικές συνθήκες ή να ξεκινήσει με το app να εφαρμόζεται μόνο σε ορισμένες θύρες.
Α. Πανούτσος, Protagon.gr
31. […]Σκέφτηκα, λοιπόν, πως αν ήθελα να καινοτομήσω, έπρεπε να πετύχω τουλάχιστον τα εξής: πρώτον, άνοιγμα της έννοιας της καινοτομίας, ώστε να ξεφύγει από τη σχεδόν αποκλειστική της ταύτιση με τον τεχνολογικό/ψηφιακό και στενά οικονομικό χαρακτήρα που έχει σήμερα, δεύτερον, συζητήσεις/διαλόγους αντί για διαλέξεις/μονολόγους, τρίτον, έμφαση στο παράδειγμα, και μάλιστα το βιωμένο, αντί στην αοριστολογία, και τέταρτον μια πρωτότυπη δομή συζήτησης. Ποια είναι αυτή η δομή; Πρόκειται για συζητήσεις με ανθρώπους που δραστηριοποιούνται σε διαφορετικά πεδία και δεν γνωρίζονταν μεταξύ τους.[…]
Γ.Πανταζόπουλος, lifo.gr
32. Το ίδιο ισχύει εδώ και καιρό και με τις περισσότερες σειρές που χαρακτηρίζονται κωμικές, παρότι μόνο κατ’ όνομα είναι τέτοιες συνήθως, και για εντελώς τεχνικούς λόγους (λόγω μικρότερης διάρκειας επεισοδίου από τα «δράματα»).
Δ.Πολιτάκης, lifo.gr
