Νεοελληνική Γλώσσα Γ´ Γυμνασίου: Ενότητα 3 – Ευθύς και πλάγιος λόγος (Θεωρία – Ασκήσεις)

ΘΕΩΡΙΑ

  • Χρησιμοποιούμε τον πλάγιο λόγο, όταν παραθέτουμε σε κείμενά μας προφορικά ή γραπτά απόψεις άλλων όχι αυτούσιες αλλά μετασχηματισμένες από εμάς.
    Για να μετασχηματίσουμε δηλαδή τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, χρησιμοποιούμε ένα ρήμα και στη συνέχεια την άποψη του ομιλητή, η οποία μπορεί να διατυπώνεται είτε με μια ολόκληρη πρόταση είτε με ένα όνομα που ισοδυναμεί με πρόταση.
    → Για παράδειγμα: Με ρώτησε αν ήμουν σύμφωνος… Μου είπε ότι επικροτούσε την άποψή μου… Μου εξέφρασε τη συμπαράστασή του.

  • Το ρήμα που χρησιμοποιούμε, για να μεταφέρουμε τα λόγια άλλου, μπορεί να είναι ουδέτερο, π.χ. είπε, δήλωσε…, αλλά μπορεί και να δηλώνει, άμεσα ή έμμεσα, την οπτικήαυτού που μεταφέρει τα λόγια του άλλου, π.χ. έκρινε, φαντάστηκε, υπέθεσε, απαίτησε… Tα τελευταία αυτά ρήματα χρωματίζουν τα λόγια με πρόσθετα σχόλια.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

  • Να μετατρέψετε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο χρησιμοποιώντας ως εξάρτηση τα ρήματα που βρίσκονται μέσα στις παρενθέσεις.

  1. Γιατί δεν ήρθες σήμερα στο σχολείο; (Με ρώτησε…)

  1. Κλείσε το παράθυρο γρήγορα. (Του ζήτησε…)

  1. Ήρθε η ώρα να φύγουμε. (Μας ανακοίνωσε…)

  1. Μην τολμήσεις να με ενοχλήσεις ξανά. (Μου ζήτησε…)

  1. Πώς θα γυρίσεις σπίτι; (Ανησυχούσε…)

  1. Γιατί είσαι τόσο θυμωμένος; (Απορούσε…)

  1. Θα σε βοηθήσω οικονομικά όσο μπορώ. (Μου υποσχέθηκε…)

  1. Ήταν τα γενέθλιά μου σήμερα. (Δε θυμόταν…)

  1. Μπορώ να σου τηλεφωνήσω αύριο; (Με ρώτησε…)

  1. Μην φύγετε απόψε. (Μας παρακάλεσε…)

  • Στις παρακάτω περιόδους να βρείτε τις πλάγιες ερωτήσεις και να τις μετατρέψετε σε ευθείες.

 

  1. Απορούσε πού ξέχασε τα κλειδιά του.

  1. Δεν ξέρω αν σου είπε για ποιο λόγο φέρεται έτσι.

  1. Τη ρώτησε γιατί δεν είχε διαβάσει τα μαθήματά της.

  1. Δεν γνώριζαν ποια ήταν η σωστή κατεύθυνση.

  1. Ανησυχούσε μήπως είμαι κουρασμένος.

  • Στα παρακάτω παραδείγματα να βρείτε το συντακτικό ρόλο των πλάγιων ερωτηματικών προτάσεων.

 

  1. Δεν ήταν σίγουρο αν θα έρθει μαζί μας.

 

  1. Δεν ξέρουν τι ώρα θα φτάσουν στον προορισμό τους.

  1. Αυτό φοβάμαι, πώς θα αντέξω τόσες ώρες.

  1. Ξέρω καλά πόσο πονάς.

  1. Βρήκαμε γρήγορα πού έμενε.

  1. Είναι ζήτημα αν μιλήσαμε δύο φορές φέτος στο τηλέφωνο.

  1. Εκείνο δεν καταλαβαίνω, πώς με το τόσο διάβασμα δεν έγραψε καλά.

  1. Απορώ τι με ήθελε βραδιάτικα.

  1. Αμφιβάλλω αν με αγαπάει αληθινά.

  1. Λύσε την απορία μου πότε θα φύγουμε.

 

  • Να βρείτε ποιες από τις παρακάτω πλάγιες ερωτήσεις είναι ολικής αγνοίας και ποιες μερικής.

 

  1. Με ρώτησε αν θα πάμε διακοπές το καλοκαίρι.

  1. Δεν ήξερε πώς να γυρίσει πίσω.

  1. Τον ρώτησε ποιος το έκανε αυτό.

  1. Αμφέβαλλε αν τον πίστεψαν.

  1. Σκεφτόμουν συνεχώς πόσο θα μου κοστίσει αυτό το ταξίδι.

 

  1. Με ρώτησε μήπως τον γνωρίζω.

  1. Εξήγησέ μου πώς θα λύσω την άσκηση.

  1. Σκέψου τι θα κάνουμε το Σάββατο.

  1. Δεν θυμόταν πού είχε βάλει την τσάντα της.

  1. Δεν ξέρει ποιο είναι το καλό του.

Κατεβάστε το αρχείο: Ενότητα 3 – Ευθύς και πλάγιος λόγος (Ασκήσεις)

Δείτε επίσης

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.