Λωτοφάγοι

Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΙ Η ΡΑΨΩΔΙΑ ψ Η ραψωδία, μέχρι τη στιγμή της αναγνώρισης, δομείται πάνω σε σειρά «αποκαλύψεων» και «στοιχείων». Συγκεκριμένα έχουμε τρεις «αποκαλύψεις», δηλαδή ρητές δηλώσεις προς την Πηνελόπη εκ μέρους διαφόρων χαρακτήρων ότι ο Οδυσσέας έχει παλιννοστήσει (Ευρύκλεια, Τηλέμαχος και τέλος ο ίδιος ο Οδυσσέας). Έχουμε επίσης ισάριθμα «στοιχεία», δηλαδή ενδείξεις που επάγουν στο προφανές συμπέρασμα (αρχικά η ουλή, λίγο αργότερα η μορφή ενός ανθρώπου που θυμίζει τον Οδυσσέα και τέλος, πάνω από όλα, το λέχος).

Είναι εύκολο να αποδείξει κανείς πως οι ισχυρισμοί βάσει των οποίων ο Αριστοφάνης τεκμηριώνει την ανωτερότητά του έναντι των αντιπάλων του και κυρίως έναντι του Εύπολι στην Α᾽ Παράβαση των Νεφελών είναι αβάσιμοι, σε βαθμό που δεν μπορεί παρά να είναι ειρωνικοί (δείτε εδώ το αρχαίο κείμενο και μια δική μας απόπειρα να το μεταφράσουμε).

Δεν χωρεί αμφιβολία ότι η εκλογή του Μουσταφά Ακιντζί αντί του Ντερβίς Έρογλου στην «προεδρία» της ούτω καλούμενης Τουρκικής Δημοκρατίας της Βορείου Κύπρου (ΤΔΒΚ) αποτελεί θετική είδηση. Η προεκλογική πλατφόρμα του Ακιντζί, κυρίως όμως η μακρά θητεία του ως «δημάρχου» της κατεχόμενης Λευκωσίας, επιτρέπουν πράγματι μια αμυδρή έστω ελπίδα ότι η τουρκοκυπριακή διαπραγματευτική ομάδα θα παρουσιάσει διαλλακτικότερο πρόσωπο στον νέο γύρο συνομιλιών που, σύντομα ελπίζω, πρόκειται να αρχίσει.

Ο Β’ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΣΤΙΣ «ΝΕΦΕΛΕΣ» Αν η ύπαρξη δεύτερης Παράβασης δεν είναι πρωτάκουστη, η ύπαρξη δεύτερου Επιρρηματικού Αγώνα Λόγων σε μια κωμωδία — και μάλιστα σε πλήρη ανάπτυξη, δηλαδή με όλα τα δομικά του συστατικά — είναι πολύ πιο σπάνια.

ΧΟΡΟΣ: ΚΟΙΝΗ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ ΚΑΙ ΚΩΜΩΔΙΑΣ Ο ρόλος του χορού είναι κεντρικός τόσο στην κωμωδία όσο και στην τραγωδία. Το αρχαίο ελληνικό θέατρο δεν είναι μουσικό δράμα, όπως η όπερα, αλλά η σημασία της μουσικής (μελωδίας και τραγουδιού) καθώς και της όρχησης σε αυτό παραμένει κυρίαρχη σε ολόκληρο τον 5οαιώνα. Έμμεση ένδειξη της σημασίας του χορού αποτελεί και το γεγονός ότι ο τεχνικός όρος για την παραχώρηση άδειας συμμετοχής στους αγώνες σε ένα δραματικό ποιητή ήταν χορὸν διδόναι, ενώ επίσης ο εύπορος πολίτης που αναλάμβανε τηλειτουργίαν της χρηματοδότησης μιας παράστασης ονομαζόταν χορηγός, δηλαδή «αυτός που οδηγούσε τον χορό» στην ορχήστρα.

Η «Μήδεια του Ευριπίδη» επιφυλάσσει ιδιαίτερο ρόλο για τους χαρακτήρες που προέρχονται από τα ταπεινότερα κοινωνικά στρώματα (την Τροφό, τον Παιδαγωγό, τον χορό). Οι απλοί άνθρωποι του έργου είναι γενικά εκείνοι που δημιουργούν κλίμα συμπάθειας και κατανόησης για την ξένη γυναίκα από την Κολχίδα, την οποία έχει προδώσει ο άνδρας της και η οποία έχει κάθε δικαίωμα να οργίζεται και να επικαλείται τους θεούς της εκδίκησης, ακόμη και τον ίδιο τον Δία, τον προστάτη των όρκων.